Na Bliskim Wschodzie natknęli się na starożytną pamiątkę sprzed 4000 lat. Pochodzi aż z Bałtyku

Ponad 100 lat temu niemieccy archeolodzy podczas wykopalisk w ruinach starożytnego Aszur (dzisiejszy Irak) natrafili na tajemnicze koraliki. Okazało się, że niektóre z nich są zbudowane z nieznanego materiału. Dopiero ponowna analiza wykazała, że chodzi o coś bardzo popularnego. Zwłaszcza na polskim wybrzeżu.
Aszur / źródło: Wikimedia Commons, CC-BY-SA-3.0 igo

Aszur / źródło: Wikimedia Commons, CC-BY-SA-3.0 igo

Dwa bursztynowe koraliki odkryto w ruinach starożytnego miasta Aszur, które znajduje na terenie dzisiejszego Iraku. Metropolia była stolicą Asyrii w III i II tysiącleciu p.n.e. Wykopaliska na tym obszarze prowadzono już w XIX wieku i na początku XX wieku. To właśnie wtedy odkryto sporo cennych artefaktów, w tym tajemnicze koraliki, które prawdopodobnie tworzyły razem jakiś naszyjnik.

Czytaj też: “Krwawe bursztyny” z Mjanmy rozbudzają dyskusję o słuszności nieetycznych badań naukowych

Odkrycia dokonali niemieccy archeolodzy w 1914 roku podczas badań wielkiego zigguratu – ogromnej świątyni o schodkowatej konstrukcji, która pełniła główną funkcję religijną w mieście. Wspomniane kilka koralików zostało opisanych jako przedmioty z kamienia, szkła, ceramiki czy muszli. Dwa z nich jednak wyraźnie odróżniały się od reszty i to one stały się w ostatnim czasie obiektem zainteresowania naukowców z Państwowego Urzędu ds. Zarządzania Dziedzictwem i Archeologii Saksonii-Anhalt, Uniwersytetu Marcina Lutra w Halle-Wittenberdze i Miejskiego Muzeum w Berlinie.

Ziggurat w Aszur / źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna

Bursztyn na Bliskim Wschodzie. Jego początku sięgają prawie 4000 tys. lat wstecz

Na łamach Acta Archaeologica opublikowali oni artykuł, w którym opisują, czym są dokładnie owe koraliki. Przy użyciu spektroskopii w podczerwieni z transformacją Fouriera dowiedli, że mają do czynienia z bursztynem bałtyckim. Chociaż okazy były silnie zwietrzałe, to widma obydwu koralików odpowiadały okazom pochodzącym z wybrzeża Morza Bałtyckiego. Ich wiek oceniono na około 1800 rok p.n.e., a więc prawie 4000 lat.

Bursztyn bałtycki, czy inaczej sukcynit, jest odmianą bursztynu, która powstała w epoce eocenu (56-33 mln lat temu) z żywicy najpewniej jakichś drzew iglastych, być może sosen. Charakteryzuje się on ciemniejszą barwą, a w jego skład poza węglem wchodzi także wodór, tlen, a jako wtórny element także siarka.

Skąd wzięły się okazy takiego bursztynu w starożytnym asyryjskim mieście Aszur? Są to jedne z najstarszych przykładów bursztynu na Bliskim Wschodzie i najbardziej oddalonych od miejsca pochodzenia – informują naukowcy. Prawdopodobnie przywieźli je do Aszur przedstawiciele kultury unietyckiej, która dominowała w okresie 2300-1600 r. p.n.e. w Europie Środkowej. Możliwe również, że to Asyryjczycy podróżowali na nasz kontynent i wymieniali dobra z miejscową ludnością.

Czytaj też: Latające miasto na Bliskim Wschodzie. Tak ma wyglądać niezwykły projekt

Uznaje się, że społeczności unietyckie kontrolowały handel bursztynem aż do czasu upadku swojej kultury. Po tym okresie „bałtyckie złoto” stało się już powszechnym dobrem w basenie Morza Śródziemnomorskiego i na Bliskim Wschodzie. Zatem znalezienie koralików datowanych na wyjątkowo odległe czasy, kiedy bursztyn nie był jeszcze popularną “błyskotką”, jest prawdziwą sensacją w świecie historyków i archeologów.