Koniec sporu o jaja kurze. Już wiadomo, co jest bardziej wartościowe: żółtko czy białko

Jaja kurze są jednymi z najzdrowszych pokarmów na świecie. Od dawna trwa jednak debata, która ich część jest bardziej wartościowa: żółtko czy białko? Polscy naukowcy mają konkretną odpowiedź.
Żółtko czy białko – co cenniejsze w jajku? /Fot. Pixabay

Żółtko czy białko – co cenniejsze w jajku? /Fot. Pixabay

Jaja kurze można przygotować na kilka różnych sposobów, a jednocześnie są wyjątkowo pożywne. Mają sporo witaminy B2, witaminy B12, witaminy B5, witaminy D, witaminy K, selenu i fosforu. Żółtko i białko różnią się od siebie zawartością składników odżywczych, a od dawna trwa debata, która z części jest “zdrowsza”.

Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa, bo jajo jest cudem przyrody w całości, bez rozbierania na czynniki pierwsze, ale dr Agata Kiciak z katedry dietetyki Śląskiego Uniwersytetu Medycznego ma dla nas pewną wskazówkę.

Jaja kurze to samo dobro

Białka są zbudowane z aminokwasów, a ich jakość jest zależna od odpowiedniej ilości tych substancji w organizmie. Nie ma lepszego źródła pełnowartościowej białka o wysokiej wartości biologicznej niż białko jaja kurzego. Jest to tzw. białko wzorcowe, bogate we wszystkie aminokwasy, także egzogenne (m.in. tryptofan, treoninę, izoleucynę, lizynę, metioninę), których organizm sam nie może wyprodukować. Jedno duże jajo zawiera 6 gramów białka.

Czytaj też: Jedno jajko dziennie. Już tyle wystarczy, żeby zwiększyć ryzyko cukrzycy o 60 procent

Żółtko jaja dostarcza wielu niezbędnych dla organizmu nienasyconych kwasów tłuszczowych, m.in. omega-3 (głównie pod postacią DHA). Ważnym składnikiem jest także lecytyna, której zawartość w żółtku jaja jest trzy razy wyższa niż w soi. Lecytyna jest niezbędna dla prawidłowego działania mózgu i całego układu nerwowego. Jest niezbędna w metabolizmie cholesterolu.

W żółtku jaja jest także dużo choliny, mało znanego składnika odżywczego wchodzącego w skład witamin z grupy B. Jej niedobór wiążę się z dysfunkcjami wątroby i serca. Cholina jest niezbędna do produkcji acetylocholiny, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za pracę mięśni (także sercowych). Warto wspomnieć jeszcze o luteinie i zeaksantynie, karotenoidach o działaniu przeciwutleniającym, których regularne podawanie zmniejsza ryzyko zaćmy i innych chorób oczu.

Chyba zatem dla nikogo nie będzie zaskoczeniem, że bardziej wartościową częścią jaja kurzego jest żółtko. Dr Agata Kiciak wyjaśnia:

Żółtko jaja kurzego ma bardziej urozmaicony skład chemiczny niż białko, jest więc bardziej wartościową częścią jaja, ale przy tym bardziej kaloryczną.

Jedno jajo zawiera 270 mg cholesterolu, ale nie oznacza to bynajmniej podwyższenia jego stężenia we krwi. Najnowsze badania wskazują, że cholesterol pokarmowy nie ma dużego wpływu na ryzyko wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych (m.in. zawałów serca czy udarów mózgu).

Czytaj też: Ma tylko 75 kcal, chroni przed cukrzycą i nadciśnieniem. Ale czy jajko jajku równe?

Warto pamiętać również, że nie bez znaczenia jest jakość spożywanych jaj. Zawartość składników odżywczych zależy od różnych czynników, m.in. rasy zwierzęcia, sposobu jego karmienia czy pory roku. Np. jaja znoszone w czerwcu mogą mieć nawet dwa razy więcej witaminy D, niż te składane w kwietniu (z powodu dostępności do światła słonecznego).