Nad czym zastanawiają się muszki owocówki? Nowe badania brytyjskich naukowców wskazują, że najwięcej czasu poświęcają, by wybrać między silniejszym i słabszym zapachem. Badacze, którzy opisali to zjawisko w miesięczniku “Science“, podkreślają, że “wahanie się” ma związek z konkretnym genem (FoxP) oraz aktywnością niemalże 200 neuronów. Mutacje w obrębie FoxP, który odpowiada także za zdolności poznawcze i językowe u ludzi, sprawiają, że muszki podejmują decyzje jeszcze wolniej, ale nie wpływają na sam wybór.
Zbieranie informacji przed podjęciem decyzji jest jednym z wyznaczników inteligencji. Jeśli informacje nie są jasne, wybór staje się bardziej niepewny, a podjęcie decyzji okazuje się bardziej czasochłonne. Takie proces występuje u ludzi, innych naczelnych ssaków, a nawet szczurów i myszy. Teraz okazuje się, że dotyczy on jeszcze muszek owocówek.
– Odkrycie tego procesu jest wyraźnym sygnałem występowania procesu myślowego nawet w tak prostym mózgu – podkreśla prof. Gero Miesenböck, który kierował zespołem naukowców na Uniwersytecie w Oxfordzie. – Ludzie często myślą o owadach jak o maleńkich robotach, które po prostu odpowiadają na różne sygnały płynące ze środowiska. Teraz mamy wyraźny dowód na to, że takie myślenie jest błędne – dodaje profesor.
Czytaj także: NAUKOWCY WRESZCIE WYJAŚNILI, DLACZEGO TAK TRUDNO PACNĄĆ MUCHĘ W LOCIE [BLOG]
Naukowcy przeprowadzili eksperyment, na potrzeby którego uczyli muszki unikać konkretnego zapachu. Następnie pozwolili im wybrać między tym właśnie zapachem o silniejszym i słabszym natężeniu. Muszki wybierały słabszą woń, jeśli była o 4-5 razy słabsza, natomiast nie zauważały różnicy jeśli wynosiła ona zaledwie 10%. Najważniejsze jednak, co udało się zaobserwować, to fakt, że im mniejsza była różnica między zapachami i im trudniej było je rozróżnić, tym proces “podejmowania decyzji” przez muszkę był dłuższy.
Proces podejmowania decyzji u ludzi był przez psychologów badanych już od wielu lat. Zdaniem profesora Miesenböcka, te same modele matematyczne, które opisują proces podejmowania decyzji przez ludzi, sprawdzają się w przypadku muszek. Obserwacje wskazują, że mózg maleńkich muszek powoli gromadzi potrzebne informacji aż do chwili, gdy uzyska wszystkie niezbędne wskazówki i będzie gotowy do podjęcia decyzji. Następnie badacze przyjrzeli się muszkom, u których występowały mutacje w obrębie FoxP. Te okazały się jeszcze powolniejsze. Zbierały informacje dłużej, ale podejmowały podobnie trafne decyzje.
Zdaniem naukowców, proces podejmowania decyzji polega na zbieraniu informacji i nieco przypomina czynność nabierania wody do wiadra. Kiedy zbierze się odpowiednią ilość, można podjąć decyzję. Jeśli jednak występuje mutacja (czyli gdy “wiadro” jest uszkodzone i przecieka), zbieranie potrzebnych danych trwa o wiele dłużej. Prof. Simon Fisher z Institytutu Maxa Plancka twierdzi, że badania nad muszką owocówką pokazują fascynującą historię genu FoxP, który u mniej skomplikowanych organizmów miał związek z obiegiem informacji w mózgu oraz samym procesem uczenia się.