MotoSzkółka: jak wymienić płyny w samochodzie. Jak często i kiedy to robić?

Jak wymienić płyny eksploatacyjne w samochodzie? To jedna z tych czynności, z którymi poradzi sobie nawet niedoświadczony mechanik-amator. Wszystko, co jest potrzebne, to odrobina wiedzy, trochę zdolności manualnych i podstawowy zestaw narzędzi. Podpowiadamy kiedy i jak wymieniać płyny w aucie.
MotoSzkółka: jak wymienić płyny w samochodzie. Jak często i kiedy to robić?

Jak wymienić płyny w samochodzie: olej silnikowy i do skrzyni biegów

Jak wymienić płyny w samochodzie? Zacznijmy od podstaw, czyli od środków smarnych w jednostce napędowej i w skrzyni biegów. Gdy interwał wymiany będzie regularnie zaniedbywany, żywotność mechaniczna auta ulegnie znaczącemu skróceniu, a koszt napraw będzie wysoki, w przypadku starszych aut – często nieopłacalny. 

Wymiana oleju w silniku powinna być wykonywana co 10-15 tys. km lub po roku od ostatniej wymiany. Zdarza się, że producent znacząco wydłuża interwał wymiany (w niektórych przypadkach, wymiana oleju w silniku jest zalecana nawet co 35 tys. km), jednak nie brakuje przykładów na to, do czego może doprowadzić zbyt optymistyczne podejście do tej kwestii. Skrócenie częstotliwości z całą pewnością nie zaszkodzi autu, przeciwnie – może znacząco wydłużyć żywotność silnika. 

W pierwszej kolejności, należy ustalić potrzebną ilość płynu. Warto kupić nieco większą butelkę, uwzględniając ewentualne dolewki od wymiany do wymiany. Aby pozbyć się zużytego oleju, samochód należy ustawić na płaskiej powierzchni, zapewniając sobie dostęp do podwozia – korek spustowy miski olejowej jest umieszczony na jej spodzie. Wymianę oleju najlepiej przeprowadzić w garażu z kanałem, na podnośniku lub rampach. Zanim przystąpimy do tej czynności, trzeba rozgrzać jednostkę napędową. Dzięki temu, stary olej wycieknie szybciej.

Olej wymienia się na wyłączonym silniku. Należy przygotować gumowe rękawiczki, pojemnik o odpowiedniej pojemności (na zużyty olej), klucz dostosowany do rozmiaru śruby spustowej i klucz do odkręcenia filtru oleju. Korek odkręcamy, dociskając go do miski. Gdy będzie całkowicie wykręcony, wyciągamy go jednym szybkim ruchem.

Kiedy zużyty olej całkowicie spłynie do przygotowanego wcześniej naczynia, należy je przesunąć pod filtr oleju. Element ten specjalnym kluczem (lub kluczem płaskim o właściwym rozmiarze) i usuwamy wraz z uszczelką. Oczyszczamy miejsce jego mocowania, nową uszczelkę smarujemy świeżym olejem i wkręcamy nowy filtr, do momentu, aż zacznie stawiać wyraźny opór. 

Przy okazji wymiany oleju, warto zmienić podkładkę uszczelniającą korka spustowego. Następnie, zakręcamy śrubę i przez właściwy otwór – nalewamy nowy olej. Uwaga – nie należy od razu wlewać całej zawartości butelki. Zalewamy 3/4 planowanej wartości i czekamy kilka minut, aż olej rozprowadzi się w jednostce napędowej. Po sprawdzeniu jego stanu, uzupełniamy poziom tak, aby na bagnecie nieznacznie przekraczał połowę skali. Uruchamiamy silnik na kilka minut, wyłączamy i ponownie sprawdzamy stan.

Olej w skrzyni biegów (manualnej) wymieniamy rzadziej, najczęściej co 50-60 tys. km, chyba że producent przewidział inny interwał. W tym celu, należy przygotować taki sam zestaw narzędzi i przyborów, co w przypadku wymiany oleju silnikowego (z pominięciem klucza odkręcającego filtr). Do listy dodajemy specjalną strzykawkę z wężykiem, która służy do nalewania świeżego oleju. Przed wykonaniem czynności, rozgrzewamy samochód i ustawiamy go na płaskim podłożu.

W pierwszej kolejności, odkręcamy korek wlewowy, następnie – spustowy. Gdy zużyty olej spłynie, nalewamy dokładnie odmierzoną ilość świeżego płynu, uprzednio wymieniając uszczelkę korka spustowego i zakręcając otwór spustowy. Po wykonanej operacji, wymieniamy uszczelkę korka wlewowego i zakręcamy otwór. 

Uwaga – w niektórych skrzyniach biegów znajdziemy trzy otwory, a w innych – nie znajdziemy żadnego! Przed wymianą, należy upewnić się, jak taka procedura powinna wyglądać w przypadku danego modelu auta.

 

Jak wymienić płyny w samochodzie: płyn chłodniczy

Jak wymienić płyny eksploatacyjne? Zajmijmy się teraz czynnikiem chłodzącym. Czynność ta jest często zaniedbywana przez kierowców, co stanowi poważny błąd – po pewnym czasie, płyn zaczyna tracić swoje właściwości.

Kiedy wymienić płyn chłodniczy? Najlepiej tuż po zakupie używanego auta, a później – co 2 lata, w przypadku preparatów krzemianowych (IAT), albo co 5 lat, w przypadku specyfików bezkrzemianowych (OAT).

Jak wymienić płyn chłodniczy? Czynność ta może być wykonana, gdy silnik jest jeszcze ciepły (ale nie gorący!). Pozwoli to utrzymać termostat w pozycji otwartej i łatwo pozbyć się całego zużytego płynu. Jeżeli silnik jest zimny, a termostat – zamknięty, płyn należy spuścić nie tylko z chłodnicy, ale i z bloku silnika (ta metoda jest pewniejsza).

Po odkręceniu korków spustowych, czekamy aż cały płyn wycieknie z układu. Następnie, pozostawiamy silnik do całkowitego wystygnięcia i wykonujemy płukanie układu. Służą do tego specjalne preparaty, ale sprawdzi się też woda destylowana – przez układ należy przepuścić ok. 15 litrów wody, wlewając ją przez zbiorniczek wyrównawczy. Otwór spustowy zostawiamy otwarty  i czekamy aż woda przepłynie przez cały układ.

Gdy układ jest już wypłukany, zakręcamy korek (bądź korki) i wlewamy nowy płyn do poziomu między minimum a maximum. Czekamy kilka minut i uzupełniamy poziom czynnika. Jeżeli samochód nie został wyposażony w automatyczny system odpowietrzania, czynność tą musimy wykonać manualnie.

 

Jak wymienić płyny w samochodzie: płyn hamulcowy

Jak wymienić płyny eksploatacyjne. Kolejny etap to wymiana płynu hamulcowego. Do układu hamulcowego, z czasem dostaje się woda. Płyn, który go obsługuje, wykazuje właściwości higroskopijne (pochłania wilgoć), dzięki czemu zapobiega korozji układu i powstawaniu korków parowych, jednak już 1 proc. wody w płynie, znacząco obniża temperaturę jego wrzenia.

Kiedy wymienić płyn hamulcowy? Najlepiej co 2 lata lub co 40 tys. km, chyba że producent przewidział częstszą wymianę. Można skorzystać z testera, jednak sprawdzają one wyłącznie jakość płynu w zbiorniczku wyrównawczym i nie są w 100 proc. miarodajne. 

Jak wymienić płyn hamulcowy? Najlepiej z pomocą drugiej osoby. Samochód osadzamy na podnośniku lub podstawkach i odkręcamy koła. Ważne – nie spuszczamy od razu całego zużytego płynu. Robimy to stopniowo, uzupełniając jego poziom w zbiorniczku (używamy wyłącznie takiego płynu, jaki przewidział producent).

Zaczynamy od odkręcenia odpowietrznika położonego najdalej od pompy hamulcowej, najczęściej jest to prawy tył. Następnie, przechodzimy do lewego tyłu, prawego przodu i lewego przodu. W autach z układem ABS, postępujemy odwrotnie. Do odpowietrznika należy podłączyć transparentny wężyk i umieścić jego zakończenie w butelce. Prosimy drugą osobę, aby kilkukrotnie wcisnęła, a następnie – przytrzymała pedał hamulca. Gdy kolor płynu będzie zgodny z barwą nowego, a pęcherzyki powietrza nie będą widoczne, można zakręcić odpowietrznik. Dopiero wtedy, osoba asystująca może puścić pedał. Czynność powtarzamy na kolejnych odpowietrznikach. 

 

Jak wymienić płyny w samochodzie: płyn do spryskiwaczy

Jak wymienić płyny eksploatacyjne? Przejdźmy teraz do płynu do spryskiwaczy. Jego wymiana nie ma związku ze zużyciem, a ze zmianą pór roku – płyn do spryskiwaczy wymieniamy przed nastaniem zimy, jeżeli w układzie znajduje się letni. 

O wymianie należy pomyśleć już wczesną jesienią. Najprostsza metoda polega na wprowadzeniu do zbiorniczka wężyka, który następnie podłączamy do pompki. W ten sposób, odessiemy cały letni płyn. W układzie pozostanie jego resztka, ale zanim przyjdą mrozy, bez trudu zdążymy się go pozbyć. 

 

Jak wymienić płyny w samochodzie: płyn wspomagania kierownicy

Jak wymienić płyny w aucie? Ostatni etap to wymiana płynu do wspomagania kierownicy. Zaniedbanie tej czynności może skutkować uszkodzeniem pompy wspomagania, a w skrajnych przypadkach – także przekładni kierowniczej.

Kiedy wymienić płyn wspomagania? Najlepiej co 60 tys. km lub co 2 lata, chyba że producent przewidział krótszy interwał. 

Jak wymienić płyn wspomagania? Tak jak w przypadku płynu hamulcowego, będziemy potrzebować pomocy drugiej osoby. Jeżeli mamy taką możliwość, przód auta unosimy na podnośniku hydraulicznym (ułatwi to skręcanie kół). 

W pierwszej kolejności, pod pompę układu wspomagania podkładamy naczynie na zużyty płyn. Następnie, odłączamy przewód prowadzący płyn z pompy do zbiorniczka wyrównawczego. Osoba asystująca zaczyna kręcić kierownicą – od oporu do oporu. W momencie, gdy poziom płynu zacznie opadać, zaczynamy dolewać nowy, pilnując, by jego poziom nie opadł poniżej minimum. Gdy z przewodu zacznie wydobywać się czysty płyn, należy zaprzestać kręcenia kierownicą. Montujemy odłączony wąż i uruchamiamy silnik. Wykonujemy kilka pełnych ruchów kierownicą i obserwujemy poziom płynu. Gdy opadnie, uzupełniamy go do maksimum.