Długofalowe plany Włoch
Stworzenie zrównoważonej przyszłości jest obecnie jednym z celów, które Włochy sobie wyznaczyły i do których w ostatnich latach coraz bardziej się zbliżają: synergia między instytucjami lokalnymi i krajowymi, między przedsiębiorcami i obywatelami sprawiła, że nasz naród stał się pozytywnym przykładem w sektorze zrównoważonego rozwoju, a inwestycje przewidziane w Narodowym Planie Odbudowy i Stabilizacji stanowią kolejny krok naprzód w zagwarantowaniu przyszłości o niskim wpływie na środowisko naturalne w całym kraju. Skupienie się Włoch na tym sektorze wynika nie tylko z międzynarodowych zobowiązań – zrównoważony rozwój jest jednym z celów Agendy 2030 Organizacji Narodów Zjednoczonych, a także jednym z głównych obszarów zainteresowania Unii Europejskiej – ale także ze świadomości, że konieczna jest zmiana kursu, aby przyszłe pokolenia mogły w pełni korzystać z naszej planety. Ponadto ekologiczny rozwój zapewnia także firmom i konsumentom możliwość oszczędzania pieniędzy dzięki strategicznemu i mądremu korzystaniu z zasobów.
Odnawialne źródła energii
Zaczynając od sektora energetycznego, warto zauważyć, że Włochy są krajem, który należy brać za przykład, jeśli chodzi o odnawialne źródła energii: ponad jedna trzecia energii zużywanej codziennie w naszym kraju pochodzi z infrastruktury stworzonej specjalnie w celu wykorzystania tych alternatywnych źródeł energii. Na obszarach o dużym nachyleniu terenu, jak np. w Alpach i ogólnie w pobliżu gór, główną rolę odgrywa energia wodna, która od początku ubiegłego wieku jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych alternatyw dla paliw kopalnych. Tam, gdzie słońce operuje mocniej, jak na południu kraju, jest miejsce dla technologii fotowoltaicznej, która w ostatnich latach, dzięki różnym zachętom rządowym, staje się coraz bardziej popularna w domach prywatnych i firmach, które chcą obniżyć koszty; zalety instalacji fotowoltaicznych wynikają także z ich wszechstronności, ponieważ energia słoneczna może być wykorzystywana zarówno do produkcji energii, jak i do eksploatacji maszyn oraz do ogrzewania cieczy. Na dużych wyspach takich jak Sycylia i Sardynia, a także w części Apulii, Kampanii i Bazylikaty, znajduje się również wiele turbin wiatrowych, które mogą przekształcać energię wiatru w energię elektryczną rozprowadzaną na całym terytorium. Ponadto, ci, którzy nie chcą się starać o najbardziej zaawansowane systemy produkcji energii, coraz częściej decydują się na wykorzystanie źródeł energii znajdujących się w ich “ogródkach”, instalując pompy ciepła, które mogą pobierać energię z powietrza lub wody gruntowej i wykorzystywać ją do ogrzewania lub chłodzenia pomieszczeń w swoich mieszkaniach.
Oprócz tego, że Włochy wytwarzają dużą część energii ze źródeł odnawialnych, są także jednym z najbardziej efektywnych krajów w Unii Europejskiej pod względem zużycia energii. Energochłonność pierwotna, czyli zużycie energii w stosunku do PKB danego kraju, jest o 18% niższa niż średnia UE i o około 11% niższa niż w strefie euro. Duży wkład w zrównoważony rozwój wnoszą liczni włoscy przedsiębiorcy, którzy dzięki swojemu zaangażowaniu przyczynili się do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla: 345 000 wiodących firm Made in Italy przyjęło zasady zielonej gospodarki. Ten zrównoważony rozwój nadaje dodatkową wartość produktom wysokiej jakości, które są cenione i podziwiane na całym świecie. Jest to zobowiązanie przekrojowe, obecne we wszystkich sektorach naszej gospodarki: przywiązywanie dużej wagi do stosowania produktów o niewielkim wpływie na środowisko, recykling, wykorzystywanie energii odnawialnej i poszukiwanie innowacyjnych rozwiązań gwarantujących zrównoważony produkt to elementy obecne w każdym z sektorów gospodarki włoskiej, od projektowania po rolno-spożywczy, od mody po produkcję motoryzacyjną. Innowacje technologiczne są wielkim sprzymierzeńcem zrównoważonego rozwoju, ponieważ umożliwiają zagwarantowanie takiej samej ilości produktów przy jednoczesnym zmniejszeniu zużycia surowców i energii oraz przyczyniają się m.in. do obniżenia kosztów.
Jak budować, to z głową
Sektor nieruchomości wyróżnia się jako szczególnie energochłonny. Dlatego wielu przedsiębiorców postanowiło poświęcić większą uwagę zrównoważonemu rozwojowi, rewolucjonizując samą koncepcję budownictwa mieszkaniowego. Przykładem jest A-FOLD Houses, włoska firma specjalizująca się w budowie prefabrykowanych domów z drewna: nie tylko domów, ale także ośrodków wypoczynkowych, wiosek turystycznych i miejsc zakwaterowania w razie klęsk żywiołowych. “Odkąd ludzie zaczęli odczuwać potrzebę budowania własnych schronień, robili jedną rzecz: zbierali materiały z różnych źródeł, składali je razem w miejscu, które wybrali na swój dom. To, co udało nam się zrobić, to przetransportować w ciężarówkach lub kontenerach zestawy domów, które w ciągu kilku dni mogą stać się dwupoziomowymi mieszkaniami” – mówi Nino D’Incecco, dyrektor ds. sprzedaży w firmie A-FOLD House. To właśnie “pasja” skłoniła firmę do skupienia się na zrównoważonym rozwoju środowiska, co według D’Incecco oznacza “zwrócenie uwagi na krytyczną sytuację, w jakiej znajduje się obecnie nasza planeta”. Sektor budowlany jest w rzeczywistości odpowiedzialny za 40% emisji dwutlenku węgla, dlatego – dodaje przedsiębiorca – “ważne jest, aby uczynić go bardziej zrównoważonym: naturalne materiały, certyfikowane łańcuchy dostaw, optymalizacja procesów i logistyki to kluczowe czynniki w tej dziedzinie”. Dla A-FOLD Houses “innowacyjność jest spojrzeniem w przyszłość”. Ważne jest – konkluduje dyrektor – aby “istoty ludzkie na nowo odkryły to, co istotne”.
Mądre gospodarowanie odpadami
Innym aspektem, który należy wziąć pod uwagę, mówiąc o zrównoważonym rozwoju, jest zaangażowanie Włoch w gospodarkę odpadami. W tej dziedzinie, podobnie jak w sektorze efektywności energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii, pozytywnie wyróżniamy się wśród różnych narodów Unii Europejskiej. Również w tym przypadku do osiągnięcia ważnych rezultatów przyczyniają się instytucje, które prowadzą działania mające na celu segregowanie i ponowne wykorzystanie materiałów, a także obywatele i firmy, które zawsze były wyczulone na kwestię segregacji odpadów. Ten sposób działania doprowadził do osiągnięcia i przekroczenia celów narzuconych przez Unię Europejską: UE wyznaczyła dla wszystkich państw członkowskich odzysk 65% odpadów przemysłowych i miejskich do 2025 roku; Włochy nie tylko osiągnęły już ten cel, ale znacznie go przekroczyły, osiągając wskaźnik około 79%.
Recykling tych materiałów jest korzystny dla biznesu, dla planety i dla konsumentów: odpady pochodzące z niektórych firm mogą być wykorzystywane przez inne do produkcji nowych towarów, co zmniejsza zarówno koszty usuwania odpadów, jak i koszty zakupu surowców, zapewniając zmniejszenie wpływu na środowisko naturalne i obniżenie ceny końcowej produktu. Jest to korzystny wybór zwłaszcza w czasach trudności z zaopatrzeniem w surowce. Recykling jest więc również opłacalny ekonomicznie, do tego stopnia, że wiele firm stosuje zasady gospodarki cyrkularnej, ponownie wykorzystując własne odpady lub przerabiając je na materiały dla innych firm.