Sprawdź, jakie kompetencje powinien mieć dobry lider

Dziś lider, by odgrywać rolę autorytetu, by motywować i inspirować ludzi, musi być sobą. Żeby sobie na to pozwolić, musi być kimś. Poznaj kompetencje, które pozwalają ci to osiągnąć.
Sprawdź, jakie kompetencje powinien mieć dobry lider

Bądź dobrym liderem!

Efektywny lider musi być inteligentny, przynajmniej lider biznesu. Opisano nawet kompetencje intelektualne składające się na „inteligencję przywódczą” – jest to warunek konieczny sukcesu, ale nie dostateczny. W Akademii Psychologii Przywództwa powtarzamy jak mantrę: dziś lider, by odgrywać rolę autorytetu, mentora, motywować i inspirować ludzi, a także zespoły, by przeprowadzać sukcesje, musi być sobą.

Żeby jednak móc pozwolić sobie na bycie sobą w roli lidera, trzeba być kimś. O co tu chodzi? O sprawczość, odwagę, spójność i wierność wartościom. O budzenie zaufania dzięki temu, że podejmując się zarządzania firmą, projektami i ludźmi, umie się zarządzać sobą.

Na użytek słuchaczy naszej Akademii, a także programów, które realizujemy wokół niej, opisaliśmy ostatnio zarządzanie sobą jako „pakiet kompetencji”. Ten model może ułatwiać diagnozę, autoaudyt, a także planowanie osobistego treningu.

Oparliśmy się na koncepcji wszechstronnego przywództwa Roba Kaisera i Boba Kaplana (Versatile Leadership), w której – jak wiecie – rozpatrujemy kompetencje dynamicznie. Po pierwsze, czy i jak się dopełniają i równoważą, a po drugie – czy wykorzystując swoją siłę, mocne strony, nie nadużywamy ich? Warto więc, by w zarządzaniu zespołem podejście angażujące było podparte forsującym – bo czasem potrzebujemy stanowczości, egzekwowania i struktury. Z kolei forsowanie bez angażowania jest po prostu mało ekonomiczne. W zarzadzaniu sobą „przegięcie” forsującej perspektywy oznacza zbyt dużo samokontroli, która nas usztywnia, zaś nadmiar zaangażowania może oznaczać nadmierną koncentrację na sobie, egotyzm, który przeszkadza nam dostrzegać innych i budzi zwykłą niechęć – bo inni też bywają egotyczni.

Podobnie zrównoważenie przywództwa strategicznego i operacyjnego przejawia się w tym, że pamiętamy, że „wizja bez implementacji to halucynacja” (czy wiecie, że powiedział to Nelson Mandela?), natomiast nadmiar operacyjnego podejścia może doprowadzić do tego, że każdy trening czy rytuał życiowy zamienisz w nudną i żmudną procedurę, staniesz się drętwy albo demotywujący, twoje pasje zmienią się w obsesje.

Przyjmując te wszystkie zastrzeżenia, przyjrzyj się naszej propozycji „palety kompetencji zarzadzania sobą”. Chodzi o kompetencje, które pozwalają ci osiągać więcej mniejszym kosztem, zachować zdrowie i poczucie szczęścia, sensu twojego życia i pracy, a przy okazji budzić szacunek i zaufanie naturalnego autorytetu. Być kimś dla innych.

Sprawdź swoje kompetencje dotyczące zarządzania sobą. Zestawiliśmy je w czterech grupach.

 

Paleta kompetencji zarządzania sobą

1. Wymiar strategiczny

Misja – jestem świadomy/a swoich kluczowych wartości (co jest dla mnie ważne, najważniejsze w życiu?), podejmuję samorefleksję co do ich autentyczności, wagi, wewnętrznej spójności. Rozpatruję relacje między wartościami osobistymi i wartościami związanymi z rolą w biznesie, firmie i jej aksjologicznymi wymogami. Twórczo i uczciwie rozwiązuję ewentualne dylematy związane z konfliktem wartości.

Wizja – określam swoje dalekosiężne kierunki życiowe i cele/plany zawodowe oraz społeczne. Dbam o spójność i synergię tych celów. Przygotowuję się do procesów delegowania i sukcesji („z obu stron”). Jestem świadomy/a alternatyw dla swoich celów/dróg realizacji (osobista BATNA – Best Alternative Toward Negotiating Agreement, kluczowe pojęcie Harvardzkiej Szkoły Negocjacji, które jej współtwórca William Ury w książce „Dochodząc do tak ze sobą” przenosi na grunt kierowania swoim życiem).

Zasady – określam proste zasady swojego postępowania, wykorzystuję odpowiednie symbole, rytuały i narracje dla ich umocnienia, utrzymania i komunikowania otoczeniu.

Wgląd w siebie – dokonuję samoobserwacji, pozyskuję feedback, by twórczo równoważyć forsujące i angażujące oraz strategiczne i operacyjne wymiary przywództwa, dbać o unikanie przesterowań i przywracanie równowagi. Mój wgląd w siebie, wystarczający, by monitorować wpływ moich cech charakteru, nastawienia, nawyków, stereotypów percepcji i myślenia tak, aby móc być sobą w roli lidera w zgodzie z przyjętymi wartościami.

 

Postawa twórcza – jestem otwarty/a na zmiany i nowe doświadczenia, odważnie poszukuję inspiracji z odległych dziedzin, twórczo eksperymentuję w życiu i pracy. Angażuję się w SIEĆ ludzi i ośrodków żyjących innowacyjnie.

2. Wymiar operacyjny

Zarządzanie czasem – znam i stosuję techniki oraz narzędzia ustalania priorytetów i zarządzania czasem. Efektywniedeleguję działania operacyjne. Ustalam jedną rzecz na dany odcinek życia/pracy.

Zarządzanie energią – znam i stosuję proste techniki zarządzania swoją energią, rytmem aktywności, diety, snu, ćwiczeń, koncentracji i resetu. Unikam wielozadaniowości.

Zarządzanie emocjami – znam i stosuję technikę transformacji impulsywnych (mechanicznych) reakcji w przytomne odpowiedzi, zwłaszcza w odniesieniu do zarządzania gniewem.

Komunikacja – znam, stosuję i rozwijam techniki komunikacji, zwłaszcza języka pozytywnego (korzyści, możliwości, szacunku).

Spotkania – umiejętnie przygotowuję i prowadzę spotkania, tak aby obok korzyści dla innych miały sens dla mnie

Samokontrola – świadomie monitoruję ewentualną skłonność do skrajności: nadmiernie analityczne podejście, nastawione na detale i procedury, lub podejście zbyt niefrasobliwe względem standardów i procedur. Tworzę i stosuję proste procedury, standardy, rytuały na powtarzane czynności, dzięki czemu nie muszę „codziennie decydować o wszystkim”.

3. Wymiar angażujący

Słuchanie – stale pracuję nad swoimi umiejętnościami i nastawieniem na słuchanie („Pogłaśniam słuchanie”).

Twórcze delegowanie – pogłębiam wiedzę i poszukuję inspirujących doświadczeń w zakresie angażującego przywództwa (jak mission oriented command, pytania sokratyczne, przywództwo partycypacyjne, design thinking).

Automotywacja – tworzę warunki do uruchamiania i swojej pasji, motywacji, przepływu (flow), wykorzystania nielinearnych sposobów komunikacji (metafora, storytelling). Otwartość – jestem ciekawy/a ludzi i świata, umiem podchodzić do trudnych sytuacji z dystansem. Fun – jestem otwarty na humor i zabawę, także w sferze zawodowej. Feedback/feedforward – pozyskuję konsultacje, poszukuję inspiracji, pytam i obserwuję reakcje innych na swoje zachowanie.

4. Wymiar forsujący

Wola/determinacja – dzięki sile woli realizuję ważne cele i wartości niezależnie od okoliczności. Jestem zdolny/a do wyrzeczeń.

Samodyscyplina – jeśli decyduję się i umawiam ze sobą na określone działania, zasady, ćwiczenia, konsekwentnie je realizuję i odnajduję w tym satysfakcję.

Odwaga – umacniam siłę ducha, by otwarcie i z szacunkiem podejmować konfrontacje w obliczu naruszenia ważnych dla mnie wartości i celów.

Regularność – wprowadzam i konsekwentnie podtrzymuję zarówno w programie osobistego treningu, jak w realizacji dalekosiężnych zadań ustalone moduły aktywności. Wymagania – stawiam sobie wysokie, choć realne wymagania.

(Samo)kontrola – na co dzień monitoruję wykorzystanie forsujących aspektów zarządzania i egzekwowania, kontroli, oceny i feedbacku w myśl zasady „tak wiele jak to niezbędne, tak mało jak to możliwe”.