Do wszystkiego nie znaczy do niczego

Naukowcy zauważyli, że przynajmniej w przypadku najbardziej pracowitych zwierząt na świecie – mrówek – podział pracy nie podnosi wydajności pracownika.

     
     Wyspecjalizowane mrówki wykonują swoją pracę z podobną produktywnością, jak ich koledzy „od wszystkiego”. W związku z tym podział pracy w świecie owadów nie może być dłużej rozpatrywany jako główny czynnik będący gwarancją ich sukcesu. Anna Dornhaus z University of Arizona doszła do powyższego wniosku, obserwując życie i zachowanie mrówek z gatunku Temnothorax albipennis. 

     Dornhaus różnymi kolorami oznaczyła ponad tysiąc mrówek w jedenastu koloniach o różnej wielkości i obserwowała za pomocą kamery ich wydajność w pracy oraz ich zamiłowania do wykonania określonych czynności. Następnie biolog porównała produktywność owadów w czterech różnych zadaniach cząstkowych: w poszukiwaniu miodu oraz białkowego pożywienia takiego jak np. martwe muchy, transportowaniu potomstwa i zbieraniu materiałów do budowy gniazda. Nagrania wideo umożliwiły zarejestrowanie, jaką czynność każda z naznaczonych mrówek wykonuje najchętniej i ile poświęca na to czasu. Badaczka zauważyła, że wyspecjalizowane mrówki, które szczególnie skwapliwie i regularnie wypełniały tylko jeden rodzaj zadania, bynajmniej nie wykonywały swojej pracy lepiej, niż mrówki „od wszystkiego”.  

      Pracowały one znacznie dłużej, niż mrówki o “wielostronnych zainteresowaniach”, które szybciej zauważały, że jakieś zadanie jest do wykonania. Jednakże wyspecjalizowane owady na krótszą metę określoną czynność wykonywały sprawniej i szybciej. Okazało się również, że wiele zadań wypełniały osobniki, które niezbyt szczególnie się do tego nadawały. Nie wiadomo na razie, dlaczego pewne mrówki wybierają określone rodzaje pracy i dlaczego niektóre z nich wymagają więcej czasu, żeby się do tego zabrać. Dornhaus twierdzi, że jest to zależne od tego, jak szybko określony owad zauważy, że „trzebaby popracować”. Badaczka porównuje to z codziennymi sytuacjami w gospodarstwie domowym człowieka. Niektórzy z nas wolą zmywać naczynia od razu po jedzeniu, inni zaś zabierają się do tego dopiero wtedy, gdy w umywalce stoi cała góra brudnych talerzy.  

     Mrówki są jednymi z najbardziej pracowitych gatunków fauny na świecie Zasiedlają one prawie wszystkie obszary kuli ziemiskiej z wyjątkiem Antarktydy i podobnie jak wiele pszczół, os i termitów, tworzą zaawansowane struktury społeczne. Owady społeczne stanowią ponad 75% biomasy wszystkich owadów świata, odgrywając tym samym istotną rolę w użyźnianiu gleby i dostarczaniu jej składników odżywczych. JSL

źródło: biology.plosjournals.org