Jaki sekret skrywają zęby francuskiej arystokratki? 400 lat czekaliśmy na rozwiązanie tej zagadki

Pewna francuska arystokratka w XVII w. używała złotego drutu, aby uchronić swoje zęby przed wypadnięciem. Sekret ten odkryto 400 lat po jej śmierci.
Anne d’Alégre – portret /Fot. INRAP

Anne d’Alégre – portret /Fot. INRAP

Anne d’Alegre zmarła w 1619 r., a jej ciało zostało odkryte dopiero podczas wykopalisk archeologicznych w Chateau de Laval w północno-zachodniej Francji w 1988 r. Jej zabalsamowany szkielet, złożony w ołowianej trumnie, był nadzwyczaj dobrze zachowany. Już wtedy uczeni zauważyli, że kobieta miała protezę dentystyczną, ale bez zaawansowanych narzędzi nie byli w stanie stwierdzić nic więcej.

Czytaj też: Przychodzi mumia do lekarza. Na co umierali starożytni?

Dopiero 35 lat później naukowcy odkryli, że d’Alegre cierpiała na chorobę przyzębia, w wyniku której jej zęby dosłownie obluzowały się w dziąsłach. Szczegóły opisano w czasopiśmie Journal of Archaeological Science: Reports.

Gdy zęby nie chcą trzymać się na swoim miejscu

Wykorzystując stożkową tomografię komputerową, wykazano, że złoty drut został użyty do utrzymania razem i zaciśnięcia kilku zębów. Arystokratka miała również sztuczny ząb wykonany z kości słoniowej, a nie z kości hipopotama, co było popularne w tamtych czasach.

Dr Rozenn Colleter, archeolog z National Institute of Preventive Archaeological Research (INRAP), mówi:

Ta ozdoba dentystyczna tylko pogorszyła sytuację. Złote druty wymagają wielokrotnego dokręcania przez lata, co jeszcze bardziej destabilizuje sąsiednie zęby.

Francuzka cierpiała z bólu nie tylko ze względów medycznych. Istniała ogromna presja na arystokratkach w tamtym czasie, gdy wygląd był postrzegany jako związany z wartością i rangą w społeczeństwie. Ambroise Pare, który był lekarzem kilku francuskich królów i zaprojektował podobne protezy dentystyczne, twierdził, że “jeśli pacjent jest bez zębów, jego mowa staje się zdeprawowana”.

Zęby Anny d’Alégre /Fot. INRAP

D’Alegre żyła w niespokojnym okresie francuskiej historii. Była hugenotką, protestantką, która walczyła przeciwko katolikom we francuskich wojnach religijnych pod koniec lat 1500. W wieku 21 lat była już raz owdowiała i miała młodego syna, Guya XX de Laval. Kiedy kraj pogrążył się w ósmej wojnie religijnej, D’Alegre i jej syn byli zmuszeni ukrywać się, a ich majątek został skonfiskowany przez króla. Jej syn przeszedł na katolicyzm i poszedł walczyć na Węgrzech, ginąc w bitwie w wieku 20 lat. Po owdowieniu po raz drugi D’Alegre zmarła na chorobę w wieku 54 lat.

Czytaj też: Obraz Rembrandta zaskoczył obecnością rzadkiej substancji. Co skrywa “Straż nocna”?

Dr Rozenn Colleter podsumowuje:

Zęby D’Alegre pokazują, że przeszła przez wiele stresów. Mam nadzieję, że nowe badania idą trochę w kierunku jej historycznej rehabilitacji. Warto pamiętać, że poważne choroby przyzębia dotykają dzisiaj nawet 1/5 dorosłych na świecie.