Na terenie Tell Atrib, które w starożytności było zwane Athribis, prowadzone były badania polskich archeologów już w latach 80. i 90. XX wieku. Podczas wykopalisk uwagę wówczas zwróciły piece, które służyły zapewne do wypalania jakichś przedmiotów. Dzisiaj już wiemy, że najpewniej wykorzystywano je przy produkcji naczyń fajansowych – dowiadujemy się z artykułu naukowego na łamach czasopisma MDPI.
Czytaj też: Trzy różne miejsca i to samo złoto. Archeolodzy prześledzili jego pochodzenie
Polscy archeolodzy: Jerzy Trzciński i Małgorzata Zaremba z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz Krzysztof Nejbert i Grzegorz Kaproń z Uniwersytetu Warszawskiego podzielili się zaskakującym odkryciem dotyczącym pochodzenia materiału do wytwarzania fajansu. Tego typu przedmioty powstają z materiału krzemionkowego. Dotychczas nie wiadomo było, skąd brali go starożytni Egipcjanie. Uważano, że najpewniej z różnych źródeł kwarcu.
Naczynia fajansowe z materiału krzemionkowego – brali go z hałd przy kopalni złota
Badacze wzięli na warsztat siedem fajansowych mis datowanych na przedział 100 lat z okresu ptolemejskiego (IV w. p.n.e. – I w. n.e.). Przeanalizowali dokładnie pod względem jakości i ilości skład chemiczny naczyń. Wypalone one były w 90 proc. z pyłu kwarcowego, ok. 4 proc. mieszaniny wapna palonego i mączki kostnej, ok. 2 proc. mady rzecznej, 2 proc. żelatyny, 1 proc. mączki skaleniowej i 1 proc. siarczku ołowiu.
Na tej podstawie rodzaj materiału krzemionkowego skojarzyli z kopalnią piasków złotonośnych, która w tamtym czasie funkcjonowała na terenie Pustyni Wschodniej. Wówczas głównym surowcem wydobywanym było złoto, a piasek składowano w pobliżu wyrobiska na hałdach. Co ciekawe, kopalnia piasków złotonośnych nie była zlokalizowana blisko antycznego Athribis, bo aż 500-600 km na południowy wschód od miasta.
Czytaj też: Szczątki jamników znalezione w rzymskim Koloseum. Aż dziw bierze, co do czego je wykorzystywano
Warto dodać, że wyroby z fajansu były popularne niemal przez cały okres istnienia starożytnego Egiptu. Naukowcy ostrzegają, aby nie uogólniać ich doniesień w stosunku do wszystkich okresów dynastycznych. Mamy jedynie potwierdzenie co do czasu dynastii Ptolemeuszy.