Jak zrobić mydło?

{"cache":{"menuItems_8d665_bdc5b":{"__typename":"RootQueryToMenuItemConnection","nodes":[{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MA==","parentId":null,"label":"Natura","path":"/kategoria/natura","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mw==","parentId":null,"label":"Historia","path":"/kategoria/historia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mg==","parentId":null,"label":"Zdrowie","path":"/kategoria/zdrowie","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY1OQ==","parentId":null,"label":"Kosmos","path":"/kategoria/kosmos","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MQ==","parentId":null,"label":"Technologia","path":"/kategoria/technologia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4OTQxNA==","parentId":null,"label":"Publicystyka","path":"/kategoria/publicystyka","target":null,"title":null}]},"post_18f38_0a48d":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxNzYx","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Jak zrobić mydło?\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":0},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Jak zrobić mydło?","content_b28e9_bf21a":"

Jak zrobić mydło?

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2009-02-28T19:05:27","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NzQ3Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/cropped-favicon.9553bdbe.png"}},"id":"dXNlcjozNDY=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/21313f31e4c3a966c0f1eefd53d13d12?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Redakcja","slug":"redakcja","description":null,"seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"authorPosition":"Wpisy redakcji","tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"jak-zrobic-mydlo"},"posts_f30bc_e2a1a":{"__typename":"RootQueryToPostConnection","nodes":[{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDY0Mg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDY0NA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/robot.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Starszym osobom będą towarzyszyły roboty. Mają pomóc w walce z samotnością","slug":"roboty-walka-z-samotnoscia-osoby-starsze","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-04T10:05:53","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjE=","name":"Psychologia","slug":"psychologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Psychologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Starszym osobom będą towarzyszyły roboty. Mają pomóc w walce z samotnością - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Władze stanu Nowy Jork postanowiły zastosować dość nietypowe podejście do kwestii samotności wśród starszych osób. W walce z nią mają im pomóc roboty.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Urządzenia zwane ElliQ zostały zaprojektowane tak, by pomagać ludziom w wieku 65 lat i starszym. Grupą docelową są oczywiście osoby mieszkające samotnie, a jak na razie do różnych gospodarstw domowych ma trafić ponad 800 robotów. Urządzenia są w stanie między innymi odpowiadać na pytania, prowadzić small talk czy przypominać o czynnościach, które mają zostać wykonane. Może to być na przykład alarm dotyczący konieczności wzięcia leków.

\n\n\n\n

Roboty sposobem na walkę z samotnością wśród seniorów

\n\n\n\n

Jak wyjaśnia Greg Olsen, dyrektor New York State Office for the Aging, wśród cech przydatnych w kontekście interakcji z seniorami można wymienić zdolność ElliQ do zapamiętywania poprzednich kontaktów; przypominania o nawadnianiu czy odpoczynku; pozytywny wpływ na poziom stresu oraz możliwość kontrolowania fizycznego i psychicznego stanu zdrowia.

\n\n\n\n

Urządzenia mają się skupiać przede wszystkim na tym, co jest ważne dla niemal każdego człowieka: wspomnieniach, walidacji życia, interakcjach z otoczeniem. Liczne badania potwierdzają, iż samotność oraz izolacja od społeczeństwa mają fatalny wpływ na człowieka. Taki stan można porównać ze szkodami wyrządzanymi przez palenie prawie całej paczki papierosów każdego dnia.

\n\n\n\n

Zgubny wpływ izolacji na zdrowie ludzi

\n\n\n\n

Niestety, samotność – mimo rozwoju technologii umożliwiających kontakt z innymi ludźmi – wydaje się plagą XXI wieku. Problem ten zyskał na sile w dobie pandemii COVID-19, która dodatkowo odizolowała osoby starsze. O ile te przebywające w specjalistycznych ośrodkach czy też utrzymujące kontakt z rodzinami nie są szczególnie narażone na opisywany problem, tak inne mogą doświadczać jej w bardzo poważny sposób.

\n\n\n\n

Oczywiście można się zastanawiać, czy nie lepszym rozwiązaniem – zamiast zakupu kilkuset robotów – nie byłoby przeznaczenie tych pieniędzy na rzecz ludzkich pomocników, którzy mogliby odwiedzać seniorów w ich domach. Na pochwałę zasługuje natomiast fakt, że nowojorskie władze zauważają problem i podejmują działania mające na celu zwalczenie go.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDYyOA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODMxMQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/61/dinozaur.png"}},"title_b28e9_bf21a":"Tak dinozaury utrzymały się na szczycie. Naukowcy wskazali na przyczyny dominacji tych zwierząt","slug":"dinozaury-przyczyny-dominacji-niskie-temperatury","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-04T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","name":"Zwierzęta","slug":"zwierzeta","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Tak dinozaury utrzymały się na szczycie. Naukowcy wskazali na przyczyny dominacji tych zwierząt - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Dominacja człowieka na Ziemi jest bezsporna, jednak jej długość okazuje się nieszczególnie imponująca. Szczególnie, jeśli zestawić ją z wynikiem osiągniętym przez dinozaury.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Te rządziły bowiem naszą planetą przez około 135 milionów lat, pozostając w tym okresie na szczycie łańcucha pokarmowego. Zdaniem autorów nowych badań w tej sprawie, opublikowanych w Science Advances, jedną z podstaw tego sukcesu była zdolność dinozaurów do przetrwania w bardzo zimnym klimacie. Dzięki temu pozostały one przy życiu nawet podczas wymierania, które miało pod koniec triasu i doprowadziło do wyginięcia wielu ówczesnych gatunków.

\n\n\n\n

Dinozaury i ich trwająca miliony lat dominacja

\n\n\n\n

Naukowcy skupili się na próbkach osadów skalnych znalezionych w basenie Junggar w północno-zachodnich Chinach. W przeszłości znajdowano tam pozostałości po dinozaurach, natomiast nowe analizy dostarczyły dowodów na to, że zamieszkiwały one bardzo zróżnicowane ekosystemy. Gdyby więc przenieść się miliony lat wstecz, to moglibyśmy je spotkać zarówno na terenach tropikalnych, gdzie temperatury nie spadały poniżej zera, jak i na obszarach, w których trudno byłoby oczekiwać wartości “na plusie”.

\n\n\n\n

Na czele zespołu zajmującego się tą sprawą stanął Paul Olsen z Uniwersytetu Columbia. Badacze znaleźli dowody na to, że obszar północno-zachodnich Chin doświadczał w erze dinozaurów regularnych, mroźnych zim. Znalezione na miejscu osady zawierały pozostałości dużych cząstek, których powstawanie towarzyszy zamarzaniu na przykład jezior. Oczywiście już wcześniej pojawiały się przypuszczenia, że dinozaury zamieszkujące okolice bieguna w okresie od 237 mln lat do 174 mln lat temu były wystawione na działanie niskich temperatur, jednak tego typu teorie nie były powszechnie uznawane.

\n\n\n\n

Niskie temperatury i spadek liczby gatunków

\n\n\n\n

Właśnie dlatego solidne dowody zebrane przez Olsena i jego współpracowników są tak ważne. Dzięki nim możliwe powinno być lepsze zrozumienie czynników, które umożliwiły dinozaurom wejście na sam szczyt i pozostanie na nim przez ponad sto milionów lat. O ile bowiem większość średnich i dużych gadów lądowych zniknęła dość gwałtownie pod koniec triasu, co prawdopodobnie wiązało się ze spadkiem temperatury, tak dinozaury stosunkowo szybko powróciły do pierwotnego stanu. Zdaniem naukowców stało się to możliwe dzięki ich przystosowaniu do życia w chłodnym klimacie. Wśród elementów, który im to ułatwiły, wymienia się między innymi obecność piór oraz zdolność do żywienia się ubogą roślinnością występującą na obszarach polarnych.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU0MA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU0Mg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/la-palma-g9b82976bd_1280-1.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Wybuch wulkanu Cumbre Vieja trwał wyjątkowo długo. Przyczyna tkwiła w nietypowej lawie","slug":"wybuch-wulkanu-cumbre-vieja-trwal-wyjatkowo-dlugo-przyczyna-tkwila-w-nietypowej-lawie","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-03T18:00:43","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Z pochodzenia Sądeczanin, z wykształcenia geolog, z pasji miłośnik państw bałtyckich (zwłaszcza Estonii) i górski wędrowiec, zawodowo \"człowiek-orkiestra\", w sieci można go znaleźć jako Sądeckiego Włóczykija.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","name":"Natura","slug":"natura","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Wybuch wulkanu Cumbre Vieja trwał wyjątkowo długo. Przyczyna tkwiła w nietypowej lawie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Erupcja wulkanu Cumbre Vieja na wyspie La Palma, którą dobrze pamiętamy z września i października 2021 roku, trwała wiele tygodni. Był to jeden z najsilniejszych kataklizmów, jaki nawiedził w ostatnich latach Wyspy Kanaryjskie. Badacze z Uniwersytetu Jana Gutenberga z Mainz w Niemczech przyjrzeli się lepkości lawy, jaka spływała przez wiele dni ze stożka wulkanu.

\n\n\n\n

Okazuje się, że jednym z głównych powodów tego, że erupcja Cumbre Vieja doprowadziła do tak wielkich zniszczeń w infrastrukturze, była nadzwyczaj niska lepkość lawy. Materiał wydobywający się z wulkanu poruszał się wówczas z ogromną prędkością, dewastując wszystko, co mijał na swojej drodze.

\n\n\n\n

Zdaniem naukowców lepkość lawy wylewającej się z kanaryjskiego wulkanu była najmniejsza spośród wszystkich dotychczas zaobserwowanych bazaltowych erupcji na świecie. Do takiego wniosku mogli dojść dzięki obserwacji wielu godzin nagrań erupcji, które pojawiały się w sieci i telewizji. Na tej podstawie stwierdzono, że prędkość wyjściowa lawy wynosiła nawet powyżej 10 m/s.

\n\n\n\n

Ponadto okazało się, że podczas erupcji lawy dochodziło do zjawisk typowych dla wodnych spływów turbulentnych. Lawa o składzie bazaltu zazwyczaj nie wykazuje takich cech, jest gęstsza.

\n\n\n\n

\n\n

\n\n\n\n

Wybuch Cumbre Vieja nie należał do najzwyklejszych. Stopili popiół, aby to sprawdzić

\n\n\n\n

Aby sprawdzić empirycznie, czy faktycznie wybuch Cumbre Vieja charakteryzował się niskogęstościowym spływem lawy, badacze zebrali kilka próbek pyłu wulkanicznego z wyspy La Palma. Następnie w warunkach laboratoryjnych próbowali je stopić w wysokiej temperaturze, a dalej za pomocą reometra zmierzyli lepkość lawy. Okazało się, że wartości były 10 razy mniejsze niż te w przypadku próbek z erupcji wulkanu Kilauea na Hawajach w 2018 roku.

\n\n\n\n

Na niską lepkość lawy z Cumbre Vieja główny wpływ miał jej skład chemiczny. Według badaczy zawierała ona niewiele krzemionki (SiO₂).

\n\n\n\n

Wyniki badań zostały opublikowane w Nature Communication. Nie tylko pozwalają one poznać kolejne przyczyny niszczycielskiego kataklizmu sprzed kilku miesięcy, ale również przynoszą ważne informacje dla lokalnych służb ostrzegających. Znając ukształtowanie powierzchni wyspy La Palma oraz charakterystykę materiały lawowego w Cumbre Vieja, łatwiej przewidzi się, jak będą kształtować się potoki lawowe podczas kolejnych erupcji wulkanu w przyszłości.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDYxNg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDYyMg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/silownia-cwiczenia.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Lac-phe to nowy sojusznik w walce z otyłością. Ale nie spodziewajmy się cudownej pigułki zbyt szybko","slug":"lac-phe-to-nowy-sojusznik-w-walce-z-otyloscia-ale-nie-spodziewajmy-sie-cudownej-pigulki-zbyt-szybko","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-03T17:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Lac-phe to nowy sojusznik w walce z otyłością. Ale nie spodziewajmy się cudownej pigułki zbyt szybko - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Naukowcom udało się zidentyfikować cząsteczkę “antygłodową”, która formuje się w organizmie po intensywnym wysiłku fizycznym. Nazywa się lac-phe i może przyczynić się do postępu w walce z chorobami metabolicznymi oraz otyłością.

\n\n\n\n\n\n\n\n

O tajemnicach nadwagi i otyłości napisano już mnóstwo książek. Dlaczego niektórzy mają tendencje do tycia, podczas gdy inni jedzą wszystko bez ograniczeń i nie przybywa im kilogramów, jest jedną z największych zagadek medycyny. Teraz naukowcy z Uniwersytetu Stanforda namierzyli związek, który jest produkowany w naszym organizmie pod wpływem ćwiczeń fizycznych. Przemieszcza się on do mózgu i tłumi apetyt. Ta cząsteczka “antygłodowa” może być kluczem do walki z chorobami metabolicznymi. Szczegóły opisano w Nature.

\n\n\n\n

Dr Jonathan Long, adiunkt patologii z Uniwersytetu Stanforda, który kierował badaniami, mówi:

\n\n\n\n

Wszyscy jesteśmy ogólnie świadomi, że ćwiczenia są korzystne. Są dobre dla masy ciała i kontroli glukozy. Ale chcieliśmy przyjrzeć się tej koncepcji w sposób bardziej szczegółowy – chcieliśmy zobaczyć, czy możemy rozebrać ćwiczenie pod względem cząsteczek i ścieżek.

\n\n\n\n

Hamulec dla głodu

\n\n\n\n

Dzięki staraniom naukowców, powstała cząsteczka znana jako lac-phe – hybryda dwóch związków chemicznych, które naturalnie występują w ludzkim organizmie: mleczanu (jonowej formy kwasu mlekowego) i fenyloalaniny (aminokwasu). Lac-phe działa choćby wtedy, gdy po intensywnym treningu wysiłkowym mamy wrażenie, jakby nasz żołądek był wielkości ziarnka grochu. Odkrycie to otwiera drzwi do nowych metod leczenia chorób metabolicznych, ale o potencjalnie cudownej pigułce odchudzającej nie ma co jeszcze marzyć.

\n\n\n\n

Zespół dr Longa postanowił przyjrzeć się dziedziną znaną jako metabolomika, która dotyczy wszystkich rodzajów cząsteczek biorących udział w regulacji naszego metabolizmu. Dotyczy to szczególnie związków aktywowanych w odpowiedzi na aktywność fizyczną.

\n\n\n\n

Dr Long dodaje:

\n\n\n\n

Tysiące cząsteczek związanych z metabolizmem zostały skatalogowane na przestrzeni lat, a prawdopodobnie istnieją jeszcze tysiące innych, które nie zostały zidentyfikowane. Wiemy jednak, że one tam są, ponieważ możemy je wykryć za pomocą naszego spektrometru masowego.

\n\n\n\n

Naukowcy postanowili wykorzystać spektrometr masowy do weryfikacji, jak małe cząsteczki zmieniają się podczas ćwiczeń myszy. Warto bowiem wspomnieć, że lac-phe występuje nie tylko u ludzi, ale także u gryzoni czy koni wyścigowych, co potwierdzono dodatkowymi badaniami.

\n\n\n\n

Okazało się, że lac-phe (związek mleczanu i fenyloalaniny) jest katalizowany przez białko CNDP2, które jest aktywne m.in. komórkach odpornościowych i komórkach skóry. Kiedy ćwiczymy, wiele różnych typów komórek wykrywa mleczan, a CNDP2 pomaga zsyntetyzować lac-phe. Działanie związku potwierdzono na myszach. Zwierzęta, które go nie produkowały, po aktywności fizycznej jadły więcej i wytwarzały dodatkowe ilości tkanki tłuszczowej.

\n\n\n\n

Dr Long wyjaśnia:

\n\n\n\n

Szacujemy, że szlak lac-phe jest odpowiedzialny za około 25% efektów przeciw otyłości wynikających z ćwiczeń.

\n\n\n\n

Lek na otyłość?

\n\n\n\n

Testy wykazały, że podawanie lac-phe otyłym myszom tłumiło u nich spożycie wysokokalorycznej żywności o 30%. To z kolei przełożyło się na zmniejszenie masy ciała, zmniejszenie ilości tkanki tłuszczowej i poprawę tolerancji glukozy.

\n\n\n\n

Naukowcy ostrzegają, by nie popadać w przedwczesny zachwyt nad lac-phe. To dopiero początek serii badań, które jeszcze bardziej zagłębią się w mechanizm tego, jak dokładnie lac-phe hamuje sygnały głodu. Konieczne jest znalezienie odpowiednich receptorów w mózgu, bo to one mogą być kluczem do walki z otyłością.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU5Nw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU5OQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/amazonia.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Lasy Amazonii z kolejnym rekordem. Niestety, nie ma w nim nic optymistycznego","slug":"lasy-amazonii-rekordowa-utrata-powierzchni","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-03T10:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","name":"Natura","slug":"natura","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Lasy Amazonii z kolejnym rekordem. Niestety, nie ma w nim nic optymistycznego - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Od lat mówi się o Amazonii jako zielonych płucach Ziemi, jednak apele ekologów albo nie pomagają wcale albo nie zapewniają zmian, jakich wszyscy byśmy oczekiwali.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Najlepszym tego dowodem jest najnowszy raport w tej sprawie, opublikowany przez brazylijski Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais, czyli tamtejszą agencję kosmiczną. Największy na świecie tropikalny las deszczowy skurczył się o 3750 kilometrów kwadratowych w ciągu zaledwie sześciu miesięcy tego roku, co jest nawet gorszym rezultatem niż zeszłoroczny i dotychczasowy “rekord”, który wyniósł 3605 kilometrów kwadratowych.

\n\n\n\n

Bijemy kolejne niechlubne rekordy

\n\n\n\n

Jeśli chodzi o amazoński las deszczowy, to aż 60 procent jego powierzchni znajduje się na terenie Brazylii. Również ten kraj jest jednym z liderów w zakresie wycinki i wypalania tamtejszych drzew. Satelity należące do INPE zidentyfikowały w ubiegłym miesiącu ponad 2500 pożarów szalejących w Amazonii. Ich liczba okazała się najwyższa od lat – poprzedni, nawet wyższy wynik odnotowano w czerwcu 2007 roku, kiedy to miało tam miejsce ponad 3500 pożarów.

\n\n\n\n

Zestawiając ze sobą dane z czerwca 2021 i czerwca 2022 roku zauważymy natomiast 11-procentowy wzrost. Z kolei biorąc pod uwagę wszystkie tegoroczne pożary w Amazonii, otrzymujemy mrożącą krew w żyłach liczbę ponad 7500 pożarów. W tym przypadku mamy więc kolejny, 17-procentowy wzrost w stosunku do 2021 roku. Sam wynik jest najgorszym od dwunastu lat.

\n\n\n\n

Poprawie sytuacji z pewnością nie służy stanowisko brazylijskiego prezydenta Jaira Bolsonaro, który przymyka oko na działania dużych firm w obrębie Amazonii. Czasami można wręcz odnieść wrażenie, że aktywnie zachęca do eksploatacji tamtejszych złóż surowców naturalnych oraz deforestacji na rzecz tworzenia upraw. Mariana Napolitano z brazylijskiego World Wildlife Fund podkreśla, że skutkiem tego zaniedbania będzie coraz większa utrata odporności ekosystemowej tych okolic, nie mówiąc o szkodach wyrządzonych lokalnym społecznościom.

\n\n\n\n

Lasy Amazonii to nie tylko zielone płuca Ziemi

\n\n\n\n

Nawet jeśli pominiemy istotną rolę Amazonii w zakresie obiegu dwutlenku węgla w przyrodzie, to i tak pozostaje jeszcze jedna, niezwykle ważna funkcja. Tamtejszy las deszczowy tworzy ogromne środowisko, w którym żyją duże ilości niespotykanych w innych obszarach gatunków. Utrata tej różnorodności byłaby potężnym ciosem dla całej naszej planety. Winnymi pozostaną natomiast ludzie.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU4Ng==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU4Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/skrzyplocz.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Pamiętają czasy dinozaurów i pomogły w walce z COVID-19. Teraz są zagrożone wyginięciem","slug":"covid-19-krew-skrzyplocze-zagrozone-wymarciem","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-03T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","name":"Natura","slug":"natura","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","name":"Zwierzęta","slug":"zwierzeta","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Pamiętają czasy dinozaurów i pomogły w walce z COVID-19. Teraz są zagrożone wyginięciem - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Historia naszego gatunku jest nieszczególnie imponująca, jeśli porównać ją z wydarzeniami, jakich doświadczyły skrzypłocze. Organizmy te w zasadzie nie zmieniły się od 450 milionów lat.

\n\n\n\n\n\n\n\n

I choć wiele osób może kojarzyć skrzypłocze ze względu na ich wykorzystywanie w medycynie, to szczególnie głośno zrobiło się o nich w związku z pandemią COVID-19. Ich krew zawiera bowiem komórki, które przemysł biomedyczny wykorzystuje do testowania szczepionek. Dzięki niej naukowcy mogą upewnić się, że środki, które chcą stosować na ludziach, nie są zanieczyszczone bakteriami.

\n\n\n\n

Skrzypłocze pojawiły się na Ziemi około 450 milionów lat temu

\n\n\n\n

Przez 450 milionów lat obecności na Ziemi opisywane stawonogi zdołały doświadczyć naprawdę wiele. Mają przecież na koncie wszystkie masowe wymierania, o jakich wie nauka, wliczając w to wymieranie ordowickie, dewońskie, permskie, triasowe i kredowe. To ostatnie doprowadziło do zniknięcia dinozaurów z naszej planety, podobnie z resztą jak wielu innych organizmów. Nieoficjalnie mówi się, iż obecnie trwa kolejne, szóste masowe wymieranie. Przyczynia się do niego człowiek, a kryzys, jakiego doświadczają skrzypłocze, jest naprawdę poważny.

\n\n\n\n

Określane mianem żywych skamieniałości, skrzypłocze cierpią przede wszystkim na skutek utraty naturalnych siedlisk oraz nadmiernych połowów. Problemy zaczęły się w chwili, gdy ludzie odkryli przydatne właściwości tych zwierząt – a w zasadzie ich krwi. Litr tego cennego z punktu widzenia medycyny płynu może kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Każdego roku wzdłuż wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych poławia się około pół miliona skrzypłoczy. A to przecież nie jedyne miejsce, w którym prowadzone są połowy.

\n\n\n\n

Cenna z punktu widzenia medycyny substancja, którą można zastąpić?

\n\n\n\n

Mimo pesymistycznych doniesień, Glenn Gauvry związany z Ecological Research & Development Group widzi światełko w tunelu. Z jednej strony rośnie bowiem liczba osób korzystających z opieki medycznej, co z kolei zwiększa liczbę prowadzonych testów (wykorzystujących krew skrzypłoczy). Z drugiej natomiast rozwiązaniem problemu byłoby opracowanie rozwiązania, które całkowicie uniezależniłoby przemysł biomedyczny od tej substancji. Jak dodaje Gauvry, taki test jest już w drodze. Możemy więc oczekiwać, że jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, to skrzypłocze przetrwają, natomiast ludzkość nie będzie miała na sumieniu doprowadzenia do wyginięcia organizmów, które przetrwały na Ziemi niemal pół miliarda lat.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU1NQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU1Ng==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/lake-mead-ged4b36f64_1280.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Jeziora znikają coraz szybciej. Zbadano odczyty ponad miliona zbiorników","slug":"jeziora-znikaja-coraz-szybciej-zbadano-odczyty-ponad-miliona-zbiornikow","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-02T18:00:58","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Z pochodzenia Sądeczanin, z wykształcenia geolog, z pasji miłośnik państw bałtyckich (zwłaszcza Estonii) i górski wędrowiec, zawodowo \"człowiek-orkiestra\", w sieci można go znaleźć jako Sądeckiego Włóczykija.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","name":"Natura","slug":"natura","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Jeziora znikają coraz szybciej. Zbadano odczyty ponad miliona zbiorników - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Jeziora na całym świecie są cennymi zbiornikami wody słodkiej. Niestety wskutek zmian klimatu i globalnego ocieplenia zmniejszają one swoją powierzchnię, ale także i objętość. Naukowcy z Texas A&M University stworzyli nowy wskaźnik, który pozwoli skuteczniej przewidywać los poszczególnych jezior, ale również ogólnoświatowych zasobów wodnych. Zamiast obejmować jedynie tempo parowania, skupia się przede wszystkim na objętości ewaporacji.

\n\n\n\n

Badacze z teksańskiego uniwersytetu opracowali nowy sposób na obserwację procesu parowania wód jeziornych. Wskaźnik nie odnosi się do zasobów w konkretnych zbiornikach, ale do globalnej objętości parowania jezior. GLEV (eng. global lake evaporation volume) przynosi zupełnie nowe, nieznane wcześniej informacje na temat stanu jezior na świecie.

\n\n\n\n

Spośród wszystkich powierzchniowych wód słodkich aż 87 proc. zakumulowana jest w jeziorach (zarówno naturalnych, jak i sztucznych). Naukowcy pod kierownictwem profesora Huilin Gao z Texas A&M University zbadali poziom parowania we wszystkich słodkowodnych zbiornikach na świecie, których jest aż 1,42 miliona. Na tej podstawie sprawdzili, jak zmieniał się GLEV w okresie 1985-2018. Jak się okazuje, w ciągu 33 lat z jezior ubywała coraz większa ilość wody. Uśredniona objętość światowej ewaporacji wód jeziornych wzrosła o 3,12 km_³/rok w badanym okresie. Co to może oznaczać?

\n\n\n\n

Jeziora znikają w coraz szybszym tempie. Objętość parowania GLEV wzrosła

\n\n\n\n

Zdaniem naukowców coraz wyższe temperatury oraz większe promieniowanie słoneczne spowodowane mniejszym zachmurzeniem w wielu regionach świata przyczyniają się do tego, że jeziora tracą swoją objętość. Nie tylko proces parowania zachodzi szybciej, ale przede wszystkich ilość wody „uciekającej” ze zbiorników jest coraz większa. Doskonale to przedstawiono w badaniach na przykładzie jeziora Mead w rzece Kolorado w USA.

\n\n\n\n

\n\n

\n\n\n\n

Wskaźnik GLEV ma być dokładniejszym środkiem w badaniu stanu wód jeziornych na świecie. Według GLEV zaledwie 6 715 zbiorników (spośród aż 1,42 miliona znajdujących się na całym świecie) stanowi 5 proc. pojemności światowych zasobów, 10 proc. powierzchni wszystkich jezior i aż 16 proc. objętości parowania. Oznacza to, że największe jeziora świata znikają aż trzykrotnie szybciej niż te dużo mniejsze.

\n\n\n\n

Zdaniem profesora Huilin Gao przedstawione dane mają przede wszystkim „pomóc w usprawnieniu procesu decyzyjnego w zakresie zarządzania zbiornikami na całym świecie, zwłaszcza w czasach nasilających się susz i dynamicznego wzrostu populacji”.

\n\n\n\n

Ten zestaw danych pomaga społeczności naukowej lepiej zrozumieć rolę, jaką te zbiorniki wodne odgrywają na Ziemi – od globalnego prognozowania pogody, modelowania powodzi i susz po modelowanie całego ekosystemu naszej planety w warunkach zmieniającego się klimatu

\n\n\n\n

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybToxOTI2","uri":"/tag/jeziora","name":"Jeziora","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Jeziora - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU5MQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU5Ng==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/Zrzut-ekranu-2022-07-2-o-11.54.51.png"}},"title_b28e9_bf21a":"Nombre nombre – gigantyczny kangur z Nowej Gwinei sprzed 50 000 lat","slug":"nombre-nombre-gigantyczny-kangur-z-nowej-gwinei-sprzed-50-000-lat","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-02T17:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","description":"Biolog, dziennikarz popularnonaukowy, specjalista ds. promocji badań instytutów PAN: Międzynarodowego Centrum Badań Oka (ICTER) i Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie. Autor blisko 10 000 tekstów popularnonaukowych w portalu Interia, ponad 50 publikacji w magazynach \"Focus\", \"Wiedza i Życie\" i \"Świat Wiedzy\". Regularnie uczestniczący w projektach związanych z popularyzacją nauki.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","name":"Zwierzęta","slug":"zwierzeta","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Nombre nombre - gigantyczny kangur z Nowej Gwinei sprzed 50 000 lat - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Naukowcy opisali nowy rodzaj kopalnego kangura z gór środkowej Papui Nowej Gwinei – Nombre nombre. Co najciekawsze, nie jest on spokrewniony z współczesnymi kangurami olbrzymimi.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Kangurowate to druga pod względem liczby gatunków rodzina torbaczy. Obejmuje ponad 50 gatunków zwierząt potocznie nazywanych “kangurami”. Szczątki kopalne kangurowatych znane są z plejstocenu.

\n\n\n\n

W 1983 r. prof. Tim Flannery opisał skamieniałości kangura liczące 20-50 tys. lat pochodzące z Nombe Rockshelter, stanowiska archeologicznego i paleontologicznego w prowincji Chimbu w Papui Nowej Gwinei. Teraz zespół paleontologów z Flinders University zmienił jego nazwę na Nombre nombre (po miejscu odkrycia). Szczegółowy opis tego gatunku można znaleźć w Transactions of the Royal Society of South Australia.

\n\n\n\n

Nieznany kangur z Nowej Gwinei

\n\n\n\n

Nombre nombre żył w zróżnicowanym górskim lesie deszczowym z gęstym podszyciem. Dzięki rozwinięciu grubej kości szczękowej i mięśni żuchwowych, kangur przystosował się do jedzenia twardych liści z drzew i krzewów. Miał ok. 1,5 m wysokości i ważył 50-60 kg, znacznie więcej niż obecnie występujący kangurowiec z Nowej Gwinei.

\n\n\n\n

Isaac Kerr z Flinders University mówi:

\n\n\n\n

Fauna Nowej Gwinei jest fascynująca, ale bardzo niewielu Australijczyków ma pojęcie o tym, co tam właściwie jest. Myślimy o tych zwierzętach jako o unikalnie australijskich, ale mają one to intrygujące inne życie w obrębie Nowej Gwinei.

\n\n\n\n

Wykorzystując nowe technologie (m.in. obrazowanie 3D), naukowcy zbadali szczątki z PNG Museum and Art Gallery. Twierdzą, że nowo opisany gatunek mógł wyewoluować ze starożytnej formy kangura, która rozproszyła się na Nowej Gwinei w epoce późnego miocenu, około 5-8 milionów lat temu.

\n\n\n\n

Dzięki niższemu poziomowi morza, Nowa Gwinea i kontynentalna Australia były w tym czasie połączone “mostem lądowym”, a później zostały rozdzielone przez zalaną Cieśninę Torresa – tak jak to jest do dziś. Pozwolił on wczesnym australijskim ssakom, w tym różnym olbrzymim, wymarłym formom, przenieść się do lasów deszczowych Nowej Gwinei.

\n\n\n

\"\" — Isaac Kerr z Flinders University z kością szczękową wymarłego kangura (po lewej) i kością szczękową australijskiej megafauny

\n\n\n

Cieśnina Torresa w końcu została ponownie zalana, a populacje zwierząt w Australii i Nowej Gwinei odłączyły się od siebie, ewoluując oddzielnie. Nombre nombre to potomek jednej ze starożytnych linii kangurów.

\n\n\n\n

Prof. Gavin Prideaux z Flinders University mówi:

\n\n\n\n

Jesteśmy bardzo podekscytowani podjęciem trzech wykopalisk paleontologicznych w dwóch różnych miejscach we wschodniej i centralnej Papui Nowej Gwinei w ciągu najbliższych trzech lat. Będziemy współpracować z kuratorami Muzeum i Galerii Sztuki Papui Nowej Gwinei oraz innymi kontaktami w PNG, z którymi mamy nadzieję zbudować pewne lokalne zainteresowanie nowogwinejską paleontologią.

\n\n\n\n

Wykopaliska w Papui Nowej Gwinei intensywnie prowadzili amerykańscy i australijscy paleontolodzy w latach 60., 70. i 80. ubiegłego wieku, co zaowocowało wieloma odkryciami wymarłej megafauny. Od lat 90. ubiegłego wieku nie prowadzono tam już żadnych badań, a naukowcy z Flinders University chcą to zmienić.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDU3MA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU3Mg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/kosci.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Pobyt w przestrzeni kosmicznej pozostawia po sobie ślad. Znacznie większy niż sądzono","slug":"pobyt-w-przestrzeni-kosmicznej-konsekwencje","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-02T10:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NA==","name":"Kosmos","slug":"kosmos","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Kosmos - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Pobyt w przestrzeni kosmicznej pozostawia po sobie ślad. Znacznie większy niż sądzono - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Ludzkość ma śmiałe plany dotyczące eksploracji kosmosu, jednak rzeczywistość wydaje się je regularnie weryfikować. Tym razem chodzi o wpływ takich wypraw na układ kostny.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Wcześniej prowadzone badania sugerowały, iż astronauci tracą od 1 do 2 procent gęstości kości na każdy miesiąc spędzony w kosmosie. Te najnowsze kreują natomiast znacznie bardziej pesymistyczny obraz sytuacji. Zanim naukowcy doszli do takich wniosków, wzięli pod lupę nadgarstki i kostki 17 astronautów przed, w trakcie i po pobycie na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

\n\n\n\n

Kości astronautów z ISS w centrum zainteresowania

\n\n\n\n

ISS unosi się nieco ponad 400 kilometrów nad powierzchnią naszej planety. Mogłoby się wydawać, że to niewielki dystans, jednak okazuje się on wystarczający, by ludzie mogli odczuć negatywne skutki pobytu z dala od powierzchni. Gęstość kości, która uległa obniżeniu w czasie pobytu na pokładzie stacji okazała się odpowiadać utracie, do jakiej doszłoby na przestrzeni kilku dekad, gdyby astronauci przebywali na Ziemi.

\n\n\n\n

Na tym złe wieści się nie kończą, ponieważ naukowcy zauważyli, że gęstość kości podudzia dziewięciu astronautów nie powróciła do pierwotnego stanu nawet po roku spędzonym na Ziemi. Po tym czasie braki odpowiadały trwającej około dekady utracie gęstości w warunkach ziemskich. Najpoważniej odczuwali konsekwencje rzecz jasna ci, którzy przebywali na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej najdłużej – od 4 do 7 miesięcy. Szczegóły na ten temat są dostępne w Scientific Reports.

\n\n\n\n

Tego typu doniesienia są złym zwiastunem w kontekście planów dotyczących długoterminowego pobytu poza naszą planetą. Tym bardziej, że na przykład pomysł kolonizacji Marsa zakłada pobyt na Czerwonej Planecie przez dłuższy czas niż kilka miesięcy – być może będzie to wręcz podróż w jedną stronę. Nie jest również jasne, jak bardzo może postępować spadek gęstości. Czy jest granica, której nie da się przekroczyć? Czy organizm jest w stanie “przyzwyczaić” się do zmian? Czy mają one w pełni odwracalny charakter?

\n\n\n\n

Jaka przyszłość czeka loty kosmiczne?

\n\n\n\n

Pytań jest bez wątpienia więcej niż odpowiedzi, a inne badanie sprzed dwóch lat wykazało, iż trzyletni lot na Marsa doprowadziłby do sytuacji, w której 1/3 członków załogi będzie zagrożonych osteoporozą. I choć mogłoby się wydawać, że sposobem na ubytki jest regularna aktywność na pokładzie statku, to jej efekty nie są zbyt duże. Guillemette Gauquelin-Koch z francuskiej agencji kosmicznej CNES porównuje to do sytuacji, w której przez 2 godziny uprawiamy sport, by przez resztę doby nie ruszyć się z łóżka. Co ciekawe, wśród aktywności, które najlepiej wpływają na poprawę gęstości kości, naukowcy wymieniają podnoszenie ciężarów. Okazuje się ono znacznie skuteczniejsze niż na przykład bieganie bądź jazda na rowerze.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDUyOQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDUzMw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/informacja-kwantowa.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Informacja kwantowa została przesłana na dużą odległość. I to przy użyciu dostępnej infrastruktury","slug":"informacja-kwantowa-dostepna-infrastruktura","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-02T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Informacja kwantowa została przesłana na dużą odległość. I to przy użyciu dostępnej infrastruktury - Focus.pl\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mimo że przesyłanie informacji kwantowych może doprowadzić do potencjalnej rewolucji, to doniesienia o konieczności przekształcania całej internetowej infrastruktury na potrzeby takiego rozwiązania mogły nieco ostudzić optymizm. Dzięki dokonaniom zespołu prowadzonego przez Panagiotisa Spentzourisa sytuacja znacząco się poprawiła.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Całą historię zawdzięczamy naukowcom z Fermilab związanym z Quantum Science Program, którzy przesłali informację kwantową pomiędzy dwiema oddalonymi od siebie o około 50 kilometrów placówkami. Eksperyment polegał na dostarczeniu zakodowanych kwantowo fotonów z jednego miejsca do drugiego. Istotne było przy tym rzecz jasna zachowanie wysokiego stopnia synchronizacji między nimi.

\n\n\n\n

50 kilometrów między startem a metą

\n\n\n\n

To właśnie udana synchronizacja stanowi powód do radości. Oczywiście nie wykonuje się jej “na oko” – zazwyczaj naukowcy wykorzystują NTP, czyli Network Time Protocol, który synchronizuje wybrane urządzenia z tak wysoką dokładnością, że różnice między nimi są liczone w milisekundach.

\n\n\n\n

Niestety dla komputerów kwantowych to wciąż za mało, a w zasadzie… za dużo. Różnice muszą więc być jeszcze mniejsze, dlatego autorzy nowych badań zastosowali nieco bardziej oryginalne podejście: użyli tych samych kabli co do przesłania informacji, by wysłać… zegar. Operował on na odmiennej długości fal, co miało na celu uniknięcie zakłóceń. Gdyby takowe się pojawiły, całe przedsięwzięcie nie miałoby większego sensu.

\n\n\n\n

Kabel jest drogą, a foton to rowerzysta, czyli jak przesyłana jest informacja kwantowa

\n\n\n\n

Jak wyjaśniają autorzy, do wyjaśnienia zastosowanej metody można użyć analogii, w której kabel jest drogą, podczas gdy długości fal tworzą pasy. Foton jest w takiej konfiguracji rowerzystą, natomiast zegar – ciężarówką. Przy niewystarczającej precyzji i ostrożności ciężarówka może wjechać na ścieżkę dla rowerów, więc potrzeba było wielu eksperymentów, aby upewnić się, iż tak się nie stanie.

\n\n\n\n

Gdyby w przyszłości udało się stworzyć funkcjonalny internet kwantowy, to stanowiłoby to istotny krok do przodu w zakresie bezpieczeństwa danych. Kwantowe szyfrowanie danych sprawia bowiem, że ataki na przykład hakerów stałyby się znacznie mniej realne. Nietrudno wyobrazić sobie, jak bardzo ułatwiłoby to choćby komunikację czy działanie sektora bankowego.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}}]}}}

Warto sprawdzić

Starszym osobom będą towarzyszyły roboty. Mają pomóc w walce z samotnością

Tak dinozaury utrzymały się na szczycie. Naukowcy wskazali na przyczyny dominacji tych zwierząt

Wybuch wulkanu Cumbre Vieja trwał wyjątkowo długo. Przyczyna tkwiła w nietypowej lawie

Lac-phe to nowy sojusznik w walce z otyłością. Ale nie spodziewajmy się cudownej pigułki zbyt szybko

Lasy Amazonii z kolejnym rekordem. Niestety, nie ma w nim nic optymistycznego

Pamiętają czasy dinozaurów i pomogły w walce z COVID-19. Teraz są zagrożone wyginięciem

Jeziora znikają coraz szybciej. Zbadano odczyty ponad miliona zbiorników

Nombre nombre – gigantyczny kangur z Nowej Gwinei sprzed 50 000 lat

Pobyt w przestrzeni kosmicznej pozostawia po sobie ślad. Znacznie większy niż sądzono

Informacja kwantowa została przesłana na dużą odległość. I to przy użyciu dostępnej infrastruktury