Polowanie na fale elektromagnetyczne

Naukowa ekipa “Focusa” po raz kolejny wyruszyła w teren. Tym razem sprawdzaliśmy, jak sile jest promieniowanie elektromagnetyczne w naszym otoczeniu.

W “Focusie” 12/2010 piszemy o tym, czy fale elektromagnetyczne np. z telefonów komórkowych mogą być szkodliwe dla zdrowia. Zapraszamy do zapoznania się z dodatkowymi materiałami, nie zamieszczonymi w magazynie:  

Film nakręcony przez ekipę “Focusa”:

Uwaga – niskie częstotliwości

Fale elektromagnetyczne z tego zakresu najczęściej są wytwarzane przez instalacje elektryczne – wówczas mają częstotliwość rzędu 50–60 Hz. Co prawda niosą ze sobą stosunkowo niewiele energii, ale na zasadzie indukcji sprawiają, że w organizmie człowieka zaczyna płynąć słaby prąd. Z dotychczas prowadzonych badań wynika, że te fale są najgroźniejsze – zostały zakwalifikowane jako prawdopodobny czynnik rakotwórczy.

Unikaj dłuższego przebywania w pobliżu linii wysokiego napięcia, stacji transformatorowych itd. Domy mieszkalne, przedszkola, szkoły czy szpitale powinny być budowane w odległości co najmniej 100 m od takich obiektów. Poproś elektryka, by sprawdził, gdzie przebiega instalacja elektryczna w ścianach twego domu czy mieszkania. Nie ustawiaj w pobliżu takich miejsc łóżek, kanap czy foteli, w których domownicy spędzają dużo czasu. Zawsze podłączaj urządzenia wymagające uziemienia do uziemionych gniazdek czy przedłużaczy. Dotyczy to zwłaszcza sprzętu, w którego bliskości spędzasz dużo czasu – np. laptopa. Upewnij się, że twoja instalacja elektryczna jest naprawdę uziemiona (czasami elektrycy pomijają ten element lub podłączają kable uziemiające do tzw. przewodu zerowego). Jeśli twój laptop jest wyposażony w mały zasilacz impulsowy bez uziemienia, kup pasujący do danego modelu zasilacz z uziemieniem.  Wyłączaj na noc wszystkie urządzenia elektryczne znajdujące się w sypialniach.  

Uwaga – wysokie częstotliwości

W tym przypadku mówimy o zakresie mierzonym w megahercach i gigahercach. Ich działanie na ludzkie ciało nie jest jeszcze dokładnie przebadane, więc w takiej sytuacji lepiej zachować ostrożność.

Staraj się nie przebywać w kuchni, gdy kuchenka mikrofalowa jest włączona. Jeśli jej drzwiczki się źle domykają, wymień ją na nową.Unikaj rozmawiania przez telefon komórkowy w miejscach, gdzie zasięg jest słaby (moc nadajnika telefonu rośnie wówczas nawet tysiąckrotnie), w samochodach, pociągach i innych „metalowych klatkach” (odbijają promieniowanie, zwiększając jego natężenie). Nie pozwalaj na korzystanie z komórki małym dzieciom, staraj się przekonać nastolatki do ograniczenia rozmów (np. na rzecz SMS-owania). Wyłączaj telefon na noc albo nie trzymaj go obok łóżka.  Podczas rozmowy przez komórkę korzystaj z zestawów słuchawkowych – najlepiej przewodowych. Zrezygnuj z telefonu bezprzewodowego DECT na rzecz komórki lub „przewodowego” telefonu stacjonarnego. Ograniczaj czas korzystania z modemów bezprzewodowych (komórkowych, Wi-Fi). 

Jedziesz – nie gadaj!

Telefony komórkowe naprawdę szkodzą kierowcom, ale nie z powodu promieniowania. Wystarczą „zwykłe” zaburzenia koncentracji, do jakich dochodzi podczas rozmowy lub SMS-owania. Warto pamiętać, że co roku w Polsce dochodzi do prawie 50 tys. wypadków drogowych, w których ginie ponad 5 tys. osób, a ok. 60 tys. odnosi rany.

Kierowcy przeszkadza każda rozmowa w czasie jazdy, ale zdecydowanie bardziej ta prowadzona przez telefon niż konwersacja z pasażerem. Nie ma znaczenia, czy w czasie rozmowy trzymamy słuchawkę przy uchu, korzystamy z zestawu głośnomówiącego czy słuchawkowego. Zakłócenia koncentracji w każdym z tych przypadków są podobne. Rozmawiający kierowcy jeżdżą wolniej, mniej płynnie i wolniej reagują na zagrożenia, a często ich w ogóle nie dostrzegają (to tzw. ślepota z nieuwagi). Najczęściej powodowane przez nich wypadki to zderzenia tylne („wjechanie w zderzak”). Rozmowa przez komórkę zwiększa ryzyko wypadku czterokrotnie, SMS-owanie – aż sześciokrotnie.  

Nasz sprzęt pomiarowy

Zestaw pomiarowy HFE59B. Służy do pomiarów pól elektromagnetycznych wysokich częstotliwości. Zakres częstotliwości: 27MHz – 3.3GHz. Zakres pomiaru gęstości mocy: 0.01uW/m kw. – 19990uW/m kw. Dokładność pomiaru +-3dB. Efekt licznika Geigera (w zależności od mocy sygnału – silniejszy sygnał audio). Możliwość analizy audio sygnału (rozpoznawanie GSM, UMTS/G3, DECT, WLAN (Bluetooth), radar). Filtr pasmowo-przepustowy FF6E. Umożliwia selektywny pomiar sygnału w zakresach: ALL/GSM9/GSM18/DECT/UMTS/WLAN /HP11/TP11/TETRA/DVB-T. HF38B. Służy do pomiarów pól elektromagnetycznych wysokich częstotliwości. Zakres częstotliwości: 800MHz – 2.5GHz (3.3GHz z obniżoną dokładnością). Zakres pomiaru gęstości mocy: 0.01uW/m kw. – 19990uW/m kw. Dokładność pomiaru +-6dB. Efekt licznika Geigera (w zależności od mocy sygnału – silniejszy sygnał audio). Możliwość analizy audio sygnału (rozpoznawanie GSM, UMTS/G3, DECT, WLAN (Bluetooth), radar).  Filtr pasmowo-przepustowy FF3. Umożliwia selektywny pomiar sygnału w zakresach: ALL/GSM9/GSM18/ DECT/UMTS/WLAN. ME3840B. Służy do pomiarów pól elektromagnetycznych niskich częstotliwości. Zakres częstotliwości: 5Hz – 100kHz. Zakres pomiaru gęstości mocy: pole magnetyczne 1 – 1999 nT, pole elektryczne 1 – 1999 V/m. Dokładność pomiaru +-2%. Efekt licznika Geigera (w zależności od mocy sygnału – silniejszy sygnał audio).