Najnowocześniejsze w Polsce laboratorium badań przedklinicznych

W Narodowym Centrum Badań Jądrowych (NCBJ) oddano do użytku najnowocześniejsze w Polsce laboratorium badań przedklinicznych do badania radiofarmaceutyków

Projekt o wartości 2,5 mln zł wpłynie nie tylko na zwiększenie potencjału badawczego Ośrodka Radioizotopów POLATOM Narodowego Centrum Badań Jądrowych, ale pozwoli również na przyspieszenie prac nad nowymi lekami stosowanymi m.in. w radioterapii onkologicznej.

Badania przedkliniczne z wykorzystaniem zwierząt doświadczalnych są kluczowym etapem w procesie powstawania nowych radiofarmaceutyków i wprowadzania ich do stosowania w diagnostyce i terapii onkologicznej. W trakcie badań przedklinicznych dokonuje się oceny potencjalnej skuteczności leku, jego biodystrybucji i metabolizmu, identyfikuje organy krytyczne narażone na działanie radiacyjne oraz wstępnie oszacowuje dawki preparatu dla pierwszej fazy badań klinicznych. Wszystkie nowe radiofarmaceutyki stosowane w diagnostyce i terapii onkologicznej, ze względu na ich zastosowanie w ratowaniu ludzkiego życia, muszą przejść właśnie taką procedurę.

„Wysokospecjalistyczne laboratorium badań przedklinicznych jest strategicznie istotną częścią każdego ośrodka produkującego i opracowującego nowe radiofarmaceutyki. Dlatego też  włączywszy w nasze struktury Zakład Leków Izotopowych Narodowego Instytutu Leków, podjęliśmy decyzję o unowocześnieniu i doposażeniu pracowni” – mówi dr inż. Dariusz Socha, dyrektor OR Polatom NCBJ – „dzięki temu dysponujemy dziś najnowocześniejszym w kraju laboratorium badań przedklinicznych. Budując je kierowaliśmy się najnowszymi zaleceniami europejskich i światowych organizacji ds. badań na zwierzętach, realizując zasadę 3R (Replacement, Reduction, Refinement), czyli minimalizacja badań na zwierzętach wraz z uzyskiwaniem wysokiej jakości  danych w wyniku ich prowadzenia.”

Nowe laboratorium badań przedklinicznych znacząco zwiększy potencjał badawczy OR Polatom NCBJ. Teraz polscy naukowcy będą mogli m.in. stosować modele ludzkich nowotworów u zwierząt o obniżonej odporności immunologicznej, przeprowadzać wielofunkcyjne obrazowanie rozmieszczenia fizjologicznego radiofarmaceutyków in vivo na  doświadczalnych modelach zwierzęcych jak również badać specyficzność poszczególnych leków, np. gromadzenie znacznika na poziomie komórkowym i tkankowym.

Najważniejszym wyposażeniem nowego laboratorium badań przedklinicznych jest wart 1,4 mln zł zestaw gamma kamery i PhotonImager, urządzenia służące do obrazowania zwierząt technikami scyntylacyjnymi i optycznymi. Pozwalają one na śledzenie losów leku w organizmach zwierząt doświadczalnych, jego gromadzenie i przemieszczanie się, możliwe jest nawet uwidocznienie gromadzenia w pojedynczych komórkach. Urządzenia dają możliwość badania leków znakowanych radionuklidami gamma promieniotwórczymi (np. 99mTc), wysokoenergetycznymi beta-emiterami (np. 90Y, 18F) poprzez wykorzystanie efektu Czerenkowa, a także sondami bioluminescencyjnymi i fluorescencyjnymi. Co więcej, nowe urządzenia nie wymagają uśmiercania myszy i szczurów. Dzięki temu naukowcy będą potrzebowali nawet sześć razy mniej zwierząt do wykonywania niezbędnych procedur. Właśnie dla nich wybudowano nowoczesne klatki spełniające najwyższe standardy takie jak: zapewnienie odpowiednio czystego powietrza, komfortową temperaturę w zakresie 22 stopni Celsjusza (z możliwym maksymalnym odchyleniem o dwa stopnie), 55% wilgotności względnej powietrza, oświetlenie o regulacji intensywności zgodnie z cyklem dobowym 12/12 a także niski poziom hałasu (poniżej 60dB). Nowa zwierzętarnia spełnia wszystkie najwyższe wymagania i jest bieżąco kontrolowana przez Inspektorat Weterynarii.

„O wysokiej jakości naszych prac świadczy to, że jednym z naszych klientów jest niemiecka firma ROTOP” – mówi dr hab. Piotr Garnuszek, kierownik zakładu badawczego OR Polatom NCBJ – „liczba odbiorców naszych usług stale się powiększa, a nasze innowacyjne produkty są cenione na całym świecie. Wciąż pracujemy nad nowymi rozwiązaniami, które nie tylko sprzyjają rozwojowi naszego Instytutu, ale przede wszystkim pomagają lekarzom w ratowaniu ludzkiego życia”.