Z sensowności tego pytania zda sobie sprawę każdy, kto miał do czynienia z osobami mówiącymi po angielsku w różnych częściach świata, nie wspominając o odmiennych pokoleniach. Pokazuje to bowiem, jak bardzo różnić może się pozornie ten sam język, gdy posługują się nim osoby o odmiennych pochodzeniu bądź wywodzące się z różnych generacji.
A co dopiero powiedzieć na temat ewolucji zachodzącej na przestrzeni setek lat? W tym przypadku zmiany będą zapewne jeszcze bardziej drastyczne. I takie właśnie były, choć eksperci sami mają zagwozdkę co do tego, jak bardzo ewoluował język angielski od XV do XVIII wieku. Wtedy to doszło do poważnych zmian związanych z samogłoskami.
Konwersacja z osobą żyjącą na Ziemi w XIX wieku i znającą angielski najprawdopodobniej mogłaby przebiegać bez większych komplikacji, podobnie zresztą jak lektura wywodzącej się z tego samego okresu książki. Ale im dalej w przeszłość, tym więcej komplikacji. Ich prawdziwe apogeum nastąpiło w XV wieku, kiedy to miała miejsce tzw. wielka przesuwka samogłoskowa.
Była to bardzo istotna zmiana dotycząca przede wszystkim wymowy długich samogłosek w języku angielskim. Uznaje się ją także za przyczynę występowania rozbieżności między tym, jak zapisuje się i wymawia tamtejsze słowa. Jednym z flagowych przykładów tego ruchu była zmiana wymowy słowa owca, czyli angielskiego sheep. Przed wiekami wymawiano je bardziej jak kształt, a więc shape.
Zmiany zachodzące w wymowie języka angielskiego, które zostały zapoczątkowane w XV wieku, są określane mianem wielkiej przesuwki samogłoskowej
Wielka przesuwka samogłoskowa objęła siedem samogłosek. Zdaniem ekspertów falę zmian mogło zapoczątkować przekształcenie samogłoski /i:/ w dwugłoskę, choć według niektórych pierwsza była samogłoska /a:/. Bez względu na tę kwestię, panuje względny konsensus co do tego, że w miejsce przesunięcie mogła wskoczyć kolejna samogłoska, zapoczątkowując reakcję łańcuchową.
Czytaj też: Jak wyglądały starożytne wybory? Archeolodzy natrafili na slogany polityczne sprzed tysięcy lat
I choć naukowcy nie są zgodni co do dokładnego przebiegu tej ewolucji, to pewne jest to, że wielka przesuwka samogłoskowa ruszyła pełną parą w XV wieku i trwała do XVIII wieku. Sytuację dodatkowo skomplikował fakt, iż miały również miejsce zmiany strukturalne i gramatyczne w języku staroangielskim, dlatego cofnięcie się na przykład do XII wieku prawdopodobnie kompletnie zabiłoby naszą zdolność do werbalnej komunikacji. Jeśli chodzi o potencjalne przyczyny tego zjawiska, tj. istotnych zmian zachodzących w języku angielskim, to uczeni wymieniają między innymi rozwój klasy średniej oraz migracje związane z epidemią dżumy. Poza tym swoje zrobiły też konflikty między Francją a Anglią, które rzutowały na celowe zmiany lingwistyczne w celu odróżnienia się od wroga.