Ryż jest uprawiany w ponad 100 krajach świata, ale to Chiny mogą pochwalić się największym jego spożyciem na świecie. W pozostałych państwach Azji jego konsumpcja przekracza 100 kg rocznie na osobę. Szczególnie korzystne właściwości wykazuje ryż brązowy, który dodany do diety, pomaga w redukcji masy ciała, obniża cholesterol i tłumi w zarodku stany zapalne.
Czytaj też: Ryż, który pomoże wyżywić miliony ludzi. Wystarczyły proste modyfikacje
Naukowcy od dawna wiedzą, że za prozdrowotne właściwości ryżu brązowawego odpowiadają jego właściwości przeciwutleniające i ochrona komórek przed stresem oksydacyjnym. Do tej pory niejasne było, jaki związek chemiczny przyczynia się do tego. Uczeni z Okayama University wreszcie to odkryli. Szczegóły opublikowano w czasopiśmie International Journal of Molecular Sciences.
Ryż brązowy i jego sekrety
Japońscy uczeni zidentyfikowali ferulan cykloartenylu (CAF) jako główny związek cytoprotekcyjny (chroniący komórki), który ponadto jest unikalny ze względu na swoją hybrydową strukturę.
Czytaj też: Tak zbierano ryż w starożytnych Chinach. Odkryto niezwykłe narzędzia sprzed 10 000 lat
Prof. Yoshimasa Nakamura z Okayama University mówi:
CAF jest hybrydowym związkiem polifenolu i fitosterolu i oczekuje się, że będzie silną substancją bioaktywną o różnych właściwościach farmakologicznych, wykazującą efekty antyoksydacyjne i efekty obniżające poziom tłuszczu we krwi.
CAF może chronić komórki przed stresem wywołanym przez nadtlenek wodoru, produkt uboczny wielu procesów metabolicznych, którego nadmiar jest toksyczny. CAF chronił także przed stresem wywołanym nadtlenkiem wodoru w znacznie wyższym stopniu niż alfa-tokoferol i gamma-tokoferol, które do tej pory wiązano z prozdrowotnymi właściwościami ryżu brązowego. CAF jest w całym ziarnie ryżu brązowego pięć razy więcej niż innych przeciwutleniaczy.
Prof. Nakamura dodaje:
Wykazaliśmy, że CAF znacząco zwiększył poziom mRNA HO-1, drobnocząsteczkowego enzymu produkującego antyoksydanty, w stężeniu podobnym do tego, które jest wymagane dla efektów cytoprotekcyjnych w odporności na uszkodzenia oksydacyjne.
Najnowsze badanie nie tylko odkrywa tajemnice korzyści zdrowotnych wynikających ze spożywania ryżu brązowego, ale także ujawnia składnik, który odpowiada za te korzyści. Naukowcy przekonują, że pozwoli to na opracowaniu funkcjonalnych produktów spożywczych i suplementów opartych na CAF.
Ryż brązowy to pełne ziarno złożone ze wszystkich elementów: łuski, zarodka i bielma. Nie jest obłuszczany i polerowany, od ryżu białego różni się nie tylko kolorem, ale także objętością łuski, która odpowiada za jego właściwości i smak. Ryż brązowy gotuje się wolniej i wolniej jest również trawiony. Ma jednak więcej białka, tłuszczu, błonnika, składników mineralnych, witamin i bioaktywnych fitozwiązków niż ryż biały. Ma przy tym niższy indeks glikemiczny (IG 50), dlatego zalecany jest osobom z celiakią i nietolerancją glutenu.