Paszczaki (Podargidae), zwane też paszczakowatymi lub zmrocznikami, to rodzina ptaków z rzędu paszczakowych (Podargiformes). Ich angielska nazwa brzmi „frogmouth”, jest więc połączeniem słów frog i mouth, i oznacza po prostu „żabie usta”. Ale tak angielska, jak i polska nazwa tej ptasiej rodziny nie nawiązuje do ich niezbyt atrakcyjnego wyglądu.
Ptaki z rodziny paszczaków potrafią bardzo szeroko otworzyć dziób, co pomaga im w chwytaniu owadów i właśnie tej umiejętności zawdzięczają swoje imię. Druga ze wspomnianych nazw – zmroczniki – nawiązuje do tego, że prowadzą nocny tryb życia. W ciągu dnia siedzą nieruchomo na gałęzi, bardzo dobrze ukryte dzięki maskującemu upierzeniu. Co ciekawe, paszczaki są słabymi lotnikami. Występują głównie w południowej i południowo-wschodniej Azji, Australii, Nowej Gwinei i na Wyspach Salomona.
Brzydota przyciąga uwagę i budzi emocje
O paszczakach po raz pierwszy zrobiło się głośno w 2004 roku. Wówczas to w artykule, który ukazał się na łamach „Nature Australia”, zostały okrzyknięte „najbardziej niefortunnie wyglądającymi ptakami świata”.
Teraz nowa publikacja udowadnia, że ten niechlubny tytuł wcale im nie zaszkodził. Wręcz przeciwnie. Autorzy artykułu w „i-Perception” twierdzą, że to właśnie paszczaki są najbardziej intagramogennymi ptakami.
W swoim badaniu naukowcy używają terminu „instagrammable”. Używa się do opisu obiektów atrakcyjnych wizualnie, odpowiednich do opublikowania na Instagramie i potencjalnie budzących największe zainteresowanie użytkowników tej platformy społecznościowej.
Oznacza to, że chociaż paszczak okazał się liderem tego zestawienia, to nie dlatego, że jego zdjęcia zalały Instagram, lecz dlatego że fotografie z paszczakami budziły największe zainteresowanie i zgromadziły najwięcej reakcji w porównaniu z ujęciami innych ptaków.
Jak obliczono wskaźniki popularności
Naukowcy przyjrzeli się zdjęciom opublikowanym na dziewięciu najbardziej popularnych instagramowych kontach, które są poświęcone ptakom. Łącznie konta te obserwuje prawie 3,5 mln użytkowników.
Po obejrzeniu ponad 27 tys. zdjęć, badacze odkryli, że paszczaki pojawiły się tylko na 65 z nich. Mimo niewielkiej reprezentacji, każda z fotografii z paszczakiem zebrała znacznie więcej polubień niż ujęcia jakichkolwiek innych gatunków ptaków (w stosunku do liczby użytkowników, którzy widzieli zdjęcia).
Aby ocenić instagramową popularność poszczególnych gatunków ptaków, naukowcy obliczyli oczekiwaną liczbę polubień, które powinno uzyskać każde ze zdjęć – na podstawie czasu opublikowania zdjęcia i liczebności śledzących konto. Zdjęcia, które otrzymały więcej polubień niż oczekiwano, otrzymywały ocenę pozytywną, a zdjęcia, które otrzymały mniej polubień – negatywną.
Autorzy analizy ustalili, że jest kilka stałych czynników estetycznych, które wydają się konsekwentnie „podbijać” popularność zdjęć. Odkryli na przykład, że ptaki o niebiesko-żółtym upierzeniu wypadały w zestawieniu lepiej, niż ptaki o żółtych i zielonych piórach. Także im bardziej unikatowy lub nietypowy był ptak na zdjęciu, tym większą cieszył się popularnością.
Na podium także gołębie i dudek
Do tej ostatniej grupy bez wątpienia zaliczają się właśnie paszczaki. Wysokie miejsca w rankingu instagramowej popularności zajęły też ptaki z rodziny gołębiowatych – szczególnie rasy o kolorowym upierzeniu; bananojad (Corythaeola cristata) i dudek (Upupa epops), noszący przepiękną koronę z piór i prezentujący kontrastowe upierzenie.
Drugi koniec zestawienia należy do sępa, bociana i dwóch ptaków morskich – brodźca i ostrygojada.
Każdy, kto chciałby stworzyć własny subiektywny ranking najlepiej wypadających na Instagramie ptaków, może odwiedzić konta, które wzięli pod uwagę autorzy badań. Oto one: @best_birds_planet, @best_birds_of_world, @nuts_about_birds, @birdfreaks, @birdsonearth, @bestbirdshots, @audubonsociety, @bird_brilliance, @your_best_birds.
Źródło: i-Perception