Złudzenie optyczne

{"cache":{"menuItems_8d665_bdc5b":{"__typename":"RootQueryToMenuItemConnection","nodes":[{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MA==","parentId":null,"label":"Natura","path":"/kategoria/natura","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mw==","parentId":null,"label":"Historia","path":"/kategoria/historia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2Mg==","parentId":null,"label":"Zdrowie","path":"/kategoria/zdrowie","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY1OQ==","parentId":null,"label":"Kosmos","path":"/kategoria/kosmos","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4NjY2MQ==","parentId":null,"label":"Technologia","path":"/kategoria/technologia","target":null,"title":null},{"__typename":"MenuItem","id":"cG9zdDo4OTQxNA==","parentId":null,"label":"Publicystyka","path":"/kategoria/publicystyka","target":null,"title":null}]},"post_18f38_c743e":{"__typename":"Post","id":"cG9zdDoxMTI2","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Złudzenie optyczne\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":0},"featuredImage":null,"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"title_b28e9_bf21a":"Złudzenie optyczne","content_b28e9_bf21a":"

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2008-10-04T19:14:03","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NzQ3Nw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/cropped-favicon.9553bdbe.png"}},"id":"dXNlcjozNDY=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/21313f31e4c3a966c0f1eefd53d13d12?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Redakcja","slug":"redakcja","description":null,"seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"authorPosition":"Wpisy redakcji","tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"slug":"zludzenie-optyczne"},"posts_f30bc_e2a1a":{"__typename":"RootQueryToPostConnection","nodes":[{"__typename":"Post","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDkyMg==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/rsz_1nerve-cells-gd295e9c11_1920.jpg"}},"id":"cG9zdDo5MDkyMA==","title_b28e9_bf21a":"Jak komunikują się neurony? Naukowcy mają teraz nad nimi kontrolę","slug":"jak-komunikuja-sie-neurony","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Jak komunikują się neurony? Naukowcy mają teraz nad nimi kontrolę - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Kluczowe w komunikacji neuronów w mózgu są struktury zwane synapsami. Są to swoiste bramki między komórkami nerwowymi, które mogą mieć postać pobudzającą lub hamującą.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Synapsy chemiczne pobudzające to takie, w których błona postsynaptyczna zawsze ulega depolaryzacji, a komórka zostaje pobudzona. Neuroprzekaźnikami w takich synapsach są np. acetylocholina, noradrenalina, dopamina czy serotonina. W synapsach chemicznych hamujących błona postsynaptyczna ulega zawsze hiperpolaryzacji, co uniemożliwia wytworzenie potencjału czynnościowego i przekazanie impulsu nerwowego do komórki postsynaptycznej. Neuroprzekaźnikami w takich synapsach są kwas gamma‐aminomasłowy (GABA) oraz glicyna.

\n\n\n\n

Mechanizmy odpowiedzialne za tworzenie synaps do tej pory były niejasne. Naukowcy z Uniwersytetu w Buffalo wykazali, że to białka wydzielane przez neurony decydują o tym, jaki rodzaj synapsy powstanie. Modyfikując tę substancję, można jednocześnie wpływać na sam rodzaj synaps. Szczegóły opisano w Nature Communications.

\n\n\n\n

Jak wpływać na zachowanie synaps?

\n\n\n\n

Uczonym udało się zmusić neurony pobudzające, które są związane z synapsami pobudzającymi, do uwolnienia neuroprzekaźników zwykle produkowanych przez neurony hamujące. To sprawiło, że powstała synapsa hamująca.

\n\n\n\n

Było to możliwe dzięki zmianie poziomu trzech białek: dwóch, które pomagają w wytwarzaniu neuroprzekaźnika GABA oraz jednego, które pomaga załadować GABA do tzw. pęcherzyków synaptycznych, które są transportowane między neuronami. Taka precyzyjna manipulacja może pomóc w leczeniu niektórych chorób mózgu, zwłaszcza tych związanych z niewłaściwym przetwarzaniem informacji między synapsami.

\n\n\n\n

Soham Chanda, adiunkt biochemii i biologii molekularnej na Colorado State University, który kierował badaniem, mówi:

\n\n\n\n

Wiemy bardzo niewiele o tym, jak funkcjonuje ludzki mózg, a w jego centrum musimy zrozumieć, jak neurony komunikują się ze sobą. Zrozumienie podstawowych mechanizmów tworzenia i utrzymywania synaps ma ogromne implikacje w zrozumieniu zaburzeń mózgu.

\n\n\n\n

Neurony wysyłają wiadomości w całym układzie nerwowym za pomocą sygnałów elektrycznych zwanych potencjałami czynnościowymi. Kiedy wejście synaptyczne sprawia, że neuron jest bardziej skłonny do uruchomienia potencjału czynnościowego, nazywamy to pobudzeniem, a kiedy wejście synaptyczne sprawia, że neuron jest mniej skłonny do uruchomienia potencjału czynnościowego, jest to hamowanie. Istnieją również synapsy modulujące, które mają bardziej skomplikowane działanie. Niesamowite jest to, że wystarczy zaledwie kilka drobnych korekt w ekspresji konkretnych białek, aby zmienić zachowanie synaps.

\n\n\n\n

Prof. Xu-Friedman z College of Arts and Sciences dodaje:

\n\n\n\n

Soham odkrył sposób na przekształcenie synaps pobudzających w hamujące, przynajmniej częściowo, co jest dość zaskakujące, ponieważ bycie pobudzającym lub hamującym jest tak kluczowe dla tożsamości synapsy. Odkrył, że poprzez nadekspresję tych trzech różnych białek w neuronie pobudzającym, może zmienić jego synapsy w hamujące. Niezwykłe jest to, że wystarczyło to, aby te neurony pobudzające wygenerowały całą tę inną maszynerię do tworzenia synaps hamujących.

\n\n\n\n

Odkrycie naukowców z Uniwersytetu w Buffalo może mieć ogromne implikacje kliniczne, ale konieczne jest kontynuowanie badań.

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T15:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Zwierzęta","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"zwierzeta"}]}},{"__typename":"Post","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDkwOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/mapka.jpg"}},"id":"cG9zdDo5MDkwNw==","title_b28e9_bf21a":"Nie „czy” a „kiedy”. Ten region w każdej chwili może spotkać gigantyczne trzęsienie ziemi","slug":"trzesienie-ziemi-papua-nowa-gwinea-lae","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Nie „czy” a „kiedy”. Ten region w każdej chwili może spotkać gigantyczne trzęsienie ziemi - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

O tym jak niszczycielskie potrafi być trzęsienie ziemi, przekonaliśmy się niejednokrotnie. Najbardziej dotkliwy ten kataklizm jest dla krajów rozwijających się, które nie mają tak rozbudowanej aparatury mierniczej i systemów ostrzegania. Papua-Nowa Gwinea znajdująca się na styku dwóch płyt tektonicznych może wkrótce stać się ofiarą kolejnego, ogromnego trzęsienia ziemi. Badacze przygotowali model prezentujący, który dokładnie region kraju jest szczególnie narażony.

\n\n\n\n

Papua-Nowa Gwinea jest krajem znajdującym się na styku dwóch płyt tektonicznych. Spotykają się tutaj ze sobą pływa australijska i pacyficzna. Na tej granicy dochodzi każdego roku do wielu trzęsień ziemi. Badania z 2020 roku przyniosły zaskakujące dane – rokrocznie tę część świata nawiedza ponad 100 wstrząsów powyżej 5 stopni w skali Richtera.

\n\n\n\n

Niestabilna Papua-Nowa Gwinea. Region Lae narażony na trzęsienie ziemi

\n\n\n\n

Najbardziej niestabilny sejsmicznie region kraju znajduje się w okolicach 100-tysięcznego miasta Lae na wschodnim wybrzeżu wyspy. Naukowcy z Uniwersytetu Technologicznego w Lae oraz Uniwersytetu Papui-Nowej Gwinei w stołecznym Port Moresby przeprowadzili projekt oceny ryzyka wystąpienia kataklizmu w tej części kraju.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oceany nadal skrywają swoje tajemnice. Na mapie widać, gdzie człowiek już zdołał dotrzeć

\n\n\n\n

Na podstawie wcześniejszych badań wiadomo było, że Lae znajduje się w aktywnej strefie uskokowej Ramu-Markham. Nie obejmuje ona tylko jednej, konkretnej linii uskokowej, ale cały system różnych załamań i odkształceń skorupy ziemskiej. Badacze podzielili strefę Ramu-Markham na segmenty i zbadali, który z nich jest najbardziej aktywny.

\n\n\n\n

Okazało się, że odcinek uskoku o długości 100 km charakteryzujący się największą aktywnością sejsmiczną znajduje się zaledwie 15 km od Lae. Znaczy to tyle, że prawdopodobieństwo wystąpienia silnego trzęsienia ziemia z epicentrum w tym miejscu jest bardzo duże.

\n\n\n\n

\"\" — Papua-Nowa Gwinea jest niezwykle górzystym krajem uformowanym na styku płyty pacyficznej i australijskiej

\n\n\n\n

Skąpe przekazy historyczne zawierają informacje na temat „ogromnego kataklizmu” w okolicach Lae 250 lat temu, co tylko utwierdza badaczy w twierdzeniu, że tak naprawdę w każdej chwili na wschodnim wybrzeżu Papui może zatrząść się ziemia i będzie to miało katastrofalne skutki.

\n\n\n\n

Czytaj też: Niezwykłe znalezisko w Tybecie. Te bakterie mogą zagrażać nam wszystkim

\n\n\n\n

Projekt oceny ryzyka nadal jest w toku. Naukowcy zbierają dane naziemne GPS. Ponadto zostaną utworzone stacje sejsmiczne monitorujące każdy ruch skorupy ziemskiej. Wszystkie działania badaczy przynoszą powiew nadziei, że uda się w przyszłości uniknąć ogromnych strat i ostrzec ludność przed kataklizmem na czas.

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T14:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTo5OTUz","uri":"/tag/trzesienie-ziemi","name":"trzęsienie ziemi","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"trzęsienie ziemi - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybToxMzQ=","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Zwierzęta","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zwierzęta - Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"zwierzeta"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDkxMg==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDkxNQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/rsz_1animal-g7c6873cc6_1920.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Liofilizacja sposobem na wydajniejsze klonowanie organizmów? Są pewne postępy","slug":"liofilizacja-sposobem-na-wydajniejsze-klonowanie-organizmow-sa-pewne-postepy","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T13:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Liofilizacja sposobem na wydajniejsze klonowanie organizmów? Są pewne postępy - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Liofilizacja to powszechny proces, najczęściej wykorzystywany w technologii żywności. Najnowsze badania japońskich uczonych wskazują, że technika ta może być przydatna do przechowywania DNA i informacji o komórkach do celów klonowania.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Liofilizacja od strony technicznej, to suszenie sublimacyjne zamrożonych substancji. Preparaty zliofilizowane mają formę bezpostaciowych proszków lub grudek o dużej powierzchni – rozpuszczają się szybciej niż preparaty krystaliczne lub szkliste. Okazuje się jednak, że liofilizację można wykorzystać także do innych celów, np. związanych z przechowywaniem komórek do procesów klonowania. Szczegóły opisano w Nature Communications.

\n\n\n\n

Dr Sayaka Wakayama z Uniwersytetu Yamanashi w Japonii mówi:

\n\n\n\n

Utrzymanie bioróżnorodności jest podstawowym zadaniem, ale przechowywanie komórek rozrodczych jako zasobów genetycznych przy użyciu ciekłego azotu jest trudne, kosztowne i łatwo ulega zakłóceniu podczas katastrof. Tutaj pokazujemy, że liofilizowane komórki somatyczne mogą produkować zdrowe, płodne klony, sugerując, że ta technika może być ważna dla ustanowienia alternatywnych, tańszych i bezpieczniejszych rozwiązań biobankowania bez ciekłego azotu.

\n\n\n\n

“Liofilizacja DNA”. Nowy sposób na klonowanie?

\n\n\n\n

Liofilizacja jest delikatnym, choć intensywnym procesem. Wieloetapowe schładzanie (do temperatury -80oC) zamienia wodę w lód, bez tworzenia kryształów lodu przebijających ściany komórkowe, a wysokie ciśnienie powoduje natychmiastowe odparowanie resztek cieczy. Całą procedurę powtarza się kilkukrotnie.

\n\n\n\n

Liofilizację stosuje się nie tylko w przemyśle spożywczym, ale także farmaceutycznym, a nawet taksydermii (przygotowywania eksponatów martwych zwierząt). Ważną cechą liofilizatów jest to, że mogą one zostać przywrócone do pierwotnej postaci, bez utraty żadnych kluczowych właściwości. Naukowcy już od jakiegoś czasu sprawdzają, czy liofilizację można użyć do przechowywania komórek reprodukcyjnych.

\n\n\n\n

Naukowcy z University of Yamanashi badali zachowanie liofilizowanego nasienia, które przez rok przechowywali w szufladzie biurka w laboratorium i przez pięć lat na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. W obu przypadkach uzyskano w pełni użyteczne nasienie zdolne do zapłodnienia.

\n\n\n\n

Dr Sayaka Wakayama dodaje:

\n\n\n\n

Liofilizacja może być najlepszym sposobem na zachowanie zasobów genetycznych na długi okres w sposób bezpieczny, tani i niezależny od lokalizacji. Jednak do tej pory jedynymi komórkami, które wytworzyły potomstwo po liofilizacji, są dojrzałe plemniki. Pobieranie plemników od niepłodnych samców i oocytów/zarodków od płodnych samic jest trudne.

\n\n\n\n

Obecnie komórki somatyczne (niereprodukcyjne) i rozrodcze są przechowywane w biobankach w ciekłym azocie. Japońscy naukowcy chcieli sprawdzić, czy liofilizacja jest dobrym sposobem przechowywania komórek somatycznych (np. fibroblastów) w temperaturze -30oC przez dziewięć miesięcy. Warto wspomnieć, że po tym czasie komórki były martwe, ale udało się wyodrębnić materiał genetyczny, który posłużył do stworzenia nowych linii komórkowych. Z tych z kolei wyodrębniono DNA i wstawiono do embrionu, który przekształcił się w zdrową mysz.

\n\n\n\n

Liofilizacja nie jest idealnym sposobem przechowywania komórek, ale wystarczającym do celów laboratoryjnych. Warto wspomnieć, że stworzenie klonu owcy Dolly miało tylko 0,4% szans na powodzenie, a tu wartość jest jeszcze niższa – zaledwie 0,2%.

\n\n\n\n

Naukowcy zamierzają kontynuować badania, aby usprawnić sam proces (o ile to możliwe), bo wydaje się być on cennym narzędziem do eksperymentów laboratoryjnych prowadzonych na różnego rodzaju liniach komórkowych.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Natura","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"natura"}]}},{"__typename":"Post","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg5OQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/wood-4745768_1280.jpg"}},"id":"cG9zdDo5MDg5OA==","title_b28e9_bf21a":"Samo sadzenie drzew nie pomoże w walce z globalnym ociepleniem. Ujawniono, jaki wpływ ma wylesianie na klimat","slug":"sadzenie-drzew-w-walce-z-globalnym-ociepleniem","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T12:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Samo sadzenie drzew nie pomoże w walce z globalnym ociepleniem. Ujawniono, jaki wpływ ma wylesianie na klimat - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Szeroko promowana rekultywacja terenów zielonych okazuje się nie być najskuteczniejszym sposobem na walkę z globalnym ociepleniem. Według najnowszych badań zastopowanie wylesiania na całym świecie w niewielkim stopniu obniży globalny wzrost temperatury.

\n\n\n\n

Zespół naukowców z Uniwersytetu Melbourne w Australii opublikował wyniki badań wskazujące na to, że zatrzymanie masowego wylesiania do 2030 roku obniży wzrost temperatury na świecie przed 2100 rokiem o jedyne 0,18 stopnia Celsjusza. W porównaniu do prognozowanego wzrostu na poziomie 1,9-2 stopni jest to niewielka zmiana. Co więc zatem jest w stanie powstrzymać globalne ocieplenie?

\n\n\n\n

Czytaj też: Największa susza od 1200 lat. Portugalia i Hiszpania zmierzą się z trudnym żywiołem

\n\n\n\n

Zdaniem australijskich badaczy przede wszystkim redukcja emisji gazów cieplarnianych, a więc również odejście od eksploatacji paliw kopalnych, może skutecznie przeciwdziałać globalnemu ociepleniu. Jak zaprezentowali w swoich badaniach, emisja gazów z wydobycia paliw kopalnych stanowi aż 86 proc. światowej produkcji CO₂. Natomiast wylesianie gruntów pod uprawy monokulturowe odpowiadają jedynie za 11 proc. emisji dwutlenku węgla.

\n\n\n\n

BREAKING: New report shows carbon offset schemes won’t save us from catastrophe.

Current promises for nature restoration in the next century will only balance out 6 years of current emissions.

In the history of carbon, that’s not even a crumb of climate action! pic.twitter.com/EYA1EtFncE
— Tzeporah Berman (@Tzeporah) July 5, 2022

\n\n\n\n

Monokultura – najgorszy sposób na wylesianie

\n\n\n\n

Naukowcy również otwarcie krytykują niektóre działania, które tylko z pozoru można uznać za rekultywację terenów zielonych. Mowa o prowadzeniu upraw monokulturowych i zalesianiu zdegradowanych obszarów jednym gatunkiem drzew. Takie tereny nie charakteryzują się bioróżnorodnością i przyczyniają się do pogłębiania zanieczyszczenia atmosfery.

\n\n\n\n

Czytaj też: Wybuch wulkanu Cumbre Vieja trwał wyjątkowo długo. Przyczyna tkwiła w nietypowej lawie

\n\n\n\n

\n\n\n\n

Odpowiedzialna rekultywacja zdegradowanych terenów i zatrzymanie masowej wycinki lasów przyczyni się do redukcji emisji 378 mld ton dwutlenku węgla z atmosfery w okresie 2020-2100. Choć liczba brzmi imponująco, jest ona kroplą w morzu potrzeb – w samym tylko 2019 roku wyemitowano aż 59 mld ton CO₂.

\n\n\n\n

Autorzy badań nie próbują przekonywać, że odbudowa zasobów naturalnych nie jest istotna. Zwracają bardziej uwagę na to, że największa uwaga winna być skupiona na redukcji emisji gazów cieplarnianych ze spalania paliw kopalnych. Jednakże jak wiadomo, jest to niezwykle trudne zadanie.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTo3MDMz","uri":"/tag/lasy","name":"lasy","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"lasy - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Natura","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"natura"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg4Nw==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg5MQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/zaba.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Wpaść jak… żaby w bagno. Naukowcy znaleźli śmiertelną pułapkę sprzed 45 milionów lat","slug":"wpasc-jak-zaby-w-bagno-naukowcy-znalezli-smiertelna-pulapke-sprzed-45-milionow-lat","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T10:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Wpaść jak... żaby w bagno. Naukowcy znaleźli śmiertelną pułapkę sprzed 45 milionów lat - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Paleontolodzy prowadzący swoje badania na terenie współczesnych Niemiec doszli do wniosku, że 45 milionów lat wcześniej w tym samym miejscu znajdowała się zabójcza – przynajmniej dla żab – pułapka.

\n\n\n\n\n\n\n\n

O ile możemy stwierdzić, że skamieniałe żaby były zdrowe w momencie śmierci, a kości nie wykazują żadnych pozostałości po drapieżnikach lub padlinożercach – nie ma też dowodów na to, że zostały wymyte podczas powodzi lub zginęły, ponieważ bagno wyschło. Poprzez proces eliminacji, jedynym wyjaśnieniem, które ma sens jest to, że padły podczas godów.
Daniel Falk, University College Cork

\n\n\n\n

Cała akcja rozegrała się w tym, co obecnie nazywa się Geiseltal i jeszcze do niedawna stanowiło zagłębie węglowe. Wydobywany w nim węgiel brunatny okazuje się cenny nie tylko w kontekście źródła paliwa, ale również ze względu na jego przydatność w przechowywaniu liczących miliony lat szczątków. Jak do tej pory odnaleziono tam ponad 50 000 skamieniałości, wliczając w to pozostałości małych ssaków, ptaków, krokodyli, gadów i ryb. W niektórych przypadkach były one zachowane tak dobrze, iż dało się zaobserwować tkanki miękkie i narządy.

\n\n\n\n

Żaby, dla których gody okazały się zabójcze

\n\n\n\n

Autorzy najnowszych poszukiwań przedstawili swoje dokonania w Papers in Palaeontology. W toku analiz okazało się, że poległe na miejscu żaby należały do rodziny grzebiuszkowatych. Obecnie na Ziemi można spotkać tylko jeden rodzaj tych żab, który ogranicza się do występowania na suchym lądzie. Okresowe wizyty jego przedstawicieli w pobliżu wody mają miejsce wyłącznie w okresie godowym.

\n\n\n

\n\n\n

Jak wyjaśnia jedna z autorek badań, Maria McNamara z University College Cork, samice żab są w większym stopniu narażone na utonięcie w czasie godów. Wynika to z faktu, że mogą ulec podtopieniu przez jednego lub więcej samców. Okazuje się jednak, iż nawet śmierć samicy nie musi być problemem z perspektywy dalszego rozmnażania. Występująca w Amazonii Rhinella proboscidea potrafi wydobyć jaja od zmarłej samicy, ściskając ją, by później je zapłodnić. I choć podobnego fenomenu nie zaobserwowano u współcześnie żyjących grzebiuszkowatych, to nie można wykluczyć, iż 45 milionów lat temu sytuacja była nieco inna.

\n\n\n\n

100 milionów lat na Ziemi

\n\n\n\n

Poza znalezieniem dowodów na dość brutalną weryfikację żabich zapędów, o której dowiedzieliśmy się dzięki pracy paleontologów, przy okazji można też zwrócić uwagę na inny fenomen: mimo milionów lat ewolucji pewne zachowania tych zwierząt w zasadzie się nie zmieniły. Co jeszcze bardziej fascynujące, żaby mogły pojawić się na naszej planecie na długo przed tym, jak wyginęły dinozaury. Pierwsze z nich prawdopodobnie żyły tutaj aż 100 milionów lat temu.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1NQ==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Natura","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Natura - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"natura"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg3Ng==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg4NA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/wisiorek.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Wisiorki z ludzkich kości. Naukowcy na tropie kanibali sprzed tysięcy lat","slug":"prehistoryczni-kanibale-wisiorki-z-ludzkich-kosci","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-07T08:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Wisiorki z ludzkich kości. Naukowcy na tropie kanibali sprzed tysięcy lat - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Jeśli przypuszczenia archeologów się potwierdzą, to około 8200 lat temu na terenie rosyjskiej wyspy arktycznej Olenij mieszkali kanibale. O ich działalności ma świadczyć między innymi obecność niecodziennych wisiorków.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Śledztwem w tej sprawie zajęli się naukowcy z Uniwersytetu Helsińskiego, którzy przeanalizowali wspomniane wisiorki. Łącznie znaleziono ich 37, a co najmniej dwanaście zostało wykonanych z ludzkich kości. Co ciekawe, przedmioty te znaleziono jeszcze w latach 30. ubiegłego wieku, jednak dopiero teraz udało się określić ich skład. Postęp w sprawie był możliwy między innymi dzięki wykorzystaniu techniki zwanej spektrometrią mas.

\n\n\n\n

12 wisiorków wykonanych z ludzkich kości

\n\n\n\n

I choć sami autorzy przyznają, że nie ma pewności, czy ci prehistoryczni ludzie faktycznie uprawiali kanibalizm, to taka możliwość wydaje się prawdopodobna. Ozdoby znajdowały się w trzech grobach, a poza ludzkimi kośćmi do wytworzenia wisiorków użyto też kości łosi i bydła. Rdzenne ludy z tego obszaru wierzyły w przeplatanie się losów ludzi i dzikich zwierząt, dlatego istnieje możliwość, że kości i wykonane z nich ozdoby były używane w kontekście rytualnym.

\n\n\n\n

Przeciwko hipotezie o kanibalistycznych skłonnościach ludzi sprzed około 8200 lat przemawia brak charakterystycznych nacięć na kościach. Ich obecność mogłaby stanowić pozostałość po procesie oddzielania mięsa od kości zmarłych bądź zabitych osób. Z drugiej strony, fragmenty wykorzystane do stworzenia wisiorków są na tyle małe, iż ewentualne ślady uległyby zatarciu wraz z upływem czasu. Publikacja autorów badań jest dostępna na łamach Journal of Archaeological Science: Reports.

\n\n\n\n

Kanibalistyczne skłonności prehistorycznych ludzi?

\n\n\n\n

Jak wyjaśnia Kristiina Mannermaa, które stanęła na czele zespołu zajmującego się tą sprawą, kanibalizm w celach rytualnych mógł być w epoce kamiennej bardziej powszechny niż sądzono. Nie są jednak znane stojące za nim przyczyny. Wykorzystanie ludzkich kości w formie surowca do wyrobu przedmiotów nie było natomiast niczym niespotykanym w innych częściach świata, na przykład w Azji i Ameryce Południowej. Tam zdarzało się, że pokonanych wrogów przerabiano na trofea, które następnie prezentowano publicznie. Szczątki zmarłych członków rodziny wykorzystywano natomiast do produkcji wszelkiego rodzaju ozdób.

\n\n\n\n

Fakt, że użycie ludzkich kości nie było w żaden sposób podkreślane, a przedmioty te są nieodróżnialne i podobne do rzeczy wykonanych z kości zwierzęcych, może wskazywać na przeplatanie się zwierząt i ludzi w światopoglądzie epoki kamienia. Używanie kości zwierzęcych i ludzkich razem w tym samym ornamencie lub ubraniu mogło symbolizować zdolność ludzi do przekształcania się w zwierzęta w swoich umysłach, a poza tym wierzyli oni, że zwierzęta są zdolne do przyjmowania ludzkiej formy.
podsumowuje Mannermaa

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Zdrowie","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"zdrowie"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg2OA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg2OQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/mycie-zebow.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty","slug":"roboty-mycie-zebow-nitkowanie-mikroroboty","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T20:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":null},"id":"dXNlcjozMDI2Mw==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Aleksander Kowal","slug":"aleksander","avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"},"description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Mycie i nitkowanie zębów to jedne z tych czynności, w przypadku których kluczowa jest wysoka regularność, aby zapewnić odpowiedni stan naszej jamy ustnej. Wygląda jednak na to, że wkrótce mogą się tym zająć roboty, które zastąpią ludzi.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Jak to w ogóle możliwe? Wbrew pozorom o kondycję naszych zębów nie zadbają humanoidalne maszyny, lecz znacznie mniejsze mikroboty. Te, zdolne do zmieniania kształtu, będą w stanie uformować struktury przypominające szczoteczkę wymiatającą płytkę nazębną z powierzchni zębów a nawet wydłużone sznurki zdolne do wchodzenia między zęby niczym nić dentystyczna. Jakby tego było mało, nanocząstki tworzące te mikroroboty mogą wytwarzać środki przeciwbakteryjne zdolne do zabijania bakterii w jamie ustnej.

\n\n\n\n

Roboty zajmą się myciem, nitkowaniem i płukaniem zębów

\n\n\n\n

Za tym przełomowym projektem stoją naukowcy z Uniwersytetu Pensylwanii, którzy zaprezentowali swoje dokonania na łamach ACS Nano. Ich osiągnięcia są nie tylko teoretyczne, ponieważ opisywane rozwiązanie zostało również sprawdzone w praktyce. Roje mikrorobotów dopasowywały się do różnych kształtów zębów, niemal całkowicie eliminując tworzone przez bakterie biofilmy, które prowadzą do ubytków i chorób dziąseł.

\n\n\n

\n\n\n

Oczywiście takie rozwiązanie nie jest przeznaczone wyłącznie dla leni, lecz przede wszystkim dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową. Możemy sobie wyobrazić, że na przykład sparaliżowani pacjenci czy też przebywający w śpiączce bądź pozbawieni rąk mogliby skorzystać z opisywanej innowacji. Niewielkich rozmiarów roboty za jednym zamachem mogłyby zająć się umyciem zębów, ich nitkowaniem oraz przepłukaniem jamy ustnej. Wszystko to z wykorzystaniem jednego i tego samego roju mikroskopijnych urządzeń.

\n\n\n\n

Szansa dla osób z ograniczoną sprawnością manualną

\n\n\n\n

Co istotne, cały system jest w pełni programowalny. Możliwe jest dostrojenie ruchów mikrorobotów oraz kontrola sztywności i długości “szczeciny”. Ta jest wystarczająco twarda, aby usuwać biofilmy, a przy tym na tyle delikatna, by nie doprowadzić do uszkodzeń dziąseł. Poza tym, nie ma znaczenia, czy dana osoba ma proste zęby, czy wykrzywione – rój dostosuje się do różnych powierzchni. Nanocząstki tlenku żelaza zostały zatwierdzone przez amerykańską Agencję Żywności i Leków do innych zastosowań, a rozwiązanie zostało już przetestowane na ludzkich zębach.

\n\n\n\n

Mamy tę technologię, która jest tak samo lub bardziej skuteczna jak szczotkowanie i nitkowanie zębów, ale nie wymaga zręczności manualnej. Chcielibyśmy zobaczyć, jak pomaga ona starszej populacji i osobom niepełnosprawnym. Wierzymy, że wpłynie to na obecne metody i znacznie rozwinie dbanie o zdrowie jamy ustnej.
Hyun Koo, The University of Pennsylvania School of Dental Medicine

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Technologia","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"technologia"},{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Mg==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Zdrowie","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Zdrowie - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"zdrowie"}]}},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDg1NQ==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4NTI3MA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/media/default/0001/53/nowe-odkrycie-ujawnia-ze-serce-posiada-niezalezny-mechanizm-regulujacy-jego-aktywnosc-zgodnie-z-cyklem-dobowym-fot-getty-images.jpeg"}},"title_b28e9_bf21a":"Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca?","slug":"juz-wiadomo-jak-zamienic-komorki-macierzyste-w-kardiomiocyty-ludzie-nie-beda-umierac-z-powodu-zawalu-serca","seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca? - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":3},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Naukowcy są coraz bliżej skutecznej zamiany komórek macierzystych w kardiomiocyty. Osiągnięcie tego celu sprawiłoby, że zawał serca nie będzie już zbierał tak śmiertelnego żniwa na całym świecie.

\n\n\n\n\n\n\n\n

Zawał serca to przedłużający się stan niedokrwienia tego organu, który prowadzi do jego martwicy. Do zawału dochodzi, gdy serce nie jest odpowiednio natlenowane tętnicami wieńcowymi, w których pojawiają się złogi miażdżycowe. Początkowo nie dochodzi do zatrzymania akcji serca, a kardiomiocyty (komórki serca) przestają się prawidłowo kurczyć. Z czasem się rozpadają, więc tworzące je związki przedostają się do krwiobiegu – przykładem takiej substancji jets troponina, którą można wykryć podczas badania krwi pacjenta z zawałem serca.

\n\n\n\n

Niestety, kardiomiocyty nie mają naturalnej zdolności do regeneracji, co oznacza, że po zawale w miejscu uszkodzonej tkanki powstaje blizna. Region ten nie kurczy się i jest pod wieloma względami funkcjonalnie upośledzony. Czasami nie przeszkadza to w normalnym funkcjonowaniu organu, choć to zwykle loteria.

\n\n\n\n

Wyhodowanie w warunkach laboratoryjnych kardiomiocytów jest jednym z najważniejszych celów naukowców zajmujących się medycyną regeneracyjną. Nowe badania przeprowadzone przez uczonych z University of Wisconsin-Madison Stem Cell & Regenerative Medicine Center dostarcza cennych informacje, które mogą być cenne w przemianie komórek macierzystych w kardiomiocyty. Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie eLife.

\n\n\n\n

Nowy sposób tworzenia kardiomiocytów

\n\n\n\n

Naukowcy zbadali, w jaki sposób białka macierzy pozakomórkowej (ECM), czyli substancji wypełniającej przestrzeń między komórkami, mogą być pomocne w wytwarzaniu kardiomiocytów z ludzkich pluripotentnych komórek macierzystych (hPSC).

\n\n\n\n

Jianhua Zhang, główny autor badań, mówi:

\n\n\n\n

To, w jaki sposób ECM wpływa na generowanie kardiomiocytów hPSC, zostało w dużej mierze przeoczone. Im lepiej rozumiemy, jak rozpuszczalne czynniki, a także białka ECM działają w hodowli komórek i różnicowaniu, tym bliżej jesteśmy naszych celów.

\n\n\n\n

Zespół Zhanga przez długi czas poszukiwał sposobu, by “nakłonić” hPSC do różnicowania w kardiomiocyty. Ostatnie badania wykazały, że dużą rolę w tym procesie odgrywa ECM. Przetestowano różne białka pochodzące z ECM, aby sprawdzić, jak wpływają one na różnicowanie komórek macierzystych. Głównymi celami naukowców była laminina-111, laminina-521, fibronektyna i kolagen.

\n\n\n\n

Zhang dodaje:

\n\n\n\n

Nasze badanie wykazało, że białka ECM odgrywają znaczącą rolę w adhezji hPSC, wzroście i różnicowaniu serca. A fibronektyna jest niezbędna w różnicowaniu sercowych hPSC. Poprzez zrozumienie roli ECM, badanie to pomoże opracować solidniejsze metody i protokoły do generowania kardiomiocytów z hPSC. Ponadto, badanie to nie tylko pomaga w dziedzinie różnicowania serca, ale także innych linii rozwojowych.

\n\n\n\n

Niesamowita fibronektyna

\n\n\n\n

Zespół Zhanga w 2012 r. opracował najbardziej efektywny sposób różnicowania kardiomiocytów z komórek macierzystych.

\n\n\n\n

Zhang wyjaśnia jej wyjątkowość:

\n\n\n\n

To badanie jest właściwie pracą uzupełniającą do metody Matrix Sandwich, którą opracowaliśmy dla efektywnego różnicowania sercowego hPSCs. Aby hodować komórki macierzyste, musieliśmy mieć warstwę ECM na spodzie płytki. W przeciwnym razie komórki macierzyste nie przylegałyby do płytki. Następnie dodawaliśmy kolejną warstwę ECM na wierzchu rosnących komórek macierzystych i stwierdziliśmy, że pomogło to promować najbardziej efektywne różnicowanie.

\n\n\n\n

Dla naukowców oczywiste było, że taka metoda warstwowa jest bardziej efektywna w różnicowaniu kardiomiocytów, choć nie wiadomo było dlaczego. Nowa praca wyjaśnia tę tajemnicę – kluczowa w całym procesie wydaje się być fibronektyna.

\n\n\n\n

Kolejny etap badań będzie skupiał się na pełnym wykorzystaniu hPSC do wytwarzania kardiomiocytów. Naukowcy na razie nie myślą o ilościach terapeutycznych komórek, wystarczą takie, na których będzie można testować potencjalne leki (organoidy). Plany są ambitne, ale wszystko przed zespołem Zhanga, który nad zastosowaniem komórek macierzystych w leczeniu chorób krążenia pracuje już od 16 lat.

\n","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T16:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo4ODcxOA==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/06/281304910-371515401623709-2919354311998713416-n-1.jpeg"}},"id":"dXNlcjo3NDc=","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/7da98bdb8e864804ae0357691ea996a2?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Marcin Powęska","slug":"marcin-poweska","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[]},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Technologia","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"technologia"}]}},{"$ref":"$[\"cache\"][\"posts_f30bc_e2a1a\"][\"nodes\"][7]"},{"__typename":"Post","id":"cG9zdDo5MDgzOA==","featuredImage":{"__typename":"NodeWithFeaturedImageToMediaItemConnectionEdge","node":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDg0NQ==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/solar-energy-5622969_1280.jpg"}},"title_b28e9_bf21a":"Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa?","slug":"bateria-piaskowa-z-finlandii-pierwsza-na-swiecie-jak-dziala","pri":{"__typename":"PostTypePRI","kategoria":[],"autorzy":[]},"date":"2022-07-06T15:00:00","author":{"__typename":"NodeWithAuthorToUserConnectionEdge","node":{"__typename":"User","wnauthor":{"__typename":"User_Wnauthor","avatarAutora":{"__typename":"MediaItem","id":"cG9zdDo5MDU2Mw==","sourceUrl_772ce_bf21a":"https://konto.focus.pl/wp-content/uploads/2022/07/173150695_3753030154732297_204665997863757715_n.jpg"}},"id":"dXNlcjozMDI4OQ==","avatar_3a717_bf21a":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/060ffe6b27d36a937e1bbcf68be44a1d?s=96&d=mm&r=g"},"name":"Jakub Zygmunt","slug":"zyga","description":"Pierwsze kroki w dziennikarstwie internetowym stawiałem ponad 10 lat temu, choć moja wyższa edukacja pokierowała mnie w stronę studiów językowych w dziedzinie romanistyki, a także studiów pedagogicznych. Zajmuję się m.in. kosmosem oraz nowymi technologiami, lecz postaram się również dzielić artykułami dot. historii czy archeologii.","seo":{"__typename":"SEOUser","fullHead":"Focus.pl\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"avatar_3a717_6a1aa":{"__typename":"Avatar","url":"https://secure.gravatar.com/avatar/93bf4075e781e0a323929ddf318328c6?s=200&d=mm&r=g"}}},"categories_3cd3e_bf21a":{"__typename":"PostToCategoryConnection","nodes":[{"__typename":"Category","id":"dGVybTo1Ng==","categoryimage":{"__typename":"Category_Categoryimage","image":null},"parent":null,"name":"Technologia","children_1e47b_bf21a":{"__typename":"CategoryToCategoryConnection","pageInfo":{"__typename":"WPPageInfo","startCursor":null}},"seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"Technologia - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"},"slug":"technologia"}]},"seo":{"__typename":"PostTypeSEO","fullHead":"Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa? - Focus.pl\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n","readingTime":2},"wnsingle":{"__typename":"Post_Wnsingle","kiaSubtitle":null,"focusSource":null},"content_b28e9_bf21a":"\n

Fińscy inżynierowie stworzyli pierwszą na świecie „baterię piaskową”, która jest w stanie magazynować przez długie miesiące energię wyprodukowaną z odnawialnych zasobów. Wynalazek przeznaczony jest do użycia komercyjnego i jak na razie spełnia swoją funkcję wzorowo. Bateria może przynieść niemałą rewolucję w sektorze energetycznym, zwłaszcza w tym korzystającym z ekologicznych źródeł energii.

\n\n\n\n

Producentem baterii piaskowej jest fińska firma Polar Night Energy oraz lokalny dostawca energii Vatajankoski. Już teraz wybudowany obiekt służy jako magazyn energii cieplnej w Kankaanpää.

\n\n\n\n

Czytaj też: Sztuczna inteligencja będzie czytać umysły polityków? W Chinach stworzyli przerażający algorytm

\n\n\n\n

Bateria ma kształt cylindra o wysokości 7 metrów i szerokości 4 metrów. Wewnątrz niego znajduje się sto ton rozgrzanego do temperatury około 500-600 stopni Celsjusza piasku.

\n\n\n\n

[TOP STORY] Finland researchers install world's first 'sand battery that stores clean energy' | TheCable https://t.co/z7EGH0puHn pic.twitter.com/ylph9piBtj
— TheCable (@thecableng) July 6, 2022

\n\n\n\n

Bateria piaskowa w Finlandii. Dlaczego taka?

\n\n\n\n

Piasek jest dobrym, rozdrobnionym materiałem, który jednocześnie jest bardzo trwały i niedrogi w produkcji. Z uwagi na to, że zazwyczaj składa się on głównie z krzemionki, posiada wysoką temperaturę topnienia. W związku z tym może przez długi czas pozostawać podgrzany do kilkuset stopni Celsjusza i akumulować w ten sposób energię.

\n\n\n\n

Jak działa nowy wynalazek? Energia wyprodukowana przez odnawialne źródła energii (w tym panele słoneczne), która nie jest w danym momencie potrzebna do wykorzystana, zostaje zmagazynowana w baterii. Następnie, gdy zajdzie taka potrzeba, energię z magazynu można „uwolnić” i wykorzystać chociażby w sieci ciepłowniczej.

\n\n\n\n

World's first operational sand battery installed in Finland. The batteries help solve the solar intermittency problem by storing summer and day-time solar energy as heat that can be released in winter and at night to heat buildings.
https://t.co/E6TstLBNfz pic.twitter.com/xqhCt1muG2
— Matt Bruenig (@MattBruenig) July 5, 2022

\n\n\n\n

Chociaż bateria ma moc grzewczą 100 kW i pojemność energetyczną do 8 MWh, to niestety nie jest bez wad. Inżynierowie nie opracowali jeszcze sposobu, w jaki można przeobrazić energię cieplną baterii w energię elektryczną. Wobec tego pozostaje tylko wykorzystywanie obiektu w jedynie wąskim zakresie energetycznym.

\n\n\n\n

Czytaj też: Oto Święty Graal katalizy. Naukowcy mają sposób na przekształcanie metanu w metanol

\n\n\n\n

Pomimo pewnych braków wynalazek z Finlandii niesie powiew świeżości w branży energetycznej i wśród producentów konwencjonalnych baterii litowych i innych wykorzystujących pierwiastki ziem rzadkich. Czy kilkumetrowe cylindry wypełnione piaskiem zaczną pojawiać się wkrótce w wielu miejscach na świecie? Miejmy nadzieję.

\n","authorPosition":null,"tags_67cce_bf21a":{"__typename":"PostToTagConnection","nodes":[{"__typename":"Tag","id":"dGVybTox","uri":"/tag/technika","name":"technika","seo":{"__typename":"TaxonomySEO","fullHead":"technika - Focus.pl\n\n\n\n\n\n \n \n \n \n \n \n \n \n \n \n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n\n"}}]}}]}}}

Warto sprawdzić

Jak komunikują się neurony? Naukowcy mają teraz nad nimi kontrolę

Nie „czy” a „kiedy”. Ten region w każdej chwili może spotkać gigantyczne trzęsienie ziemi

Liofilizacja sposobem na wydajniejsze klonowanie organizmów? Są pewne postępy

Samo sadzenie drzew nie pomoże w walce z globalnym ociepleniem. Ujawniono, jaki wpływ ma wylesianie na klimat

Wpaść jak… żaby w bagno. Naukowcy znaleźli śmiertelną pułapkę sprzed 45 milionów lat

Wisiorki z ludzkich kości. Naukowcy na tropie kanibali sprzed tysięcy lat

Ręczne mycie i nitkowanie zębów pójdzie w niepamięć. Wkrótce zajmą się tym roboty

Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca?

Już wiadomo, jak zamienić komórki macierzyste w kardiomiocyty. Ludzie nie będą umierać z powodu zawału serca?

Niezwykły wynalazek z Finlandii. Oto pierwsza na świecie „bateria piaskowa”. Jak działa?