Gdzie spacerowały mastodonty? Naukowcy odkryli wzorce migracji tych kolosów

Amerykańscy naukowcy dokonali pierwszej w historii analizy kła mastodonta. Ujawniała ona wzorce migracji tego wymarłego kolosa w Ameryce Północnej.
Mastodont z Buesching /Fot. Eric Bronson, Michigan Photography

Mastodont z Buesching /Fot. Eric Bronson, Michigan Photography

Ponad 13 000 lat temu doszło do krwawej bitwy dwóch mastodontów na terenie dzisiejszej Indiany, ponad 160 km od swojego naturalnego terytorium występowania. 8-tonowy osobnik, znany jako mastodont z Buesching, zginął w wieku 34 lat walcząc o samicę, gdy rywal przebił mu czaszkę czubkiem kła. Jego szczątki znaleziono w 1998 r. na farmie w pobliżu Fort Wayne.

Naukowcy z Uniwersytetu Michigan przeprowadzili analizy kła mastodonta, które wykazały, że północno-wschodnia Indiana była jedną z ulubionych lokalizacji letnich godów tych wielkich ssaków. Szczegóły opisane w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences wskazują na ich wzorce migracji. Pełnowymiarowy odlew szkieletu z włókna szklanego mastodonta z Buesching można oglądać w Muzeum Historii Naturalnej Uniwersytetu Michigan w Ann Arbor.

Joshua Miller, paleoekolog z Uniwersytetu Cincinnati, pierwszy autor badania, mówi:

Wyjątkowym wynikiem tego badania jest to, że po raz pierwszy udało nam się udokumentować coroczną migrację lądową osobnika wymarłego gatunku. Wykorzystując nowe techniki modelowania i potężny zestaw narzędzi geochemicznych, byliśmy w stanie wykazać, że duże samce mastodontów, takie jak Buesching, migrowały co roku na tereny godowe.

Znane i nieznane trasy wędrówek

Naukowcy z Uniwersytetu Michigan pod kierownictwem prof. Daniela Fishera uczestniczyli w wykopaliskach mastodonta z Buesching 24 lata temu. Pobrali próbkę z kła zwierzęcia i przeprowadzili analizy izotopowe, które pozwoliły odtworzyć zmieniające się wzorce klimatyczne w dwóch kluczowych okresach: dorastania i starości. 

Prof. Fisher, który od 40 lat bada szczątki mastodontów i mamutów, dodaje:

W tym kle jest zapisane całe życie. Wzrost i rozwój zwierzęcia, a także historia zmian w użytkowaniu ziemi i zachowania – wszystko to zostało uchwycone i zapisane w strukturze i składzie kłów.

Mastodonty, mamuty i współczesne słonie należące do rzędu trąbowców, mają wydłużone górne siekacze, które wyrastają z ich czaszek w postaci kłów. Każdy rok życia zwierzęcia to dodatkowa warstwa – analogiczna do słojów rocznych drzew, z tą różnicą, że nowe warstwy odkładają się do centrum, a nie na zewnątrz. Pierwiastki chemiczne pobierane przez mastodonty z pożywieniem i wodą były wbudowywane w tkanki ich ciał, w tym stale rosnące kły. 

Pierwotny obszar występowania mastodonta z Buesching obejmował prawdopodobnie środkową część Indiany. Młody samiec trzymał się blisko domu – podobnie jak współczesne słonie – zanim nie odłączył się od stada w wieku młodzieńczym i zaczął podróżować coraz dalej, pokonując nawet 30 km miesięcznie. Dzięki analizom proporcji różnych form strontu i tlenu w starożytnych kłach, naukowcom udało się odkryć, jakie miejsca odwiedzał – były one bardzo różnorodne. Zebrano 36 próbek z okresu młodzieńczego i 30 próbek z ostatnich lat życia.

Na podstawie badań próbek strontu i izotopów tlenu, naukowcy byli w stanie odtworzyć trasy wędrówek mastodonta z Buesching. Oszacowano także pokonywane przez niego odległości.

Joshua Miller podsumowuje:

Dziedzina geochemii izotopów strontu jest naprawdę obiecującym narzędziem dla paleontologii, archeologii, ekologii historycznej, a nawet biologii sądowej. Rozkwita. Ale tak naprawdę dopiero zarysowaliśmy powierzchnię tego, co te informacje mogą nam powiedzieć.