Jak wyglądało prehistoryczne kino? Nie tylko naskalne malowidła potrafiły opowiadać historie

Dzisiejszy świat animacji nieco inaczej wygląda, niż to miało miejsce chociażby 100 lat temu, nie wspominając o czasach bardziej odległych sięgających prehistorii. Okazuje się jednak, że nie tylko malowidła naskalne potrafiły opowiadać jakieś historie z życia codziennego, ale także we wczesnym okresie starożytności ludzie potrafili tworzyć coś podobnego do zootropu.
Jaskinia Chauveta

Jaskinia Chauveta / źródło: Wikimedia Commons, CC-BY-SA-2.0

Jak mogło wyglądać prehistoryczne kino? Czy podobnie jak scena z popularnego filmu animowanego „Epoka lodowcowa”? Główni bohaterowie odnajdują w jaskini malowidła, które w oczach wyobraźni zaczynają się poruszać i animować scenę z dzieciństwa włochatego mamuta. Możemy przyjąć śmiałą hipotezę, że obraz z filmu sprzed ponad 20 lat przekazuje cień prawdy – prehistoryczny człowiek miał rozbudowaną wyobraźnię, a ponadto rozumiał iluzję, jaka tworzy się, kiedy do ściany przyłożymy ogień pochodni, który „ożywi” postacie naskalne.

Czytaj też: Futro z niedźwiedzia było w modzie dawno temu. Tak nosili je nasi przodkowie

Prehistoryczne kino sprzed dziesiątek tysięcy lat? Całkiem możliwe

Francuska jaskinia Chauveta aż do 1994 roku była nieznana współczesnemu człowiekowi. W górnym paleolicie, około 30 tys. lat temu, stanowiła swoiste sanktuarium dla prehistorycznych ludzi. Na ścianach jaskini znajduje się wiele rysunków zwierząt w bardzo dynamicznych pozach.

Badania z 2015 roku, których wyniki opublikowano w Antiquity, wykazały, że ówczesny człowiek potrafił tak malować postaci zwierząt, aby światło pochodni potrafiło tworzyć złudzenie optyczne, jakby się one poruszały.

Przedstawienia lwów z jaskini Chauveta / źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna

Znacznie młodszy, bo pochodzący z okresu starożytności, przykład stanowi ceramiczna waza odnaleziona w Szahr-e Suchte, stanowisku archeologicznym we wschodnim Iranie nieopodal granicy z Afganistanem. Jest to miejsce, w którym już w 3200 r. p.n.e. istniała osada ludzka związana z kulturą Helmand.

Waza prezentuje niesłychane rysunki kozicy. Pięć powieleń zwierzęcia w różnych pozach przypomina opracowywane od XIX wieku zootropy, czyli urządzenia do oglądania ruchomych obrazów bazujących na ruchu stroboskopowym. Jak się okazuje, w epoce brązu już była znana ludziom iluzja ruchu, jaka jest wywoływana, gdy będziemy obracać okrągłą puszką (tutaj: ceramiczną wazą).

Ceramiczna waza z Szahr-e Suchte / źródło: Wikimedia Commons, CCA-SA-3.0

Czytaj też: Niewiarygodne odkrycie w grobie „położnej Jezusa”. Kto nawiedzał mogiłę Salome 1100 lat temu?

Kolejne odkrycia malowideł naskalnych, jak i jeszcze bardziej intrygujących naczyń z rysunkami, tylko pokazują nam, jak bardzo rozwinięte było rozumienie człowieka sprzed tysięcy lat na temat podstawowych zjawisk optycznych.

Więcej:kino