Tajemnicza jaskinia skrywała, czym naprawdę jest ludzkość. Niewiarygodne, jak stare są te kości

Jak stary jest gatunek człowieka rozumnego Homo sapiens? Gdzie znaleziono najstarsze szczątki ludzi? Przyjrzyjmy się z bliska jednemu z najbardziej epokowych odkryć z dziedziny paleontologii i dowiedzmy się, gdzie zaczęła się ludzkość.
Zdjęcie poglądowe

Zdjęcie poglądowe

Tropy prowadzą nas do Afryki, dokładnie do Maroka. W niewielkiej niszy krasowej w wapiennym górotworze od lat 60. XX wieku były odnajdywane ślady bytności Homo sapiens. Stanowisko archeologiczne nazwano Dżabal Ighud. To, co w nim odkryto, przez dekady było przedmiotem wielu dyskusji naukowców.

Czytaj też: Ten osobnik nie należał do naszego gatunku. Jak wiele razy zaskoczy nas jeszcze historia ludzkości? 

Sam początek historii badań w marokańskiej jamie jest dość nietypowy. Miejsce zostało odkryte przed przypadek podczas prac górniczych. Bardzo szybko nisza stała się obiektem zainteresowania badaczy z całego świata. Znaleziono tutaj wiele śladów przeszłości, w tym kości ssaków, ślady działalności człowieka w postaci narzędzi krzemiennych oraz niepełne szkielety jakichś homininów. Jakich konkretnie? Otóż pierwotnie sądzono, że należały one do neandertalczyków.

Czaszka Homo sapiens z Dżabal Ighud / źródło: Ryan Somma, Wikimedia Commons, CC BY-SA 2.0

Ludzkość zaczęła się w Maroku. To tutaj znaleziono najstarsze ślady po Homo sapiens

Wnikliwe analizy z biegiem wskazywały coraz bardziej na to, że hominin z Dżabal Ighud to był w rzeczywistości Homo sapiens. Jedne z pierwszych datowań szczątków wskazywały na wiek znaleziska pomiędzy 190 a 90 tysięcy lat. Aż nadszedł rok 2017 i pojawił się przełomowy artykuł naukowy w Nature. Międzynarodowy zespół uczonych z USA, Maroka i Niemiec wykazał metodą datowania termoluminescyjnego na rozgrzanych narzędziach krzemiennych, że próbki liczą blisko 300 tysięcy lat. Przesunięto tym samym o 100 tysięcy lat granicę pojawienia się Homo sapiens na świecie.

Czytaj też: Luksusowe budownictwo starsze od Mieszka I? Ludzkość odkryła tę innowację o wiele wcześniej

Jak podali naukowcy w komunikacie prasowym Instytutu Maxa Plancka w Niemczech, poprzednie najstarsze dowody na istnienie naszego gatunku ludzkiego pochodziły z Omo Kibish w Etiopii i liczyły 195 tysięcy lat. Odkrycie z 2017 roku ukazuje nam teraz niebagatelne znaczenie Afryki Północnej w ewolucji Homo sapiens. Prawdopodobnie rozwój gatunku zachodził na większym obszarze kontynentu afrykańskiego.

Przekrój przez czaszki sprzed 300 tys. lat / © Philipp Gunz, MPI EVA Leipzig (Licencja: CC-BY-SA 2.0)

Poza szczątkami ludzkimi i narzędziami krzemiennymi w marokańskiej niszy krasowej znaleziono także kości zwierząt, na które polowali pierwsi ludzie. W większości ofiarą Homo sapiens były gazele, ponieważ to ich kości występuje w Dżabal Ighud najwięcej.

Czytaj też: Tym kijem mógł zabić. Brutalna broń sprzed 300 tys. lat ujawnia ponury postęp ludzkości

Rewelacje sprzed sześciu lat są, póki co, najnowszymi doniesieniami na temat historii ludzkości jako takiej, chociaż tak naprawdę wiemy, że pierwsze homininy i hominidy ewoluowały już miliony lat temu. Warto dodać chociażby, że najstarszy znany człowiekowaty pochodzi aż z epoki miocenu. Skamieniałości liczące 7,2 miliona lat znalezione na terenie Grecji i Bułgarii reprezentują rodzaj Graecopithecus. Tak czy owak, wciąż pozostaje nam wiele elementów tych ewolucyjnych puzzli do ułożenia – kolejne sensacyjne odkrycia paleoantropologów są tak naprawdę tylko kwestią czasu.

Żuchwa od Graecopithecus / źródło: Jochen Fuss, Nikolai Spassov, David R. Begun, Madelaine Böhme – https://doi.org/10.1371/journal.pone.0177127.g001 CC-BY-4.0