Od pierwszych automobilów do Formuły 1. 120 lat historii wyścigów samochodowych

Wyścigi samochodowe są niemal tak stare, jak historia samej motoryzacji – odkąd pojawił się drugi automobil, ludzie zaczęli odczuwać potrzebę rywalizowania za kierownicą. Dziś sporty motorowe to wielki show i jeszcze większy biznes, a rywalizacji na torach towarzyszą ogromne pieniądze. Jak to się zaczęło?
Od pierwszych automobilów do Formuły 1. 120 lat historii wyścigów samochodowych

Historia wyścigów samochodowych

Ludzie od zawsze kochają prędkość. W starożytnym Rzymie, rozrywki tłumom dostarczały wyścigi rydwanów. W XVI-wiecznej Anglii, jeźdźcy rywalizowali na swoich wierzchowcach na pierwszym na świecie torze do wyścigów konnych. Naturalne jest więc, że wraz z nastaniem ery automobilizmu, pojawiła się potrzeba ścigania, tym razem wykorzystująca konie mechaniczne.

Pierwsze profesjonalne wyścigi samochodowe zorganizował James Gordon Bennett – magnat prasowy, w którego posiadaniu znajdowały się tak prestiżowe tytuły, jak “Herald Tribune” i “New York Herald”. Pierwsze zawody, sygnowane jego nazwiskiem, odbyły się w roku 1900. Każdy kraj, który brał udział w rywalizacji, mógł wystawić do zawodów maksymalnie 3 auta. Rywalizacja toczyła się na dystansie między Paryżem a Lionem, a zwycięzcą pierwszego pucharu okazał się Fernand Charron – jeden z pionierów sportów motorowych.

To wydarzenie dało początek lawinie wyścigów. Cztery lata po inauguracyjnym wyścigu Bennetta, wystartował Puchar Vanderbilt, którego organizatorem był William Kissam Vanderbilt II. W 1906 roku, odbyło się pierwsze Grand Prix (nazwa została zaczerpnięta od wyścigów konnych), zorganizowane na torze Le Mans przez L’Automobile Club de France. Na nitce o długości aż 105 km rywalizowało 30 kierowców. Jako pierwszy, linię mety przekroczył Ferenc Szisz, jadący za kierownicą Renault. 

 

 

W 1924 roku powołano AIACR (Association Internationale des Automobile Clubs Reconnus) – organizację, która odpowiadała za regulację zasad wyścigów z cyklu Grand Prix. 4 lata później zawieszono jej działalność, dając załogom całkowitą swobodę w kwestiach technicznych.

Pierwsze oficjalne Mistrzostwa Świata zorganizowano w 1925 roku. Cykl obejmował 4 wyścigi – Indianapolis 500, GP Europy, GP Francji i GP Włoch. Z czasem, dochodziły do tego kolejne imprezy. W 1934 roku, kalendarz wyścigowy obejmował aż 18 zawodów z cyklu Grand Prix.

Z biegiem lat, wyścigi samochodowe ewoluowały – maszyny stawały się coraz szybsze, a ich kierowcy – coraz odważniejsi. W latach 40., technologia była na tyle zaawansowana, że możliwe stało się tworzenie szybkich maszyn, przeznaczonych wyłącznie do ścigania. Najmocniejsze samochody zaczęły rywalizować w ramach najszybszej serii wyścigowej. Zgadza się, mowa o Formule 1. Inauguracyjny wyścig odbył się na angielskim torze Silverstone, 13 maja 1949 roku.

 

Rodzaje wyścigów samochodowych

Wyścigi samochodowe to wspaniały sport, który cechuje niezwykła różnorodność. Obecnie, najszybsi kierowcy świata mogą rywalizować w ramach najróżniejszych serii i pucharów. Wśród najpopularniejszych należy wymienić:

Formuły wyścigowe – ta seria obejmuje wyścigi bolidów, czyli jednomiejscowych samochodów wyścigowych z otwartym nadwoziem i odsłoniętymi kołami. Najbardziej znaną serią jest oczywiście niekwestionowana królowa motorsportów – Formuła 1, ale nie należy zapominać też o seriach takich jak Formuła 2, Formuła 3, Formuła 4 i IndyCar Series. Warto też wspomnieć o Formułach Marki, w których rywalizują wyłącznie pojazdy jednego producenta,

wyścigi samochodów turystycznych – w tej serii ścigają się samochody do złudzenia przypominają modele, które możemy spotkać na drogach, jednak w praktyce, nie mają z nimi nic wspólnego. Najsłynniejsze serie wyścigowe to WTCC, BTCC, DTM, STCC, V8 Supercars, Trans-Am Series. Do wyścigów samochodów turystycznych należy zaliczyć też puchary, w których startują maszyny N-grupowe, czyli samochody bazujące na seryjnych modelach, z niewielką ilością wyścigowych modyfikacji,

wyścigi samochodów sportowych – ta kategoria obejmuje maszyny klasy GT (budowane w oparciu o seryjne samochody) i prototypy, tworzone wyłącznie z myślą o wyścigach. Te drugie to maszyny z zamkniętym lub otwartym kokpitem i z zakrytymi kołami, o płaskiej konstrukcji nadwozia (w żargonie wyścigowym nazywane są “szufladami”). Prototypy i samochody GT rywalizują w ramach serii wyścigów długodystansowych (SportsCar Championship czy European Le Mans Series). Te drugie ścigają się też w dedykowanych zawodach (FIA GT1 World Chamionship, FIA GT3 European Championship czy FIA GT4 European Cup),

seria Stock Car – to najpopularniejsze wyścigi w Ameryce Północnej. Rywalizacja odbywa się na owalnych torach, po których ścigają się maszyny przypominające seryjne samochody. Największa organizacją, działającą w ramach wyścigów Stock Car, jest NASCAR, a najbardziej prestiżową serią wyścigową – Sprint Cup Series,

wyścigi górskie – to jedna z najbardziej ekstremalnych serii, balansująca na pograniczu rajdów i wyścigów samochodowych. Zawody organizowane są na zamkniętych drogach publicznych, przebiegających przez strome wzniesienia, a rywalizują w nich samochody sportowe, turystyczne i jednomiejscowe bolidy. Najbardziej znaną serią są Mistrzostwa Europy w Wyścigach Górskich, 

rallycross – to wyścigi rozgrywane na zamkniętym torze, charakteryzującym się mieszaną nawierzchnią. Na część nitki składa się asfalt, pozostały dystans to nawierzchnia szutrowa. Maszyny rallycrossowe przypominają nieco samochody rajdowe. Wśród najbardziej prestiżowych serii należy wymienić Mistrzostwa Świata w rallycrossie i Mistrzostwa Europy w rallycrossie. 

Za oddzielną kategorię sportów motorowych należy uznać rajdy samochodowe. W tym przypadku, formuła rywalizacji jest nieco inna. Kierowcy nie ścigają się ze sobą bezpośrednio. Ich zadaniem jest przejazd wyznaczonego odcinka w jak najkrótszym czasie. Najbardziej prestiżową serią rajdową jest WRC, czyli World Rally Championship. 

 

Najsłynniejsze rajdy i wyścigi samochodowe

Wyścigi samochodowe urosły do rangi najbardziej prestiżowych imprez sportowych. Towarzyszą im wielkie pieniądze i atmosfera przepychu. Poszczególne serie mają swoich zagorzałych fanów, gotowych podróżować za kierowcami po wszystkich torach świata.

Mówiąc o najsłynniejszych seriach wyścigowych, na pierwszym miejscu należy wymienić Formułę 1. Zawody mają zasięg globalny i organizowane są na torach Europy, Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Azji i Australii. Sezon składa się z kilkunastu rund.

Kolejna niezwykle prestiżowa seria to FIA World Endurance Championship, czyli wyścigi długodystansowe. Kierowcy rywalizują w ramach zawodów 6- i 24-godzinnych. Stawka podzielona jest na 2 główne klasy – prototypów i GT, które dzielą się na 4 podklasy – LMP1 i LMP2 (dla prototypów) oraz GTE Pro GTE Am (dla GT).

Równie prestiżową serią, choć tym razem rajdową, jest WRC. Królewska seria składa się z kilkunastu 3-dniowych rund, rozgrywanych na trasach całego świata.  

 

Grand Prix Monako

Każda runda F1 cieszy się niebywałym prestiżem, ale mówiąc o najsłynniejszych, na pierwszym miejscu należy wskazać GP Monako. To jedna z najstarszych tego typu imprez. Rywalizacja toczy się na torze ulicznym, którego specyfikacja jest niezwykle wymagająca. Nitka nie obfituje w miejsca dogodne do wyprzedzania, a każdy, nawet najmniejszy błąd oznacza koniec wyścigu. 

24h Le Mans

24-godzinny wyścig w Le Mans jest dla świata wyścigów długodystansowych tym, czym GP Monako jest dla F1. To najbardziej prestiżowa impreza z tego cyklu, rozgrywana na legendarnym torze Circuit de la Sarthe, w który włączone są ulice oplatające miasto.

Pikes Peak International Hill Climb

Wyścig po zboczu góry Pikes Peak zaliczany jest do najtrudniejszych i najniebezpieczniejszych wyścigów górskich. Pierwsze zawody odbyły się tam w 1915 roku. Wówczas, trasa była pokryta nawierzchnią szutrową. Współcześnie, kierowcy rywalizują na asfalcie, ale wyścig nie stracił nic ze swojego ekstremalnego charakteru. 

CZYTAJ TAKŻE: Oto najszybszy samochód świata! Poznaj rekordzistę i jego rywali