Niewiarygodne, że trzeba to wciąż przypominać. 10 dowodów na to, że Ziemia NIE jest płaska

Dlaczego w Nowym Jorku jest inna godzina niż w Poznaniu? Skąd wzięły się strefy czasowe? W dobie lotów kosmicznych, superkomputerów, rozwiniętej medycyny i wielu innych osiągnięć naukowych trudno uwierzyć, że takie poglądy jak teoria płaskiej Ziemi zyskują zwolenników, a jednak. Co więcej, ich liczba wcale nie maleje.
Niewiarygodne, że trzeba to wciąż przypominać. 10 dowodów na to, że Ziemia NIE jest płaska

Wynika to nierzadko, paradoksalnie, z jednej z ważniejszych zasad samej nauki – kwestionować wszystko. Owszem, jesteśmy za, ale z głową, bo w wypadku kształtu naszego świata dowodów jest aż nadto, prezentujemy 10, które zaobserwujecie bez konieczności odbycia kosmicznej podróży, czy skorzystania z zaawansowanej aparatury badawczej. Te dowody widać gołym okiem!

1. Księżyc

Na szczęście tego, że Księżyc nie jest z sera, nie mieszkają na nim króliki i nie jest naprawdę srebrnym globem nie trzeba już tłumaczyć.  Arystoteles obserwując zaćmienia naszego satelity (gdy Ziemia rzuca nań cień zasłaniając Słońce) zwracał uwagę, że kształt ziemskiego cienia jest okrągły. A skoro Ziemia wciąż się obraca (co udowadnia eksperyment z wahadłem Foucault), to w połączeniu z kształtem cienia daje jasny dowód, że nie żyjemy na płaskim dysku. 

 

2.  Obrazy na horyzoncie

Jeśli kiedykolwiek byliście nad morzem i wpatrywaliście się w horyzont z pewnością dostrzegliście to zjawisko. Nadpływające z oddali statki nie pojawiają się od razu w całości w polu widzenia, zdają się wypływać jakby spod wody. Oczywiście tak się nie dzieje, to złudzenie optyczne. Jak działa? Bardzo dobrze obrazuje je eksperyment z mrówką wspinającą się po pomarańczy – gdy będziemy obserwować ruch z drugiej strony owocu mrówka wspinająca się na szczyt kuli będzie “wynurzać się”. Identycznie działają obiekty wyłaniające się zza horyzontu, jak choćby wysokie budynki, do których dopływamy po długim rejsie. 

 

3. Zmieniające się konstelacje gwiazd

Tu także odwołamy się do Arystotelesa. To on już w czwartym wieku przed naszą erą zaobserwował, że oddalając się od równika możemy obserwować na niebie inne konstelacje gwiazd. Dodatkowo starożytny badacz stwierdził, że Ziemia nie może być wyjątkowo wielka, inaczej każdy najmniejszy ruch człowieka znacznie zmieniłby to co widzi on na rozgwieżdżonym niebie. Gdyby Ziemia była płaska przesuwając się od równika na północ lub południe nie obserwowalibyśmy “chowania się” konstelacji i wyłaniania się kolejnych gwiazd.

 

4. Cienie

Wystarczy wyjść na zewnątrz w słoneczny dzień i spojrzeć pod nogi. Dla niepewnych przedstawiamy prosty eksperyment – dwa identyczne patyki wbite w ziemię pod tym samym kątem, ale w różnych miejscach, będą miały różne cienie. Dodatkowo wraz z biegiem czasu w ciągu dnia cienie te będą się zmieniać. 

Erastotenes użył tego w swoich badaniach by obliczyć odległość Ziemi od Księżyca oraz obwód naszej planety. Bez internetu, bez kalkulatora, ponad 200 lat przed naszą erą.

 

5. Obserwowanie otoczenia z wysokości pozwala widzieć na dalsze odległości

Kolejny eksperyment. Stojąc na równinie patrzymy na horyzont – wysilamy wzrok, używamy lornetki. A gdy znajdziemy granicę, znajdźmy wyższy punkt do obserwacji (wyższe piętro budynku, wzgórze). Co się stanie? Zobaczymy więcej. Gdyby Ziemia była płaska różnica wysokości obserwatora nie miałaby wielkiego znaczenia. Im wyżej będziesz, tym dalej będziesz mógł spojrzeć (choć oczywiście nie w nieskończoność). 

 

6. Wybierz się w podróż samolotem

Podróże kształcą, to fakt, a tutaj wręcz udowadniają. Wyprawa samolotem pozwala zaobserwować dwa ciekawe zjawiska:

1. Samoloty mogą lecieć baaardzo długo po względnie prostym kursie i jakoś nie wypadają za krawędź, co więcej, są w stanie okrążyć Ziemię bez zatrzymania. 

2. Jeśli spojrzysz w okno lecąc przez Atlantyk przez większość czasu będziesz mógł dostrzec krzywiznę Ziemi na linii horyzontu. Kiedyś najlepszy do oglądania tego był samolot Concorde, ale nie jest on już używany od dawna. W blokach startowych czeka jego następca – Virgin Galactic. Projekt suborbitalnych lotów komercyjnych Richarda Bransona przeżył w 2014 kryzys po wypadku SpaceShipTwo. Od tego czasu trwały kolejne testy i według twórcy już niedługo będzie można wykupić sobie wycieczką po widoki suborbitalne – stamtąd nie ma się już żadnych wątpliwości co do kształtu naszej planety. 

 

7. Spójrz na inne planety

To prawda, nasz świat różni się od innych, mamy przede wszystkim życie, ale oprócz tego Ziemia ma wiele cech wspólnych z sąsiadami w Układzie Słonecznym. Zwróćcie uwagę, że wszystkie inne planety w naszym układzie są kuliste… przypadek? Co więcej, lata badań dały nam naukową wiedzę jak wyglądało ich powstawanie i dlaczego mają właśnie taki kształt. 

W 1610 Galileusz obserwował księżyce Jowisza krążące wokół niego. Opisał je wtedy jako małe planetki orbitujące wokół większej. To badanie i kolejne doprowadziły go do wniosku, że wszystkie planety są kuliste i krążą wokół Słońca. Sprawujący pieczę nad “odpowiednim myśleniem” Kościół nie chciał tego zaakceptować, bo jawnie podważało to geocentryczny model wszechświata. 

Płaska Ziemia nie tylko kłóci się z obserwacjami astronomicznymi, zaprzecza także zbadanym prawom powstawania planet i ich zachowania. Fizyki wiarą raczej nie oszukamy.

 

8. Strefy czasowe

Dlaczego w Nowym Jorku jest inna godzina niż w Poznaniu? Dlaczego gdy gdy to czytasz w jednym mieście Słońce jest na niebie, a w innym nie? Strefy czasowe istnieją ponieważ Słońce oświetla Ziemię z różnych stron wraz z jej obrotem wokół własnej osi – gdyby Ziemia była płaska w każdym jej punkcie pora dnia byłaby identyczna. Co więcej, gdyby Słońce było jak reflektor oświetlający planetę, w każdym punkcie obserwowalibyśmy je na tej samej wysokości, co oczywiście nie zgadza się zbytnio ze stanem faktycznym. Przypadek? Nie, kulistość.

 

9. Grawitacja

Ciekawostka o masie – przyciąga inne ciała! Siła tego przyciągania zależna jest od ich masy i odległości między nimi. To siła skierowana w stronę centrum danego ciała. Zatem, gdyby Ziemia była płaska, grawitacja w jej różnych częściach byłaby zróżnicowana, bo odległość ciał na jej powierzchni od środka byłaby inna. W praktyce gdzieś niedaleko krawędzi moglibyśmy skakać na wysokość wysokich pięter budynków. Ciekawe? Może i tak, ale niemożliwe. Przynajmniej nie w tej rzeczywistości. Tymczasem na Ziemi grawitacja działa tak samo we wszystkich miejscach. 

 

10. Zdjęcia z kosmosu

Tak, mamy je, nie z komputerowych programów, nie z symulacji, nie z wizualizacji – zdjęcia wykonane w przestrzeni kosmicznej pokazujące nasz świat z zewnątrz. Nie jest je trudno znaleźć, ale dla tych, którzy mają jeszcze jakiekolwiek wątpliwości oto kilka przykładów z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

 

Źródło: PopSci