W wykazie prac Rady Ministrów opublikowany został projekt zmian ustawowych, który zmieni działanie systemu gospodarowania odpadami w Polsce. Zmiany wprowadzane będą na poziomie gminnym, mają lepiej odpowiadać na potrzeby zarówno gmin, jak i pojedynczych obywateli i innych podmiotów, które mają tu swój udział.
Celem projektu jest także zbliżenie Polski do celów wyznaczonych przez Unię Europejską oraz Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028. Reforma ma zmniejszyć ilość odpadów, która ląduje na wysypiskach i zwiększyć ilość durowców odzyskiwanych. W uzasadnieniu projektu można przeczytać, że rząd dąży też do zapewnienia przejrzystości i sprawiedliwości systemu, co zawsze jest mile widziane.
Zmiany w gospodarowaniu odpadami
Przede wszystkim wprowadzona zostanie możliwość różnicowania opłat za odpady na podstawie masy i jakości segregacji. To ma zachęcić mieszkańców do dokładniejszego segregowania – lepsza segregacja to niższe opłaty. Wprowadzony zostanie także obowiązek sprawiedliwego rozliczania kosztów zgodnie z rzeczywistą ilością wytwarzanych odpadów. Będą też czytelniejsze zasady nakładania podwyższonych opłat za nieselektywną zbiórkę odpadów.
Projekt zmian zakłada między innymi zmiany w działaniu Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych, czyli PSZOK-ach. W planach jest wprowadzenie wymogu minimalnej liczby PSZOK-ów w zależności od liczby mieszkańców i odległości, tak by każdy miał relatywnie blisko do punktu. To na pewno zachęci Polaków choćby do zanoszenia tam starych tekstyliów, co jest naszym obowiązkiem od początku 2025 roku. Niestety na razie nie mówi się o wprowadzeniu obowiązku odbierania ich z lokali przez gminy, co byłoby znacznie skuteczniejsze. W planach jest również rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) o odpady inne niż komunalne.
Gminy zyskają możliwość wprowadzenia ulg i zwolnień z opłat związanych z odpadami dla osób starszych, niepełnosprawnych, w trudnej sytuacji życiowej oraz drobnych przedsiębiorców. Zasady odpowiedzialności za identyfikację odpadów w budynkach wielolokalowych (bloki, kamienice itp.) będą bardziej precyzyjne, co ma ułatwić indywidualne rozliczenia. Możliwość obniżenia opłat za kompostowanie bioodpadów zostanie rozszerzona na więcej typów nieruchomości. Precyzyjne zasady odpowiedzialności za identyfikację odpadów w budynkach wielolokalowych ma ułatwić indywidualne rozliczenia.