W żwirowni odkryli kawałek latającego gada. Ten stwór był większy od człowieka

Jak duże potrafiły być jurajskie pterozaury? Niektóre z nich przerastały swoimi rozmiarami nawet człowieka. Najnowsze odkrycie paleontologiczne z Wielkiej Brytanii ukazuje wyjątkowego latającego gada, którego rozmiary wymykały się poza jakąkolwiek skalę. O jakim przedstawicielu pterozaurów mowa? Jak był wielki?
Rekonstrukcja przykładowego pterozaura z grupy Ctenochasmatoidea / źródło: Zhao Chuang, Wikimedia Commons, CC BY 2.5

Rekonstrukcja przykładowego pterozaura z grupy Ctenochasmatoidea / źródło: Zhao Chuang, Wikimedia Commons, CC BY 2.5

Naukowcy z Uniwersytetu w Portsmouth analizowali w ostatnim czasie skamieniałość pterozaura z epoki jury (dokładnie z piętra tytonu, sprzed 152-145 milionów lat). Natknięto się na nią podczas badań w starej żwirowni niedaleko miejscowości Abingdon-on-Thames w hrabstwie Oxfordshire. Znalezisko nie jest niestety kompletnym szkieletem latającego gada, a jedynie fragmentem skrzydła rozłamanym na trzy części. Taka skromna próbka badawcza pozwoliła jednak uczonym na wysunięcie kilku ważnych wniosków na temat tego stwora.

Czytaj też: Odkrycie papuziego jaszczura to istny klejnot. Skóra starego gada “błyszczała” jak szkło

Z artykułu na łamach Proceedings of the Geologists’ Association dowiadujemy się, że mamy do czynienia z jednym z największych pterozaurów swoich czasów. Analiza numeryczna szczątków kości wykazała, że zwierzę charakteryzowało się prawdopodobnie rozpiętością skrzydeł rzędu 3,75 metra. Skamieniałość przypisano do grupy wczesnych pterozaurów – Ctenochasmatoidea.

Lokalizacja stanowiska paleontologicznego w żwirowni, gdzie natrafiono na skamieniałość pterozaura z epoki jury / źródło: https://doi.org/10.1016/j.pgeola.2024.05.002, CC-BY-4.0

Skamieniałość latającego gada przedstawia jednego z największych pterozaurów z epoki jury

Z początku taki rozmiar skrzydeł może wydawać się nam duży. Gdybyśmy porównali ten wynik do późniejszych, kredowych gatunków, brytyjski stwór wcale nie okazałby się taki gigantyczny. Tak naprawdę epoka jury dla pterozaurów była dopiero początkiem okresem rozwoju ewolucyjnego – najbardziej okazałe formy znajdowane są w skałach z najmłodszej z mezozoicznych epok.

Czytaj też: Na widok paszczy tego gada drżeli wszyscy. Tak naprawdę wyglądał rywal tyranozaura?

Jak tłumaczą naukowcy, największe latające gady potrafiły mieć rozpiętość skrzydeł aż do 10 metrów, np. w przypadku Quetzalcoatlus żyjącego w później kredzie. W jurze natomiast normą był rozmiar od półtora do dwóch metrów. Nowy okaz z grupy Ctenochasmatoidea stanowi zatem wyjątek od tej anatomicznej reguły i wskakuje na drugie miejsce w zestawieniu największych pterozaurów swoich czasów.

Grafika przedstawiająca jurajskiego pterozaura autorstwa studenta Uniwersytetu w Portsmouth, Hamzaha Imrana / źródło: Uniwersytet w Portsmouth, materiały prasowe

Czytaj też: Szczątki morskiego gada zmieniają bieg historii. Takiego osobnika nikt się nie spodziewał

„Okaz ten jest obecnie jednym z największych znanych pterozaurów z okresu jurajskiego na świecie, ustępując jedynie znalezisku ze Szwajcarii, którego szacowana rozpiętość skrzydeł sięga pięciu metrów” – przyznaje prof. David Martill, jeden z autorów pracy.