Geochemicy z UCLA znaleźli dowody na to, że życie pojawiło się na Ziemi co najmniej 4,1 miliardy lat temu, czyli 300 milionów lat wcześniej niż do tej pory sądzono. Odkrycie sugeruje, że pierwsze formy życia mogły się pojawić “niemal natychmiast” po uformowaniu Ziemi, które miało miejsce 4,54 miliardy lat temu. Badania opublikowano w internetowym wydaniu magazynu “Proceedings of the National Academy of Sciences“.
“Dwadzieścia lat temu byłoby to herezją; znalezienie dowodów na istnienie życia nawet 3,8 mld lat temu było szokujące” – mówi jeden z autorów pracy, Mark Harrison, geochemik z UCLA.
Nowe badania pozwalają sądzić, że życie istniało już przed Wielkim Bombardowaniem – okresem w początkowej historii Układu Słonecznego, tuż po uformowaniu się planet (ok. 3,9 mld lat temu), kiedy powstała większość kraterów uderzeniowych na Księżycu.
Naukowcy od dawna sądzili, że we wspomnianym okresie Ziemia była sucha i martwa. Dotychczasowe badania Harrisona, jak i najnowsza publikacja pozwalają jednak sądzić, że było inaczej. “Młoda Ziemia na pewno nie była piekielną, suchą, gotującą się planetą; nie znajdujemy na to żadnych dowodów” – mówi Harrison. Sugeruje, że mogła o wiele bardziej przypominać to, co widzimy dziś.
Naukowcy doszli do swoich wniosków dzięki analizie ponad 10 tys. cyrkonów, jakie powstały w stopionych skałach w Australii Zachodniej. Cyrkony to twarde minerały, których syntetyczny odpowiednik wykorzystuje się jako imitację brylantów. Dla badaczy historii Ziemi cyrkony stanowią coś w rodzaju kapsuł czasu, gdyż w ich kryształach zapisana jest informacja nt. środowiska, w jakim powstawały.
Naukowcy przyglądali się 656 cyrkonom, w których wnętrzu obecne były ciemniejsze drobiny. Aż 79 z nich poddali analizie za pomocą spektroskopii Ramana – techniki, która pozwala obejrzeć w trójwymiarze i ocenić molekularną oraz chemiczną budowę cząstek, m.in. organicznych.
W czasie badań naukowcy poszukiwali w cyrkonach węgla, który jest podstawowym budulcem organizmów żywych na Ziemi. W dwóch miejscach w jednym spośród 79 cyrkonów znaleźli czysty węgiel w formie grafitu. Naukowcy są już pewni, że cyrkon zawiera grafit mający 4,1 mld lat. Grafit jest starszy niż cyrkon, którego wiek oceniono na 4,1 mld lat (naukowcy obliczają to, mierząc proporcję uranu i ołowiu). Autorzy badania nie wiedzą jednak, o ile starszy jest grafit.
Harrison przypomina popularne wśród części ekspertów przekonanie, że kosmos może być pełen życia. “Wydaje się, że w prostych formach na Ziemi powstaje ono dość szybko. Wielu milionów lat potrzeba jednak, by tak proste formy przekształciły się w organizmy zdolne do fotosyntezy” – zauważa.
Węgiel obecny w cyrkonie ma jednak pewną cechę szczególną – określony stosunek izotopów węgla: C12 do C13, co stanowi ślad fotosyntezy. Zdaniem autorów oznacza to, że “trzeba zacząć inaczej myśleć o młodej Ziemi” – podsumowuje Bell.