Jak działa mózg w sytuacji krytycznej? Neurobiologia superbohatera

Wypadki się zdarzają, ale to, jak zachowamy się w sytuacji krytycznej jest kwestią indywidualną. Nasz mózg aktywuje systemy pozwalające unikać niebezpieczeństwa także w innych, znacznie bardziej przyziemnych sytuacjach. O czym dokładnie mowa?
W sytuacji krytycznej każdy może okazać się superbohaterem /Fot. Pixabay

W sytuacji krytycznej każdy może okazać się superbohaterem /Fot. Pixabay

Zespół naukowców z Instytutu Karolinski odkrył, że za unikanie niebezpieczeństw i bezinteresowne pomaganie innym są odpowiedzialne te same regiony mózgu. Szczegóły opisano w czasopiśmie eLife.

Czytaj też: Przełom w neurobiologii! Ludzkie neurony połączono z mózgiem szczura

Prof. Andreas Olsson z Instututu Karolinski mówi:

Nasze odkrycia wskazują, że system obronny mózgu odgrywa większą rolę w zachowaniach pomocowych niż wcześniej sądzono. Wyniki te przeczą konwencjonalnej wiedzy, że musimy stłumić nasz własny system strachu, aby pomóc innym, którzy są w niebezpieczeństwie.

Superbohater jest w każdym z nas

Kiedy decydujemy się pomóc komuś w niebezpieczeństwie, musimy wziąć pod uwagę, że takim działaniem stwarzamy także zagrożenie dla siebie. Mowa o sytuacjach krytycznych, np. gdy chcemy uratować kogoś uwięzionego w płonącym budynku lub tonącego. Niewiele było wiadomo o roli systemów obronnych mózgu w pomaganiu innym – teraz zbadano to szczegółowo.

W badaniu wzięło udział 49 zdrowych ochotników, których poproszono o podjęcie decyzji, czy chcą pomóc innej, nieznanej osobie uniknąć dyskomfortu związanego z łagodnym porażeniem prądem. Jeśli jednak zdecydowali się pomóc tej osobie, istniało ryzyko, że sami mogą zostać porażeni. Nieznana osoba była widoczna dla uczestnika na ekranie. Aktywność w mózgach uczestników obrazowano za pomocą rezonansu magnetycznego.

Czytaj też: “To nie brzmi dobrze”. Jak odróżnić dźwięk właściwy od niewłaściwego? Nasz mózg to wie!

Dr Joana Vieira z Uniwersytetu Karolinski mówi:

Wyniki pokazują, że systemy w mózgu, które umożliwiają ludziom unikanie niebezpieczeństwa, są również zaangażowane w tego typu bezinteresowne, pomocne zachowania wobec innych, nieznanych, jednostek. Widzimy na przykład, że ewolucyjnie starożytny region mózgu – ciało migdałowate – o którym wiadomo, że odpowiada za podstawowe zachowania obronne, jest związany z chęcią pomocy innym.

Zaobserwowano, że intensywność, z jaką ciało migdałowate i region zwany wyspą, reprezentowały zagrożenie dla badanego (a nie nieszczęścia drugiej osoby), może pozwolić przewidzieć, czy udzielimy pomocy.