Za odkryciem stoją przedstawiciele McGill University oraz Indian Institute of Science. To właśnie oni odebrali wspomniany sygnał radiowy. Istotną rolę w jego poszukiwaniach odegrało zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, podczas gdy danych dostarczył teleskop GMRT (Giant Metrewave Radio Telescope).
Czytaj też: Odkryto najdalsze gwiazdy w naszej galaktyce – w połowie drogi do Andromedy
Obserwacje były prowadzone na tzw. linii wodoru 21 cm, czyli elektromagnetycznej linii widmowej powstałej w wyniku zmiany stanu energetycznego neutralnych atomów wodoru. Do wykrycia takiego sygnału, tożsamego z obecnością atomowej formy wodoru, służą radioteleskopy o niskiej częstotliwości.
Sygnał radiowy związany z wodorem przebył około 8,8 mld lat świetlnych
O szczegółach sprawy możemy przeczytać na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Jak się okazuje, dotychczasowy rekord w tym zakresie – wynoszący około 4,1 mld lat świetlnych – został pobity ponad dwukrotnie. Nowa detekcja miała bowiem miejsce na dystansie 8,8 mld lat świetlnych. W momencie emisji sygnału wszechświat miał więc zaledwie 4,9 miliarda lat.
Wodór stanowi paliwo, dzięki któremu powstają gwiazdy, a następnie utrzymują się przy życiu. Kiedy gorący zjonizowany gaz otaczający galaktykę ulega ochłodzeniu, dochodzi do tworzenia się wodoru. Pierwotnie ma on formę atomową, by następnie przekształcić się w molekularną. Z tego względu, dzięki dalszym postępom w prowadzonych badaniach, naukowcy mogliby lepiej zrozumieć ewolucję wszechświata w różnych epokach kosmologicznych.
Co ciekawe, astronomowie wyciągnęli też inny, intrygujący wniosek. Masa wodoru atomowego w obserwowanej galaktyce jest niemal dwukrotnie większa od masy gwiazdowej. Dzięki nadchodzącym, jeszcze czulszym instrumentom, naukowcy zyskają narzędzia umożliwiające nawet dokładniejsze poznawanie okoliczności, w jakich narodził się wszechświat i pierwsze obiekty w jego historii.
Wykrycie neutralnego wodoru w emisji z odległego wszechświata jest niezwykle trudne i było jednym z kluczowych celów naukowych GMRT. Jesteśmy zadowoleni z tego nowego, przełomowego wyniku uzyskanego za pomocą GMRT i mamy nadzieję, że to samo będzie można potwierdzić i poprawić w przyszłości. podsumowuje Yashwant Gupta