Siatkówka oknem na mózg

O tym, że oczy są zwierciadłem duszy mówi się od dawna. Okazuje się jednak, że kondycja naszego narządu wzroku, może powiedzieć wiele na temat mózgu.
oko, wzrok, oczy
oko, wzrok, oczy

Naukowcy z Wydziału Okulistyki Szpitala Uniwersyteckiego w Bonn (UKB) i Deutsches Zentrum für Neurodegenerative Erkrankungen (DZNE) wykryli, że ocena kondycji siatkówki może pomóc w wykrywaniu atrofii mózgu (zaniku tkanki mózgowej). Celem niemieckich uczonych było określenie biomarkerów chorób neurodegeneracyjnych, w tym demencji. Pomocne ma być w tym badanie ludzkiej siatkówki. W jaki sposób?

Istnieją dowody na to, że siatkówka może być niejako oknem do mózgu. Nasze obecne wyniki potwierdzają ten pogląd. W porównaniu z wcześniejszymi badaniami zastosowaliśmy bardziej zaawansowaną technologię i przebadaliśmy większą grupę osób. prof. Frank G. Holz, kierownik Katedry Okulistyki UKB.

Wykorzystując jedną z odmian tomografii optycznej OCT, zwanej spektralną optyczną koherentną tomografią domenową (SD-OCT), naukowcy zbadali siatkówki prawie 3000 osób w wieku od 30 do 94 lat. Jednocześnie przeprowadzono badanie funkcjonalnego magnetycznego rezonansu jądrowego (fMRI), a zebrane dane przetworzono przy użyciu zaawansowanych algorytmów.

Pozwoliło to na automatyczną identyfikację i określenie grubości i objętości zarówno różnych warstw siatkówki, jak i różnych struktur mózgu. Następnie szukaliśmy powiązań między objętością siatkówki a objętością pewnych struktur mózgu. dr Matthias M. Mauschitz z Katedry Okulistyki UKB

Co odkryto? Okazuje się, że istnieje ścisły związek między warstwami siatkówki wewnętrznej a tzw. istotą białą w mózgu. Im cieńsza warstwa siatkówki, tym mniejsza objętość istoty białej mózgu. Z kolei grubość siatkówki zewnętrznej wiązała się z grubością istoty szarej kory mózgowej, co szczególnie dobrze było widać w płacie potylicznym (to tam odbywa się przetwarzanie wzrokowe). Warto podkreślić, że badanie SD-OCT jest nieinwazyjne, tanie i stosunkowo łatwe do przeprowadzenia. Naukowcy są przekonani, że badając siatkówkę, można monitorować postęp niektórych chorób neurodegeneracyjnych, np. demencji. Aby wyciągnąć dokładniejsze wnioski, trzeba jednak przeprowadzić kolejne badania populacyjne, w większych grupach pacjentów.