Nauka jest kobietą. Jak Polki zmieniły świat
Focus Ekstra 1/21
Tak się składa, że mamy w redakcji idealny parytet: siedem pań i siedmiu panów. Nie stoi za tym jakiś szczególny plan ani zamiar. Ot, tak wyszło. Reprezentujemy różne spojrzenia na świat także dlatego, że urodziliśmy się w innych pokoleniach, mamy za sobą odmienne doświadczenia, które z kolei ukształtowały nasze różne zainteresowania i światopoglądy. Po co to w ogóle podkreślać w magazynie, który zajmuje się popularyzowaniem nauki i opowiada o zmieniającym się świecie? A no choćby dlatego, że w tym świecie, w którym żyjemy, wciąż nie ma miejsca na wyrażanie poglądów każdego i każdej.
Z jakiegoś powodu tylko 3 proc. Nagród Nobla w dziedzinach naukowych trafiło dotychczas w ręce pań, mimo że naukowczyń na świecie jest właściwie tyle samo, ilu jest naukowców. To wydanie Focusa Ekstra postanowiliśmy zatem poświęcić kobietom, które zmieniają nasz świat, ale także – szerzej – żeńskiemu pierwiastkowi w naturze. Bo wszystko, co widzimy wokół siebie, opiera się na różnorodności. I dlatego jest takie piękne.
6 | PANOM JUŻ DZIĘKUJEMY | W przyrodzie płeć niewieścia często obywa się bez samców.
10 | PYTANIA I ODPOWIEDZI | Kiedy Amerykanki otrzymały prawa wyborcze?
12 | JEDNA ZA WSZYSTKIE, WSZYSTKIE ZA JEDNĄ | Kobiety odkryły, że razem mogą więcej. Strajki pań mają już przynajmniej kilkaset lat tradycji.
16 | SZYMPANI | Jane Goodall jest symbolem walk o prawa zwierząt do godnego życia.
18 | LASKI ROBIĄ SIĘ NA BÓSTWO | Naukowcy dopiero zaczynają odkrywać, dlaczego samice zwierząt lepiej się stroją.
24 | PYTANIA I ODPOWIEDZI | Jak często gorylom rodzą się bliźnięta? W holenderskim zoo na świat przyszło niezwykłe rodzeństwo.
26 | MAMUŚKI RZĄDZĄ | Matczyna opieka znaczy więcej niż zestaw genów po obojgu rodzicach.
30 | KOSMICZNA TROPICIELKA ZABYTKÓW | Dr Sarah Parcak zainwestowała miliony dolarów, by każdy mógł zostać archeologiem.
32 | ROZWAŻNA I ROMANTYCZNA PROGRAMISTKA | Ada Lovelace po latach odzyskuje należne miano pierwszej damy informatyki.
38 | PYTANIA I ODPOWIEDZI | Ile kobiet pracuje w NASA?
40 | MAMA NA OBIAD | Trudno o większe poświęcenie niż oddanie własnego ciała na pożarcie potomstwu.
44 | KOBIETY, KTÓRE ZMIENIŁY ŚWIAT | Przez 117 lat zaledwie 56 kobiet otrzymało Nagrodę Nobla.
48 | SKAZANE NA BABCIOWANIE | Nie tylko kobiety przechodzą menopauzę. Podobnie jest z kilkoma drapieżnikami.
52 | PANI OD SZTUCZNEJ INTELIGENCJI | Dr Aleksandra Przegalińska to jedna z największych znawczyń uczenia maszynowego.
56 | GOŚCIE I GOŚCINIE | Prof. Marek Łaziński opowiada o języku kobiet i żeńskich formach zawodów.
60 | PYTANIA I ODPOWIEDZI | W czym kobiety są lepsze za kierownicą?
62 | JAK POLKI ODZYSKAŁY NIEPODLEGŁOŚĆ | Rola kobiet w walce o wolną Polskę jest nie do przecenienia.
70 | ŻONY BOHATERÓW, NIEWOLNICE MITU | Czasy polskich powstań narodowych to okres aktywności cichych bohaterek.
74 | STATYSTYCZNA POLKA | Co o mieszkankach Polski mówią dane Głównego Urzędu Statystycznego.