Recenzje książek.
UZALEŻNIENI OD SMUTKU
„Zdrowienie z depresji widzę jak walkę lub może raczej jak ciągłą gotowość do walki o siebie przeciwko potworowi smutku, załamania, złości, nieufności, braku nadziei i zniechęcenia do życia” – pisze Ewa Woydyłło, psycholog zajmująca się m.in. terapią uzależnień i współuzależnień. I zmaganie się z depresją traktuje właśnie jak walkę z nałogiem. Opisuje na przykład ruch Anonimowych Depresantów, wykorzystujący metodologię wypracowaną przez Anonimowych Alkoholików. Proponuje medyczne i niemedyczne sposoby walki z tą chorobą, porusza problem farmakoterapii i psychoterapii w jej leczeniu. Radzi również, jak postępować, gdy na depresję cierpi ktoś nam bliski. A przede wszystkim pisze o tym, jak wykształcić w sobie sprężystość emocjonalną, zapewniającą zdrowie psychiczne. Wśród wielu publikacji na ten temat książka Ewy Woydyłło wydaje się szczególnie praktyczna i wspierająca.
Ewa Woydyłło, „Bo jesteś człowiekiem. Żyć z depresją, ale nie w depresji”, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2012
POTĘGA NAWYKU
W czasach, kiedy prawdziwsze niż kiedykolwiek wydaje się powiedzenie, że jedyna pewna rzecz to zmiany, nie brakuje książek o tym, jak zmian dokonywać. Autorzy bestsellerowego poradnika „Zmień wszystko, co chcesz” opierają swoją teorię na badaniach prowadzonych w laboratoriach Change Anything u podnóża gór Wasath w Utah w Stanach Zjednoczonych. Na podstawie tych badań doszli do wniosku, że aby zmienić w życiu coś istotnego, na przykład porzucić nałóg, nauczyć się oszczędzać albo schudnąć, trzeba skorzystać z sześciu źródeł siły wpływu, czyli wykorzystać nie tylko osobiste umiejętności i motywację, ale także sięgnąć po wsparcie społeczne i odpowiednio zarządzać światem materialnym. Choć teoria brzmi skomplikowanie, autorzy tłumaczą ją na jasnych przykładach i przytaczają mnóstwo historii osób, które zmian już dokonały.
Kerry Patterson, Joseph Grenny, David Maxfield, Ron McMillan i Al Switzler, „Zmień wszystko, co chcesz. Przełomowa strategia rozwoju osobistego”, Wydawnictwo G+J, Warszawa 2012
ZWOLNIJ!
Carl Honoré, brytyjski dziennikarz i publicysta, znany jest polskim czytelnikom jako autor książki „Pod presją”, w której namawiał rodziców, by odpuścili swoim dzieciom. W „Pochwale powolności” Honoré przekonuje, że warto odpuścić także sobie. „Nadeszła pora, by rzucić wyzwanie naszej obsesji robienia wszystkiego szybciej. Prędkość nie zawsze jest najlepszą strategią” – pisze, przypominając, że przecież ewolucja promuje najsprawniejszych, nie najszybszych. Pod wpływem obsesji spieszenia się i oszczędzania czasu stale się wściekamy i tracimy umiejętność cieszenia się życiem. Honoré w poszukiwaniu przepisu na to, jak zwolnić i znaleźć swoje tempo (czyli – jak mawiają Włosi – „tempo giusto”), odwiedza warsztaty seksu tantrycznego, przygląda się ruchowi Slow Food i Powolnych Miast, sprawdza, czy da się zwolnić w pracy i w domu (na przykład nie spieszyć się tak przy wychowywaniu i edukowaniu dzieci).
Carl Honoré, „Pochwała powolności”, Drzewo Babel, Warszawa 2012
TERAPIA WSTRZĄSOWA
„Złość i negatywne nastawienie czasami są bardzo motywujące. Czasami musisz się porządnie wkurzyć, aby coś zmienić” – pisze człowiek, który na okładce swej książki przypomina nieco zbira, a sam o sobie mówi per „pitbull rozwoju osobistego”. Czy Larry Winget faktycznie jest takim złym chłopcem? Wystarczy obejrzeć kilka fragmentów jego wystąpień czy przeczytać tę książkę, by przekonać się, że w rzeczywistości to niemal klasyczny coaching. Owszem, czasem obcesowy, czasem prowokujący, ale daleko mu do stosowania agresji psychicznej. Winget wychodzi z założenia, że nie wszyscy ludzie są w stanie posłuchać mądrego przewodnika duchowego – niektórymi należy po prostu potrząsnąć, żeby wyszli ze swojej strefy komfortu. Ale pod tą niegrzeczną oprawą kryją się całkiem sensowne rady: słuchaj innych, dbaj o siebie, inwestuj w dobre książki i dobre związki. Trudno się nie zgodzić.
Larry Winget, „Zamknij się, przestań narzekać i zacznij żyć. Kopniak ku lepszemu życiu”, Wydawnictwo IPS, Warszawa 2011
WYCHOWAJ DZIECKO I SIEBIE
Książka oparta na rzetelnych badaniach naukowych i doświadczeniu samego autora w pracy z rodzinami amerykańskimi i polskimi. Prof. Kapalka przedstawia nie tylko samą drogę do poprawy zachowania dziecka, ale też statystyczne wyliczenia skuteczności kolejnych etapów. Ostrzegamy jednak: tytułowe kroki to zadania, które muszą wykonać rodzice, nie dzieci. I kroki te są trudne – aby wykonać choćby jeden, potrzeba kilku tygodni. Podczas lektury można odnieść wrażenie, że kroki w równym stopniu co dziecko wychowują rodzica, który musi wykazać się konsekwencją i koncentracją, elastycznością i umiejętnością interpretowania zachowań. Musi zarówno panować nad emocjami, jak i okazywać żywe uczucia. Bez wątpienia przejście opisanej w książce drogi zmieni nie tylko dziecko, zmieni też dorosłego – i może pomóc dorosłemu nie tylko w jego relacji z dzieckiem.
George M. Kapalka, „Niegrzeczne dzieci. 9 kroków do posłuszeństwa”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2012
PO CO TEN COACHING
Jonathan Passmore, brytyjski coach i psycholog, zebrał teksty ponad dwudziestu coachów odpowiadające na pytania ważne zarówno dla osób, które zawodowo zajmują się coachingiem lub kształcą się w tym kierunku, jak i dla tych, którzy są zainteresowani samorozwojem. Czytelnicy znajdą tu m.in. różne definicje coachingu, informacje o tym, czym różni się on od mentoringu, consultingu czy psychoterapii, a także wskazówki dotyczące prowadzenia coachingu w organizacjach. Katherine Tulpa, założycielka Association of Coaching, przekonuje o korzyściach finansowych, jakie przynosi inwestowanie w coaching, a Alex Szabo radzi trenerom rozwoju osobistego, jak rozpocząć i prowadzić działalność na tym polu. Szczególnie interesująca dla szerszego grona odbiorców jest część poświęcona technikom wykorzystywanym w pracy coachingowej (np. model GROW czy NLP) i artykuły dotyczące tego, jak za ich pomocą poradzić sobie choćby ze stresem.
Jonathan Passmore, „Coaching doskonały”, Muza, Warszawa 2012
CO MÓWI CIAŁO
Mężczyzna prowadzący prezentację świetnie przygotował jej strukturę, starannie dobiera słowa, jest precyzyjny. Mimo to uchodzi za kogoś, kto ma kłopoty z porozumiewaniem się. Obserwująca go konsultantka podziela ten pogląd. Jest dla niej jasne, że całym swoim ciałem mężczyzna krzyczy: „Nie jestem przekonany do tego, co mówię, źle się z tym czuję!”. Konsultantka zatrudniona, by mu pomóc, to Carol Kinsey Goman, autorka książki „Komunikacja pozawerbalna” o roli mowy ciała w życiu zawodowym. Goman łączy wyniki badań psychologicznych ze swoim doświadczeniem zawodowym. Przy lekturze przyda się lustro (w książce jest mnóstwo ćwiczeń: trzeba marszczyć czoło i nos, napinać i rozluźniać mięśnie twarzy i sprawdzać, jak to wygląda i jak się z tym czujemy). Autorka daje praktyczne rady, ale przypomina też, że „w komunikacji najważniejsze jest słuchanie”.
Carol Kinsey Goman, „Komunikacja pozawerbalna”, Wydawnictwo Emka, Warszawa 2012
MIT TALENTU
Mozart urodził się genialny, podobnie jak Leonardo, a setki lat później taki na przykład John Lennon. Co innego reszta świata, tłum przeciętniaków pozbawionych wrodzonego daru… Nic z tego – przekonuje Artur Król, coach i psycholog, który ma dobrą wiadomość dla pracowitych i złą dla leniwych: talent nie istnieje, żeby dojść do mistrzostwa w dowolnej dziedzinie, potrzeba po prostu ćwiczeń. Wiadomo nawet, ile czasu musimy na nie poświęcić: około 10 tysięcy godzin (co zapewne pamiętają czytelnicy „Poza schematem” Malcolma Gladwella). Król przywołuje wyniki badań współczesnych psychologów i neurobiologów, m.in. Vilayanura S. Ramachandrana, nazywanego Marco Polo neuronauki. Na podstawie ich teorii formułuje wnioski dotyczące nie tylko tego, ile trzeba ćwiczyć, ale i jak trzeba ćwiczyć, żeby dojść do mistrzostwa.
Artur Król, „Talent nie istnieje”, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2012
STWORZYĆ SWOJĄ MARKĘ
Analizy dotyczące przyszłości rynku pracy w jednym są zgodne: koniec z erą etatów, przywiązaniem pracownika do jednej firmy, a nawet jednego zawodu przez całe życie. To zaś oznacza, że warto się przygotować do nieustannych zmian. Niewątpliwie pomoże w tym wypromowanie własnej marki po to, by „zająć najatrakcyjniejsze miejsce na półce hipermarketowego rynku pracy lub niszowego sklepu z pracownikami dla szczególnie wymagających”. Dan Schawbel radzi, jak odkryć, stworzyć, zaprezentować i utrzymać swoją markę. Jasne, że nie będziemy się reklamować przed głównym wydaniem Wiadomości ani w przerwie sensacyjnego filmu. Na szczęście Schawbel proponuje, jak wykorzystać w tym celu media społecznościowe, np. Facebooka, LinkedIn czy Twittera. Radzi, kiedy warto stworzyć własnego bloga lub stronę internetową i jak je prowadzić, by wysiłek nie poszedł na marne.
Dan Schawbel, „Personal branding 2.0”, Wydawnictwo One Press, Gliwice 2012
SŁOWA Z SIŁĄ
Programowanie neurolingwistyczne (NLP) ciągle wzbudza wiele emocji: ma grono zagorzałych wielbicieli (można by nawet użyć określenia „wyznawcy”) i wielu równie zdeterminowanych przeciwników. Tym, którzy jeszcze nie wiedzą, jakie zająć stanowisko, a chcieliby się dowiedzieć, o co spierają się inni, polecić można książkę „Z żab w księżniczki. Jak przeobrazić siebie za pomocą słowa”. To zapis seminariów prowadzonych przez Richarda Bandlera i Johna Grindera, twórców neurolingwistycznego programowania. Twierdzą oni, że dzięki tej metodzie potrafią leczyć fobie i depresje, zwalczać nałogi i niepożądane nawyki, a także zmieniać na lepsze relacje partnerskie i zawodowe. Elementy NLP wykorzystywane są przez niektórych psychoterapeutów, coachów i trenerów.
Richard Bandler, John Grinder, „Z żab w księżniczki. Jak przeobrazić siebie za pomocą słowa”, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2011