Pentagon chce stworzyć superżołnierzy. Aby tego dokonać, zamierza zmodyfikować ich krew. Program Smart-RBC to nie wizja przyszłości – on już ruszył. Pentagon właśnie uruchomił jeden z tych projektów, które brzmią jak fragment powieści SF lub komiksu, ale są jak najbardziej realne. Smart-Red Blood Cells (RBC) ma na celu fundamentalną zmianę roli czerwonych krwinek poprzez wyposażenie […]

U wybrzeży Kostaryki zauważono niezwykłego rekina o jaskrawo pomarańczowej barwie. Zwierzę okazało się mieć jednocześnie dwa rzadkie zaburzenia pigmentacyjne, co czyni je pierwszym takim przypadkiem opisanym w świecie nauki. Grupa wędkarzy sportowych u wybrzeży Kostaryki, rutyna połowu, nic nie zapowiadało niezwykłych wydarzeń. Nagle pod taflą wody pojawia się coś, czego nigdy wcześniej nie widzieli – […]

Pająki potrafią zadziwiać swoimi strategiami łowieckimi, ale to odkrycie z Tajwanu bije rekordy pomysłowości – zamiast zjadać ofiary od razu, wykorzystują ich własne światło, by zwabić kolejne stworzenia w śmiertelną pułapkę. W gęstwinach tajwańskich lasów rozgrywa się niezwykły spektakl natury, gdzie światło staje się narzędziem polowania, a ofiary zamieniają się w nieświadomych pomocników swoich oprawców. […]

Późna kreda to okres dominacji gigantycznych gadów morskich, które rządziły prehistorycznymi akwenami. Obok przerażających mozazaurów i długoszyich elasmozaurów, wód Zachodniego Morza Śródlądowego strzegł jeszcze jeden kolos – Archelon ischyros. Rozmiary tego stworzenia naprawdę mogą przyprawić o zawrót głowy. Gdy porównamy go ze współczesnymi żółwiami morskimi, różnica jest porażająca. To tak, jakby zestawić samochód osobowy z […]

W zębie mamuta sprzed 1,1 miliona lat naukowcy zidentyfikowali najstarsze znane DNA bakterii związanych z żywicielami, rzucając nowe światło na zdrowie wymarłych olbrzymów. Wyobraźcie sobie, że macie w dłoniach ząb mamuta sprzed miliona lat. To nie jest zwykła skamielina, ale swego rodzaju kapsuła czasu, która kryje w sobie znacznie więcej niż tylko informacje o dawno […]

Nowy silnik, o którym mówi dziś branża morska, nie jest jedynie kolejną innowacją techniczną. To sygnał, że wkraczamy w erę, w której napęd statków może wyglądać zupełnie inaczej niż dotąd. Transport morski odpowiada za około 3 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych, ale znalezienie ekologicznej alternatywy dla konwencjonalnych paliw okazuje się wyzwaniem na miarę XXI wieku. […]

Mrówki po raz kolejny pokazują, że natura wciąż potrafi nas zaskakiwać. Naukowcy odkryli u nich niezwykły mechanizm reprodukcyjny, który zdaje się przeczyć podstawowym zasadom biologii. Okazuje się, że królowe jednego gatunku potrafią klonować samców należących do innego gatunku, co stawia pod znakiem zapytania nasze dotychczasowe rozumienie ewolucji i samej definicji gatunku. Badania opublikowane w czasopiśmie […]

Utarło się, że koty domowe panicznie unikają zamoczenia. Wielu opiekunów zna ten widok: w mgnieniu oka z leniwego futrzaka robi się desperacki akrobata uciekający przed kroplą wody. Ale czy ta niechęć ma solidne podstawy naukowe? Choć zjawisko jest powszechne, brakuje dedykowanych badań naukowych poświęconych relacjom kotów z wodą. Eksperci snują jednak hipotezy, szukając przyczyn w […]

Żadne fragmenty kości, żadnych resztek – tylko strawiona w całości ofiara. Węże, które pochłaniają zdobycz w całości, nie zostawiają po niej ani śladu. Jak to możliwe? Naukowcy właśnie rozwiązali tę zagadkę. W przeciwieństwie do większości mięsożerców, które pozostawiają po sobie nieprzetrawione fragmenty szkieletu, węże – a zwłaszcza pytony – zjadają swoje ofiary w całości, rozciągając […]

Choć nie sposób ich zobaczyć gołym okiem, odpowiadają za zdrowie gleby, wzrost roślin i zatrzymywanie miliardów ton węgla. Grzyby mikoryzowe, podziemne filary życia na Ziemi, właśnie doczekały się swojej pierwszej globalnej mapy różnorodności. I jedno jest pewne: nie doceniamy ich roli ani nie chronimy miejsc, w których są najbardziej zagrożone. Naukowcy ze stowarzyszenia SPUN (Society […]

Z dala od cywilizacji, w lodowym królestwie Antarktydy, rozgrywa się dramat jednej z najbardziej charyzmatycznych istot planety. Pingwiny cesarskie – symbol polarnej przyrody i życia w ekstremalnych warunkach – znikają w tempie, które zaskoczyło nawet najbardziej pesymistycznych naukowców. Badacze z British Antarctic Survey, kierowani przez Petera Fretwella, analizowali dane satelitarne z lat 2009-2024 dla 16 […]

Po co aligatorom kamienie w brzuchu? Nowe badania pokazują, że te pozornie przypadkowe “przekąski” mogą mieć kluczowe znaczenie dla ich zdolności do nurkowania. Aligatory od zawsze zaskakiwały dietą: potrafią pożreć niemal wszystko – od owoców kumkwatu po rekiny. Kamienie również od dawna znajdowano w ich żołądkach, ale ich obecność tłumaczono głównie na dwa sposoby: albo […]

Z pozoru to tylko kilka drobnych kręgów węża, zakopanych w eoceńskich osadach niedaleko Paryża. A jednak ten niepozorny fragment szkieletu pozwala zajrzeć do czasów, kiedy świat był bardziej połączony, niż mogłoby się wydawać. Niedaleko od Paryża, w stanowisku Cuis, paleontolodzy natknęli się na szczątki wymarłego węża. Jest to Cheilophis periplanetes, co po grecku oznacza “wędrowca”. […]

To jedno z tych pytań, które nurtowały biologów od dekad. Teraz naukowcy z Indii i USA odkryli, dlaczego fotosynteza zachodzi tylko w jednej z dwóch teoretycznie identycznych “gałęzi” kompleksu białkowo-barwnikowego fotoukładu II. To odkrycie nie tylko zmienia nasze rozumienie mechanizmów życia, ale może pomóc w budowie sztucznych liści i reaktorów solarnych nowej generacji. Fotosynteza to […]

Po raz pierwszy w historii udało się sfilmować dzikie orki podczas zachowania przypominającego pocałunek z dotykaniem języków – zjawiska wcześniej znanego wyłącznie z ogrodów zoologicznych. Nagranie z fiordów północnej Norwegii rzuca nowe światło na skomplikowane relacje społeczne tych inteligentnych drapieżników i wywołuje dyskusję wśród naukowców: czy to forma zabawy, rytuał więzi, a może sygnał o […]

Na jałowym pustkowiu, gdzie życie toczy się na granicy możliwości, wydarzyło się coś niemal nieprawdopodobnego. W obiektyw nocnej kamery pułapkowej wpadł duch mongolskiej pustyni – niedźwiedź Gobi – a obok niego… młode. To pierwsze takie ujęcie w historii. To jedno z najbardziej poruszających odkryć ostatnich lat w świecie ochrony przyrody. Wśród suchych dolin i skalistych […]

Nie jest to tylko kwestia estetyki ani osobistej słabości – otyłość to poważna, przewlekła choroba wymagająca leczenia. I choć jeszcze do niedawna pacjenci z otyłością byli praktycznie niewidoczni w systemie ochrony zdrowia, dziś mają coraz większe szanse na skuteczną terapię. Jeszcze kilka dekad temu otyłość była traktowana głównie jako problem kosmetyczny – defekt, który należy […]

Delfiny potrafią zlokalizować rybę w oceanicznych ciemnościach z chirurgiczną precyzją, ale – jak pokazują nowe badania – ich echolokacja nie przypomina widzenia. Jest raczej jak dotyk wykonywany dźwiękiem. Ten przełomowy wgląd w strukturę mózgu ssaków morskich może całkowicie odmienić nasze rozumienie biosonaru i ewolucji zmysłów. Echolokacja to umiejętność rzadka w świecie zwierząt – opanowały ją […]

Czy da się stworzyć sztuczną komórkę, która sama wybierze kierunek i ruszy w drogę – bez DNA, bez silników, tylko dzięki czystej chemii? Naukowcy właśnie to zrobili. Nie ma DNA, nie ma białek motorycznych, nie ma wici ani cytoszkieletu – a mimo to potrafi poruszać się celowo w stronę pożywki. Zespół naukowców z Instytutu Bioinżynierii […]

To miała być historyczna chwila – pierwszy prywatny lądownik na Księżycu. Ale Bereszit, izraelska sonda z misją naukowo-sentymentalną, rozbiła się tuż przed miękkim lądowaniem. Na pokładzie miała niezwykły ładunek: bibliotekę zawierającą wiedzę ludzkości, próbki DNA i tysiące mikroskopijnych niesporczaków. Dziś wiemy, że chociaż sonda została zniszczona, część jej zawartości może przetrwać miliony lat na powierzchni […]

Najnowsze badania starożytnego DNA ujawniają, że zoonozy istniały już co najmniej 6500 lat temu. To odkrycie zmienia nasze spojrzenie na początki epidemii i relację człowieka ze światem natury. Badacze z Uniwersytetu Kopenhaskiego wykorzystali zaawansowaną technologię ekstrakcji starożytnego DNA, by prześledzić 37 tys. lat historii chorób zakaźnych człowieka. Próbki pozyskano z kości i zębów prehistorycznych ludzi […]

Nie wszystkie jagody, które znajdziemy w lesie, są bezpieczne. Niektóre mogą wyglądać apetycznie, a mimo to zawierać toksyny, które wywołują ostre zatrucia, a w skrajnych przypadkach – zagrażają życiu. Dokładne mycie owoców nie wystarczy – trzeba być czujnym, bo błąd może być kosztowny. Sezon na czarne jagody to dla wielu Polaków czas letniego rytuału: wycieczki […]

Wykorzystując zjawisko przypominające uderzenie pioruna, naukowcy z Uniwersytetu w Sydney opracowali technologię, która pozwala wytwarzać amoniak prosto z powietrza – bez użycia paliw kopalnych, pod wysokim ciśnieniem czy w ekstremalnych temperaturach. To może być początek końca ery energochłonnej produkcji przemysłowej, która odpowiada za 1 proc. globalnych emisji gazów cieplarnianych. Amoniak to jedna z najważniejszych substancji […]

W wodach Shedd Aquarium w Chicago rozegrał się cichy medyczny cud. 12-letnia samica białuchy arktycznej, Kimalu, przeszła pionierską operację usunięcia torbieli z głowy i szyi – jako pierwsza na świecie po zastosowaniu pełnej narkozy ogólnej. To nie tylko sukces medycyny weterynaryjnej, lecz przełom, który może zmienić opiekę nad morskimi ssakami na całym świecie. Kimalu, urodzona […]