Badacze z Virginia Tech i University of Washington wykorzystali dane zgromadzone w ramach Dog Aging Project, który śledzi życie dziesiątek tysięcy amerykańskich psów domowych. W ramach najnowszej analizy prześwietlono informacje dotyczące imponującej liczby 47 444 zwierząt zarejestrowanych w latach 2020-2023. Skala tego przedsięwzięcia robi wrażenie – nigdy wcześniej nie przebadano zachowań aż tylu psów.
Psy i ich tajemnice
Właściciele uczestniczący w projekcie wypełniali szczegółowy kwestionariusz Health and Life Experience Survey, zawierający skróconą wersję narzędzia C-BARQ powszechnie używanego przez specjalistów od psiej psychiki. Naukowcy zastosowali zaawansowaną analizę statystyczną, grupując zachowania w cztery kluczowe kategorie: strach, uwaga i pobudliwość, agresja oraz podatność na szkolenie.
Czytaj też: Psy wywąchają stres z oddechu ludzi. Mogą zapobiec atakowi paniki zanim nadejdzie
Wyniki opisane w PLOS One przyniosły kilka zaskakujących obserwacji. Psy mieszanych ras okazały się bardziej lękliwe, wymagające uwagi i agresywne niż ich rasowi odpowiednicy, choć w kwestii podatności na szkolenie nie odnotowano między nimi różnic. Co ciekawe, rozmiar ciała ma wyraźny wpływ na temperament – psy ważące poniżej 9 kg były znacznie bardziej lękliwe, agresywne i wymagające uwagi, przy jednoczesnej mniejszej podatności na szkolenie w porównaniu z większymi osobnikami.
Jeśli chodzi o płeć, suczki konsekwentnie osiągały lepsze wyniki w podatności na szkolenie niż samce. Wiek również okazał się istotnym czynnikiem – szczenięta były bardziej wymagające uwagi, ale mniej lękliwe i agresywne, choć jednocześnie mniej podatne na szkolenie niż dorosłe psy.
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych odkryć były obserwacje dotyczące wpływu kastracji i sterylizacji. Wbrew powszechnym opiniom, psy po tych zabiegach oceniano jako bardziej lękliwe, agresywne i mniej podatne na szkolenie w porównaniu z osobnikami nieoperowanymi.
Paul McClure z Virginia Tech, autor raportu, mówi:
To sprzeciwia się przekonaniu, że sterylizacja lub kastracja zmniejsza agresję u psów.
Naukowcy zaznaczają, że ich praca ma pewne ograniczenia, ponieważ opiera się na danych zgłaszanych przez właścicieli, co może prowadzić do subiektywnych ocen. Wyniki wskazują na korelacje, nie dowodząc przyczynowości. Mimo to badanie stanowi solidny fundament dla przyszłych analiz.
Courtney Sexton z Virginia Tech, główna autorka badania, dodaje:
Co najważniejsze, dzięki tym danym jesteśmy podekscytowani, że mamy teraz punkt wyjścia, od którego możemy kontynuować śledzenie zmian w zachowaniach dziesiątek tysięcy psów w miarę ich starzenia się.
Planowane jest śledzenie zmian w zachowaniu psów w czasie, co może pomóc w identyfikacji wczesnych oznak chorób lub spadku funkcji poznawczych. Nagłe zmiany w poziomie strachu czy agresji mogą sygnalizować problemy zdrowotne na długo przed pojawieniem się fizycznych objawów.
Te odkrycia, choć wymagające dalszych badań, mogą znacząco wpłynąć na rozwój medycyny weterynaryjnej oraz metody szkolenia i opieki nad psami. Lepsze zrozumienie czynników kształtujących psie zachowania pomoże właścicielom i trenerom dostosować metody wychowania do indywidualnych potrzeb każdego zwierzęcia. Warto jednak pamiętać, że każde zwierzę jest jedyne w swoim rodzaju i żadne badanie nie zastąpi indywidualnej obserwacji i zrozumienia potrzeb własnego psa.