Cuda na rowerze

{"cache":{"menuItems_8d665_bdc5b":{"__typename":"RootQueryToMenuItemConnection","nodes":[{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MA==","parentId":null,"label":"Natura","path":"/kategoria/natura","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mw==","parentId":null,"label":"Historia","path":"/kategoria/historia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mg==","parentId":null,"label":"Zdrowie","path":"/kategoria/zdrowie","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY1OQ==","parentId":null,"label":"Kosmos","path":"/kategoria/kosmos","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MQ==","parentId":null,"label":"Technologia","path":"/kategoria/technologia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4OTQxNA==","parentId":null,"label":"Publicystyka","path":"/kategoria/publicystyka","target":null,"title":null}]},"post_18f38_a284f":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo4NjA=","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Cuda na rowerze\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":0},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Cuda na rowerze","content_b28e9_bf21a":"

Sztuczki i tricki podczas jazdy rowerem

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2008-06-23T08:35:44","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NzQ3Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/cropped-favicon.9553bdbe.png"}},"id":"dXNlcjozNDY=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/21313f31e4c3a966c0f1eefd53d13d12?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Redakcja","slug":"redakcja"}},"authorPosition":"Wpisy redakcji","tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"cuda-na-rowerze"},"posts_f30bc_e2a1a":{"__typename":"RootQueryToPostConnection","nodes":[{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgyNg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDgyOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/rsz_kac.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Myrkl – pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji","slug":"myrkl-pierwsza-na-swiecie-tabletka-na-kaca-mozna-ja-kupic-ale-budzi-sporo-kontrowersji","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T12:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Myrkl - pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Pierwsza na świecie tabletka, która redukuje skutki spożywania alkoholu, trafiła do sprzedaży – na razie tylko w Wielkiej Brytanii. Szwedzki preparat Myrkl jest w stanie rozłożyć do 70% alkoholu w ciągu jednej godziny. Ale środowisko naukowe jest sceptyczne i przekonuje, by nie nazywać go “cudowną tabletką”.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Media okrzyknęły Myrkl “tabletką na kaca” i “prawdziwą pigułką przed piciem”, ale w tytułach tych jest sporo prawdy. Gdy po zażyciu Myrkl, ktoś wypije drinka o pojemności 50 ml, który zawiera 20 ml czystego alkoholu, do krwiobiegu dostanie się zaledwie 6 ml alkoholu. Przyjęcie tabletki przed piciem zmniejsza stężenie alkoholu w organizmie o połowę, w ciągu zaledwie 30 minut od wypicia drinka.

\n\n\n\n

Tabletka zwalcza początek kaca poprzez aktywację bakterii Bacillus subtilis i Bacillus coagulans, aminokwasu L-cysteiny i witaminy B12 w jelitach, aby rozłożyć alkohol na wodę i dwutlenek węgla, zanim dotrze do wątroby.

\n\n\n\n

Prof. Sally Adams z Uniwersytetu w Birmingham mówi:

\n\n\n\n

Na rynku nie ma produktów, które mogą przeciwdziałać lub leczyć kaca. To dlatego, że zrozumienie mechanizmów powstawania kaca jest bardzo trudne. Nie chodzi tylko o bycie odwodnionym. Istnieją dziesiątki tysięcy prac na temat tego, co dzieje się, gdy jesteś odurzony alkoholem, ale badania nad kacem są bardzo ograniczone.

\n\n\n\n

Część środowiska naukowego jest jednak sceptyczna w stosunku do skuteczności tabletki Myrkl. Joris Verster z Uniwersytetu w Utrechcie i założyciel Alcohol Hangover Research Group, przekonywał, że istnieje niewiele dowodów naukowych na to, że produkt ten jest skuteczny w walce z kacem. Zdaniem Verstera, badania Myrkl “dotyczą jedynie ostrych efektów obserwowanych po spożyciu jednego kieliszka wódki”.

\n\n\n\n

Prof. Sally Adams dodaje:

\n\n\n\n

Produkt ten nie tylko budzi pytania dotyczące jego legalności, ale rodzi również wiele pytań etycznych. Jeśli jest sprzedawany jako produkt, który szybciej rozkłada alkohol, mogą go używać ludzie, którzy chcą prowadzić samochód po spożyciu alkoholu. Również sposób, w jaki należy go przyjmować, jest interesujący – 12 godzin przed piciem i kolejny na godzinę przed. To wymaga jakiegoś naprawdę starannego planowania, które nie zawsze masz, gdy zaczynasz spożywać alkohol – czasami jest to spontaniczne.

\n\n\n\n

Tabletka na kaca czy tabletka-wymówka?

\n\n\n\n

Istnieją obawy, że pojawienie się nowego suplementu będzie stanowić dla niektórych zachętę do spożywania alkoholu. Martin Preston z kliniki odwykowej Delamare ostrzegł, że “ludzie będą nadużywać tej pigułki jako pretekstu do upijania się bez ponoszenia konsekwencji związanych z kacem”. To bardzo cenna uwaga, bo przecież kac jest stanem fizjologicznym, przez który nasz organizm daje znać, że “przesadziliśmy”.

\n\n\n\n

Martin Preston mówi:

\n\n\n\n

Nikt nie lubi uczucia kaca, ale jest to reakcja organizmu na spożycie większej ilości alkoholu niż może sobie poradzić. Używanie tej pigułki jako wymówki, aby pić więcej, może prowadzić do problemów takich jak bezsenność, która może prowadzić do wyczerpania i zmęczenia, co obniży jakość naszego życia z dnia na dzień. W poważniejszych przypadkach może to prowadzić do chorób wątroby, a nawet uszkodzenia mózgu.

\n\n\n\n

Zgodnie z zamysłem twórców, pigułka jest przeznaczona dla osob pijących okazjonalnie, które chcą pójść na kilka drinków i następnego dnia nie odczuwać konsekwencji takiego działania. Myrkl nie może jednak być nadużywana i stosowana codziennie, bez uzasadnienia.

\n\n\n\n

Prezez Myrkl – Håkan Magnusson – mówi:

\n\n\n\n

Pigułka nie jest przeznaczona do łagodzenia skutków nadmiernego spożycia, konsumenci nie powinni używać Myrkl jako wymówki do spożywania większej ilości alkoholu. Jeśli chcesz wyjść i upić się, tabletki Myrkl uczynią to o wiele trudniejszym, kosztując cię o wiele więcej. Celem Myrkl jest pomoc tym umiarkowanym pijącym, aby następnego dnia obudzić się z najlepszym możliwym samopoczuciem.

\n\n\n\n

Preparat Myrkl jest dostępny w sprzedaży online i kosztuje ok. 35 euro za 30 tabletek. W ofercie są dwa rodzaje tabletek: jedna przeznaczona do użytku na 12 godzin przed piciem i druga na godzinę przez spożyciem alkoholu.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgxNg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDgxOQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/wykopaliska.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Badają grobowiec sprzed 5000 lat. Prawdopodobnie jest powiązany z królem Arturem","slug":"grobowiec-krol-artur-archeologia","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T10:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo2MQ==","name":"Archeologia","slug":"archeologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Archeologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Nw==","name":"Historia","slug":"historia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Historia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Badają grobowiec sprzed 5000 lat. Prawdopodobnie jest powiązany z królem Arturem - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

W grobowcu mającym około 5000 lat trwają wykopaliska, które mogą wykazać potencjalne powiązania ze słynnym królem Arturem. Przedsięwzięciem zarządzają archeolodzy z Uniwersytetu w Manchesterze.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Historycy mają wątpliwości co do tego, czy król Artur faktycznie istniał – bardziej prawdopodobne wydaje się to, że jego postać była uosobieniem kilku, kilkunastu, a nawet kilkudziesięciu innych, faktycznie istniejących osób. Mimo to nie da się pominąć istotnej roli, jaką rzekomy władca – bez względu na to czy istniał czy też nie – odegrał w historii Wysp Brytyjskich.

\n\n\n\n

Fikcyjna postać króla Artura?

\n\n\n\n

Arthur’s Stone, bo tak nazywa się miejsce, w którym działają archeolodzy, jest neolitycznym grobowcem, który nigdy wcześniej nie był objęty wykopaliskami. Przedstawiciele organizacji English Heritage twierdzą jednak, że podobne struktury można znaleźć w innych miejscach. Zawierają one na przykład niekompletne ludzkie szczątki oraz krzemienie, groty strzał czy ceramikę.

\n\n\n\n

Komora w obrębie Arthur’s Stone składa się z dziewięciu pionowych kamieni i zwieńczenia w postaci masywnej skały, której masa może wynosić nawet 25 ton. Grobowiec ten wydaje się związany z królem Arturem, a legendy opisują, iż to właśnie w tym miejscu słynny władca zabił olbrzyma. Ten, upadając, pozostawił na jednym z kamieni odcisk swoich łokci.

\n\n\n

\n\n\n

Arthur’s Stone jest jednym z najważniejszych zabytków epoki kamienia w kraju, a te wykopaliska dają naprawdę rzadką i ekscytującą szansę dla społeczeństwa, aby przyjść i zobaczyć archeologów w akcji. Nasz wspaniały zespół wolontariuszy będzie w zasięgu ręki, aby wyjaśnić najnowsze odkrycia w miarę ich pojawiania się – prosimy ludzi o wcześniejszą rezerwację, aby upewnić się, że każdy będzie miał szansę na skorzystanie z tej wspaniałej okazji.
Ginny Slade, English Heritage

\n\n\n\n

Grobowiec, który stanowił inspirację dla autora Opowieści z Narnii

\n\n\n\n

Niedawno miały miejsce wykopaliska zlokalizowane na południe od opisywanej skały. Za ich sprawą archeolodzy zebrali nieco nowych informacji na temat genezy tego obszaru. Julian Thomas i Keith Ray z uniwersytetów w Manchesterze i Cardiff twierdzą, że grobowiec początkowo mógł mieć formę niskiego darniowego kopca z zaokrąglonymi końcami. Co ciekawe, C.S. Lewis, autor popularnego cyklu pt. Opowieści z Narnii prawdopodobnie inspirował się tym grobowcem tworząc swój fikcyjny świat.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgwNw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDQ0Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/pies.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy","slug":"psy-wizualizacja-przedmiotow-mozg-wzrok-sluch","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","name":"Zwierzęta","slug":"zwierzeta","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mimo miana najlepszego przyjaciela człowieka pies jest nadal pod wieloma względami zagadką. Jedną z nich, związaną z wizualizowaniem obrazów, udało się niedawno wyjaśnić.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Autorzy badań w tej sprawie zaprezentowali swoje ustalenia na łamach Animal Cognition. Na czele zespołu stanęli przedstawiciele budapesztańskiego Uniwersytetu Loránda Eötvösa, którzy poprowadzili Family Dog Project. W ramach tego przedsięwzięcia zauważyli, że psy są w stanie wytwarzać multimodalny obraz mentalny znanych im przedmiotów. Innymi słowy, czworonogi wizualizują wiele aspektów danego obiektu, gdy o nim myślą. Mogą przy tym brać pod uwagę jego zapach czy wygląd.

\n\n\n\n

Wysoce rozwinięta zdolność wizualizacji

\n\n\n\n

W ramach pierwszego eksperymentu zostały przeszkolone 3 psy z grupy, w której znajdowały się zwierzęta wyjątkowo dobrze radzące sobie z nauką nazw przedmiotów. Trening przeszło też 10 “przeciętnych” psów. Celem było aportowanie zabawki, w zamian za co zwierzaki miały otrzymywać smakołyki oraz pochwały. Aby tak się stało musiały oczywiście wybrać właściwą zabawkę spośród kilku różnych.

\n\n\n

\n\n\n

Cały pomysł opierał się na założeniu, iż psy wykorzystują wizualizację w mózgu do rozpoznawania przedmiotów. Naukowcy chcieli jednak zrozumieć, czy faktycznie ma to miejsce i które zmysły są szczególnie przydatne w tego typu przedsięwzięciach. Shany Dror, jedna z autorek badania, wyjaśnia, że kiedy psy używają węchu lub wzroku podczas szukania zabawki, sugeruje to, iż wiedzą, jak owa zabawka pachnie bądź wygląda.

\n\n\n\n

Po przeszkoleniu psów kolejny etap eksperymentu polegał na szukaniu konkretnej zabawki, umieszczonej wśród 4 innych. Miało to miejsce zarówno przy włączonym, jak i wyłączonym świetle, a wszyscy czworonożni uczestnicy okazali się prawidłowo wykonywać zadanie w okolicznościach “dnia” i “nocy”. Warto jednak podkreślić, iż poszukiwanie zabawek w ciemności sprawiało im nieco więcej problemów. Drugi eksperyment, w którym wzięły udział jedynie trzy wcześniej przeszkolone psy, polegał natomiast na próbie zrozumienia, o czym myślą czworonogi, gdy słyszą nazwę wybranej zabawki.

\n\n\n\n

Zaskakująca przewaga wzroku nad węchem

\n\n\n\n

Okazało się, że psy świetnie poradziły sobie z przynoszeniem przedmiotów po usłyszeniu ich nazw. Sugeruje to, iż w ich mózgach tworzą się zaawansowane wizualizacje, dzięki którym mogą wyobrażać sobie, jak wygląda dana rzecz. Co ciekawe, zwierzęta wolały polegać na wzroku i używały nosa sporadycznie – głównie wtedy, gdy światła były wyłączone. W ciemności psy węszyły częściej i dłużej, spędzając na tej czynności o 90% więcej czasu niż przy świetle, choć w ogólnej perspektywie stosunek użycia wzroku do węchu wyniósł aż 80 do 20.

\n\n\n\n

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc2MQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc3NA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/bozon-higgsa.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań","slug":"bozon-higgsa-wyniki-pomiarow-model-standardowy","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T20:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NA==","name":"Kosmos","slug":"kosmos","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Kosmos - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Wczoraj minęło dziesięć lat od odkrycia nowej cząstki elementarnej, którą nazwano bozonem Higgsa na cześć Petera Higgsa, który przewidział jej istnienie. W związku z okrągłą rocznicą na łamy Nature trafiły dwa nowe badania w tej sprawie.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Co ciekawe, zostały one przeprowadzone przez dwa oddzielne zespoły, związane kolejno z eksperymentami ATLAS i CMS. Dokonania naukowców sugerują, że właściwości wspomnianej cząstki są zgodne z właściwościami bozonu Higgsa przewidywanymi przez Model standardowy. Poza tym cząstka ta staje się coraz skuteczniejszym środkiem służącym do poszukiwania nowych, nieznanych zjawisk, które mogłyby nieco rozjaśnić nierozwiązane od lat zagadki. Jedna z nich odnosi się do natury ciemnej materii, hipotetycznej materii, na istnienie której wskazują jej oddziaływania grawitacyjne z otoczeniem.

\n\n\n\n

Bozon Higgsa, czyli boska cząstka

\n\n\n\n

Wracając jednak do bozonu Higgsa, to warto wspomnieć, że autorzy długoletnich badań poświęconych słynnej boskiej cząstce wykorzystali dane zebrane w czasie LHC Run 2, czyli drugiej serii danych pochodzących z akceleratora. Każdy z tych zestawów zawiera informacje związane z 10 000 bln zderzeń proton-proton i około 8 mln bozonów Higgsa. Ich łączna liczba jest około 30-krotnie większa niż w momencie odkrycia cząstki. Dzięki licznym i szczegółowym pomiarom fizycy zamierzają uzyskać najbardziej precyzyjny i szczegółowy zestaw danych dotyczących szybkości tych cząstek oraz oddziaływań bozonu Higgsa z innymi cząstkami.

\n\n\n\n

Dlaczego w ogóle tego typu badania są ważne? Choć dlatego, że bozon Higgsa pełni kluczową rolę w zrozumieniu wszechświata w formie, jaka jest obecnie znana nauce. Gdyby nie istniał, to rację bytu utraciłyby cząstki elementarne takie jak protony, neutrony i elektrony. Wyniki nowych pomiarów okazały się wysoce zgodne z przewidywaniami Modelu standardowego w zakresie niepewności. Na przykład pomiary dotyczące siły oddziaływania bozonu Higgsa z nośnikami siły słabej cechowały się niepewnością na poziomie 6%. Wcześniej zebrane dane, pochodzące z zestawu Run 1, dały niepewność wynoszącą 15%.

\n\n\n\n

Wyniki pomiarów zgodne z założeniami Modelu standardowego

\n\n\n\n

Nakreślenie takiego portretu bozonu Higgsa tak wcześnie było nie do pomyślenia przed rozpoczęciem pracy LHC. Przyczyny tego osiągnięcia są wielorakie i obejmują wyjątkową wydajność LHC oraz detektorów ATLAS i CMS, a także wykorzystanie genialnych technik analizy danych.
wyjaśnia Luca Malgeri, przedstawiciel CMS

\n\n\n\n

Oczywiście eksperymenty ATLAS i CMS nie dobiegają końca. W dalszym ciągu mają one badać tajemniczą naturę bozonu Higgsa, wykorzystując dane zebrane w czasie LHC Run 3. Przy około 18 mln bozonów Higgsa, które mają zostać wyprodukowane w każdym eksperymencie na tym etapie badań oraz około 180 mln uzyskanych za sprawą eksperymentu HL-LHC, fizycy oczekują znacznego zmniejszenia niepewności pomiarowych dotyczących oddziaływań bozonu Higgsa oraz zaobserwowania niektórych oddziaływań bozonu Higgsa z lżejszymi cząstkami i z samym sobą.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc2NA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc2NQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/heatwave-temperatura-mozgu.png"}},"title_b28e9_bf21a":"Czy masz gorącą głowę? Temperatura naszego mózgu nie jest stała","slug":"czy-masz-goraca-glowe-temperatura-naszego-mozgu-nie-jest-stala","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T18:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Czy masz gorącą głowę? Temperatura naszego mózgu nie jest stała - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Każdego dnia temperatura naszego mózgu zmienia się. Ustalenie mechanizmów, które za to odpowiadają, może przyczynić się do lepszego diagnozowania i leczenia niektórych chorób mózgu.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Naukowcy już od dawna wiedzą, że neurony są szczególnie wrażliwe na zmiany temperatury (dlatego tak łatwo o udar cieplny). Nie wiedzą jednak, jaka dokładnie jest temperatura mózgu, bo ta zmienia się cyklicznie, a do pomiarów konieczne jest użycie inwazyjnych metod. Szczątkowe informacje pochodzą od pacjentów z urazami mózgu, którym wprowadzane są do czaszek specjalne sondy monitorujące różne parametry. Z drugiej strony jednak, sam uraz mózgu może wpływać na temperaturę tego organu, więc nie wszystkie pomiary są miarodajne.

\n\n\n\n

Jest jednak technika obrazowania mózgu, która pozwala na nieinwazyjne pomiary jego temperatur – mowa o spektroskopii rezonansu magnetycznego (MRS). Wykorzystując tę technikę, zespół Niny Rzechorzek z Laboratory of Molecular Biology (LMB) Uniwersytetu w Cambridge ujawnił, że temperatury naszego mózgu w różnych jego regionach zmieniają się w czasie – także u zdrowych osób. Szczegóły opisano w czasopiśmie Brain.

\n\n\n\n

Gorąca głowa

\n\n\n\n

Naukowcy skorzystali z ogólnoeuropejskiej bazy danych CENTER-TBI, która obejmuje pacjentów z urazami mózgu i znaleźli takich, którym mierzono temperaturę w sposób ciągły. Grupę kontrolną stanowiło 40 zdrowych ochotników (po 20 mężczyzn i kobiet), którym mierzono temperaturę mózgu w sposób nieinwazyjny – przy pomocy MRS. Wyniki zostały włączone do HEATWAVE, powszechnie dostępnej mapy 4D temperatury mózgu zdrowego człowieka.

\n\n\n\n

Największym zaskoczeniem dla uczonych było to, że temperatura mózgu zdrowego człowieka znacznie bardziej różni się od siebie, niż wcześniej zakładano. Zależy od wieku, płci, regionu mózgu i – najważniejsze – pory dnia.

\n\n\n\n

\n\n

\n\n\n\n

Pomiary wykazały, że temperatury niektórych części ludzkiego mózgu rutynowo przekraczały 40^oC, co wskazuje, że takie wartości nie uszkadzają natychmiastowo neuronów. Takie temperatury najczęściej obserwowano w godzinach popołudniowych u kobiet w fazie poowulacyjnej cyklu menstruacyjnego. Co więcej, temperatura rosła wraz z wiekiem. W publikacji czytamy:

\n\n\n\n

Wzrost temperatury związany z wiekiem sugeruje, że zdolność mózgu do chłodzenia pogarsza się z wiekiem. Rodzi to ważne pytanie, którym należy się zająć w dalszych badaniach, czy postępująca niezdolność do chłodzenia mózgu może wpływać na rozwój zaburzeń mózgu związanych z wiekiem, takich jak demencja.

\n\n\n\n

W nocy temperatura mózgu zawsze spada, zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Odnotowane zmienności mogą wyjaśniać wiele zmian wydajności poznawczej i pomóc nam zrozumieć, jak temperatura mózgu oddziałuje ze snem.

\n\n\n\n

Naukowcy mają nadzieję, że w przyszłości zmiany temperatury mózgu będzie można wykorzystać jako narzędzie diagnostyczne lub prognostyczne, np. w kontekście oceny ryzyka wystąpienia udaru mózgu. Uczeni planują także sprawdzić, czy nieprawidłowa dobowa zmienność temperatury mózgu może być wymiernym biomarkerem nadchodzącej neurodegeneracji.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc1Nw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc2MA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/lysy.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Łysienie bez tajemnic. Wiemy, jak przeciwdziałać utracie włosów","slug":"lysienie-bez-tajemnic-wiemy-jak-przeciwdzialac-utracie-wlosow","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T16:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Łysienie bez tajemnic. Wiemy, jak przeciwdziałać utracie włosów - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

SCUBE3 to nazwa cząsteczki sygnalizacyjnej, która stymuluje wzrost włosów. To może być cel dla przyszłych terapii łysienia androgenowego.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Łysienie androgenowe to choroba w większości przypadków o podłożu genetycznym, która charakteryzuje się zależnym od androgenów (hormonów płciowych) wypadanie włosów. Schorzenie to dotyka co najmniej 50% mężczyzn po 50. roku życia i 40% kobiet po 70. roku życia.

\n\n\n\n

Za główną przyczynę łysienia androgenowego uważa się nadwrażliwość organizmu na dihydrotestosteron (DHT), związek chemiczny będący pochodną męskiego hormonu testosteronu. Do łysienia może przyczyniać się natłuszczająca się skóra głowy (wynikająca z nadmiernego wydzielania łoju skórnego) oraz duże napięcie mięśni skóry głowy. Potwierdzono także związek łysienia androgenowego z chorobą niedokrwienną serca.

\n\n\n\n

Teraz naukowcy z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine (UCI) odkryli cząsteczkę sygnalizacyjną SCUBE3, która stymuluje wzrost włosów i może stanowić podstawę przyszłych terapii łysienia androgenowego. Szczegóły opisano w czasopiśmie Developmental Cell.

\n\n\n\n

Łysienie pod kontrolą?

\n\n\n\n

Naukowcom udało się określić dokładny mechanizm, który sprawia, że komórki brodawki skórnej – wyspecjalizowane fibroblasty wytwarzające sygnały na dnie każdego mieszka włosowego – stymulują wzrost nowych włosów. Genetyczne podstawy tego procesu były do tej pory słabo poznane. Teraz odkryto SCUBE3.

\n\n\n\n

Prof. Maksim Plikus z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine mówi:

\n\n\n\n

W różnych momentach cyklu życia mieszka włosowego, te same komórki brodawki skórnej mogą wysyłać sygnały, które albo utrzymują mieszki włosowe w stanie uśpienia, albo wyzwalają wzrost nowych włosów. Ujawniliśmy, że cząsteczka sygnalizacyjna SCUBE3, którą naturalnie produkują komórki brodawki skórnej, jest posłańcem używanym do “powiedzenia” sąsiednim komórkom macierzystym włosów, aby zaczęły się dzielić, co zwiastuje początek wzrostu nowych włosów.

\n\n\n\n

Potwierdzono, że produkcja cząsteczek SCUBE3 jest kluczowa do wzrostu włosów u ludzi. Podobny mechanizm występuje także u myszy, dlatego w badaniu użyto modelu gryzoni z nadaktywnymi komórkami brodawek skórnych i nadmiernym owłosieniem.

\n\n\n\n

Yingzi Liu, badacz podoktorski UCI w dziedzinie biologii rozwoju i komórki, dodaje:

\n\n\n\n

Badanie tego modelu myszy pozwoliło nam zidentyfikować SCUBE3 jako nieznaną wcześniej cząsteczkę sygnalizacyjną, która może napędzać nadmierny wzrost włosów.

\n\n\n\n

SCUBE3 faktycznie stymuluje wzrost włosów w ludzkich mieszkach włosowych. Wstrzyknięcie tej cząsteczki do skóry myszy z przeszczepionymi ludzkimi mieszkami włosowymi, natychmiastowo wyzwoliło produkcję nowych włosów. To wskazuje, że preparaty oparte na SCUBE3 mogą stanowić obiecującą terapię leczenia utraty włosów.

\n\n\n\n

Prof. Maksim Plikus wyjaśnia:

\n\n\n\n

Istnieje silne zapotrzebowanie na nowe, skuteczne leki na wypadanie włosów, a naturalnie występujące związki, które są normalnie wykorzystywane przez komórki brodawki skórnej, przedstawiają idealnych kandydatów nowej generacji do leczenia. Nasze badanie w modelu przeszczepu włosów u ludzi zatwierdza przedkliniczny potencjał SCUBE3.

\n\n\n\n

Władze UCI złożyły już wniosek o tymczasowe zgłoszenie patentowe dotyczące stosowania SCUBE3 i jego pochodnych do stymulacji wzrostu włosów.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc0NA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc0Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/map-of-the-world-74045_1280.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Największa susza od 1200 lat. Portugalia i Hiszpania zmierzą się z trudnym żywiołem","slug":"najwieksza-susza-od-1200-lat-portugalia-i-hiszpania","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T15:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Z pochodzenia Sądeczanin, z wykształcenia geolog, z pasji miłośnik państw bałtyckich (zwłaszcza Estonii) i górski wędrowiec, zawodowo \"człowiek-orkiestra\", w sieci można go znaleźć jako Sądeckiego Włóczykija.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Największa susza od 1200 lat. Portugalia i Hiszpania zmierzą się z trudnym żywiołem - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Część Portugalii i Hiszpanii cierpią na największy niedobór opadów od co najmniej 1200 lat. Susza, jaka panuje w części Półwyspu Iberyjskiego, ma związek z długoterminowym powiększaniem się Wyżu Azorskiego, który jest głównym sterownikiem klimatu w tym regionie. Wyniki badań naukowych nie napawają optymizmem – w ciągu kolejnych dekad opadów może być jeszcze mniej.

\n\n\n\n

Wyż Azorski – czym jest i gdzie się znajduje?

\n\n\n\n

Wyż Azorski jest olbrzymim obszarem podwyższonego ciśnienia atmosferycznego. Jego nazwa bierze się od archipelagu Wysp Azorskich, na którym zazwyczaj stacjonuje. Wyż ma olbrzymi wpływ na klimat w Europie Zachodniej – w zależności od jego położenia przynosi on nad kontynent obfite opady i polarno-morski chłód lub gorące masy powietrza i uciążliwe susze.

\n\n\n\n

Amerykańscy naukowcy opublikowali na łamach czasopisma Nature Geoscience wyniki badań, które udowadniają, że na przestrzeni 1200 lat Wyż Azorski zwiększył swoją powierzchnię. Wskutek ekspansji układu barycznego ilość opadów nad Portugalią i Hiszpanią wyraźnie zmalała przez minione stulecia.

\n\n\n

\n\n\n

Klimat podzwrotnikowy w Hiszpanii i Portugalii

\n\n\n\n

Przypomnijmy, że Półwysep Iberyjski znajduje się w innej strefie klimatycznej niż Polska. Klimat podzwrotnikowy cechuje się innym rozkładem opadów – lata są zazwyczaj suche i upalne, z temperaturami powyżej 30 stopni. Zimy natomiast należą do stosunkowo ciepłych, ale bardzo mokrych. Opady śniegu występują tylko w górach. Jak się okazuje, właśnie tych życiodajnych opadów w chłodnej porze roku jest coraz mniej.

\n\n\n\n

Czytaj też: Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm

\n\n\n\n

Badacze zbadali tempo przyrastania stalagmitów – jaskiniowych form naciekowych rosnących z dna jaskini. Grubość struktur laminarnych na formach ma silny związek z ilością wody przeciekającej szczelinami ze stropu jaskini. Woda ta natomiast pochodzi wprost z opadów występujących na danym obszarze. Im cieńsze warstewki, tym mniej deszczu spadło w konkretnym sezonie.

\n\n\n\n

Na przełomie 1200 lat ilość opadów nad Półwyspem Iberyjskim wyraźnie malała. Tempo spadku przyspieszyło około 200 lat temu, osiągając w XX wieku bezprecedensowe wartości. Naukowcy wprost informują, że największy spadek opadów zbiega się wraz z początkiem ery przemysłowej – nasuwa to dość jasne wnioski: działalność człowieka miała wpływ na ilość opadów na badanym obszarze.

\n\n\n\n

Prognozy naukowców pokazują, że do 2100 roku ilość opadów spadnie o kolejne 10-20 proc.

\n\n\n\n

\n\n\n\n

Wina i oliwa – branża napotka olbrzymie problemy

\n\n\n\n

Coraz bardziej suchy klimat w Hiszpanii i Portugalii będzie miał groźne implikacje dla gospodarki. Nie tylko nasilą się problemy z dostarczaniem odpowiedniej ilość wody do wodociągów, ale także sytuacja wpłynie na branżę spożywczą i alkoholową.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oceany nadal skrywają swoje tajemnice. Na mapie widać, gdzie człowiek już zdołał dotrzeć

\n\n\n\n

Produkcja oliwy i wina, tak bardzo zależna od opadów, spadnie o kilkadziesiąt procent w ciągu najbliższych dekad. Już teraz obserwuje się, jak winnice i plantacje oliwne są zakładane na coraz większych wysokościach. Ponadto producenci próbują uprawiać odporniejsze na upały i suchy klimat odmiany oliwek i winogron.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybToyOTI=","uri":"/tag/klimat","name":"klimat","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"klimat - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","name":"Natura","slug":"natura","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc1Mw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc1NA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/sperm-g6a9d994d7_1920.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Świeże czy mrożone? Poznaliśmy prawdę, które nasienie jest lepsze","slug":"swieze-czy-mrozone-poznalismy-prawde-ktore-nasienie-jest-lepsze","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T14:00:46","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Świeże czy mrożone? Poznaliśmy prawdę, które nasienie jest lepsze - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Naukowcy potwierdzili, że mrożone nasienie wykorzystywane do inseminacji jest równie efektywne co świeże. Największe badania w swoim rodzaju nie wykazały szkodliwego wpływu kriokonserwacji na metody leczenia niepłodności.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Pacjentki poddawane inseminacji domacicznej (IUI) mogą być spokojne. Użycie zamrożonego nasienia zamiast świeżego nie wpływa negatywnie na sam proces zapłodnienia. Wyniki badania, przedstawione przez dr Panagiotisa Cherouveima z Massachusetts General Hospital i Harvard Medical School, opierają się na analizie 5335 cykli IUI przeprowadzonych w jego ośrodku w latach 2004-2021. To odkrycie o ważnym znaczeniu w kontekście walki z niepłodnością.

\n\n\n\n

Obalmy popularny mit – mrożenie nasienia nie wpływa negatywnie na jego jakość

\n\n\n\n

Kriokonserwacja to preferowana, a w niektórych miejscach regulowana prawnie, metoda przechowywania spermy w bankach nasienia. Jest to idealne rozwiązanie dla pacjentów rozpoczynających leczenie onkologiczne i dla par przygotowujących się do zabiegów wspomaganego rozrodu. Procedura ta jest prosta i bezpieczna, a teraz wykazano, że efektywna. Nie wpływa w żaden sposób na jakość samego nasienia.

\n\n\n\n

Pomimo dużej popularności na całym świecie, wśród pacjentów wciąż istnieją obawy, że zamrażanie nasienia może zmniejszać żywotność plemników lub wpływać na ich strukturę. To jeden z popularnych mitów, z którymi lekarze walczą od lat.

\n\n\n\n

Zespół dr Cherouveima przeanalizował szereg wyników po zabiegach IUI z użyciem zarówno świeżego, jak i zamrożonego nasienia, m.in. pozytywny test ciążowy, ciążę kliniczną i odsetek poronień. Potwierdzono to, o czym lekarze mówią od dawna. Wskaźniki ciąż klinicznych między pacjentkami poddanymi inseminacji przy użyciu świeżego i zamrożonego nasienia były podobne. Odnotowano jedynie niewielkie różnice w podgrupie pacjentek, u których przed zabiegiem stosowano farmakologiczną stymulację jajników (użycie cytrynianu klomifenu lub letrozolu).

\n\n\n\n

Dr Panagiotis Cherouveim podkreśla:

\n\n\n\n

Nie zauważono szkodliwego wpływu kriokonserwacji plemników na wyniki IUI. Chociaż specyficzne podgrupy mogą odnieść korzyści z wykorzystania świeżej spermy, a czas do zajścia w ciążę może być krótszy w przypadku nasienia świeżego niż mrożonego, pacjenci powinni być poinformowani o braku wyższości jednego nad drugim.

\n\n\n\n

Większość kriokonserwowanych próbek nasienia w tym badaniu pochodziła od anonimowych dawców, co odzwierciedla codzienną praktykę większości ośrodków leczenia niepłodności. Nowe badanie dostarcza uspokajających danych na temat potencjalnie gorszej jakości stosowania mrożonej spermy.

\n\n\n\n

Dr Panagiotis Cherouveim dodaje:

\n\n\n\n

Fakt, że nasze dane nie ujawniły żadnej znaczącej różnicy w sukcesie pomiędzy wykorzystaniem świeżej ejakulowanej i zamrożonej spermy, z wyjątkiem podgrupy pacjentek, którym podawano doustne środki indukujące owulację, jest bardzo uspokajający dla wszystkich zaangażowanych. Może to być szczególnie mile widziane u samotnych matek i par tej samej płci, dla których IUI z kriokonserwowaną próbką może stanowić jedyną i niepowtarzalną okazję do poczęcia w danym cyklu menstruacyjnym. To jeszcze bardziej podkreśla znaczenie jakości próbki.

\n\n\n\n

Zabieg inseminacji można powtarzać wiele razy – do skutku – ale zwykle wykonuje się nie więcej niż sześciu prób w kolejnych cyklach miesięcznych. Skuteczność leczenia z zastosowaniem inseminacji domacicznej zależy od wielu czynników, ale zwykle wynosi 10-25% na cykl.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDcwOA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDcwOQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/beijing-1859987_1280.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm","slug":"sztuczna-inteligencja-bedzie-czytac-umysly-politykow-w-chinach-stworzyli-algorytm","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T13:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Z pochodzenia Sądeczanin, z wykształcenia geolog, z pasji miłośnik państw bałtyckich (zwłaszcza Estonii) i górski wędrowiec, zawodowo \"człowiek-orkiestra\", w sieci można go znaleźć jako Sądeckiego Włóczykija.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Od lat Chiny udowadniają, że najlepiej się znają się na rozmaitych metodach kontroli swoich obywateli. W komunistycznym Państwie Środka powstała kolejna, niepokojąca metoda, aby sprawdzać wierność jedynej „słusznej” partii. Sztuczna inteligencja stworzona przez chińskich naukowców potrafi czytać umysły politycznych decydentów, aby sprawdzić ich podatność na komunistyczną propagandę.

\n\n\n\n

O nowatorskim i nieco przerażającym narzędziu AI poinformował Didi Tang, reporter z pekińskiego oddziału gazety The Times. Artykuł na ten temat pojawił się 1 lipca, po czym jeszcze tego samego dnia został usunięty. Zdaniem dziennikarza algorytm sztucznej inteligencji został opracowany przez naukowców z Hefei Comprehensive National Science Centre.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oceany nadal skrywają swoje tajemnice. Na mapie widać, gdzie człowiek już zdołał dotrzeć

\n\n\n\n

Analizuje on wyraz twarzy oraz przebieg fal mózgowych członków Partii Komunistycznej, aby dowiedzieć się, jak bardzo podatni są oni na narzuconą z góry propagandę i edukację. Do artykułu na ten temat było dołączone również nagranie prezentujące badacza siedzącego w kiosku przed ekranem i oglądającego materiały propagandowe. Technologia zamontowana w kiosku pozwalała analizować reakcje oglądającego.

\n\n\n\n

\n\n\n\n

Sztuczna inteligencja, która zbada lojalność wobec partii

\n\n\n\n

Celem opracowanego algorytmu AI jest dowiedzenie się, jak bardzo członkowie „komunistów” są wierni swojej ideologii. Nie od wczoraj chińskie władze starają się przekonywać, że prawdziwą siłą budującą lojalność wobec Partii Komunistycznej jest edukacja polityczna.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oto Święty Graal katalizy. Naukowcy mają sposób na przekształcanie metanu w metanol

\n\n\n\n

Opisywany algorytm nie jest jedynym przejawem troski władz Chin o „dobrą edukację” i kontrolę swoich obywateli. Istnieje już specjalna indoktrynacyjna aplikacja na telefon. Czytając odpowiednią liczbę artykułów, udzielając się w dyskusjach, oglądając jak najwięcej wideo, zdobywa się tam punkty, które potem można zamienić na tablety lub słodycze w ciastkarni.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybToxNTMyOA==","uri":"/tag/sztuczna-inteligencja","name":"sztuczna inteligencja"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc0Mg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo3NzAwMQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/37/astma.jpeg"}},"title_b28e9_bf21a":"Astma pod kontrolą? Badanie moczu pozwoli określić ciężkość choroby","slug":"astma-pod-kontrola-badanie-moczu-pozwoli-okreslic-ciezkosc-choroby","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T12:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Astma pod kontrolą? Badanie moczu pozwoli określić ciężkość choroby - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Astma jest chorobą dotykającą 262 milionów osób na świecie. Nowe odkrycie dotyczące moczu może pomóc ją kontrolować.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Astma to przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych, objawiająca się nadaktywnością oskrzeli. Prowadzi do nawracających epizodów świszczącego oddechu, duszności, uczucia ściskania w klatce piersiowej, a także uciążliwego kaszlu – objawy te występują szczególnie w nocy lub nad ranem. Z astmą można żyć, ale trzeba regularnie przyjmować leki – najskuteczniejsze działanie przeciwzapalne mają wziewne glikokortykosteroidy. Są także leki antyleukotrienowe, które cechują się jednak mniejszą skutecznością w porównaniu z glikokortykosteroidami.

\n\n\n\n

Teraz naukowcy z Uniwersytetu Edith Cowan pod kierownictwem dr Stacey Reinke oraz z Instytutu Karolinska kierowani przez dr Craiga Wheelocka odkryli ważną różnicę między osobami o różnym stopniu nasilenia astmy, a także zdrowymi. Okazuje się, że osoby z ciężką postacią choroby mają odmienne metabolity wykrywalne w moczu w porównaniu z tymi o łagodnym i umiarkowanym nasileniu objawów.

\n\n\n\n

Astma i mocz

\n\n\n\n

Uczeni przeanalizowali próbki moczu ponad 600 osób z 11 krajów w ramach badania U-BIOPRED, europejskiej inicjatywy mającej na celu lepsze zrozumienie różnych podtypów ciężkiej astmy. Okazuje się, że ich profile biochemiczne moczu były odmienne. Naukowcy odkryli specyficzny rodzaj metabolitów, zwanych karnitynami, których poziom jest niższy u osób z ciężką postacią choroby.

\n\n\n\n

Karnityny to związki chemiczne o budowie betainowe, które są produkowane w wątrobie, nerkach i mózgu z aminokwasów. Dość obficie występują w mięśniach. Pełnią one ważną rolę w transporcie kwasów tłuszczowych z cytozolu do mitochondriów (w produkcji energii), a także modulacji odpowiedzi immunologicznej.

\n\n\n\n

Dr Stacey Reinke z ECU mówi:

\n\n\n\n

Astma dotyka 2,7 miliona Australijczyków, a w 2020 roku w Australii było 417 zgonów związanych z astmą. Ciężka astma występuje, gdy czyjaś astma jest niekontrolowana, pomimo leczenia wysokimi dawkami leków i/lub wieloma lekami. Aby zidentyfikować i opracować nowe opcje leczenia, musimy najpierw lepiej zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw choroby.

\n\n\n\n

Odkrycie zależności między poziomem karnityn a stopniem ciężkości astmy może w przyszłości doprowadzić do opracowania nowych metod leczenia. Zbadanie profilu chemicznego organizmu (tzw. metabolomu) może dać odpowiedź, kto z pacjentów potrzebuje pełniejszego leczenia, a kto nie.

\n\n\n\n

Dr Stacey Reinke dodaje:

\n\n\n\n

W tym przypadku byliśmy w stanie wykorzystać metabolom moczu astmatyków do zidentyfikowania fundamentalnych różnic w metabolizmie energetycznym, które mogą stanowić cel dla nowych interwencji w kontroli astmy.

\n\n\n\n

Ale jak to w ogóle jest możliwe, że mocz danej osoby może powiedzieć nam o tym, co dzieje się w płucach. To dlatego, że wszelkie zmiany w układzie oddechowym, dostają się do krwiobiegu, a następnie są wydalane przez mocz. Wszystkie zależności nie zostały jeszcze dobrze poznane, ale naukowcy czynią postępy. Planują kontynuowanie kontroli metabolizmu karnityny, aby ocenić jego potencjał w leczeniu astmy.

\n\n\n\n

Więcej można przeczytać w czasopiśmie European Respiratory Journal.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}}]},"post_18f38_a589b":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxNjA5NQ==","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Na ich szacunek trzeba sobie zasłużyć. Fakty i mity o milenialsach w pracy\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":22},"featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo2OTkyOQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/30/7-grzechow-glownych-mlodych-pracownikow.jpeg"}},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Na ich szacunek trzeba sobie zasłużyć. Fakty i mity o milenialsach w pracy","content_b28e9_bf21a":"

Do pracy przychodzą w klapkach, wychodzą punkt 17, bo śpieszą się na lekcję salsy. Nie ma mowy o zostawaniu po godzinach i pouczaniu – oni wiedzą lepiej, ale gdy przychodzi co do czego, nie potrafią zaadresować koperty. Najmłodsi pracownicy – pokolenie Y – czego nie umieją i czy warto z nimi walczyć?

Pan Marian, właściciel kilku hoteli na Mazowszu, dziwi się, gdy słyszy o galopującym bezrobociu wśród młodych. On w kółko ma problem z brakiem personelu, zwłaszcza w kuchni, choć płaci przyzwoicie, nadgodziny rozlicza sumiennie i pozwala uczyć się pod okiem doświadczonych kucharzy z renomowanych hoteli. Ale co z tego, skoro świeżo upieczeni absolwenci szkół gastronomicznych nie są w stanie przejść u niego rozmowy kwalifikacyjnej. „Sprawdzam na niej, oprócz umiejętności praktycznych, także podstawową wiedzę matematyczną. Teraz już jestem do tego przyzwyczajony, ale na początku szokowało mnie, jak ogromny problem moi potencjalni pracownicy mają z tabliczką mnożenia. Kiedyś w takim wypadku od razu kończyłem spotkanie, ale zrozumiałem, że w ten sposób jeszcze chwila i nie będę miał kim obsadzać wolnych stanowisk. Dlatego teraz tym niedouczonym daję tydzień. Po tygodniu przepytuję ich z tabliczki mnożenia i jak się nie pomylą, mają pracę. I tylko wkurza mnie, że oni mają mnie przez to za wariata. Obce jest im poczucie obciachu, że nie umieją tak oczywistej rzeczy” – zżyma się pan Marian.

Jego lista zarzutów wobec młodych pracowników jest znacznie dłuższa. I nie tylko jego. Według szefów i bardziej doświadczonych kolegów dwudziestolatkowie mają na sumieniu znacznie cięższe grzechy niż brak znajomości tabliczki mnożenia.

Pycha

CZYLI NIE LICZ NA WENFLON

92 proc. młodych pracowników (a więc urodzonych po 1981 roku) uważa, że pracodawca ma szczęście, że zatrudnia właśnie ich. Trzech na czterech nie wątpi, że ich szef mógłby się od nich sporo nauczyć. Wyniki międzynarodowych badań nad pokoleniem Y „No Collar Workers” przeprowadzone na zlecenie MTV wskazują, że najmłodsi wiekiem i stażem pracownicy, delikatnie mówiąc, nie mają kompleksów. O tym, jak to wygląda w praktyce, przekonuje się na co dzień Janusz, ratownik medyczny jeżdżący w karetce reanimacyjnej. „Łatwiej byłoby znieść nieprzygotowanie młodych lekarzy i ratowników, gdyby mieli głód wiedzy. Ale oni na każdym kroku podkreślają, że skończyli studia, że uczyli się najnowszych metod. A jak przychodzi co do czego, nie potrafią założyć wenf lonu czy zaintubować” – wylicza Janusz i wspomina, jak ostatnio jedna z takich ekip nie umiała wyjąć noszy z karetki i pacjent spadł im na ziemię. „A pielęgniarki na izbie przyjęć to już w ogóle mają problem z młodziakami, bo oni ukrywają swoją niekompetencję, nie zważając, jakie to może przynieść skutki. Ostatnio kilka razy trafił do ich szpitala pacjent, który jeszcze w karetce powinien mieć założony wenf lon. Ale gdy pielęgniarki chciały mu pobrać krew, okazało się, że wenf lon jest jedynie prowizorycznie przyklejony plastrem do skóry. Nie umieli się wkłuć, więc tylko udali, że to zrobili” – wspomina ratownik, denerwując się, że gdy takie zachowanie nie ma konsekwencji, wszyscy przechodzą nad nim do porządku dziennego.

Z kolei Anna, internistka z ponadtrzydziestoletnim stażem w przychodni i na oddziale internistycznym, zauważa, że młodzi są tak zadufani w sobie, że nie uważają, iż nawet wiedza nabyta podczas studiów jest im do czegoś potrzebna. Wspomina przypadek młodej pielęgniarki, która skontaktowała się z nią w trakcie wizyt domowych na osiedlu. „Pani doktor, proszę natychmiast przyjść do przychodni, bo mam tu pacjenta z bólem klatki, zrobiłam mu EKG i tu są jakieś dziwne wieżyczki”. „Przybiegłam natychmiast. Okazało się, że te »wieżyczki« to obraz poprawnego zapisu EKG, który ta dziewczyna powinna znać z książek” – opowiada Anna.

„Jeden z głównych problemów przedstawicieli pokolenia Y to nieumiejętność przyjęcia konstruktywnej informacji zwrotnej na swój temat” – nie ma wątpliwości Tomasz Jędrkiewicz, szef firmy NUQ, prowadzącej m.in. program badawczy „Świat młodych”. „Zwykle taką informację wypierają. Gdy szef bierze ich na rozmowę, mówi, co zrobili źle, gdy pokazuje, jakie są tego konsekwencje i jak można sobie z tym poradzić – oni sprawiają wrażenie kompletnie odpornych. Nagminnie nie poczuwają się do winy. Wychodzą potem na salę i gdy współpracownicy pytają, co się działo podczas rozmowy, odpowiadają co najwyżej: a nic, jakieś pierdoły” – opowiada Jędrkiewicz, przyznając jednocześnie, że nieumiejętność reakcji na krytykę ma też drugi koniec: niektórzy pracownicy reagują na negatywny feedback, nawet przeprowadzony możliwie delikatnie, rzewnym płaczem.

Chciwość

CZYLI SPRZEDAĆ SIĘ DROGO

„Cztery tysiące netto na początek to standard. Ale gdy pytam takiego starającego się o pracę, w jaki sposób zamierza dla mnie te pieniądze zarobić, od razu się wycofuje, bo przecież on nie jest tu od tego. I nie rozumie, że studia informatyczne ukończone na prestiżowej uczelni na niewiele się zdadzą, gdy okaże się, że choć z matematyki wyższej miał piątkę, to nie zna się na webmasteringu i nigdy nie widział aplikacji na tablet. A to wiąże się z tym, że musimy poświęcić mu czas, nie możemy powierzyć mu obowiązków, z którymi na pewno sobie nie poradzi, czyli musimy w niego zainwestować” – mówi Maciej Felski, szef firmy Da Vinci Studio Software House, specjalizującej się w tworzeniu aplikacji na urządzenia mobilne i Facebooka.

Wygórowane żądania finansowe to w przypadku młodych pracowników dopiero początek listy oczekiwań, na której dalszych miejscach figurują: ścisłe trzymanie się godzin pracy, możliwość częstej pracy zdalnej i elastyczność pracodawcy w planowaniu czasu pracy (kilka lat temu wśród HR-owców było głośno o dwudziestolatkach, którzy oczekiwali uwzględnienia w ich czasie pracy zajęć na siłowni).

Anna Niemczyk i jej współpracownicy w książce „Motywacja pod lupą” analizują badanie „Polska mapa motywacji” pod kątem wieku badanych. Pierwsze wnioski są dość oczywiste: we wszystkich kategoriach wiekowych pracownicy oczekiwali od szefów doceniania ich sukcesów, dobrej atmosfery (potwierdza to raport MTV: 90 proc. ankietowanych oświadczyło, że w pracy muszą się dobrze bawić i mieć fajne towarzystwo) oraz jasno wytyczonych celów. „Dopiero na czwartej i piątej pozycji – piszą autorzy polskiego raportu – widać zmiany w hierarchii potrzeb wynikające z wieku. U pracownika przed 25. rokiem życia nie miała aż takiego znaczenia pewność zatrudnienia. Potrzeba stabilizacji pojawia się wyraźnie dopiero powyżej 29. roku życia”. Potwierdza to Monika Zakrzewska, ekspert od rynku pracy w PKPP Lewiatan: „Pracodawca od przedstawiciela pokolenia Y nie może oczekiwać przywiązania czy zbytniej lojalności, bo ten wie, że w ciągu pięciu lat zmieni firmę jeszcze przynajmniej raz”.

Nieczystość

CZYLI CO MA ZLEW DO WANNY Z HYDROMASAŻEM

Tomasz Jędrkiewicz,który bada młodych pracowników na zlecenie korporacji, przyznaje, że pokolenie Y jest niemalże synonimem bałaganiarstwa i niefrasobliwości. Gdy ostatnio pracowali na zlecenie jednej z dużych firm, jej menedżerowie skarżyli się, że brak dyscypliny to jeden z największych problemów, z jakim muszą sobie radzić. Według Jędrkiewicza niechęć do przestrzegania procedur to chyba największa zmiana kulturowa, której doświadczyło pokolenie Y, obserwujące w polityce, kulturze i religii, że modele hierarchiczne zaczynają się sypać. Jednym z efektów tego zjawiska jest powszechne wśród młodych lekceważenie procedur bezpieczeństwa. „Nie rozumieją, że te przepisy czemuś służą. I efekt jest taki, że choć w ich komputerach znajduje się mnóstwo wrażliwych danych, oni bez problemu wstają od biurka, a czasem nawet wychodzą z pracy bez wylogowania się i wyłączenia komputera, choć wielokrotnie uświadamia im się, jakie mogą być tego konsekwencje” – opowiada Jędrkiewicz.

Bałagan w miejscu pracy wiąże się często z bałaganem w głowach. Krzysztof, pracownik banku Millennium, był świadkiem, jak przyjęta kilka miesięcy temu pracownica zamknęła konto nie temu klientowi, co trzeba. „Takie roztargnienie to wyczyn, tym bardziej że o dyspozycję trzeba zapytać trzykrotnie. No i w naszej pracy z zasady pozbawieni jesteśmy rozpraszaczy: komputery mają zablokowane niektóre strony, na przykład społecznościowe, a korzystanie z własnej komórki, zwłaszcza gdy pracuje się w ciągłym kontakcie z klientem, jest niedozwolone” – relacjonuje Krzysztof.

Na nieumiejętność skupienia się najmłodszych współpracowników narzeka także Robert Składowski z Pracodawców RP, na co dzień prezes firmy poligraficzno-reklamowej Europa 2000 Consulting. „Kiedyś pewien młody handlowiec miał pójść na rozmowę do firmy produkującej zlewozmywaki. Pomijam, że sporo nam zajęło, choć chłopak był po handlówce, żeby wytłumaczyć mu, że nie może być akwizytorem na siłę wciskającym swój produkt. Pomijam, że nie miał nawyku dokładnego sprawdzenia, choćby w Google’u, firmy, z którą miał współpracować. Ale najgorsze, że musiałem osobiście najeść się wstydu, gdy zadzwonił do nas dział marketingu tamtej firmy, zwracając uwagę, że nasz przedstawiciel cały czas rozmawiał z nimi o ofercie, jakby byli producentem luksusowych wanien do hydromasażu. Nie zorientował się przez całe spotkanie, że coś jest nie tak” – wspomina Robert Składowski, który młodemu handlowcowi na następne pół roku zakazał samodzielnego chodzenia na spotkania.

Zazdrość

CZYLI KTO ZNA TAJEMNICĘ KSIĄŻKI KODÓW

Według badania „No Collars Workers” aż 89 proc. młodych chciałoby, aby ich głos miał znaczenie, gdy przychodzi do podejmowania decyzji o projekcie, nad którym pracują. „I to oczywiście chwalebne, że chcą się angażować, ale z drugiej strony za ich chęcią dorównania bardziej doświadczonym kolegom nie idą umiejętności” – mówi Anna Majewska, prawniczka. Z gorzkim uśmiechem przyznaje, że przyzwyczajona jest do absolwentów, którzy skończyli prestiżowy uniwersytet z wysoką średnią, ale choć kodeks postępowania cywilnego zdali na czwórkę z plusem, to są bezradni, gdy przed klientem w kancelarii mają zabłysnąć zastosowaniem go w praktyce. „Dla wielu z nich napisanie pisma procesowego to wyczyn. Co mam robić, przyzwyczaiłam się. Ale opadły mi ręce, gdy pewien delikwent nie umiał owego pisma poprawnie zaadresować, bo klient nie podał kodu pocztowego. Wręczyłam więc pracownikowi książkę kodów, ale bezradnie przerzucał kartki i przyznał, że nie ma pojęcia, jak się z tego korzysta” – opowiada Majewska. „Młodzi prawnicy są zazwyczaj dobrze wyedukowani – znają kilka języków, mają ukończone różne kursy doszkalające – jednym słowem – mają potencjał. Znają wartość wiedzy i edukacji i chętnie w siebie inwestują. Jednak mimo wysokich kompetencji, często nie są specjalistami w żadnej dziedzinie. Ich wiedza jest szeroka, ale znacznie płytsza niż pracowników starszej generacji” – dodaje Agata Kowalska, partner w renomowanej krakowskiej Kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy.

Bezpodstawne stawianie się na równi z bardziej doświadczonym pokoleniem X nie dziwi Magdaleny Robak, trenerki umiejętności oraz psycholożki organizacji i pracy z Warszawskiej Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej.

„To często kwestia wychowania przez rodziców, którzy od najmłodszych lat serwowali dziecku szeroki pakiet doszkalający. Ale dodatkowe lekcje czy kółka zainteresowań zwykle nie uczą dziecka radzenia sobie z codziennością, natomiast mocno utwierdzają je w przekonaniu, że z takim wszechstronnym wykształceniem jest już ekspertem.

A potem, idąc na praktyki czy do pierwszej pracy, młodzi oczekują, że od razu będą pracować w swojej dziedzinie albo że z miejsca będą specjalistami. Więc gdy muszą zaadresować kopertę, głupieją, bo tego na studiach nie uczą” – mówi Magdalena Robak.

Nieumiarkowanie

CZYLI BRANSOLETY, ALE BEZ GARNITURU

Nikt przeważnie nie uczy ich też w szkole czy na studiach savoir vivre’u. Krzysztof z banku Millennium pamięta, że gdy przyszedł do pracy, nie mógł zrozumieć, dlaczego tak wiele szkoleń poświęca się na kwestie dress code’u, zachowania się w stosunku do klienta czy stylistyce pisania e-maili. „Denerwowało mnie obowiązkowe zaliczanie e-learningu, w którym nie tylko napisane jest, ale też dokładnie pokazane na zdjęciach, co oznacza gładka koszula czy skromna biżuteria. Ale gdy któregoś dnia do pracy przyszła nowa pracownica wystrojona jak na wesele, non stop brzdąkała licznymi bransoletami, a pierwsze pytanie, jakie mi zadała, brzmiało: »do klienta zwracamy się na ty czy na pan?«, zrozumiałem, że te szczegółowe do bólu regulacje nie biorą się znikąd” – uśmiecha się Krzysztof. Jego bank ma wyjątkowo rozbudowaną procedurę dotyczącą zachowania w pracy. Szkolenie wstępne obejmuje dziesięć modułów, a co parę miesięcy każdy „milleludek” dostaje przypominające e-learningi, z których dowiaduje się, jak wygląda przykładowy mniej formalny e-mail do kolegi z działu, a jak należy się zwracać do szefa innego działu czy do klienta. Uczy się, że w e-mailu trzeba wpisać czytelny temat i się podpisać, instruuje, jaka obowiązuje czcionka, że z klientem nie jesteśmy na ty, nawet jeśli tego chce, oraz że kiwamy głową i uśmiechamy się przy każdym kontakcie.

Wyniki ankiety, przeprowadzonej wśród 431 specjalistów ds. zasobów ludzkich na zlecenie organizacji Partnership for 21st Century Skills, szokują. Aż 70 proc. badanych skarży się, że nowo zatrudnieni młodzi pracownicy mają braki, jeśli chodzi o podstawowe umiejętności, takie jak znajomość gramatyki, ortografii czy poprawne pisanie. Nie radzą sobie z pisaniem listów, raportów, a nawet sporządzaniem notatek służbowych.

Nawet w instytucjach, które nie traktują tych kwestii drobiazgowo, widać, że coś się zmieniło. Kiedyś jedynymi tego typu regułami w firmie były dress code’y. O tym, że traktowane są coraz swobodniej, świadczy fakt, że tak jak przedstawicieli pokolenia X nazywano „białymi kołnierzykami” lub „garniturowcami”, tak pokolenie Y stanowią „bezkołnierzykowcy”, inaczej „klapkowcy”. Jakiś czas temu tygodnik „Polityka” opisywał człowieka, którzy miał swój wkład w upowszechnienie tej ostatniej nazwy. W koncernie LGE, gdzie pracował, zaczął walczyć o możliwość noszenia w biurze klapek: „Na uwagę szefa, że firma to nie garaż i trzeba w niej wyglądać, Rafał okazał się przygotowany. »Siedzę na słuchawkach (czyli w call centre) i klienci mnie nie widzą. Co dla was za różnica, że mi się nogi nie pocą?« – z tym pytaniem udał się do swojego szefa. Zorganizowano naradę. Długo trwało, zanim wreszcie ktoś zaproponował, by na problem spojrzeć z innej strony: »Dla firmy najważniejszy jest klient, dzięki niemu żyjemy. Jeśli Rafał, pracując w klapkach, które go nie uwierają, stanie się dla klientów bardziej uprzejmy, korporacja może na tym zyskać«”.

Gniew

CZYLI DLACZEGO WARTO PIĆ PIWO

Gdy pytamy ekspertów o grzechy młodych pracowników, zwykle zaczynają od „braku kompetencji miękkich”. Według Moniki Zakrzewskiej z Lewiatana sporą krzywdę relacjom w pracy wyrządza narzucany przez pokolenie Y styl komunikowania się głównie e-mailami, choćby rozmówca siedział dwa biurka dalej. W kryzysie jest również praca w grupie, bo pokolenie Y to tak naprawdę zbiór indywidualności. „Kiedyś dzieciaki popołudnia spędzały na podwórku, więc całe dzieciństwo upłynęło im na jeszcze jednym »szkoleniu«: nieustannej nauce pracy w grupie. Ci, którzy wchodzą na rynek pracy, w ogóle tego nie zaznali. W zadaniach indywidualnych sobie radzą, ale nie umieją prosić o pomoc innych, a gdy przychodzi do współpracy, pojawiają się konflikty wynikające z braku umiejętnego forsowania własnych pomysłów i negocjowania ich tak, żeby druga strona była równie zaangażowana w projekt” – mówi Zakrzewska.

Maciej Felski pamięta, jak pracowali nad pewną aplikacją w stresie i pod presją czasu, a projekt ostatecznie się zawalił, bo dwóch pracowników nie doszło do porozumienia, kto co robi. Gdy okazało się, że obaj, a tym samym firma, ponieśli porażkę, szef wziął ich na rozmowę, ostro skrytykował obu razem i każdego z osobna, po czym dał im pieniądze, by poszli na piwo. „Po wspólnej imprezie tak się dogadali, że tamta porażka była ich ostatnią” – wspomina Felski.

Magdalena Robak z SWPS uważa też, że pokolenie Y często nie dostrzega różnicy między asertywnością a agresją. „Ich postawa roszczeniowa manifestowana jest w sposób tak szorstki, że w pokoleniu X budzi się sprzeciw. Igreki są nastawione na siebie, zatrudniające je iksy stawiają na pierwszym miejscu odpowiedzialność za firmę, a obie te grupy nie znają siebie nawzajem. Ta mieszanka po prostu co jakiś czas musi wybuchnąć” – nie ma wątpliwości psycholożka.

Tomasz Jędrkiewicz średnio raz na dwa tygodnie organizuje szkolenia, na których menedżerowie z pokolenia X uczą się, jak „oswoić” młodszych kolegów i podwładnych. „Na początku wyczulamy ich na to, by przestać postrzegać te relacje w kategoriach my i oni, tym bardziej że według naszych badań pokolenie Y to niekoniecznie kwestia metryczki, ale częściej krótkiego stażu pracy” – tłumaczy szef NUQ.

Jednym z ćwiczeń podczas takiej sesji jest odgrywanie ról. Starsi wiekiem i stażem menedżerowie wczuwają się w młodych, od prowadzącego słyszą więc np.: „Masz na imię Rafał, 26 lat, skończyłeś prawo na UW, chciałbyś robić aplikację, ale teraz dałeś sobie dwa lata luzu. Interesują cię podróże, motoryzacja, masz dziewczynę, z którą mieszkasz i podróżujesz itd.”. Po wczuciu się w rolę trzeba udzielić wywiadu na „swój” temat, a potem grupa ogląda wywiady z pierwowzorami postaci wskazanych przez prowadzącego sesję.

„Czasem wychodzą podobieństwa, co utwierdza w przekonaniu, że na młodych choć trochę się znamy, ale wiele zaskakuje” – opowiada Jędrkiewicz. Dla menedżerów z pokolenia X niespodzianką jest odkrycie, skąd biorą się pewne zachowania dwudziestolatków. To, że młodzi nie zadowalają się prostymi nakazami, ale chcą znać sens tego, co mają zrobić i nie boją się o nim dyskutować, wynika na przykład ze zmian w rodzinie. „Kiedyś rodzina była bardziej autorytarna, oparta na nakazach i zakazach, teraz relacje stały się partnerskie. Młodych traktuje się jak dorosłych, dyskutuje z nimi, zamiast im nakazywać, i od małego przyzwyczaja do negocjacji. Na naszych zajęciach pokazujemy, jak to wpływa na relacje młodych z przełożonymi. Jakim szokiem jest dla nich to, że nagle nie są oczkiem w głowie, ale szeregowym pracownikiem, któremu po prostu mówi się, co ma robić” – opowiada szef NUQ.

Lenistwo

CZYLI JAK SOBIE ROŚCIĆ I SIĘ NIE NAROBIĆ

Jeśli pokolenie Y ma swoje Westerplatte, o które będzie walczyć do upadłego, to jest to „czas dla siebie”. Największym wrogiem takiej postawy jest siedzenie w pracy do późna. „Duże znaczenie ma dla nich ich prywatność i oczekują od pracodawcy, że umożliwi im dzielenie czasu między pracę i życie osobiste. Oznacza to np., że niechętnie zostają po godzinach i nie pracują w weekendy” – wylicza Agata Kowalska, partner w Kancelarii Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy. Z problemem młodych pracowników, którzy o ustalonej w umowie o pracę porze wyłączają komputer, musi radzić sobie już prawie każdy pracodawca. Tomasz Jędrkiewicz pamięta, jak jego firma pracowała dla pewnej korporacji, zmagającej się z oczekiwaniami pracowników dotyczącymi elastycznych godzin pracy. „Pokolenie X siedziało w biurze po 16 godzin dziennie, praktycznie nie pytając o wynagrodzenie. Pokolenie Y z zostania po godzinach uczyniło element kontraktu: jeśli dziś pracuję dodatkową godzinę, w piątek mogę wyjść o dwie wcześniej. Zwykle jednak o 17 wyłączają komputer, bo rzadko czegoś nie da się zrobić jutro” – mówi szef NUQ i dodaje, że to jeden z ważniejszych wkładów pokolenia Y w kulturę pracy. „Kiedy dłużej rozmawiamy z menedżerami, przyznają, że spędzanie życia w biurze jest głupie, a praca od 9 do 17 czy egzekwowanie obiecanego na za dwa lata awansu cywilizuje funkcjonowanie całej firmy” – mówi.

To zresztą niejedyny przykład zmieniania firm na lepsze pod wpływem krnąbrnego pokolenia Y. „Coraz więcej menedżerów rozumie, że jesteśmy świadkami przejścia ze świata zhierarchizowanego do świata płaskiego. W tym drugim trzeba przenieść się z poziomu instrukcji na poziom zrozumienia, także przez szefa, który bezsensowne polecenia dostaje czasem z góry i nie zastanawia się nad ich sensem. A młodzi pytają o sens na każdym kroku. Na szczęście z naszych obserwacji i badań wynika, że jeśli się go pokaże, szansa na wykonanie zadania zdecydowanie wzrasta” – uśmiecha się Jędrkiewicz. Przy okazji atmosfera w pracy staje się bardziej otwarta. Szef NUQ przyznaje, że w jednej z firm, w której interweniowali, gdy okazało się, że da się rozwiązać problem siedzenia w pracy do późna, po jakimś czasie pojawił się następny. Pracownicy narzekali, że pracują na słabych komputerach, a firma nie kwapiła się do zakupów. Atmosfera była jednak na tyle przyjazna, że udało się wypracować kompromis: każdy mógł kupić komputer, jaki chciał, z dofinansowaniem. Warunek: trzeba było przynosić go do pracy.

„Denerwujące jest narzekanie pracodawców, że muszą tyle inwestować w wychowanie młodego pokolenia. My nie możemy sobie pozwolić na jego niewychowanie. Nie stać nas na to, by zmarnować ich potencjał” – przekonuje Magdalena Robak.

Uczestnicy badania „No Collar Workers” przeprowadzonego dla MTV mieli między innymi za zadanie napisać pocztówkę do swojej firmy, by jak najbardziej ułatwiła im pracę. „Wskażcie cele i dajcie mi je osiągnąć po swojemu” – pisali przedstawiciele pokolenia urodzonego w ciągu 20 lat po wojnie. Pokolenie Y miało inne oczekiwania: „Potrzebuję elastyczności, szacunku i… orzeszków”. Jak wyglądałaby twoja pocztówka? A jaką napisaliby twoi podwładni?

MIT

najmłodsza generacja nie ma żadnej etyki pracy

RZECZYWISTOŚĆ

Najmłodsza generacja ma etykę pracy skupioną na sobie. To niekoniecznie musi być zjawisko tak negatywne, jak się na początku wydaje. To pokolenie koncentruje się na wykonaniu dobrze swojego zadania. Jego przedstawiciele nie zostali wychowani tak, by rozglądać się i patrzeć, co by tu jeszcze zrobić. Zamiast tego pytają: „na czym polega moja praca?”, i skupiają się na znalezieniu drogi do jej najszybszego wykonania. Im są młodsi, tym bardziej widzą pracę jako „coś, co trzeba robić między weekendami”. Praca, zwłaszcza pierwsza, nie ma dla nich nic wspólnego ze ścieżką kariery, to droga do zarobienia pieniędzy na rozrywki w wolnym czasie. I tak jest OK. Musisz zrozumieć, co motywuje twoich młodych pracowników. Jeśli frustruje cię fakt, że nie są zainteresowani wspinaniem się po szczeblach korporacyjnej drabiny, otwórz się na inne możliwości motywacji i nagradzania ich. Najmłodsi pracownicy dobrze reagują np. na oferty typu „dodatkowy płatny urlop”. Jeden z głównych graczy na rynku handlu detalicznego stworzył Karty dla Ciężko Pracujących. Kiedy menedżer widzi, że pracownik wyrabia 110 proc. normy, może mu ofiarować taką kartę. Każda jest warta kilka dodatkowych dni urlopu – do wykorzystania w wybranym przez pracownika terminie. Ta prosta strategia pozwala nagrodzić pracowników w walucie dla nich najcenniejszej – czasie.

MIT

Nie mają szacunku dla autorytetów

RZECZYWISTOŚĆ

Mają wielki szacunek dla liderów i potrafią być lojalni. Ale z zasady nie mają szacunku „tak po prostu”. Na ich szacunek trzeba sobie zasłużyć. Tak naprawdę lojalność to podstawowy powód, dla którego to młode pokolenie decyduje się zostać na jakimś stanowisku. Brak zadowolenia z szefa jest też dla nich głównym powodem rezygnacji z pracy. By zmniejszyć rotację w firmie, nie wystarczy już zatrudniać właściwych pracowników, to ty musisz by właściwym szefem, który stylem przywództwa zdobędzie ich uznanie. Najmłodsza generacja ma tendencję do zacieśniania więzi: chcą szefa, który jest opiekuńczy, troskliwy, wyrozumiały. Łatwo przekroczyć cienką linię między byciem szefem doradcą i szefem przyjacielem. Szczególnie gdy szef i pracownicy są w podobnym wieku. Jeśli wasze wspólne wypady po pracy stają się zbyt częste, to czas się zastanowić, jak to wpływa na twoją pozycję jako lidera. Bo najmłodsza generacja potrzebuje od szefów pokierowania karierą, ale nie życiem towarzyskim.

MIT

Nie chcą wciąż pracować po godzinach

RZECZYWISTOŚĆ

Są gotowi raz czy drugi zostać dłużej w pracy, ale nie odpowiada im idea wysiadywania w biurze. Czas postrzegają jako walutę, a nie jako coś, co należy inwestować i czego nie należy tracić. To generacja, która domaga się równowagi między pracą i życiem prywatnym. Chcą wykonać pracę, aby móc ją odłożyć na bok i cieszyć się wolnym czasem. Starsi menedżerowie tracą w oczach młodych pracowników, bo za daleko patrzą w przyszłość. Młodzi żyją „tu i teraz”. Świat udowodnił im, że nic nie jest im dane raz na zawsze. Nie są zainteresowani planowaniem ścieżki kariery na pięć lat do przodu. Przecież oni nawet nie wiedzą, co będą robić pod koniec lata. Musisz przekonać pracownika, że masz dla niego plan. Musisz się też postarać, by horyzont czasowy tego planu był do ogarnięcia. A na drodze do jego realizacji nagradzaj też małe sukcesy.

MIT

Młodzi nie chcą dorosnąć

RZECZYWISTOŚĆ

Naprawdę nie wiedzą, jak to zrobić. Mają opóźniony start w dorosłość: później się pobierają, mają dzieci. To nie kwestia genów, ale wychowania – ich rodzice całą energię i pieniądze inwestują w dzieci, usuwając im z drogi kłody, starając się, by nie zaznały trudności czy niedostatku. Efekt: młodzi są niesamodzielni. Obserwują swoich zbyt ciężko pracujących rodziców i nie chcą iść w ich ślady. Młoda generacja patrzy dziś na ścieżkę korporacyjnej kariery i myśli: musi być jakiś inny sposób

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2020-04-08T07:28:48","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjo3Nzc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/bab54facf6d267aa99754d87dc63870c?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Agnieszka Fiedorowicz i Milena Rachid-Chehab","slug":"agnieszka-fiedorowicz-i-milena-rachid-chehab"}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTozMDgx","uri":"/tag/praca","name":"praca"},{"__typename":"Tag","id":"dGVybTo0MTU=","uri":"/tag/rozwoj","name":"rozwój"}]},"slug":"7-grzechow-grzechow-glownych-mlodych-pracownikow"},"post_18f38_df178":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxODg5Nw==","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"140 cm, 27 kg i biust "F". Seks-lalki coraz popularniejsze. Czy zastąpią aktorów porno i prostytutki?\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":10},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"140 cm, 27 kg i biust “F”. Seks-lalki coraz popularniejsze. Czy zastąpią aktorów porno i prostytutki?","content_b28e9_bf21a":"

Dzięki technologii wkraczamy w nową erę doznań erotycznych. Czy seks z robotem zdominuje stosunki międzyludzkie?

Na stronie realdoll.com faceci są w mniejszości. Do wyboru jest trzech, decyduję się na smukłego bruneta. Wybieram mu umięśnioną sylwetkę, jeden z pięciu odcieni skóry i czterech kolorów oczu. Za dodatkowe 450 dol. mogę mieć go z brwiami, a za kolejne 350 dol. ręcznie pomalują mu gałki oczne, by patrzył na mnie jak człowiek. Mogę też zdecydować o peruce, zaroście i włosach łonowych. Na koniec zostaje wisienka – wybór członka, od zwiotczałego po X-Large. Na szczęście jest odczepiany, więc można sobie potem wymienić albo kupić wszystkie i cieszyć się urozmaiceniem. Z ciekawości zerkam na kobiece lalki. Tu można zaszaleć: 32 twarze, 16 sylwetek, 13 fryzur w 9 kolorach, 20 sutków, 11 wagin, trzy typy owłosienia. Są też kolczyki i pieprzyki. Całość wynosi 6 tys. dol., dodatkowo płaci się za stojak i zestaw czyszczący.

Trochę drogo, wycofuję się z zabawy. Nie znaczy to jednak, że seks-lalki zaspokajają jedynie bogaczy. Dzięki Chińczykom trafiają również pod strzechy. Gumowe kochanki powstają na przykład w fabryce WMDoll w Zhongshan. Kosztują od 1500 funtów, ich kończynami steruje się za pomocą pilota, a cyberskóra imituje prawdziwą. Przypuszczam, że stamtąd pochodzi lalka, którą znajduję na dużym polskim portalu aukcyjnym (7 tys. zł w opcji Kup teraz). Ma długie rude włosy, niebieskie oczy i ogromny biust. Przy wzroście 165 cm waży ledwie 37 kg (marzenie), można ułożyć ją w dowolnej pozycji. W gratisie: wibrujące jajko z funkcją seksownych odgłosów; grzałka, którą można podgrzać wybrany otwór, oraz zestaw do czyszczenia w postaci pompki. Żel poślizgowy i zestaw naprawczy trzeba kupić osobno.

Na innym portalu w ofercie drobna brunetka. Ma 140 cm wzrostu i 27 kg wagi oraz niepokojąco dziewczęce rysy, za to biust w rozmiarze F i usta głębokości 13 cm. Kosztuje tylko 3500 zł i to w pakiecie z pompką, grzałką i peruką. Można się śmiać, ale trzeba przyznać, że anatomiczne szczegóły w silikonie odwzorowano doskonale.

DLA WYKLUCZONYCH

Jak wygląda życie z silikonową partnerką, zdradza 60-letni Dan z Wielkiej Brytanii, bohater filmu dokumentalnego „Piękny jak ta lala – Kiedy mężczyźni wolą silikon”. Po rozwodzie nie potrafił znaleźć partnerki, ale być może poszedł na łatwiznę, bo też specjalnie nie szukał (w wolnym czasie kajakował). Tak czy siak ukojenie znalazł u boku blond Sary, Sophii z obfitym biustem, czarnoskórej Shuri, Keiko, która przypomina bohaterkę anime i jeszcze dwóch innych lal. Zadbał o etniczną różnorodność, o wszystkie się troszczy i czule z nimi obchodzi, nie boi się, że któraś go zdradzi lub opuści.

$\"\"$

Lalki w agencji Bordello

Chciałoby się wierzyć, że każdy właściciel seks-lalki jest jak Dan. Lecz w ubiegłym roku świat obiegła informacja, że choć dostępne na rynku modele zapewniają użytkownikom 50 pozycji, to do sprzedaży trafiła właśnie wytrzymała na wstrząsy i uderzenia Frigid Farrah (oziębła Farrah) – lalka, którą można gwałcić, choć producent twierdzi, że chodzi tu „jedynie” o dominację. Tym samym czyn zabroniony znalazł się w sferze rozrywki i pojawiły się obawy, czy seks-roboty przyczynią się do rozwoju kultury gwałtu. W seksie uprzedmiotowienie się zdarza, jednak ze względu na swoiste ubezwłasnowolnienie maszyny ta relacja jest wyjątkowo brutalna, uważa dr Aleksandra Przegalińska. Najlepiej świadczy o tym fakt, że podczas testów użytkownicy omal nie rozerwali na strzępy Samanthy.

$\"\"$

Twórca Samanthy dr Sergi Santos wbudował jej możliwość reakcji. Lalka wyłączy się, jeśli będzie traktowana zbyt brutalnie lub do zbliżeń będzie dochodzić zbyt często. FOT. REUTERS/FORUM

Jej twórca dr Sergi Santos po tym incydencie umożliwił jej reakcję – lalka wyłączy się, gdy będzie traktowana zbyt brutalnie. Santos zresztą regularnie współżyje ze swoimi dziełami, a dziennikowi „Daily Mail” zwierzył się, iż służy to jego małżeństwu.

Wywiad ilustruje rodzinny portret uśmiechniętego małżeństwa i mieszkającego z nimi haremu. Jeśli kogoś kusi skok w bok, może rzeczywiście lepiej sprawić sobie lalkę? Jest to też jakieś rozwiązanie dla osób, które są w rozłące z partnerem i nie chcą go zdradzać. Największe kontrowersje budzą jednak dziecięce lalki dla pedofilów, które „mają umożliwiać zaspokajanie pragnień w sposób legalny i etyczny”. To jednak igranie z ogniem, bo eksperci nie są w tej sprawie jednomyślni.

Jedni twierdzą, że rzeczywiście mogą zmniejszyć ryzyko popełnienia przestępstwa, inni obawiają się, że osobom z zaburzeniami przestaną z czasem wystarczać. Są też pomysły, by takie lalki nie były powszechnie dostępne, lecz wypisywane na receptę. Na wszelki wypadek w niektórych krajach ich zakazano. A może coraz popularniejsze seks-lalki zapobiegną krzywdzeniu ludzi, zastąpią striptizerki, aktorów porno i prostytutki oraz związane z tą branżą patologie?

$\"\"$

Kilka agencji towarzyskich oferuje już usługi silikonowych prostytutek. Ponoć korzystają z nich m.in. pary, które pragną spróbować trójkąta, ale nie chcą czuć zazdrości. FOT. EPA/PAP

USŁUGI PASYWNE

W Barcelonie, Dortmundzie i Moskwie już działają agencje towarzyskie oferujące „pasywne usługi”. Dla właścicieli silikonowe pracownice są idealne: zawsze dyspozycyjne, pracują non stop bez pensji i urlopu. Klientów niczym nie zarażą, same też nie zachorują. Można bez wstydu wszystko z nimi zrobić, nikomu niczego nie wygadają. Kontakt z nimi zapewne jest ekscytujący dla poszukiwaczy nowych doznań, ale może też stanowić namiastkę relacji dla tych, którzy z różnych powodów nie chcą lub nie mogą nawiązać intymnego kontaktu z człowiekiem.

Niemożność spełnienia swoich potrzeb przez osoby wykluczone często rodzi frustrację i może zmienić się w agresję. – Stworzenie rozrywkowego ośrodka dla dorosłych w Rosji jest nie tylko legalnym i bezpiecznym sposobem urozmaicenia swojego życia seksualnego, ale i krokiem w kierunku wyeliminowania prostytucji oraz nieocenioną pomocą ludziom z problemami psychicznymi – uważa Dmitrij Aleksandrow, założyciel Dolls Hotel w Moskwie. Właścicielka niemieckiego Bordello Evelyb Schwarz nie ma złudzeń – jej zdaniem mężczyźni interesują się lalkami, bo nie muszą uwzględniać ich uczuć, a tylko realizują swoje fantazje. W jednym z wywiadów Aleksandrow zacytował sondaże, które wykazały, że 36 proc. badanych nie jest zadowolonych ze swojego życia seksualnego. Relacje z ludźmi zawsze są trudne, a co dopiero w tak delikatnej sferze, gdzie trzeba się wykazać szczególnym wyczuciem. – Dzięki technologii możliwe wydaje się poprawienie seksu tak, by stał się lepszy niż ten z człowiekiem. Można sobie wyobrazić, że niektórzy po prostu wybiorą tę formę, a nie seks z nieperfekcyjnym partnerem – uważa dr Helen Driscoll, czołowa brytyjska ekspertka z zakresu psychologii seksu i związków.

\n
KOMENTARZ ANNA GOLAN, SEKSUOLOG – TECHNOLOGIA NAS UPOŚLEDZA
\n
Wiele mówi się o tym, że obecny czas nie jest dobry dla bliskich związków. Spada liczba zawieranych małżeństw, rośnie wskaźnik rozwodów. Coraz więcej par korzysta z pomocy terapeutów. Technologia, która miała nam ułatwiać życie, upośledza nas społecznie i emocjonalnie. Seks-gadżety już teraz mogą sprawdzać parametry naszego organizmu i wysyłać spersonalizowane wskazówki dotyczące technik seksualnych. Albo sygnalizować, że należałoby zmienić pozycję. Seks-lalki to kolejny etap.
\n
Jakie mogą być długo terminowe skutki korzystania z nich? Na przykład takie, że ludzie nie będą musieli się uczyć wyrażania swoich potrzeb. Technologia będzie sama odczytywać je szybciej, niż człowiek zdążyłby je wyrazić. Nie będzie trzeba także analizować informacji, wyciągać wniosków. Już dostajemy głównie wiadomości, które odpowiadają naszym potrzebom i poglądom. Bez tych podstawowych umiejętności relacje międzyludzkie będą jeszcze trudniejsze, nietrwałe. Będziemy się ich obawiać i w efekcie jeszcze bardziej zwracać się w stronę technologii.
\n
\n

Jej wypowiedź rozpaliła gorącą dyskusję, rozgrzewając internet do czerwoności. Czy w sypialniach naszych dzieci zamieszkają androidy? Wirtualna rzeczywistość już jest nieodłączną częścią ich życia, są bardzo zżyte z technologiami… Prof. Charles Ess z uniwersytetu w Oslo zwraca uwagę na wiodące społeczne trendy, takie jak poczucie wolności, indywidualizmu i potrzeba przekraczania siebie, które sprzyjają kontaktom seksualnym z seks-robotami. Nie widzi żadnych moralnych przeciwskazań, pod warunkiem, że lalki będą traktowane jak gadżety. A jeśli zaczniemy pałać do nich miłością, tak jak główny bohater filmu „Miłość Larsa”?

$\"\"$

Lalki w agencji Bordello

Psychologowie wyodrębniają tuzin podstawowych przyczyn, dla których ludzie się w kimś zakochują. Roboty są w stanie zaspokoić niemal wszystkie – twierdzi dr David Levy, jeden z głównych ekspertów w dziedzinie sztucznej inteligencji, autor książki „Love + Sex with Robots: The evolution of Human-Robot Relationships” (Miłość i seks z robotami: rozwój stosunków człowiek–robot). Podczas badania potrzeb klientów domów publicznych zauważył on, że jednym z głównych motorów napędzających popyt na te usługi była potrzeba różnorodności doznań i wyglądu partnerów.

$\"\"$

Matt McMullen gra pierwsze skrzypce w branży seks-lalek, teraz eksperymentuje ze sztuczną inteligencją. FOT. CATERS/FORUM

ROBOT DO USŁUG

Wnioski wyciągnęli producenci lalek na czele z Mattem McMullenem, szefem firmy Abyss Creations i twórcą realistycznych lalek RealDoll. Oferowane przez nich modele można personalizować, decydując o każdym szczególe wyglądu. Czy androidy staną się z czasem tak znakomite, że będą nadawały się na mężów i żony? Levy przewiduje, że do pierwszego małżeństwa mieszanego człowieka z maszyną dojdzie w połowie tego stulecia. W końcu sto lat temu nie do pomyślenia było małżeństwo białej kobiety z czarnoskórym lub osób tej samej płci. – Myślę, że niektórzy ludzie wybiorą roboty dlatego, że i tak nie będą w stanie zbudować
\nnormalnej relacji z drugim człowiekiem – mówi „Focusowi” dr Levy. – Wierzę jednak, że dla większości ludzi robot będzie tylko dodatkiem, który nie wykluczy związku między dwiema osobami. Oni dalej będą dążyć do relacji z drugim człowiekiem, nawet będąc jednocześnie w związku z robotem – dodaje Levy. Nie ma on żadnych obiekcji przed korzystaniem z robotów, bo tak naprawdę z moralnego punktu widzenia niczym nie różnią się od wibratorów. – Nie byłoby problemu, gdybyśmy seks-roboty potraktowali jako urozmaicenie, ciekawostkę – odpiera seksuolożka Anna Golan. – Niestety, na podstawie doświadczeń z gabinetu seksuologicznego przewiduję, że będziemy się od nich uzależniać, podobnie jak w przypadku pornografii.

Matt McMullen nadal rozwija swoje lalki. Najnowsze Harmony i Solana powstały we współpracy z ekspertami od sztucznej inteligencji, można nimi sterować za pomocą mobilnej aplikacji, m.in. personalizując nastroje. Podczas ubiegłorocznej prezentacji Solany dziennikarze nie omieszkali zauważyć, że jej twarz dość topornie odtwarza kobiecą mimikę, a usta wygłaszały zaprogramowane zdania. Pierwsze koty za płoty. Co przyniesie przyszłość? Jeden z możliwych scenariuszy prezentuje serial „Westworld”, w którym androidy zaspokajają najmroczniejsze ludzkie żądze. A w końcu się buntują.

Joanna Nikodemska – dziennikarka popularyzująca wiedzę z dziedziny nauk społecznych i ekologii
\n

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2021-03-22T10:53:15","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjoxMw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/6fa172da0971912787f999c00d2e8586?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Joanna Nikodemska","slug":"joanna-nikodemska"}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"jak-stworzyc-kochanka"},"post_18f38_d2b9a":{"__typename":"Post","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo3MjcxNg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/32/wysoka-samoocena-warunkiem-sukcesu-najbardziej-szkodliwe-mity-popularnej-psychologii.jpeg"}},"id":"cG9zdDoxMTIyNg==","title_b28e9_bf21a":"Wysoka samoocena warunkiem sukcesu. Najbardziej szkodliwe mity popularnej psychologii","slug":"negatywna-moc-pozytywnego-myslenia","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2021-03-02T10:40:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjo0NTU=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7e8c9494e794258b05d1e94cf52e1cd6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Mirosław Konkel","slug":"miroslaw-konkel"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Wysoka samoocena warunkiem sukcesu. Najbardziej szkodliwe mity popularnej psychologii\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":9},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":"Focus"},"content_b28e9_bf21a":"

Wysoka samoocena miała uzdrowić nas z lęków i zahamowań. Ale lekarstwo często okazuje się gorsze od choroby. Przyjrzyjmy się najbardziej szkodliwym mitom popularnej psychologii.

Wysoka samoocena warunkiem sukcesu

Od kołyski słyszymy, że ludzie niepewni swej wartości niczego w życiu nie osiągną. Na szczęście autorzy poradników znaleźli cudowny sposób na podniesienie wiary w siebie. Powinniśmy stosować autoafirmację, czyli powtarzać choćby rano przed lustrem radosne slogany typu: „Jestem niezwykłą osobą!”, „Mam nieograniczony potencjał”, „Stać mnie na więcej!” Chyba lepiej posłuchać kanadyjskich psychologów z University of Waterloo w Ontario, według których optymistyczne stwierdzenia na swój temat sprawiają, że osoby zakompleksione po chwilowej euforii czują się jeszcze gorzej. Mantry w stylu „Czuję się dobrze! Czuję się dobrze! Czuję się cudownie!” mogą wywoływać wewnętrzny kontrargument: tak naprawdę nic mi się nie chce i jestem co najwyżej średniakiem!

Zależność między zadowoleniem z siebie a wybitnymi osiągnięciami – w nauce, pracy, sporcie – jest faktem, lecz przebiega w przeciwnym kierunku, niż chcieliby etatowi mędrcy z telewizji, kolorowych magazynów i niektórych firm szkoleniowych. Dowiódł tego międzykulturowy eksperyment polegający na rozwiązywaniu testów matematycznych. Najlepiej wypadli Azjaci, chociaż nie postrzegali siebie aż tak pozytywnie jak Amerykanie. Trudno nie zgodzić się z psycholog społeczną prof. Wilhelminą Wosińską: „Wysoka samoocena sprzyja osiąganiu sukcesu – głosi powszechne przekonanie. Tymczasem często bywa na odwrót: trzeba osiągnąć sukces, żeby zbudować wysoką samoocenę”.

Kompleksy sprzyjają patologiom

Negatywne myślenie o sobie popycha ludzi do łamania prawa i do agresji – przekonują mistrzowie samorealizacji. Nic bardziej mylnego – dowiódł amerykański socjolog Martin Sanchez-Janowski, który przez dziesięć lat obserwował członków gangów. Odkrył, że większość ma wygórowane poczucie własnej wartości, skłonność do przechwałek i rozdęte ego – jak Luke Woodham, który w wieku 16 lat zabił swoją matkę i dwóch kolegów. Ekspertyza psychologów wykazała u niego cechy typowo narcystyczne, skrajną zarozumiałość i butę.

Wysoka samoocena miała być lekiem na przestępczość i inne patologie – alkoholizm, bezrobocie, niechciane ciąże nastolatek. Tymczasem odpowiada za powstawanie, a przynajmniej nasilenie, większości problemów moralnych i społecznych. „Czy to ważne, by mieć o sobie wysokie mniemanie?” – zastanawia się amerykański publicysta Dinesh D’Souza. „Nie jestem pewien. Kiedy ogarnia mnie zadufanie, natychmiast zapala mi się czerwone światełko, bo wiem, że zaraz zrobię coś głupiego”.

Najważniejsza jest wierność sobie

Przekonanie o własnej doskonałości to za mało. Trzeba akceptować siebie bezwarunkowo, czyli nawet wtedy, gdy dopuszczamy się czynów moralnie wątpliwych. Tylko wówczas nasze życie stanie się nieodwołalnie szczęśliwe, twórcze i zdrowe. Normy, nakazy i zakazy są niepotrzebne, skoro każdy we własnym wnętrzu ma źródło wartościowania. Poloniusz w „Hamlecie” pouczał Laertesa: „Najważniejsze, byś zawsze był wierny samemu sobie”. Dziś mówimy po prostu: bądź sobą! Hasło to – według filozofa Tadeusza Kotarbińskiego – może być zachętą do unikania sztuczności w zachowaniu. Ale może też znaczyć: idź za własnymi upodobaniami, przyzwyczajeniami, popędami, trzymaj się osobistych zasad, słuchaj głosu swojego sumienia. Tu filozof zaleca ostrożność, bo popędy bywają złe, upodobania – perwersyjne, a sumienie – nieoświecone. „Pobierałem nauki u jezuitów – opowiada Dinesh D’Souza – i jeden z moich nauczycieli mawiał, że »bądź sobą« to najgorsza rada, jakiej można udzielić niektórym ludziom. Miał rację: raczej nie należy sugerować czegoś takiego Charlesowi Mansonowi czy Hitlerowi”.

Chcieć znaczy móc

Jeśli oczami duszy zobaczymy siebie wśród stu najbogatszych Polaków, wkrótce na naszych kontach zaczną się pojawiać siedmio- lub ośmiocyfrowe kwoty. A jeżeli dostatecznie mocno będziemy pragnąć awansu, niebawem wylądujemy na dyrektorskim stołku. Brzmi absurdalnie, prawda? Wielu ludzi jednak wierzy, że wystarczy wyobrazić sobie jakieś szczęśliwe zdarzenie, by uczynić je bardziej prawdopodobnym w realnym życiu. Metodę tę nazywamy wizualizacją lub prawem przyciągania się podobieństw (miliony trafiają tylko do tych, którzy w głębi duszy czują się krezusami).

Shelley Taylor i Lien Pham z University of California wylewają kubeł zimnej wody na głowy naiwnych. Wizualizacja – twierdzą – jest zupełnie nieskuteczna, gdy bardziej koncentrujemy się na wyniku niż na procesie dochodzenia do określonego stanu. Badaczki przyglądały się studentom podczas sesji. Jedni myśleli głównie o imprezie, na której będą oblewać swoje egzaminacyjne sukcesy. Tym samym wprowadzali się w świetny nastrój, co szło jednak w parze z zanikiem zapału do nauki. Inni skupiali się na trudnych krokach prowadzących do celu – na zaliczaniu wszystkich przedmiotów. Nie sprzyjało to wprawdzie dobremu samopoczuciu, ale mobilizowało do wytężonej pracy. Łatwo się domyślić, kto parę tygodni później świętował szczęśliwe zakończenie roku akademickiego, a kto rozpaczał z powodu wylania z uczelni.

Zapisz swój cel, a go osiągniesz

Stawianie sobie celów to wszechobecna technika motywacyjna guru psychologii popularnej. W poradnikach i na szkoleniach lubią odwoływać się do eksperymentu przeprowadzonego w 1953 roku na Uniwersytecie Yale. Badacze poprosili studentów kończących tę uczelnię, by wynotowali na kartkach, co chcą w życiu osiągnąć – im dokładniej, tym lepiej. Dwadzieścia lat później odnaleziono owych absolwentów. Jak się okazało, 3 proc. tych, którzy zapisali szczegółowo swoje cele, odniosło dużo większe sukcesy materialne i zawodowe niż 97 proc. pozostałych osób, które bądź nie miały żadnych planów na przyszłość, bądź nie potrafiły ich sprecyzować. To niesamowita opowieść, która naprawdę przemawia do wyobraźni. Jest tylko jeden problem: badanie nigdy się nie odbyło!

Nadmierna koncentracja na celach nie zawsze jest dobrodziejstwem – ostrzega Oliver Burkeman, autor książki „The Antidote: Happiness for People who Can’t Stand Positive Thinking” (Antidotum – szczęście dla ludzi, którzy nie znoszą pozytywnego myślenia). Firmy z uporem maniaka próbują urzeczywistnić ciasno sformułowane zamierzenia, a powinny elastycznie odpowiadać na wyzwania rynku. Natomiast pracownicy za bardzo skupieni na wąsko przedstawionych dążeniach z większym prawdopodobieństwem zachowają się nieetycznie.

Co złego w tym, że precyzyjnie wyobrażamy sobie kobietę, z którą chcielibyśmy się zestarzeć? Ale jeśli zamiast w wymarzonej brunetce o wzroście koszykarki zakochamy się w niskiej, drobniutkiej blondynce, może jednak warto porzucić pierwotny ideał i pójść za głosem serca? Jak śpiewał John Lennon: „Życie jest tym, co się nam przydarza, gdy zajęci jesteśmy snuciem innych planów”.

Jesteś kowalem swojego losu

„Im nasze życie staje się mniej przewidywalne, tym bardziej nakłania się nas, byśmy sami wyznaczali sobie ścieżki, byli »panami« swojego przeznaczenia i przeprojektowali siebie” – pisze słoweńska filozofka Renata Salecl w książce „Tyrania wyboru”. Wmawianie ludziom, że wszystko zależy od nich, wygląda na mimowolny sadyzm. Bo człowiek tylko częściowo jest kowalem swojego losu.

Nasza kariera i szczęście zależą od wielu czynników pozostających całkowicie poza naszą kontrolą. Choćby od tego, kiedy wchodzimy w dorosłość: w okresie boomu gospodarczego czy u szczytu światowego kryzysu. Przykład? Na początku lat 90. niemal każdy, kto jako tako władał angielskim, mógł się piąć po szczeblach kariery. Dziś masa ludzi po dobrych studiach i ze znajomością kilku języków podaje hamburgery i frytki w tzw. fast foodach.

Iluzja nieograniczonych możliwości obraca się przeciwko nam. Gdy bez powodzenia próbujemy urzeczywistnić różne pomysły na idealne życie, wzmaga się w nas poczucie niedoskonałości. Salecl opowiada o młodym człowieku, który w czasie bańki internetowej stracił posadę w firmie z branży IT. Odebrawszy wypowiedzenie, wyglądał na kogoś, kto ma zaraz wybuchnąć płaczem. Szybko jednak wziął przedsiębiorcę, co dokładnie zrobił źle, a szczególnie – co mógłby zrobić lepiej w następnej pracy. Szef powtarzał młodzieńcowi, że był z niego bardzo zadowolony. Po prostu rynek zmusił go do ograniczenia zatrudnienia. Zwolniony jednak nalegał, potrzebował więcej informacji zwrotnych, by móc stać się w przyszłości „lepszą wersją samego siebie”. Zamiast winić okoliczności zewnętrzne, całą odpowiedzialność zrzucił na siebie.

Co nas nie zabije, to nas wzmocni

Utrata pracy, bankructwo, rozwód to nowa szansa – ekscytują się poradnikowi guru. W świecie poppsychologii porażka stała się wyczekiwanym rytuałem przejścia. Traktuje się ją w kategoriach lekcji, bez której nie sposób pójść naprzód. Prawda jest jednak taka, że tylko nieliczni wychodzą z kryzysu silniejsi. Krytyk społeczna Barbara Ehrenreich przekonująco wywiodła, że wszystkie szkoły pozytywnego myślenia, uznające każdy impas za coś przejściowego i niegodnego uwagi, przyczyniły się do powstania kryzysu w światowej gospodarce.

„Co cię nie zabije, to cię wzmocni – gdzie to ma sens?” – pyta pisarz Marcin Szczygielski. Zawsze gdy słyszy o dobroczynnej roli rozczarowań, niepowodzeń i traum, przychodzi mu na myśl drzewo, w które uderza piorun, odzierając je z gałęzi i liści. Pozostaje tylko osmalony, chropowaty pień, z którego powoli uchodzi życie.

„Z człowiekiem jest tak samo” – stwierdza Szczygielski. „Każde złe doświadczenie odziera go z wierzchniej, miękkiej, delikatnej, wrażliwej kanki… Gdy liczba bodźców osiągnie dopuszczalny próg, pozostaje wreszcie tylko pierwotne jądro. Twarde i obojętne, animowane instynktem samozachowawczym i biologiczną wolą przetrwania”.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTo4MDMx","uri":"/tag/pesymizm","name":"pesymizm"},{"__typename":"Tag","id":"dGVybToxMjk2","uri":"/tag/psychologia","name":"psychologia","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"psychologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Tag","id":"dGVybTozMjMy","uri":"/tag/umysl","name":"umysł"}]}},"post_18f38_e45a9":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc0Mg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo3NzAwMQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/37/astma.jpeg"}},"title_b28e9_bf21a":"Astma pod kontrolą? Badanie moczu pozwoli określić ciężkość choroby","slug":"astma-pod-kontrola-badanie-moczu-pozwoli-okreslic-ciezkosc-choroby","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T12:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Astma pod kontrolą? Badanie moczu pozwoli określić ciężkość choroby - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Astma jest chorobą dotykającą 262 milionów osób na świecie. Nowe odkrycie dotyczące moczu może pomóc ją kontrolować.

\n\n\n\n\n\n\n\n

\n\n\n\n

Astma i mocz

\n\n\n\n

Dr Stacey Reinke z ECU mówi:

\n\n\n\n

Astma dotyka 2,7 miliona Australijczyków, a w 2020 roku w Australii było 417 zgonów związanych z astmą. Ciężka astma występuje, gdy czyjaś astma jest niekontrolowana, pomimo leczenia wysokimi dawkami leków i/lub wieloma lekami. Aby zidentyfikować i opracować nowe opcje leczenia, musimy najpierw lepiej zrozumieć mechanizmy leżące u podstaw choroby.

\n\n\n\n

Dr Stacey Reinke dodaje:

\n\n\n\n

W tym przypadku byliśmy w stanie wykorzystać metabolom moczu astmatyków do zidentyfikowania fundamentalnych różnic w metabolizmie energetycznym, które mogą stanowić cel dla nowych interwencji w kontroli astmy.

\n\n\n\n

Więcej można przeczytać w czasopiśmie European Respiratory Journal.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},"post_18f38_a7fc7":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxNzMyNA==","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Kawa przyszłości. 5 naprawdę istotnych funkcji ekspresu do kawy\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":5},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Kawa przyszłości. 5 naprawdę istotnych funkcji ekspresu do kawy","content_b28e9_bf21a":"

Roboty mają w niedalekiej przyszłości zastąpić m.in. baristów. Właściwie to już się dzieje. Nowoczesne ekspresy do kawy są wyposażone w tak ciekawe funkcje, że w zasadzie brakuje im już tylko jednego – możliwości ucięcia sobie z nimi krótkiej pogawędki w oczekiwaniu na filiżankę espresso.

Trzecia fala kawy. Do czego przydaje się ekspres do kawy z młynkiem z 13-stopniową regulacją?

Przechadzanie się po ulicy z kubkiem od znanej sieciówki nie jest już na fali. Nadchodzi bowiem trzecia fala kawy – po pierwszej, czyli erze kawy rozpuszczalnej, i drugiej, czyli średniej latte na wynos za 12,90, która właśnie przemija.

Trzecia fala kawy to zjawisko społeczne, które polega na wzmożonym zainteresowaniu jakością kawy, parzonej najczęściej w domu. Jej wyznawcy eksperymentują, personalizują swój ulubiony napój, szukają niuansów smakowych i najdoskonalszych przepisów. Zależy im na jak najlepszych składnikach, dlatego szukają tzw. „specialty coffee”. Kupują ziarna w małych, autorskich palarniach, których coraz więcej jest również w Polsce.

$\"\"$
\n
\nDobra kawa to bowiem kawa ziarnista, świeżo zmielona. Co więcej, stopień jej zmielenia decyduje o bardzo wielu właściwościach naparu. Bez odpowiednio zmielonej kawy nie ma mowy o idealnej cremie, czyli orzechowozłocistej piance na espresso, ani zbalansowanej równowadze między delikatną kwaskowatością i wytrawną goryczką.

Dlatego nowoczesne ekspresy do kawy, wyposażone w żarnowe młynki, mają nawet kilkanaście stopni grubości mielenia kawy. Dzięki temu można ją dostosować nie tylko do gatunku ziaren, sposobu przyrządzania, lecz także do osobistych preferencji smakowych.

Planujesz zakup ekspresu do kawy? Zapoznaj się z rodzajami stosowanych w ekspresach młynków i dowiedz się, jak mogą wpływać na smak kawy?>>

Smart coffee, czyli ekspres do kawy sterowany smartfonem

Koneserzy kawy przywiązują także dużą wagę do idealnych proporcji zmielonego ziarna, wody i ewentualnego mleka. Co jeśli automatyczne ustawienia ekspresu nie do końca nam odpowiadają? W przypadku niektórych ekspresów De’Longhi można je łatwo zmienić, sięgając po… smartfon.

$\"\"$

Bezpłatna aplikacja Coffee Link łączy się z ekspresem za pomocą Bluetooth. Pozwala na zdalne sterowanie, zarządzanie funkcjami i ustawieniami ekspresu. Udostępnia też statystyki. Wprawdzie nie obudzi nas aromatem świeżo zaparzonej kawy (tylko i wyłącznie z powodu konieczności wymiany filiżanki na czystą po przepłukaniu dyszy), ale włączy ekspres o określonej godzinie, rozgrzeje go i przygotuje do zrobienia wybranego rodzaju napoju.

Najważniejszą zaletą aplikacji jest możliwość przyrządzenia spersonalizowanej kawy. Na ekranie urządzenia mobilnego można zmienić ilość, moc i temperaturę kawy oraz czas dozowania spienionego mleka. Aplikacja pozwala na zapisanie sześciu własnych receptur.

Inteligentny dom, wyposażony w urządzenia łączące się ze sobą zdalnie, ma więc jedną zaletę, którą rozumie chyba każdy – doskonałą kawę.

Wyspa mleczna – siła prostoty. Ekspres do kawy z pojemnikiem na mleko, które zawsze jest świeże

Bywa też i tak, że najlepsze rozwiązania wcale nie wymagają zaawansowanej technologii. W ekspresach do kawy De’Longhi karafka na mleko jest wyjmowaną, oddzielną częścią, którą można po użyciu wyjąć i schować do lodówki. Proste – a jakie przydatne. Mleko nie marnuje się i nie psuje, a przy tym świetnie się spienia, gdy jest schłodzone. W niektórych modelach karafki są termiczne, dzięki czemu jeszcze dłużej trzymają niską temperaturę mleka.

W dodatku taką karafkę, wyposażoną w szeroką rurkę, można łatwo i dokładnie umyć, ręcznie lub w zmywarce. Mleko w ogóle nie trafia do wnętrza ekspresu i nie zalega tam, psując się. Systemy, w których ekspres jest połączony z pojemnikiem na mleko długą, cienką rurką, uchodzą za przestarzałe. Takie rurki są trudne do utrzymania w czystości. W dodatku trzeba je regularnie wymieniać, co podnosi koszty eksploatacji ekspresu.

Kawa z mlekiem, mleko z kawą czy kawa z pianką? Sprawdź, jak zrobić cappuccino, latte i inne kawy mleczne>>

Dwa termobloki w jednym ekspresie. Kawa szybka i ekonomiczna

Ekspresy, które zamiast bojlera mają termoblok, podgrzewają dokładnie tylko tyle wody, ile potrzebują do przyrządzenia jednej kawy. Jak to działa? Woda nie jest podgrzewana w specjalnym pojemniku grzałką, jak w bojlerze, ale przepływa przez termoblok, który ją grzeje (jak rurka ogrzewająca przepływającą przez nią wodę). Ekspres dzięki temu zużywa mniej wody i mniej energii.

To jeszcze nie wszystko. W ekspresach starego typu po podgrzaniu pary wodnej do spienienia mleka trzeba było odczekać dłuższą chwilę, aż temperatura spadnie na tyle, żeby można było zaparzyć espresso. Najnowsze ekspresy mają dwa termobloki – jeden do wody, drugi do mleka. Dzięki temu nawet mleczne kawy robi się szybko, bez ryzyka przepalenia.

Long coffee. Smak kawy przelewowej z ekspresu automatycznego

Wielu koneserów ceni sobie smak kawy z ekspresu przelewowego. Duża czarna kawa, zwana też long coffee, ma większą objętość i delikatniejszy smak niż zwykłe espresso. W ekspresach starszego typu najłatwiej było ją zepsuć – ich funkcje pozwalały tylko na dolanie większej ilości wody do espresso. Tak zrobiona kawa ma mniej aromatu i bardziej płaski smak, a delikatna pianka zostaje zniszczona.

Tajemnicą idealnej long coffee jest długi czas parzenia pod wpływem niskiego ciśnienia. Tylko w ten sposób uzyskamy aromatyczny napój z delikatną pianką. Funkcja long coffee w nowoczesnych ekspresach automatycznie ustawia idealne parametry, dzięki czemu otrzymujemy dużą, aromatyczną kawę bez konieczności rozcieńczania jej wodą. Jej smak przypomina kultową, przelewową kawę z dużego dzbanka, pitą w amerykańskich barach.

Przy okazji warto też wiedzieć, że prawidłowo przygotowana long coffee ma więcej kofeiny niż espresso. Zawdzięcza to długiemu procesowi parzenia. Potoczna opinia mówiąca, że taka kawa ma małą zawartość kofeiny, jest więc błędna. Bierze się stąd, że wiele osób przygotowuje taką kawę w nieprawidłowy sposób, właśnie poprzez rozcieńczanie espresso.

A jak będzie wyglądać przyszłość samej kawy? Popyt na nią na całym świecie stale rośnie, a tereny, na których można uprawiać dobre jakościowo krzewy kawowca, kurczą się. Nie warto więc marnować ani jednego ziarenka na źle zaparzoną kawę.

Artykuł powstał we współpracy z marką De’Longhi.

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2017-08-23T16:10:20","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjo3NTg=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7df26353f890553007d3161b63201b85?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Promocja","slug":"promocja"}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"kawa-przyszlosci-5-naprawde-istotnych-funkcji-ekspresu-do-kawy"},"post_18f38_619bc":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDUyOQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDUzMw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/informacja-kwantowa.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Informacja kwantowa została przesłana na dużą odległość. I to przy użyciu dostępnej infrastruktury","slug":"informacja-kwantowa-dostepna-infrastruktura","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-02T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Informacja kwantowa została przesłana na dużą odległość. I to przy użyciu dostępnej infrastruktury - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mimo że przesyłanie informacji kwantowych może doprowadzić do potencjalnej rewolucji, to doniesienia o konieczności przekształcania całej internetowej infrastruktury na potrzeby takiego rozwiązania mogły nieco ostudzić optymizm. Dzięki dokonaniom zespołu prowadzonego przez Panagiotisa Spentzourisa sytuacja znacząco się poprawiła.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Całą historię zawdzięczamy naukowcom z Fermilab związanym z Quantum Science Program, którzy przesłali informację kwantową pomiędzy dwiema oddalonymi od siebie o około 50 kilometrów placówkami. Eksperyment polegał na dostarczeniu zakodowanych kwantowo fotonów z jednego miejsca do drugiego. Istotne było przy tym rzecz jasna zachowanie wysokiego stopnia synchronizacji między nimi.

\n\n\n\n

50 kilometrów między startem a metą

\n\n\n\n

To właśnie udana synchronizacja stanowi powód do radości. Oczywiście nie wykonuje się jej “na oko” – zazwyczaj naukowcy wykorzystują NTP, czyli Network Time Protocol, który synchronizuje wybrane urządzenia z tak wysoką dokładnością, że różnice między nimi są liczone w milisekundach.

\n\n\n\n

Niestety dla komputerów kwantowych to wciąż za mało, a w zasadzie… za dużo. Różnice muszą więc być jeszcze mniejsze, dlatego autorzy nowych badań zastosowali nieco bardziej oryginalne podejście: użyli tych samych kabli co do przesłania informacji, by wysłać… zegar. Operował on na odmiennej długości fal, co miało na celu uniknięcie zakłóceń. Gdyby takowe się pojawiły, całe przedsięwzięcie nie miałoby większego sensu.

\n\n\n\n

Kabel jest drogą, a foton to rowerzysta, czyli jak przesyłana jest informacja kwantowa

\n\n\n\n

Jak wyjaśniają autorzy, do wyjaśnienia zastosowanej metody można użyć analogii, w której kabel jest drogą, podczas gdy długości fal tworzą pasy. Foton jest w takiej konfiguracji rowerzystą, natomiast zegar – ciężarówką. Przy niewystarczającej precyzji i ostrożności ciężarówka może wjechać na ścieżkę dla rowerów, więc potrzeba było wielu eksperymentów, aby upewnić się, iż tak się nie stanie.

\n\n\n\n

Gdyby w przyszłości udało się stworzyć funkcjonalny internet kwantowy, to stanowiłoby to istotny krok do przodu w zakresie bezpieczeństwa danych. Kwantowe szyfrowanie danych sprawia bowiem, że ataki na przykład hakerów stałyby się znacznie mniej realne. Nietrudno wyobrazić sobie, jak bardzo ułatwiłoby to choćby komunikację czy działanie sektora bankowego.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},"post_18f38_21459":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxNTAwMQ==","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Szalupy morderców. Aby ratować życie rozbitkowie dopuszczają się potwornych czynów\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":15},"featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo2OTM5NQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/29/kadr-z-filmu-titanic-chronik-eines-untergangs-1990.jpeg"}},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Szalupy morderców. Aby ratować życie rozbitkowie dopuszczają się potwornych czynów","content_b28e9_bf21a":"

Ponad 100 lat temu pasażerowie tonącego Titanica, byli bezwzględni w stosunku do innych, żeby tylko uratować życie. Zgodnie ze zwyczajami morza, nie ponieśli za to żadnych konsekwencji. Równie łaskawie traktuje się wszystkich rozbitków. Jeśli oczywiście przeżyją…

Dnia 15 kwietnia 1912 roku o godzinie 2.30 w nocy, 10 minut po zatonięciu Titanica w miejscu katastrofy kłębi się 500 rozbitków. Chcą dopłynąć do oddalonych o 200 metrów szalup. Niektórzy wiedzą już, że nie dadzą rady. Nad lodowatą wodą niesie się krzyk przerażonych ludzi.

Piąty oficer z Titanica Harold Godfrey Lowe przesadza kobiety i dzieci z szalupy nr 14 do innych łodzi i z czterema ochotnikami płynie w stronę rozbitków. Jednak po 60 metrach każe zatrzymać szalupę. Czeka godzinę i dopiero gdy na powierzchni unoszą się już głównie ciała, dopływa do nich. Z wody wyciąga tylko czterech żywych ludzi. Potwór? Nie, Lowe został uznany za bohatera.

Z 18 szalup, które udało się spuścić z Titanica, tylko jego łódź i jeszcze jedna ruszyły na pomoc rozbitkom. Chociaż we wszystkich było jeszcze 467 wolnych miejsc! Lowe chciał pomóc, wiedział jednak, że dopóki znajdujący się w wodzie ludzie mają jeszcze dużo sił, w rozpaczliwej walce o życie mogą wywrócić szalupy i utopić ich pasażerów. Dlatego kazał czekać, aż osłabną, skazując większość z nich na pewną śmierć.

Deska Karneadesa

Na pytanie, czy ratowanie własnego życia usprawiedliwia zabicie innego człowieka, postanowił odpowiedzieć już w II w. p.n.e. grecki filozof Karneades z Cyreny w swoim etycznym eksperymencie. Założenie było proste: w morzu jest dwóch rozbitków, na wodzie unosi się deska zdolna unieść ciężar tylko jednego człowieka. Ten, kto ją zdobędzie, ma szansę na doczekanie ratunku. Pierwszy dopływa rozbitek A. Jednak rozbitek B, widząc, że za chwilę utonie, odpycha od deski rozbitka A, który znika pod wodą. Czy rozbitek B jest winien morderstwa, czy był to akt samoobrony? Odpowiedź Karneadesa brzmi: samoobrona.

„Deska Karneadesa” stała się na wieki podstawą tzw. Customs of the Sea (Zwyczajów morza) i miała wielki wpływ na decyzje sądów w podobnych sprawach. Na przykład w odnotowanej na początku XVII w. sprawie Saint Christopher, w której sądzono siedmiu angielskich marynarzy. Kiedy ich statek zatonął, przez 17 dni błąkali się w szalupie. Jeden z nich zaproponował, żeby ciągnąć losy – kto przegra, zostanie zabity i zjedzony, by pozostali mogli przeżyć. Pechowy los wyciągnął pomysłodawca makabrycznej loterii. Kiedy rozbitkowie zostali uratowani, wrócili do Saint Christopher, gdzie postawiono ich przed sądem za umyślne zabójstwo. Jednak sędzia uniewinnił całą siódemkę, twierdząc, że przestępstwo zostało „zmazane” przez „nieuchronną konieczność”.

Tratwa Meduzy

6 czerwca 1816 roku. Minęła pierwsza noc rozbitków z francuskiej fregaty Meduza, którzy postanowili ratować życie na zbudowanej z części statku tratwie. W ciągu tej nocy 20 ludzi zostało zabitych w walce o dostęp do wina – wody pitnej nie ma wcale – lub popełniło samobójstwo. Na tratwie o wymiarach 7 na 20 metrów było początkowo 146 osób, mężczyzn i kobiet. Na jednego człowieka przypadał mniej niż metr kwadratowy powierzchni. A jednak ludzie zdecydowali się na taką podróż, wierząc, że razem łatwiej będzie im przetrwać i doczekać ratunku. Mylili się.

Dzień wcześniej, kiedy opuszczali przewrócony statek, rozbitkowie byli jeszcze pełni optymizmu. Meduza wpadła na mieliznę zaledwie 60 km od wybrzeża Afryki i wszyscy mieli nadzieję, że uda im się do niego dotrzeć. Tratwę miały holować do brzegu dwie szalupy, w których miejsca zajęła część załogi z kapitanem Huguesem de Chaumareys. Jednak już po kilku godzinach kapitan zrozumiał, że holowanie tratwy bardzo opóźni dotarcie do brzegu. Kazał więc odciąć liny. Początkowa rozpacz wśród rozbitków na tratwie szybko zamieniła się w krwawą walkę o przetrwanie.

8 czerwca, czwarty dzień dryfowania. Na tratwie jest już tylko 67 żywych ludzi. Wielu zginęło w ciągu dwóch poprzednich nocy, kiedy wysokie fale zalewały pokład. Tylko niektórych pochłonęło morze, reszta została zabita w czasie walki o miejsce pośrodku tratwy, gdzie było najbezpieczniej.

9 czerwca, 5. dzień. Mężczyzna o imieniu Jean bierze nóż i podchodzi do trupa młodej kobiety, która zmarła w nocy. Kroi i zjada jej ciało. Po chwili przyłączają się do niego inni. Rozbitkowie na chwilę zaspokajają głód, ale tej nocy już nie zasną – z nożami w rękach będą obserwować się nawzajem, w obawie o życie.

12 czerwca, 8. dzień. Najsilniejsi wyrzucają z tratwy słabych i rannych. Pozostawiają tylko kilka ciał, które będą jeść.

17 czerwca, 13. dzień. Tratwę odnajduje statek wojenny Argus. Na jej pokładzie jest tylko 15 żywych, skrajnie wyczerpanych ludzi. W ciągu następnych dni pięciu z nich umrze.

Żaden z rozbitków nie stanął przed sądem. Kapitan de Chaumareys doczekał się procesu, jednak skazano go tylko na trzy lata więzienia. To w proteście przeciw temu wyrokowi młody malarz Theodore Gericault stworzył swój wstrząsający obraz „Tratwa Meduzy”.

Gang w szalupie

Los rozbitków z Meduzy nie był jednak niczym odosobnionym. W marcu 1942 roku podobny horror stał się udziałem pasażerów i załogi holenderskiego statku Roseboom, storpedowanego przez japońską łódź podwodną niedaleko Sumatry. W szalupie przeznaczonej dla 28 ludzi znalazło się 80 rozbitków. Przez pierwszy tydzień dryfowania dyscyplinę na pokładzie zapewniał doświadczony brytyjski oficer Archibald Paris. Kiedy zmarł, zapanowała anarchia.

Kapitan Boon został zabity przez swoich własnych mechaników. Na dziobie łodzi zainstalował się gang złożony z żołnierzy, którzy każdej nocy wyrzucali kilku słabszych rozbitków za burtę. Po kilku dniach tego horroru 27-letni kapral Walter Gibson wraz z innymi rozbitkami zaatakował renegatów: wszyscy zostali wyrzuceni za burtę i utonęli.

Ale wkrótce własny gang stworzyli marynarze z Jawy. Zabijali białych pasażerów, jednego zjedli żywcem. Po 28 dniach od zatonięcia Roseboom, kiedy szalupa dopłynęła do wyspy Sipora, było w niej już tylko pięciu żywych ludzi: trzech Jawajczyków, Walter Gibson i młoda Chinka Doris Lin. Między tą dwójką zawiązała się silna więź, która pomogła im przetrwać. Jednak historia nie miała happy endu – wkrótce rozbitków odnalazł japoński patrol. Gibson trafił do obozu dla jeńców, a Lin została zastrzelona jako szpieg. Brytyjczyk przeżył wojnę i zmarł w 2005 roku w wieku 90 lat.

Jedną z najbardziej mrocznych morskich historii była epopeja rozbitków ze statku wielorybnicznego Essex, który 20 listopada 1820 roku został zniszczony przez 80-tonowego wieloryba na środku oceanu. To właśnie zdarzenie zainspirowało Hermana Melville’a do napisania książki „Moby Dick”.

22 listopada. 20 członków załogi statku Essex opuszcza wrak na trzech szalupach. W każdej jest 90 kg sucharów, 250 litrów wody i po 2 morskie żółwie. Chcą dotrzeć w ciągu 56 dni do odległych o 2500 km wybrzeży Peru lub Chile.

20 grudnia, 28. dzień tułaczki. Dowódcy szalup zmniejszają o połowę racje żywnościowe. Bunt wisi w powietrzu, na szczęście rozbitkowie trafiają na wyspę. W ciągu tygodnia wyłapują wszystkie kraby i zjadają je lub robią zapasy. Trzech marynarzy – Chappel, Weeks i Wright – postanawia zostać na wyspie i tam czekać na ratunek. Doczekają się go po prawie pięciu miesiącach. Pozostałych 17 wyrusza w podróż, która okaże się horrorem.

20 stycznia 1821 roku, 24 dni po odpłynięciu z wyspy. W łodzi dowodzonej przez pierwszego oficera Owena Chase’a umiera marynarz Peterson. Ciało zostaje oddane morzu, tak jak wcześniej zmarłego majtka Matthew Joya. Owen żelazną ręką pilnuje zapasów i wydziela skąpe racje. Jednak jego szalupa żegluje samotnie: zgubił się osiem dni wcześniej. Nie wie więc, że tego samego dnia, na szalupie dowodzonej przez sternika Hendricksa, zostaje zjedzona pierwsza ofiara – zmarły marynarz Thomas. Tu zapasy żywności skończyły się sześć dni temu.

28 stycznia, 32 dni po odpłynięciu z wyspy. Na szalupie Hendricksa zostaje zjedzony drugi trup – marynarz Sheppard. Tego samego dnia na szalupie dowodzonej przez kapitana George’a Pollarda załoga zjada ciało zmarłego marynarza Reeda. Od siedmiu dni i na tej łodzi nie ma żywności.

6 lutego, 41 dni po odpłynięciu z wyspy. Czterech rozbitków z łodzi kapitana Pollarda ciągnie losy. Najkrótszy przypada 18-letniemu kuzynowi kapitana. Ten jest gotów bronić siostrzeńca, ale Coffin godzi się z losem. Zostaje zastrzelony i zjedzony.

8 lutego, 43 dni po odpłynięciu z wyspy. Na łodzi oficera Chase’a zapasy już się wyczerpały. Kiedy umiera marynarz Cole, jego ciało zostaje poćwiartowane, upieczone i zjedzone.

11 lutego, 46 dni po odpłynięciu z wyspy. Na łodzi kapitana Pollarda umiera marynarz Ray, który również zostaje zjedzony.

18 lutego, 53 dni po odpłynięciu z wyspy, 90 dni od katastrofy Esseksa. Brytyjski statek Indian odnajduje łódź z oficerem Chase’em, marynarzem Lawrence’em i chłopcem okrętowym Nickersonem. Pięć dni później statek Douphine odnajdzie kapitana Pollarda i marynarza Ramsdella w szalupie pełnej ludzkich szczątków. Trzeciej łodzi nie odnaleziono.

Siedem przypadków kanibalizmu, jedno zabójstwo. Jednak nikt z ocalonych członków załogi Esseksa nie stanął przed sądem. Większość z nich zrobiła kariery w marynarce.

Pasażerowie za burtę

Już w przypadku marynarzy z Esseksa stare określenie „wilk morski” nabiera innego znaczenia. Czasem jednak na morzu panują prawdziwie wilcze prawa.

19 marca 1841 roku. Statek William Brown tonie 400 km od wybrzeży Kanady po zderzeniu z górą lodową. Nie dla wszystkich wystarcza szalup – z 82 pasażerów i członków załogi tylko 51 znajduje miejsce na pokładach dwóch łodzi. Mniejszą dowodzi kapitan Harris, większą oficer Alexander William Holmes. Wie, że jego łódź jest mocno przeładowana.

20 marca, rano. Harris decyduje, że będzie większa szansa na ratunek, gdy łodzie rozdzielą się. Płynący na jednej szalupie z Holmesem oficer Rhodes melduje, że łódź jest przepełniona i trzeba wyrzucić za burtę kilku pasażerów. Kapitan Harris odpowiada spokojnie: „Wiem, co musicie zrobić. Nie mówcie teraz o tym. Niech to będzie ostateczne wyjście”.

20 marca, wieczór. Cały dzień pada deszcz, woda zbiera się w łodzi mimo ciągłego wylewania jej. Około godz. 22. Holmes krzyczy: „Pomóż mi, Boże! Chłopcy, do roboty!”.

Z pomocą marynarza wybiera 14 mężczyzn i zmusza ich do wyskoczenia za burtę. Spośród mężczyzn jedynie dwóch żonatych, mały chłopiec i członkowie załogi zostają w łodzi. Za burtę trafiają też dwie kobiety, tylko dlatego, że były siostrami jednego z wyrzuconych. Wszyscy giną w lodowatej wodzie.

21 marca, ranek. Holmes znajduje w łodzi dwóch ukrywających się mężczyzn, którzy nie wykonali rozkazu, i wyrzuca ich za burtę. Kilka godzin później rozbitkowie z szalupy zostają uratowani przez statek Crescent.

William Holmes trafił przed sąd, oskarżony o spowodowanie śmierci pasażerów. Nie był sądzony za zabójstwo, gdyż zdaniem prokuratora „działał bez złej woli”. Holmes bronił się, przywołując zasadę samoobrony i wyższej konieczności. Jednak sędzia Baldwin zapytał go, czemu najpierw nie poświęcił życia członków załogi – ludzi, w których zawód wpisane jest takie ryzyko? Oficer został uznany za winnego, jednak wyrok był łagodny – sześć miesięcy więzienia i 20 dolarów grzywny.

Losować czy nie?

Dla wielu rozbitków problemem nie było pytanie, czy kogoś zabić i zjeść, tylko jak to zorganizować, aby wszystko odbyło się zgodnie ze zwyczajami morza. Ta sprawiedliwość in extremis sprowadza się zwykle do losowania.

9 sierpnia 1874 roku na Oceanie Indyjskim zatonął statek Euxine. Członkowie załogi uratowali się na trzech szalupach. Przez trzy tygodnie daremnie wypatrywali ratunku, nie mieli już wody i żywności. 31 sierpnia na łodzi dowodzonej przez Jamesa Archera dwóch marynarzy popełniło samobójstwo, wyskakując za burtę. Tego samego dnia Archer podjął decyzję o losowaniu, czyje życie zostanie poświęcone, by ratować innych. Wybór padł na Francisa Gioffusa, wyrok miał wykonać August Muller. Cztery godziny po zabiciu marynarza rozbitkowie zostali odnalezieni przez holenderski statek Java Packet. Nikt nie został oskarżony.

10 lat później podobną decyzję musieli podjąć rozbitkowie z jachtu Mignonette, który zatonął na Atlantyku 1100 km od najbliższego lądu. W niewielkiej szalupie znaleźli się kapitan Tom Dudley oraz trzej członkowie załogi: Stephens, Brooks i najmłodszy, 17-letni Parker.

Początkowo rozbitkowie nieźle sobie radzili – czwartego dnia złapali morskiego żółwia i zebrali trochę deszczówki. Potem było tylko gorzej. Ósmego dnia pili już własny mocz.

12. dnia kapitan Dudley rozpoczął dyskusję o losowaniu. 15. dnia zdesperowany Parker napił się morskiej wody, po której zachorował. Temat wrócił, ale Brooks i Stephens wciąż nie chcieli zgodzić się na losowanie. 19. dnia Parker był w stanie śpiączki. Nie było już mowy o losowaniu. Dudley i Stephens porozumieli się, że zabiją chłopca. Chcieli to zrobić, zanim umrze, ponieważ jego krew będzie się wtedy lepiej nadawała do picia. Brooks wiedział, co się dzieje, ale nie protestował. Parker został zabity nożem, a jego ciało zjedzone. Po 24 dniach w szalupie rozbitkowie zostali uratowani.

Doodley i Stephens trafili przed sąd wyłącznie przez własną gadatliwość. Dostali po sześć miesięcy więzienia. Brytyjski sąd uznał w 1884 roku – i był to precedens w anglosaskim prawie – że konieczność ratowania życia trzech ludzi nie usprawiedliwia morderstwa z premedytacją. Dlatego na pytanie, czy w takiej sytuacji lepiej jest losować, czy nie, kto zostanie zabity, odpowiedź brzmi – losować. Albo… nie opowiadać nikomu tego, co naprawdę działo się w szalupie.

Ratujcie nasze dusze

Świadkowie największej morskiej katastrofy w dziejach – zatonięcia statku Wilhelm Gustloff – nigdy nie opowiedzieli szczegółów tego, co wydarzyło się w nocy 30 stycznia 1945 r.na Bałtyku. Trafiony trzema torpedami z radzieckiej łodzi podwodnej statek przewoził niemieckich uchodźców, marynarzy i żołnierzy z Gdyni do Kilonii. Na pokładzie było prawie 9 tysięcy cywilów i 1,5 tysiąca wojskowych, w tym załoga. Miejsca w łodziach ratunkowych wystarczały tylko dla 1050 osób. Walczono o nie bez żadnej litości – kto miał broń, nie wahał się jej użyć. „Z dzieckiem na rękach kierowałam się nie w tłum oszalałych kobiet i dzieci, nie ku lamentom i strzelaninie. Tam działy się rzeczy potworne” – wspominała po latach Lucie Rybandt, jedna z ocalonych. „Szłam do marynarzy. Nie wiem, jak znalazłam się w wodzie. Dziecka na rękach już nie miałam. Kurczowo uchwyciłam się pontonu. Chcieli mnie oderwać, bo byłam obciążeniem. Ale po jakimś czasie mnie wciągnęli. Kiedy mnie ocucili, okazało się, że mam nogi podrapane do krwi. Tonący chwytali się wszystkiego, orali paznokciami”.

W trwającej godzinę walce o szalupy cywile nie mieli szans w starciu z uzbrojonym wojskiem. Z 9 tysięcy uciekinierów uratowało się tylko 419 osób. Przeżyła natomiast więcej niż połowa żołnierzy oraz załogi – ponad 800. Nigdy nie opowiedzieli, co robili, by uratować życie. Na katastrofę Gustloffa na ponad pół wieku spuszczono zasłonę milczenia.

Dziś satelity są w stanie błyskawicznie namierzyć rozbitków, a ratownicy dotrzeć do nich o wiele szybciej niż kiedyś. Ale na morzu wciąż dochodzi do dramatycznych scen. 6 marca 1987 roku w belgijskim porcie Zeebrugge zatonął prom Herald of Free Enterprise. Pasażerowie ratowali się, schodząc po drabinkach do łodzi, które przypłynęły na ratunek. Ale na jednej z drabinek młody człowiek zamarł ze strachu – nie mógł ruszyć się i blokował przejście innym. Został siłą oderwany i wrzucony do wody. Utonął. Prokuratura nie wszczęła żadnego śledztwa przeciw pasażerom, uznając, że działali w stanie wyższej konieczności.

Ostatni znany przypadek kanibalizmu na morzu zdarzył się cztery lata temu. W kwietniu 2008 roku 33 imigrantów z Dominikany próbowało nielegalnie przedostać się w łodzi na amerykańskie terytorium Puerto Rico. To miała być krótka podróż – zaledwie 250 km – nie mieli więc dużych zapasów. Drugiego dnia silnik przestał pracować. Wspomina Maria Marizan, jedna z uratowanych: „Szóstego dnia zmarł pierwszy pasażer. Następnej nocy zniknął kapitan. Nie wiem, czy popłynął wpław, by szukać pomocy, czy został wyrzucony za burtę przez pasażerów. Ósmego dnia zaczęli umierać kolejni, w tym mój brat Emmanuel. Po dwóch tygodniach jeden z pasażerów, rybak, powiedział, że musimy zjeść jedno ciało, by przeżyć. Z nogi i torsu wyciął małe kawałki mięsa i rozdał nam. Były wielkości pastylek i smakowały jak wołowina. Następnego dnia zostaliśmy uratowani przez amerykańskie helikoptery”.

A walka o szalupy? Kiedy 13 stycznia br. tonął wycieczkowiec Costa Concordia, członkowie jego załogi pierwsi ruszyli do walki o miejsce w łodziach. Inni próbowali sprzedawać miejsca w szalupach. Concordia zatonęła blisko brzegu – gdyby katastrofa wydarzyła się na pełnym morzu, sceny na pokładzie zapewne nie różniłyby się bardzo od tych z Gustloffa.

Ocean jest okrutnym żywiołem i perspektywa pochłonięcia na zawsze przez bezkresną morską otchłań wyzwala w ludziach instynkt przeżycia za wszelką cenę. Czy nie dlatego właśnie tonące statki wysyłają sygnał SOS – Save Our Souls – Ratujcie Nasze Dusze?

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2021-04-06T07:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODk3Mg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/7361560cd56804a2bb71238a58a5283cbc9c030d.jpeg"}},"id":"dXNlcjo5OA==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/37330c9c0b40b0a17e59e0b9ea123eeb?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Andrzej Fedorowicz","slug":"andrzej-fedorowicz"}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTozMzI=","uri":"/tag/kanibalizm","name":"kanibalizm"},{"__typename":"Tag","id":"dGVybToxNzUyOA==","uri":"/tag/katastrofy-morskie","name":"katastrofy morskie"},{"__typename":"Tag","id":"dGVybToxODE3Ng==","uri":"/tag/titanic","name":"titanic"}]},"slug":"szalupy-mordercow","categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1OQ==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Świat","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Świat - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"swiat"}]}}}}

Warto sprawdzić

Myrkl – pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji

Badają grobowiec sprzed 5000 lat. Prawdopodobnie jest powiązany z królem Arturem

Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy

Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań

Czy masz gorącą głowę? Temperatura naszego mózgu nie jest stała

Łysienie bez tajemnic. Wiemy, jak przeciwdziałać utracie włosów

Największa susza od 1200 lat. Portugalia i Hiszpania zmierzą się z trudnym żywiołem

Świeże czy mrożone? Poznaliśmy prawdę, które nasienie jest lepsze

Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm

Astma pod kontrolą? Badanie moczu pozwoli określić ciężkość choroby