Dlaczego nasze oczy i mózgi mówią “Stop!”?
Dorośli użytkownicy internetu spędzają średnio 6 godzin i 38 minut dziennie przed ekranami. Taki fizjologiczny i stały stres dla oczu staje się jednym z głównych czynników ograniczających produktywność w pracy. Aż 68% pracowników doświadcza objawów cyfrowego zmęczenia oczu, a z tego 59% przyznaje, że wpływa to bezpośrednio na ich koncentrację i wyniki. Problem nie dotyczy tylko dorosłych. Według raportów, aż 40% polskich dzieci spędza w internecie średnio niemal 5 godzin dziennie w tygodniu oraz 5 godzin 16 minut w weekendy.
Wzrok to zmysł, który nieustannie pracuje – szacuje się, że to przez oczy dociera do nas aż 80% informacji z otoczenia. Gdy wpatrujemy się w jasny, nieruchomy ekran, mięśnie odpowiedzialne za akomodację (ostrość widzenia) zaczynają się męczyć, co prowadzi do typowych objawów, takich jak: suchość i pieczenie oczu, rozmazany obraz oraz bóle głowy.
Jednym z głównych winowajców jest spadek częstotliwości mrugania. Podczas wpatrywania się w ekran mrugamy średnio tylko około 4 razy na minutę, podczas gdy norma to 17 razy. Ta czterokrotnie mniejsza częstotliwość mrugania przyspiesza wysychanie i zmęczenie oczu. Nawet krótkotrwałe przeciążenie wzroku może znacząco obniżać tempo reakcji, koncentrację i utrudniać zadania wymagające uwagi.
Ochrona i profilaktyka — filtr niebieskiego światła i reguła 20-20-20
Aby przynieść ulgę oczom i wesprzeć koncentrację, kluczowa jest odpowiednia profilaktyka. Maria Boros, optometrystka z marki Alensa, europejskiego lidera w segmencie salonów optycznych, podkreśla znaczenie ochrony przed światłem niebieskim. Współczesne ekrany (a także świetlówki i oświetlenie LED) emitują duże ilości światła niebieskiego, które nie tylko męczy wzrok, ale może zaburzać nasz naturalny rytm dobowy.
„Skutecznym sposobem ochrony przed nim są okulary z filtrem światła niebieskiego (tzw. blue blocker). Blokują one szkodliwe spektrum i pomagają zmniejszyć zmęczenie oczu” – wyjaśnia Maria Boros. Dla osób, które na co dzień nie noszą okularów korekcyjnych, idealnym rozwiązaniem są modele z zerowymi szkłami przeznaczone specjalnie do pracy przed ekranem.
Maria Boros przypomina także o fundamentalnej zasadzie higieny wzroku:
Ważne jest także, aby pamiętać o zasadzie 20-20-20, co w praktyce oznacza, że co 20 minut należy oderwać wzrok od ekranu i skierować go na obiekt oddalony o co najmniej 6 metrów (20 stóp) przez minimum 20 sekund.
Dodatkowo, warto kilkukrotnie mrugnąć, a w przypadku bardzo suchych oczu, regularnie nawilżać je kroplami.
Komfort w zmiennym świecie — soczewki fotochromowe
Innym sprzymierzeńcem w walce ze zmęczeniem są soczewki fotochromowe. Nasze oczy nieustannie muszą radzić sobie z różnymi warunkami świetlnymi – od ciemnego biura po intensywne słońce. Ciągłe dostosowywanie się do tych zmian prowadzi do przemęczenia i dyskomfortu.
„Soczewki fotochromowe automatycznie reagują na promieniowanie UV, przyciemniając się na zewnątrz i rozjaśniając w pomieszczeniach” – dodaje Maria Boros. Dzięki temu wzrok płynnie dostosowuje się, bez potrzeby mrużenia oczu i napinania mięśni. Efektem jest mniejsze zmęczenie i większy komfort widzenia na co dzień.