Czarne dziury to najbardziej fascynujące obiekty w przestrzeni kosmicznej. O ile gwiazdy mogą fascynować swoimi gigantycznymi rozmiarami, o tyle czarne dziury wymykają się całkowicie naszej intuicji, a fakt, że nie jesteśmy w stanie zajrzeć do ich wnętrza obserwacyjnie, sprawia, że przyciągają naszą uwagę, odkąd naukowcy po raz pierwszy poinformowali, że takie obiekty mogą w ogóle […]

W 2019 roku międzynarodowy zespół astrofizyków zorganizował konferencję, na której całemu światu zaprezentował pierwszy w historii obraz otoczenia supermasywnej czarnej dziury. Obraz ten został stworzony za pomocą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń obserwującego w 2017 roku centrum galaktyki Messier 87. Co udało się zaobserwować? Na zdjęciu, czy też obrazie, widać cień horyzontu zdarzeń oraz jasny dysk akrecyjny […]

Kiedy w 2019 roku przedstawiciele międzynarodowego zespołu astronomów z wielką pompą przedstawiali pierwsze w historii zdjęcie otoczenia czarnej dziury wykonane za pomocą Teleskopu Horyzontu Zdarzeń, świat mógł po raz pierwszy przyjrzeć się najbardziej fascynującym obiektom we wszechświecie. Jakby nie patrzeć zrozumienie tożsamości czarnych dziur wymyka się ludzkiemu poznaniu. Jednocześnie podczas tej samej konferencji dowiedzieliśmy się, […]

Przez większość czasu zmiany we wszechświecie zachodzą stopniowo i ewolucyjnie. Wyjątkiem są nagłe i krótkotrwałe zjawiska takie jak na przykład eksplozje supernowych pod koniec życia masywnych gwiazd. Takie właśnie zjawisko skatalogowane pod numerem J221951 zostało odkryte w 2019 roku. Okazało się, że było to jedno z najjaśniejszych zjawisk przejściowych, jakie dotąd zarejestrowano. Teraz naukowcy w […]

Układ Słoneczny, jak i wszystkie inne układy planetarne, gwiazdy i cała materia w Drodze Mlecznej krąży wokół supermasywnej czarnej dziury Sgr A* znajdującej się w jej środku. Ten niewidoczny bezpośrednio obiekt ma masę 4,2 miliony razy większą od masy Słońca. Aktualnie Sgr A*, której obraz ujrzeliśmy w 2022 roku dzięki obserwacjom prowadzonym za pomocą Teleskopu […]

Kiedy materia opada do wnętrza czarnej dziury, przekracza horyzont zdarzeń, informacja o niej znika bezpowrotnie. Tak przynajmniej przez wiele lat się wydawało, wszak zza horyzontu zdarzeń nigdy już żadna materia na zewnątrz się nie wydostaje. Wybitny fizyk i kosmolog Stephen Hawking podejrzewał jednak, że informacja może jednak przetrwać nawet w takim miejscu jak bezpośrednie otoczenie […]

Galaktyki aktywne to takie aktywne, w których największa ilość emitowanej energii pochodzi nie z gwiazd czy ośrodka międzygwiezdnego, a z tego co się dzieje w jej jądrze. Stąd i też taki stan rzeczy odzwierciedlony jest w określeniu najczęściej używanym do mówienia o nich, czyli w aktywnych jądrach galaktycznych. Głównym graczem w takich obiektach jest supermasywna […]

Na przestrzeni lat astronomom udało się odkryć we wszechświecie bliższym i dalszym czarne dziury niemal o każdej masie, począwszy od tych najmniejszych powstałych w eksplozjach supernowych masywnych gwiazd, przez czarne dziury o masie pośredniej, po supermasywne kolosy o masie rzędu całych miliardów mas Słońca. Teraz w nietypowy sposób udało się odkryć jedną z najmasywniejszych czarnych […]

Niedawno mieliśmy okazję zobaczyć zdjęcie czarnej dziury, a teraz również możemy ją usłyszeć. Brzmi niewiarygodnie? Przy odrobinie technik remiksowania naukowcy NASA byli w stanie wygenerować dźwięk odpowiadający falom, jakie wzbudza czarna dziura w gromadzie galaktyk Perseusza. Wydawałoby się, że w kosmosie panuje kompletna cisza. I to w zasadzie jest prawda. Próżnia nie sprzyja powstawaniu dźwięków […]