Nowoczesny system nawigacji

{"cache":{"menuItems_8d665_bdc5b":{"__typename":"RootQueryToMenuItemConnection","nodes":[{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MA==","parentId":null,"label":"Natura","path":"/kategoria/natura","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mw==","parentId":null,"label":"Historia","path":"/kategoria/historia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mg==","parentId":null,"label":"Zdrowie","path":"/kategoria/zdrowie","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY1OQ==","parentId":null,"label":"Kosmos","path":"/kategoria/kosmos","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MQ==","parentId":null,"label":"Technologia","path":"/kategoria/technologia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4OTQxNA==","parentId":null,"label":"Publicystyka","path":"/kategoria/publicystyka","target":null,"title":null}]},"post_18f38_31196":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo4MDg=","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Nowoczesny system nawigacji\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":0},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Nowoczesny system nawigacji","content_b28e9_bf21a":"

Efektowny, choć nie zawsze działa

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2008-06-12T10:05:29","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NzQ3Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/cropped-favicon.9553bdbe.png"}},"id":"dXNlcjozNDY=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/21313f31e4c3a966c0f1eefd53d13d12?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Redakcja","slug":"redakcja","description":null,"seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"authorPosition":"Wpisy redakcji","tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"nowoczesny-system-nawigacji"},"posts_f30bc_e2a1a":{"__typename":"RootQueryToPostConnection","nodes":[{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg2OA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg2OQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/mycie-zebow.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty","slug":"roboty-mycie-zebow-nitkowanie-mikroroboty","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T20:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mycie i nitkowanie zębów to jedne z tych czynności, w przypadku których kluczowa jest wysoka regularność, aby zapewnić odpowiedni stan naszej jamy ustnej. Wygląda jednak na to, że wkrótce mogą się tym zająć roboty, które zastąpią ludzi.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Jak to w ogóle możliwe? Wbrew pozorom o kondycję naszych zębów nie zadbają humanoidalne maszyny, lecz znacznie mniejsze mikroboty. Te, zdolne do zmieniania kształtu, będą w stanie uformować struktury przypominające szczoteczkę wymiatającą płytkę nazębną z powierzchni zębów a nawet wydłużone sznurki zdolne do wchodzenia między zęby niczym nić dentystyczna. Jakby tego było mało, nanocząstki tworzące te mikroroboty mogą wytwarzać środki przeciwbakteryjne zdolne do zabijania bakterii w jamie ustnej.

\n\n\n\n

Roboty zajmą się myciem, nitkowaniem i płukaniem zębów

\n\n\n\n

Za tym przełomowym projektem stoją naukowcy z Uniwersytetu Pensylwanii, którzy zaprezentowali swoje dokonania na łamach ACS Nano. Ich osiągnięcia są nie tylko teoretyczne, ponieważ opisywane rozwiązanie zostało również sprawdzone w praktyce. Roje mikrorobotów dopasowywały się do różnych kształtów zębów, niemal całkowicie eliminując tworzone przez bakterie biofilmy, które prowadzą do ubytków i chorób dziąseł.

\n\n\n

\n\n\n

Oczywiście takie rozwiązanie nie jest przeznaczone wyłącznie dla leni, lecz przede wszystkim dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową. Możemy sobie wyobrazić, że na przykład sparaliżowani pacjenci czy też przebywający w śpiączce bądź pozbawieni rąk mogliby skorzystać z opisywanej innowacji. Niewielkich rozmiarów roboty za jednym zamachem mogłyby zająć się umyciem zębów, ich nitkowaniem oraz przepłukaniem jamy ustnej. Wszystko to z wykorzystaniem jednego i tego samego roju mikroskopijnych urządzeń.

\n\n\n\n

Szansa dla osób z ograniczoną sprawnością manualną

\n\n\n\n

Co istotne, cały system jest w pełni programowalny. Możliwe jest dostrojenie ruchów mikrorobotów oraz kontrola sztywności i długości “szczeciny”. Ta jest wystarczająco twarda, aby usuwać biofilmy, a przy tym na tyle delikatna, by nie doprowadzić do uszkodzeń dziąseł. Poza tym, nie ma znaczenia, czy dana osoba ma proste zęby, czy wykrzywione – rój dostosuje się do różnych powierzchni. Nanocząstki tlenku żelaza zostały zatwierdzone przez amerykańską Agencję Żywności i Leków do innych zastosowań, a rozwiązanie zostało już przetestowane na ludzkich zębach.

\n\n\n\n

Mamy tę technologię, która jest tak samo lub bardziej skuteczna jak szczotkowanie i nitkowanie zębów, ale nie wymaga zręczności manualnej. Chcielibyśmy zobaczyć, jak pomaga ona starszej populacji i osobom niepełnosprawnym. Wierzymy, że wpłynie to na obecne metody i znacznie rozwinie dbanie o zdrowie jamy ustnej.
Hyun Koo, The University of Pennsylvania School of Dental Medicine

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg2MA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg2Ng==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/implant-piersi.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Żegnaj, silikonie. Nadchodzą implanty piersi z drukarki 3D","slug":"zegnaj-silikonie-nadchodza-implanty-piersi-z-drukarki-3d","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T18:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Żegnaj, silikonie. Nadchodzą implanty piersi z drukarki 3D - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Implanty piersi cieszą się dzisiaj dużą popularnością. Często są wybierane z powodów estetycznych, ale szczególne znaczenie mają u kobiet poddanych mastektomii. Pojawiły się start-upy, które proponują realną alternatywę dla silikonu.

\n\n\n\n\n\n\n\n

W ostatnich latach poprawiła się wykrywalność raka piersi, a w wielu przypadkach najlepszą możliwą metodą pozbycia się nowotworu jest mastektomia. Kobiety, które przeszły leczenie onkologiczne, często poddają się operacji rekonstrukcji piersi. Istnieją także zespoły medyczne, które objawiają się wrodzonym brakiem sutka, np. zespół Polanda. Współczesna medycyna dysponuje naprawdę dobrymi metodami rekonstrukcyjnymi. Niektóre wykorzystują płat skórno-podskórny z okolicy podbrzusza, inne płat mięśniowo-skórny pobrany z pleców, a jeszcze inne stawiają na ekspandoprotezę. Jako wypełnienie wciąż najczęściej stosuje się silikon.

\n\n\n\n

Niestety, implanty silikonowe nie są pozbawione wad. Do najważniejszych pacjentki zaliczają brak możliwości osiągnięcia temperatury właściwej ciała i konieczność regularnych wymian (co ok. 10-15 lat). Coraz częściej zaczynają pojawiać się alternatywy – dużo bezpieczniejsze i wygodniejsze dla pacjentek.

\n\n\n\n

Czym zastąpić silikon?

\n\n\n\n

Coraz więcej firm stawia na technologię druku 3D do wytworzenia szkieletu wypełnionego żywymi komórkami, które stopniowo integrują się z otaczającą tkanką. Samo rusztowanie nie zostaje jednak w ciele pacjentki na zawsze – z czasem jest rozpuszczane.

\n\n\n

\n\n\n

Właśnie na tym opiera się Mattise, implant wykonany przez firmę Lattice Medical z degradowalnego biopolimeru, po którym po 18 miesiącach w organizmie nie pozostaje ślad. Badania kliniczne z udziałem ochotników rozpoczną się jeszcze w tym miesiącu w Gruzji. Podobny implant ma także start-up Healshape, który planuje rozpocząć badania kliniczne w ciągu najbliższych dwóch lat.

\n\n\n\n

Healshape zamierza użyć hydrożelu do wydrukowania miękkiego implantu, który zostanie wchłonięty przez komórki tłuszczowe w ciągu 6-9 miesięcy. Z kolei firma CollPlant pracuje nad biotuszem pochodzącym z liści tytoniu, które zmodyfikowano genetyczne do produkcji ludzkiego kolagenu.

\n\n\n

\n\n\n

Prof. Stephanie Willerth z kanadyjskiego University of Victoria, która nie jest związana z firmami, mówi:

\n\n\n\n

To ekscytujące. Jako inżynierowie, bawimy się drukiem 3D od pół dekady, ale posiadanie aplikacji klinicznej, którą lekarze widzą jako pomocną dla pacjentów, jest niezbędne do rozpowszechnienia tej technologii.

\n\n\n\n

Wiele wskazuje na to, że wkrótce pacjentki będą mogły decydować, z jakiego materiału chcą skorzystać w przypadku operacji rekonstrukcji piersi. W klinikach chirurgii estetycznej oferujących zabiegi powiększenia piersi, dominującym materiałem jeszcze przez długi czas pozostanie silikon.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg1NQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NTI3MA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/53/nowe-odkrycie-ujawnia-ze-serce-posiada-niezalezny-mechanizm-regulujacy-jego-aktywnosc-zgodnie-z-cyklem-dobowym-fot-getty-images.jpeg"}},"title_b28e9_bf21a":"Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca?","slug":"juz-wiadomo-jak-zamienic-komorki-macierzyste-w-kardiomiocyty-ludzie-nie-beda-umierac-z-powodu-zawalu-serca","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T16:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxNjQ=","name":"Medycyna","slug":"medycyna","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Medycyna - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca? - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Naukowcy są coraz bliżej skutecznej zamiany komórek macierzystych w kardiomiocyty. Osiągnięcie tego celu sprawiłoby, że zawał serca nie będzie już zbierał tak śmiertelnego żniwa na całym świecie.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Zawał serca to przedłużający się stan niedokrwienia tego organu, który prowadzi do jego martwicy. Do zawału dochodzi, gdy serce nie jest odpowiednio natlenowane tętnicami wieńcowymi, w których pojawiają się złogi miażdżycowe. Początkowo nie dochodzi do zatrzymania akcji serca, a kardiomiocyty (komórki serca) przestają się prawidłowo kurczyć. Z czasem się rozpadają, więc tworzące je związki przedostają się do krwiobiegu – przykładem takiej substancji jets troponina, którą można wykryć podczas badania krwi pacjenta z zawałem serca.

\n\n\n\n

Niestety, kardiomiocyty nie mają naturalnej zdolności do regeneracji, co oznacza, że po zawale w miejscu uszkodzonej tkanki powstaje blizna. Region ten nie kurczy się i jest pod wieloma względami funkcjonalnie upośledzony. Czasami nie przeszkadza to w normalnym funkcjonowaniu organu, choć to zwykle loteria.

\n\n\n\n

Wyhodowanie w warunkach laboratoryjnych kardiomiocytów jest jednym z najważniejszych celów naukowców zajmujących się medycyną regeneracyjną. Nowe badania przeprowadzone przez uczonych z University of Wisconsin-Madison Stem Cell & Regenerative Medicine Center dostarcza cennych informacje, które mogą być cenne w przemianie komórek macierzystych w kardiomiocyty. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie eLife.

\n\n\n\n

Nowy sposób tworzenia kardiomiocytów

\n\n\n\n

Naukowcy zbadali, w jaki sposób białka macierzy pozakomórkowej (ECM), czyli substancji wypełniającej przestrzeń między komórkami, mogą być pomocne w wytwarzaniu kardiomiocytów z ludzkich pluripotentnych komórek macierzystych (hPSC).

\n\n\n\n

Jianhua Zhang, główny autor badań, mówi:

\n\n\n\n

To, w jaki sposób ECM wpływa na generowanie kardiomiocytów hPSC, zostało w dużej mierze przeoczone. Im lepiej rozumiemy, jak rozpuszczalne czynniki, a także białka ECM działają w hodowli komórek i różnicowaniu, tym bliżej jesteśmy naszych celów.

\n\n\n\n

Zespół Zhanga przez długi czas poszukiwał sposobu, by “nakłonić” hPSC do różnicowania w kardiomiocyty. Ostatnie badania wykazały, że dużą rolę w tym procesie odgrywa ECM. Przetestowano różne białka pochodzące z ECM, aby sprawdzić, jak wpływają one na różnicowanie komórek macierzystych. Głównymi celami naukowców była laminina-111, laminina-521, fibronektyna i kolagen.

\n\n\n\n

Zhang dodaje:

\n\n\n\n

Nasze badanie wykazało, że białka ECM odgrywają znaczącą rolę w adhezji hPSC, wzroście i różnicowaniu serca. A fibronektyna jest niezbędna w różnicowaniu sercowych hPSC. Poprzez zrozumienie roli ECM, badanie to pomoże opracować solidniejsze metody i protokoły do generowania kardiomiocytów z hPSC. Ponadto, badanie to nie tylko pomaga w dziedzinie różnicowania serca, ale także innych linii rozwojowych.

\n\n\n\n

Niesamowita fibronektyna

\n\n\n\n

Zespół Zhanga w 2012 r. opracował najbardziej efektywny sposób różnicowania kardiomiocytów z komórek macierzystych.

\n\n\n\n

Zhang wyjaśnia jej wyjątkowość:

\n\n\n\n

To badanie jest właściwie pracą uzupełniającą do metody Matrix Sandwich, którą opracowaliśmy dla efektywnego różnicowania sercowego hPSCs. Aby hodować komórki macierzyste, musieliśmy mieć warstwę ECM na spodzie płytki. W przeciwnym razie komórki macierzyste nie przylegałyby do płytki. Następnie dodawaliśmy kolejną warstwę ECM na wierzchu rosnących komórek macierzystych i stwierdziliśmy, że pomogło to promować najbardziej efektywne różnicowanie.

\n\n\n\n

Dla naukowców oczywiste było, że taka metoda warstwowa jest bardziej efektywna w różnicowaniu kardiomiocytów, choć nie wiadomo było dlaczego. Nowa praca wyjaśnia tę tajemnicę – kluczowa w całym procesie wydaje się być fibronektyna.

\n\n\n\n

Kolejny etap badań będzie skupiał się na pełnym wykorzystaniu hPSC do wytwarzania kardiomiocytów. Naukowcy na razie nie myślą o ilościach terapeutycznych komórek, wystarczą takie, na których będzie można testować potencjalne leki (organoidy). Plany są ambitne, ale wszystko przed zespołem Zhanga, który nad zastosowaniem komórek macierzystych w leczeniu chorób krążenia pracuje już od 16 lat.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgzOA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg0NQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/solar-energy-5622969_1280.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa?","slug":"bateria-piaskowa-z-finlandii-pierwsza-na-swiecie-jak-dziala","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T15:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","name":"Technologia","slug":"technologia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa? - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Fińscy inżynierowie stworzyli pierwszą na świecie „baterię piaskową”, która jest w stanie magazynować przez długie miesiące energię wyprodukowaną z odnawialnych zasobów. Wynalazek przeznaczony jest do użycia komercyjnego i jak na razie spełnia swoją funkcję wzorowo. Bateria może przynieść niemałą rewolucję w sektorze energetycznym, zwłaszcza w tym korzystającym z ekologicznych źródeł energii.

\n\n\n\n

Producentem baterii piaskowej jest fińska firma Polar Night Energy oraz lokalny dostawca energii Vatajankoski. Już teraz wybudowany obiekt służy jako magazyn energii cieplnej w Kankaanpää.

\n\n\n\n

Czytaj też: Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm

\n\n\n\n

Bateria ma kształt cylindra o wysokości 7 metrów i szerokości 4 metrów. Wewnątrz niego znajduje się sto ton rozgrzanego do temperatury około 500-600 stopni Celsjusza piasku.

\n\n\n\n

[TOP STORY] Finland researchers install world's first 'sand battery that stores clean energy' | TheCable https://t.co/z7EGH0puHn pic.twitter.com/ylph9piBtj
— TheCable (@thecableng) July 6, 2022

\n\n\n\n

Bateria piaskowa w Finlandii. Dlaczego taka?

\n\n\n\n

Piasek jest dobrym, rozdrobnionym materiałem, który jednocześnie jest bardzo trwały i niedrogi w produkcji. Z uwagi na to, że zazwyczaj składa się on głównie z krzemionki, posiada wysoką temperaturę topnienia. W związku z tym może przez długi czas pozostawać podgrzany do kilkuset stopni Celsjusza i akumulować w ten sposób energię.

\n\n\n\n

Jak działa nowy wynalazek? Energia wyprodukowana przez odnawialne źródła energii (w tym panele słoneczne), która nie jest w danym momencie potrzebna do wykorzystana, zostaje zmagazynowana w baterii. Następnie, gdy zajdzie taka potrzeba, energię z magazynu można „uwolnić” i wykorzystać chociażby w sieci ciepłowniczej.

\n\n\n\n

World's first operational sand battery installed in Finland. The batteries help solve the solar intermittency problem by storing summer and day-time solar energy as heat that can be released in winter and at night to heat buildings.
https://t.co/E6TstLBNfz pic.twitter.com/xqhCt1muG2
— Matt Bruenig (@MattBruenig) July 5, 2022

\n\n\n\n

Chociaż bateria ma moc grzewczą 100 kW i pojemność energetyczną do 8 MWh, to niestety nie jest bez wad. Inżynierowie nie opracowali jeszcze sposobu, w jaki można przeobrazić energię cieplną baterii w energię elektryczną. Wobec tego pozostaje tylko wykorzystywanie obiektu w jedynie wąskim zakresie energetycznym.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oto Święty Graal katalizy. Naukowcy mają sposób na przekształcanie metanu w metanol

\n\n\n\n

Pomimo pewnych braków wynalazek z Finlandii niesie powiew świeżości w branży energetycznej i wśród producentów konwencjonalnych baterii litowych i innych wykorzystujących pierwiastki ziem rzadkich. Czy kilkumetrowe cylindry wypełnione piaskiem zaczną pojawiać się wkrótce w wielu miejscach na świecie? Miejmy nadzieję.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTox","uri":"/tag/technika","name":"technika"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg0Nw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg0OQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/rsz_1zolw-sloniowy-galapagos.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Żółwie olbrzymie żyły w Europie dłużej, niż nam się wydawało. Odkryto niezwykłe skamieniałości","slug":"zolwie-olbrzymie-zyly-w-europie-dluzej-niz-nam-sie-wydawalo-odkryto-niezwykle-skamienialosci","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[]},"date":"2022-07-06T14:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","name":"Zwierzęta","slug":"zwierzeta"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgyOQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDgzMQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/capstone_03a-19jan22_0-scaled.jpeg"}},"title_b28e9_bf21a":"Nietypowy satelita NASA „uciekł” z ziemskiej orbity. Celem jego misji jest dotarcie zupełnie gdzie indziej","slug":"satelita-nasa-uciekl-z-ziemskiej-orbity-zmierza-na-ksiezyc","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[]},"date":"2022-07-06T13:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NA==","name":"Kosmos","slug":"kosmos","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Kosmos - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgyNg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDgyOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/rsz_kac.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Myrkl – pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji","slug":"myrkl-pierwsza-na-swiecie-tabletka-na-kaca-mozna-ja-kupic-ale-budzi-sporo-kontrowersji","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T12:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska"}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","name":"Zdrowie","slug":"zdrowie","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Myrkl - pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Pierwsza na świecie tabletka, która redukuje skutki spożywania alkoholu, trafiła do sprzedaży – na razie tylko w Wielkiej Brytanii. Szwedzki preparat Myrkl jest w stanie rozłożyć do 70% alkoholu w ciągu jednej godziny. Ale środowisko naukowe jest sceptyczne i przekonuje, by nie nazywać go “cudowną tabletką”.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Media okrzyknęły Myrkl “tabletką na kaca” i “prawdziwą pigułką przed piciem”, ale w tytułach tych jest sporo prawdy. Gdy po zażyciu Myrkl, ktoś wypije drinka o pojemności 50 ml, który zawiera 20 ml czystego alkoholu, do krwiobiegu dostanie się zaledwie 6 ml alkoholu. Przyjęcie tabletki przed piciem zmniejsza stężenie alkoholu w organizmie o połowę, w ciągu zaledwie 30 minut od wypicia drinka.

\n\n\n\n

Tabletka zwalcza początek kaca poprzez aktywację bakterii Bacillus subtilis i Bacillus coagulans, aminokwasu L-cysteiny i witaminy B12 w jelitach, aby rozłożyć alkohol na wodę i dwutlenek węgla, zanim dotrze do wątroby.

\n\n\n\n

Prof. Sally Adams z Uniwersytetu w Birmingham mówi:

\n\n\n\n

Na rynku nie ma produktów, które mogą przeciwdziałać lub leczyć kaca. To dlatego, że zrozumienie mechanizmów powstawania kaca jest bardzo trudne. Nie chodzi tylko o bycie odwodnionym. Istnieją dziesiątki tysięcy prac na temat tego, co dzieje się, gdy jesteś odurzony alkoholem, ale badania nad kacem są bardzo ograniczone.

\n\n\n\n

Część środowiska naukowego jest jednak sceptyczna w stosunku do skuteczności tabletki Myrkl. Joris Verster z Uniwersytetu w Utrechcie i założyciel Alcohol Hangover Research Group, przekonywał, że istnieje niewiele dowodów naukowych na to, że produkt ten jest skuteczny w walce z kacem. Zdaniem Verstera, badania Myrkl “dotyczą jedynie ostrych efektów obserwowanych po spożyciu jednego kieliszka wódki”.

\n\n\n\n

Prof. Sally Adams dodaje:

\n\n\n\n

Produkt ten nie tylko budzi pytania dotyczące jego legalności, ale rodzi również wiele pytań etycznych. Jeśli jest sprzedawany jako produkt, który szybciej rozkłada alkohol, mogą go używać ludzie, którzy chcą prowadzić samochód po spożyciu alkoholu. Również sposób, w jaki należy go przyjmować, jest interesujący – 12 godzin przed piciem i kolejny na godzinę przed. To wymaga jakiegoś naprawdę starannego planowania, które nie zawsze masz, gdy zaczynasz spożywać alkohol – czasami jest to spontaniczne.

\n\n\n\n

Tabletka na kaca czy tabletka-wymówka?

\n\n\n\n

Istnieją obawy, że pojawienie się nowego suplementu będzie stanowić dla niektórych zachętę do spożywania alkoholu. Martin Preston z kliniki odwykowej Delamare ostrzegł, że “ludzie będą nadużywać tej pigułki jako pretekstu do upijania się bez ponoszenia konsekwencji związanych z kacem”. To bardzo cenna uwaga, bo przecież kac jest stanem fizjologicznym, przez który nasz organizm daje znać, że “przesadziliśmy”.

\n\n\n\n

Martin Preston mówi:

\n\n\n\n

Nikt nie lubi uczucia kaca, ale jest to reakcja organizmu na spożycie większej ilości alkoholu niż może sobie poradzić. Używanie tej pigułki jako wymówki, aby pić więcej, może prowadzić do problemów takich jak bezsenność, która może prowadzić do wyczerpania i zmęczenia, co obniży jakość naszego życia z dnia na dzień. W poważniejszych przypadkach może to prowadzić do chorób wątroby, a nawet uszkodzenia mózgu.

\n\n\n\n

Zgodnie z zamysłem twórców, pigułka jest przeznaczona dla osob pijących okazjonalnie, które chcą pójść na kilka drinków i następnego dnia nie odczuwać konsekwencji takiego działania. Myrkl nie może jednak być nadużywana i stosowana codziennie, bez uzasadnienia.

\n\n\n\n

Prezez Myrkl – Håkan Magnusson – mówi:

\n\n\n\n

Pigułka nie jest przeznaczona do łagodzenia skutków nadmiernego spożycia, konsumenci nie powinni używać Myrkl jako wymówki do spożywania większej ilości alkoholu. Jeśli chcesz wyjść i upić się, tabletki Myrkl uczynią to o wiele trudniejszym, kosztując cię o wiele więcej. Celem Myrkl jest pomoc tym umiarkowanym pijącym, aby następnego dnia obudzić się z najlepszym możliwym samopoczuciem.

\n\n\n\n

Preparat Myrkl jest dostępny w sprzedaży online i kosztuje ok. 35 euro za 30 tabletek. W ofercie są dwa rodzaje tabletek: jedna przeznaczona do użytku na 12 godzin przed piciem i druga na godzinę przez spożyciem alkoholu.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgxNg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDgxOQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/wykopaliska.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Badają grobowiec sprzed 5000 lat. Prawdopodobnie jest powiązany z królem Arturem","slug":"grobowiec-krol-artur-archeologia","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[]},"date":"2022-07-06T10:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo2MQ==","name":"Archeologia","slug":"archeologia"},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Nw==","name":"Historia","slug":"historia","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Historia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgwNw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDQ0Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/pies.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy","slug":"psy-wizualizacja-przedmiotow-mozg-wzrok-sluch","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mimo miana najlepszego przyjaciela człowieka pies jest nadal pod wieloma względami zagadką. Jedną z nich, związaną z wizualizowaniem obrazów, udało się niedawno wyjaśnić.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Autorzy badań w tej sprawie zaprezentowali swoje ustalenia na łamach Animal Cognition. Na czele zespołu stanęli przedstawiciele budapesztańskiego Uniwersytetu Loránda Eötvösa, którzy poprowadzili Family Dog Project. W ramach tego przedsięwzięcia zauważyli, że psy są w stanie wytwarzać multimodalny obraz mentalny znanych im przedmiotów. Innymi słowy, czworonogi wizualizują wiele aspektów danego obiektu, gdy o nim myślą. Mogą przy tym brać pod uwagę jego zapach czy wygląd.

\n\n\n\n

Wysoce rozwinięta zdolność wizualizacji

\n\n\n\n

W ramach pierwszego eksperymentu zostały przeszkolone 3 psy z grupy, w której znajdowały się zwierzęta wyjątkowo dobrze radzące sobie z nauką nazw przedmiotów. Trening przeszło też 10 “przeciętnych” psów. Celem było aportowanie zabawki, w zamian za co zwierzaki miały otrzymywać smakołyki oraz pochwały. Aby tak się stało musiały oczywiście wybrać właściwą zabawkę spośród kilku różnych.

\n\n\n

\n\n\n

Cały pomysł opierał się na założeniu, iż psy wykorzystują wizualizację w mózgu do rozpoznawania przedmiotów. Naukowcy chcieli jednak zrozumieć, czy faktycznie ma to miejsce i które zmysły są szczególnie przydatne w tego typu przedsięwzięciach. Shany Dror, jedna z autorek badania, wyjaśnia, że kiedy psy używają węchu lub wzroku podczas szukania zabawki, sugeruje to, iż wiedzą, jak owa zabawka pachnie bądź wygląda.

\n\n\n\n

Po przeszkoleniu psów kolejny etap eksperymentu polegał na szukaniu konkretnej zabawki, umieszczonej wśród 4 innych. Miało to miejsce zarówno przy włączonym, jak i wyłączonym świetle, a wszyscy czworonożni uczestnicy okazali się prawidłowo wykonywać zadanie w okolicznościach “dnia” i “nocy”. Warto jednak podkreślić, iż poszukiwanie zabawek w ciemności sprawiało im nieco więcej problemów. Drugi eksperyment, w którym wzięły udział jedynie trzy wcześniej przeszkolone psy, polegał natomiast na próbie zrozumienia, o czym myślą czworonogi, gdy słyszą nazwę wybranej zabawki.

\n\n\n\n

Zaskakująca przewaga wzroku nad węchem

\n\n\n\n

Okazało się, że psy świetnie poradziły sobie z przynoszeniem przedmiotów po usłyszeniu ich nazw. Sugeruje to, iż w ich mózgach tworzą się zaawansowane wizualizacje, dzięki którym mogą wyobrażać sobie, jak wygląda dana rzecz. Co ciekawe, zwierzęta wolały polegać na wzroku i używały nosa sporadycznie – głównie wtedy, gdy światła były wyłączone. W ciemności psy węszyły częściej i dłużej, spędzając na tej czynności o 90% więcej czasu niż przy świetle, choć w ogólnej perspektywie stosunek użycia wzroku do węchu wyniósł aż 80 do 20.

\n\n\n\n

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDc2MQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDc3NA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/bozon-higgsa.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań","slug":"bozon-higgsa-wyniki-pomiarow-model-standardowy","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-05T20:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NA==","name":"Kosmos","slug":"kosmos","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Kosmos - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Wczoraj minęło dziesięć lat od odkrycia nowej cząstki elementarnej, którą nazwano bozonem Higgsa na cześć Petera Higgsa, który przewidział jej istnienie. W związku z okrągłą rocznicą na łamy Nature trafiły dwa nowe badania w tej sprawie.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Co ciekawe, zostały one przeprowadzone przez dwa oddzielne zespoły, związane kolejno z eksperymentami ATLAS i CMS. Dokonania naukowców sugerują, że właściwości wspomnianej cząstki są zgodne z właściwościami bozonu Higgsa przewidywanymi przez Model standardowy. Poza tym cząstka ta staje się coraz skuteczniejszym środkiem służącym do poszukiwania nowych, nieznanych zjawisk, które mogłyby nieco rozjaśnić nierozwiązane od lat zagadki. Jedna z nich odnosi się do natury ciemnej materii, hipotetycznej materii, na istnienie której wskazują jej oddziaływania grawitacyjne z otoczeniem.

\n\n\n\n

Bozon Higgsa, czyli boska cząstka

\n\n\n\n

Wracając jednak do bozonu Higgsa, to warto wspomnieć, że autorzy długoletnich badań poświęconych słynnej boskiej cząstce wykorzystali dane zebrane w czasie LHC Run 2, czyli drugiej serii danych pochodzących z akceleratora. Każdy z tych zestawów zawiera informacje związane z 10 000 bln zderzeń proton-proton i około 8 mln bozonów Higgsa. Ich łączna liczba jest około 30-krotnie większa niż w momencie odkrycia cząstki. Dzięki licznym i szczegółowym pomiarom fizycy zamierzają uzyskać najbardziej precyzyjny i szczegółowy zestaw danych dotyczących szybkości tych cząstek oraz oddziaływań bozonu Higgsa z innymi cząstkami.

\n\n\n\n

Dlaczego w ogóle tego typu badania są ważne? Choć dlatego, że bozon Higgsa pełni kluczową rolę w zrozumieniu wszechświata w formie, jaka jest obecnie znana nauce. Gdyby nie istniał, to rację bytu utraciłyby cząstki elementarne takie jak protony, neutrony i elektrony. Wyniki nowych pomiarów okazały się wysoce zgodne z przewidywaniami Modelu standardowego w zakresie niepewności. Na przykład pomiary dotyczące siły oddziaływania bozonu Higgsa z nośnikami siły słabej cechowały się niepewnością na poziomie 6%. Wcześniej zebrane dane, pochodzące z zestawu Run 1, dały niepewność wynoszącą 15%.

\n\n\n\n

Wyniki pomiarów zgodne z założeniami Modelu standardowego

\n\n\n\n

Nakreślenie takiego portretu bozonu Higgsa tak wcześnie było nie do pomyślenia przed rozpoczęciem pracy LHC. Przyczyny tego osiągnięcia są wielorakie i obejmują wyjątkową wydajność LHC oraz detektorów ATLAS i CMS, a także wykorzystanie genialnych technik analizy danych.
wyjaśnia Luca Malgeri, przedstawiciel CMS

\n\n\n\n

Oczywiście eksperymenty ATLAS i CMS nie dobiegają końca. W dalszym ciągu mają one badać tajemniczą naturę bozonu Higgsa, wykorzystując dane zebrane w czasie LHC Run 3. Przy około 18 mln bozonów Higgsa, które mają zostać wyprodukowane w każdym eksperymencie na tym etapie badań oraz około 180 mln uzyskanych za sprawą eksperymentu HL-LHC, fizycy oczekują znacznego zmniejszenia niepewności pomiarowych dotyczących oddziaływań bozonu Higgsa oraz zaobserwowania niektórych oddziaływań bozonu Higgsa z lżejszymi cząstkami i z samym sobą.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]}}]}}}

Warto sprawdzić

Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty

Żegnaj, silikonie. Nadchodzą implanty piersi z drukarki 3D

Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca?

Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa?

Żółwie olbrzymie żyły w Europie dłużej, niż nam się wydawało. Odkryto niezwykłe skamieniałości

Nietypowy satelita NASA „uciekł” z ziemskiej orbity. Celem jego misji jest dotarcie zupełnie gdzie indziej

Myrkl – pierwsza na świecie tabletka na kaca. Można ją kupić, ale budzi sporo kontrowersji

Badają grobowiec sprzed 5000 lat. Prawdopodobnie jest powiązany z królem Arturem

Psy są świetne w wizualizacji. Wyobrażają sobie to, o czym mówimy

Bozon Higgsa poznany lepiej niż kiedykolwiek. Pojawiły się wyniki kluczowych badań