Statystyki sprzedaży są po stronie aut ze Starego Kontynentu, nie znaczy to jednak, że japońskich samochodów nie warto brać pod uwagę.
Historia japońskiej motoryzacji
Japońskie samochody wywarły silny wpływ na światowy przemysł motoryzacyjny, a tamtejszy rynek pojazdów osobowych i użytkowych należy do największych. Biorąc pod uwagę fakt, że o autach z Kraju Kwitnącej Wiśni zrobiło się głośno dopiero na przełomie lat 60. i 70., należy to uznać za nie lada wyczyn, który jednoznacznie potwierdza kunszt japońskich inżynierów.
Jak na ironię, impulsem stymulującym rozwój japońskiej motoryzacji była tragiczna w skutkach dla tego kraju II wojna światowa. Działania militarne pociągnęły za sobą ogromne straty w ludziach i pozostawiły zgliszcza japońskiej gospodarki. Przełom, który postawił wyniszczoną Japonię na nogi, nastąpił na przełomie lat 40. i 50., kiedy Kraj Kwitnącej Wiśni stał się ważnym partnerem dla Stanów Zjednoczonych. Amerykańskiemu rządowi zależało na umocnieniu wpływów w obszarze Pacyfiku. Japonia stała się jedną z kluczowych dla USA baz wojskowych, co doprowadziło do gwałtownego rozwoju przemysłu. Dzięki hojnym dofinansowaniom, najwięksi japońscy giganci zaczęli odradzać się po długich latach kryzysu. Co za tym idzie, społeczeństwo stawało się coraz zamożniejsze. Wszystko to sprawiło, że japoński przemysł musiał dawać odpowiedź nie tylko na militarne zapotrzebowanie USA, ale i na zmieniające się potrzeby zwykłych obywateli.
W 1951 roku Toyota wyprodukowała pierwszy prototyp modelu BJ – przystosowanego do potrzeb wojska samochodu terenowego, który de facto zapoczątkował legendarną dziś linię modelową Land Cruiser. W 1954 roku Subaru zaprezentowało model P-1 – prototyp auta osobowego. Rok później samochód wszedł do produkcji seryjnej jako subaru 1500, jednak prawdziwym koniem pociągowym rynku samochodów osobowych okazało się Subaru 360 (1958 rok), które dla Japonii było tym, czym VW Garbus był dla Niemiec – pojazdem, który zmotoryzował kraj.
O ile lata 50. były czasem korzystania z licencji i kopiowania rozwiązań europejskich konkurentów, to już w latach 60. Japonia zaczęła wyznaczać własny rytm rozwoju rodzimego rynku motoryzacyjnego. Rozpoczął się czas wielkich innowacji, a trwający rozwój gospodarczy znacząco wpłynął na kształt produkcji. Producenci zrozumieli, że poza dostępnymi tanimi środkami transportu, muszą celować też w potrzeby bardziej majętnych odbiorców, nie tylko krajowych.
W 1963 roku Honda zaprezentowała sportowy model S5000, kilka lat później Nissan wprowadził sportową linię modelową Z, sprzedawaną pod marką Datsun. W tym czasie japońskie marki samochodów były już znane na całym świecie.
Wielki kryzys paliwowy lat 70. otworzył japońskim producentom drzwi do amerykańskiego rynku. Tańsze i znacznie oszczędniejsze konstrukcje azjatyckie idealnie wpisały się w potrzeby ówczesnych czasów.
Z czego słyną japońskie samochody?
Podbój światowych rynków nie byłby możliwy, gdyby nie fakt, że japońskie samochody cieszyły się opinią jednych z najbardziej niezawodnych. Pod względem trwałości mechanicznej swoich konstrukcji, tamtejsi producenci szybko stali się wzorem i ten trend utrzymuje się do dziś. Nikt nie ma wątpliwości, że “Japończykom” nie straszny jest upływ czasu, a przebiegi rzędu kilkuset tysięcy kilometrów to dla tych aut ledwie rozgrzewka.
Niezawodność to jedno. Japońskie marki aut to także synonim innowacji technologicznych. Mazda upowszechniła silnik rotacyjny, Subaru – przeciwsobny. Drugi z wymienionych producentów jest też zaliczany do wąskiego grona prekursorów wykorzystania napędu na wszystkie koła w samochodach osobowych. Mitsubishi już we wczesnych latach 90. stosowało aktywną aerodynamikę (w modelu 3000 GT) – rozwiązanie, które przez długi czas było poza zasięgiem nawet znacznie droższej konkurencji. Honda i Toyota spopularyzowały system zmiennych faz rozrządu. Ten drugi producent zasłynął też jako przodownik rynku samochodów hybrydowych.
W czasach gdy europejscy producenci korzystali jeszcze z prostych, niemal prymitywnych układów zawieszenia, samochody japońskie były już wyposażane w skomplikowane konstrukcje wielowahaczowe, a niektóre nawet w układ współskrętnej osi tylnej. To wszystko miało przełożenie na rewelacyjne właściwości jezdne.
Japońskie marki samochodów
Japonia może pochwalić się bogatym portfolio producentów samochodów, jednak na wymagających rynkach europejskich liczy się dość wąskie grono marek.
Toyota
Koncern Toyota Motor Corporation powstał w 1937 roku. 12 miesięcy później firma rozpoczęła produkcję pierwszego samochodu – modelu AA. Obecnie znakiem rozpoznawczym marki są przede wszystkim auta hybrydowe.
Lexus
Luksusowa marka Toyoty została powołana do życia w 1989 roku. Wyodrębnienie ze struktury firmy pojazdów premium służyło zdobyciu sympatii majętnych klientów, którym logo Toyoty kojarzyło się z tanimi autami dla mas. Zabieg ten zakończył się pełnym sukcesem i dziś Lexus stanowi realną konkurencję dla najbardziej prestiżowych producentów ze Starego Kontynentu.
Mazda
Koncern Mazda został założony w 1920 roku, ale pierwsze pojazdy zaczęły być wytwarzane dopiero 11 lat później. Firma, jak wielu innych japońskich producentów, zaczynała od produkcji niewielkich trójkołowców. Dziś stawia przede wszystkim na SUV-y i crossovery, ale w jej portfolio znajdziemy też auta kompaktowe, klasy średniej i sportowe.
Subaru
Jako producent samochodów Subaru funkcjonuje od 1953 roku. Fanom motoryzacji japońska marka kojarzy się przede wszystkim z sukcesami sportowymi, rewelacyjnymi silnikami typu boxer i niezwykle skutecznym napędem na 4 koła. Dziś Subaru stawia przede wszystkim na produkcję kompaktów i crossoverów, choć w ofercie marki wciąż jeszcze obecni są następcy legendarnej Imprezy WRX i WRX STI.
Zalety i wady japońskich samochodów
Marki japońskich samochodów należą do najbardziej innowacyjnych i to właśnie zaawansowana technologia należy do jednej z największych zalet aut z Kraju Kwitnącej Wiśni. Co równie istotne, znaczne skomplikowanie konstrukcji nie przekłada się w tym przypadku na znaczną awaryjność, przeciwnie. Japońskie samochody praktycznie rok w rok plasują się w ścisłej czołówce rankingów najbardziej niezawodnych modeli.
Dla wielu klientów ogromną zaletą aut japońskich jest ich design. O ile europejscy producenci są znani z dość zachowawczych projektów, to japońscy designerzy nie boją się eksperymentować. Efekt ich starań jest różny, ale jedno jest pewne – niemal każde japońskie auto to przeciwieństwo motoryzacyjnej nudy.
Wszystko to nie oznacza jednak, że motoryzacja z Kraju Kwitnącej Wiśni jest pozbawiona wad. Jedna z najbardziej istotnych to problemy z korozją, które w mniejszym lub większym stopniu trapią niemal każdą markę z Japonii. Kolejna rzecz to ograniczona funkcjonalność wnętrza – pod tym względem europejskie firmy wypadają dużo lepiej. Japońskie auta nigdy nie słynęły z dobrych materiałów wykończeniowych i choć obecnie nie ma już z tym problemu, to należy odnotować, że zmieniło się to dopiero niedawno. Po stronie minusów trzeba też umieścić dość wysokie ceny części zamiennych i usług serwisowych.