Wezwanie PE ma solidne podstawy: Australia ma wkrótce wprowadzić pierwszy na świecie zakaz korzystania z mediów społecznościowych dla dzieci poniżej 16. roku życia, a podobne ograniczenia planują Dania i Malezja. Parlament Europejski, przytłaczającą większością głosów (483 do 92), zażądał wprowadzenia w całej UE całkowitego zakazu dostępu do platform społecznościowych, witryn wideo i towarzyszy AI dla dzieci poniżej 13. roku życia, a także wymagałby zgody rodziców dla osób poniżej 16. roku życia.
Parlament Europejski chce zakazać mediów społecznościowych dzieciom poniżej 13. roku życia
O zgubnym wpływie mediów społecznościowych na psychikę dzieci mówi się od lat. To nie jest świeży temat, bo już dobre kilka lat temu do sieci wyciekło wewnętrzne badanie przeprowadzone przez Metę, które jasno wykazało, że Instagram wpływa destrukcyjnie na osoby małoletnie. Korzystanie z social mediów w zbyt młodym wieku prowadzi zwłaszcza do obniżonego poczucia własnej wartości, które przerodzić się może w takie zaburzenia, jak chociażby anoreksja. Gdy dziecko jest bombardowane idealnymi treściami, a algorytm popycha je w coraz gorsze bagno, to może się skończyć tragicznie. Dlatego specjaliści od dawna nawołują do działania i najwyraźniej w końcu doczekaliśmy się konkretów, wykraczających poza lokalne inicjatywy.
Czytaj też: Cena sukcesu? Co ósma polska bizneswoman doświadczyła dyskryminacji przy szukaniu finansowania
Duńska posłanka Christel Schaldemose, autorka rezolucji, nazwała obecną sytuację „eksperymentem”, w którym chińscy i amerykańscy giganci technologiczni (jak Elon Musk, Mark Zuckerberg i TikTok) mają nieograniczony dostęp do uwagi dzieci, niemal bez nadzoru. Parlament Europejski w swojej rezolucji skupia się na kilku kluczowych obszarach, mających na celu odwrócenie uwagi od algorytmów angażujących i ochrony młodych użytkowników:
- Zakaz algorytmów angażujących – PE wzywa do wprowadzenia zakazu stosowania algorytmów rekomendacyjnych opartych na zaangażowaniu w przypadku nieletnich. To właśnie te algorytmy, promujące treści wzbudzające silne emocje, są często obwiniane o eskalację problemów psychicznych i nadmierne uzależnienie od ekranu.
- Loot Boxy i projektowanie treści – wezwano również do zakazu loot boxów (wirtualnych przedmiotów kupowanych za prawdziwe pieniądze) oraz wprowadzenia przepisów wymagających, aby treści były projektowane jako odpowiednie dla wieku użytkownika.
- Światowy trend – Europa nie jest w tym odosobniona. Dania oficjalnie ogłosiła plan wprowadzenia zakazu korzystania z mediów społecznościowych dla dzieci poniżej 15. roku życia. Duńska Minister Cyfryzacji Caroline Stage Olsen stwierdziła: „Media społecznościowe żerują na kradzieży czasu, dzieciństwa i samopoczucia naszych dzieci, a my to teraz powstrzymujemy”.
Zwalczanie wykorzystywania seksualnego – nowe rozporządzenie
Równolegle, UE zaostrza działania przeciwko seksualnemu wykorzystywaniu dzieci (CSAM) w internecie. Przedstawiciele państw członkowskich uzgodnili stanowisko Rady dotyczące projektu rozporządzenia, które ma zapobiegać i zwalczać ten proceder.
To rozporządzenie nakłada na firmy cyfrowe (dostawców usług internetowych) obowiązek zapobiegania rozpowszechnianiu CSAM oraz nagabywaniu seksualnemu dzieci. Firmy będą musiały oceniać ryzyko i stosować środki zaradcze, takie jak udostępnianie użytkownikom narzędzi do zgłaszania niegodziwych treści czy domyślne ustawienia prywatności dla dzieci.
Kluczowym elementem tych regulacji jest ustanowienie Unijnego Centrum ds. Niegodziwego Traktowania Dzieci w Celach Seksualnych. Centrum ma wspierać państwa członkowskie i dostawców, utrzymywać bazę danych zgłoszeń i tworzyć wskaźniki do wykrywania niegodziwych treści. Co ciekawe, Rada opowiedziała się również za trwałym utrzymaniem rozwiązania tymczasowego, które pozwala firmom dobrowolnie skanować swoje usługi (np. komunikatory) pod kątem CSAM. Peter Hummelgaard, duński minister sprawiedliwości, podkreślił: „Za każdym zdjęciem i filmem jest dziecko, które padło ofiarą najokropniejszego, najobrzydliwszego wykorzystywania. To jest absolutnie nie do zaakceptowania”.
Wezwanie Parlamentu Europejskiego do ustalenia minimalnego wieku dostępu do mediów społecznościowych jest jasnym sygnałem dla platform, że „eksperyment się kończy”. Wraz z wprowadzeniem całkowitego zakazu dla najmłodszych, ograniczeniem algorytmów angażujących i równoległym zaostrzeniem walki z wykorzystywaniem seksualnym dzieci (CSAM), Unia Europejska staje się światowym liderem w zakresie obrony cyfrowej przestrzeni najmłodszych. Przyszłość mediów społecznościowych w Europie będzie musiała być bardziej bezpieczna, transparentna i odpowiedzialna.