W ramach cyklicznego globalnego badania Epson: „Barometr Realiów Klimatycznych”, podgrupa polskich respondentów dostarczyła interesujących danych na temat świadomości klimatycznej i obaw związanych ze zmianami środowiska w naszym kraju.
Problematyka globalna w percepcji Polaków w 2023 roku
W ostatnich latach przyszło nam zmagać się z wieloma problemami, w dodatku większość z nich się nawarstwiała lub następowała zaraz po sobie. Kiedy jedne mijały, pojawiały się następne i choć obecnie sytuacja trochę się uspokoiła, wciąż nie możemy w pełni swobodnie odetchnąć. Inflacja, kryzys gospodarczy, nadal trwający konflikt w Ukrainie to jedynie czubek góry lodowej. Kiedy więc Epson zapytał Polaków o największe wyzwania, z jakimi zmaga się świat w 2023 roku, spośród 9 zaproponowanych kwestii, najczęściej wskazywali oni na:
- Wzrost cen – 65,5% (w badaniu globalnym miejsce 2 z 53%)
- Zmiany klimatu – 50% (na świecie nr 1 z 55,3%)
- Konflikty globalne – 44% (globalnie czwarte miejsce 22,6%, za ubóstwem z 36,5%)
Jak widać, w porównaniu z ogółem respondentów Polaków niepokoją bardziej przyziemne kwestie, dotyczące bezpośrednio ich osoby, a więc wzrost cen. Zmiany klimatu czy globalne konflikty również są dla nas istotne, jednak nie aż tak. Co ciekawe, choć to, co dzieje się z klimatem wzbudza nasze obawy, to mamy raczej dość mgliste pojęcie na temat szerszych kwestii z tym związanych. Widać to właśnie w badaniu, bo zaledwie 9,4% respondentów w stosunku do 50% zmartwionych zmianami klimatycznymi skupiało się na zużyciu paliw kopalnych. Nie odstajemy jednak od badanych z innych krajów – średnio wskazało to w całym badaniu 8,9% uczestników.
Zagłębiając się bardziej w charakterystykę ankietowanych i ich odpowiedzi, przekonamy się, że kobiety w Polsce bardziej martwią się cenami (70%) oraz klimatem (55%) niż konfliktami (41%). Ciekawe jest też, że dla grupy wiekowej 35-44 lata ceny były główną kwestią zaprzątającą uwagę (75,5%) z przy 44% dla kwestii klimatycznych. Tymczasem, gdy dla seniorów 65+ głównym problemem były zmiany klimatu (58%), drugim w kolejności konflikty 53,5%, a ceny uplasowały się dopiero na 3 miejscu z 44%. To też zaskakujący wynik.
Czy zapobiegniemy zmianom klimatu w naszym życiu? Zdania Polaków były tu podzielone
Ponad 1/3 badanych (dokładnie 36,3%) optymistycznie podchodzi do tej kwestii, ale prawie tyle samo osób ma raczej dość pesymistyczną wizję przyszłości świata. W tej grupie znalazły się przede wszystkim kobiety i seniorzy, podczas gdy osoby w wieku 16-24 lata raczej widzą nadzieję. Możliwe, że wynika to z większej wiedzy dotyczącej tematu – młode osoby częściej sięgają po różnorodne źródła, nie skupiają się tylko na jednej narracji, co jest charakterystyczne m.in. dla seniorów.
Ciągnąć dalej kwestie zmian klimatu i tego, jak przeciwdziałać katastrofie klimatycznej, Polacy w większości (55,83%) wykazali, że jeśli chodzi o firmy, ich kluczową rolą jest ulepszanie recyklingu i ponownego wykorzystania produktów. Na drugim miejscu wskazano kolejne inwestycje w technologie proekologiczne (49,46%). Najmniej nadziei Polacy pokładali ww współpracy firm z rządami i innymi instytucjami – tylko 10% uważało to za ważne. Tymczasem dla świata to inwestycje były wskazywane na 1 miejscu z 47,6%, a recykling i ponowne wykorzystanie jako 2 z 44,7%. Niskie nadzieje związane z nawiązaniem współpracy wyglądały podobnie: 9,3%.
W walce ze zmianami klimatu ważne są też indywidualne inicjatywy ekologiczne i Polacy chętnie je podejmują, zaczynając już od bardzo podstawowych zmian w swoim życiu. Używamy toreb wielokrotnego użytku (77% ankietowanych) oraz częściej wybieramy spacer lub rower zamiast samochodu (70%). W tych kwestiach przodujemy, ale w pewnych kwestiach nadal nie chcemy iść na kompromis – Polacy są bardzo niechętni do rezygnacja z produktów pochodzenia zwierzęcego, w tym żywności (22,35% ankietowanych kategorycznie nie chce z tego rezygnować), a 19,45% nie planuje ograniczać podróży wakacyjnych i służbowych. Wartości globalne wynoszą tu: 18% i 16,9%.
Badanie pokazało nam również, że sytuacja klimatyczna budzi w nas spore emocje, bo aż 29,05% badanych wprost określiło, że tego typu rzeczy budzą w nich strach, a 18,9% jest zmartwionych sytuacją. W porównaniu do średniej światowej jesteśmy więc większymi pesymistami – wyniki ogólne wskazywały na 1 miejscu nadzieję z 24,6%, choć strach jest tuż za nim z 24,03%.