Kiedy zniknęła woda na powierzchni Marsa? Znacznie później, niż ci się wydaje

Słońce i krążące wokół niego planety powstały około 4,6 miliarda lat temu. Na przestrzeni swojej historii większość z tych obiektów stopniowo ewoluowała do stanu obecnego. Wiele danych wskazuje, że miliardy lat temu Mars był dużo bardziej przyjazny dla życia niż obecnie. Atmosfera otaczająca planetę była gęstsza, jądro we wnętrzu planety generowało pole magnetyczne chroniące ją przed szkodliwym promieniowaniem kosmicznym, a na powierzchni znajdowały się rzeki, jeziora i oceany ciekłej wody. Dzisiejszy Mars jednak zupełnie nie przypomina tego miejsca. Atmosfera jest sto razy rzadsza od ziemskiej, pole magnetyczne Marsa nie istnieje, a woda występuje jedynie w formie lodu, głównie na biegunach planety. Otwartym pozostaje pytanie o to, kiedy doszło do tej fundamentalnej zmiany na Marsie: miliardy, miliony czy tysiące lat temu?
mars
mars

Jedno jest pewne: zmiany te musiały zachodzić na przestrzeni całych eonów. Trzeba jednak przyznać, że gdyby się okazało, że byłaby to iście kosmiczna ironia, gdyby się okazało, że woda na powierzchni Marsa płynęła przez miliardy lat i zniknęła dosłownie chwilę przed tym, gdy na Ziemi pojawił się gatunek zdolny do myślenia o Marsie i do konstruowania urządzeń, które są w stanie dotrzeć na jego powierzchnię.

Czytaj także: Tak wygląda Mars zimą. Curiosity przesłał nową panoramę Czerwonej Planety [WIDEO]

Struktury geologiczne widoczne obecnie pośród wydm w okolicach marsjańskiego równika wskazują na coś fascynującego. Woda w tych rejonach musiała płynąć po powierzchni Marsa znacznie później niż może się na pierwszy rzut oka wydawać. Zdjęcia wykonane za pomocą kamer zainstalowanych na pokładzie pierwszego chińskiego łazika marsjańskiego Zhurong przedstawiają struktury, które mogły zostać wyrzeźbione przez płynącą słoną wodę na Marsie. Naukowcy, którzy przyjrzeli się uważniej ich składowi chemicznemu przekonują w najnowszym artykule naukowym opublikowanym na łamach periodyku Science Advances, że w okolicach równika na Marsie woda płynęła jeszcze 400 000 lat temu.

zhurong
Chiński łazik marsjański Zhurong

400 000 lat to w skali kosmicznej dosłownie chwila

Jeżeli Mars istnieje od 4,6 miliarda lat, czyli od 4600 milionów lat, to informacja o tym, że woda w stanie ciekłym zniknęła z jego powierzchni po 4599,6 milionach lat, zaledwie 400 000 lat temu wygląda co najmniej podejrzanie. Można pomyśleć, że spóźniliśmy się dosłownie o włos.

Czytaj także: Śnieg na Marsie. Łazik Zhurong to potwierdził

Problem jednak w tym, że warunki atmosferyczne panujące na Marsie 400 000 lat temu były mniej więcej takie same jak obecnie. W tej kwestii wiele się nie zmieniło w ciągu ostatnich kilkuset tysięcy lat. Skoro zatem 400 000 lat temu woda na Marsie płynęła, to całkiem możliwe, że ciekła, słona woda wciąż może znajdować się na marsjańskich nizinach.

Łazik Zhurong: woda na Marsie może płynąć nawet dzisiaj

Zdjęcia z chińskiego łazika, który wylądował w 2021 roku w regionie Utopia Planitia przedstawiają wśród wydm skaliste struktury, których kształt najbardziej przypomina ten wyrzeźbiony przez wodę. Problem jednak w tym, że gdyby owe struktury powstały miliardy lat temu, to już dawno uległyby one erozji przez wiatr. Skoro jednak nadal istnieją, to musiały powstać stosunkowo niedawno. Na podstawie pomiarów liczby i rozmiarów kraterów uderzeniowych w okolicy udało się ustalić, że wydmy, po których przez dziewięć miesięcy poruszał się Zhurong powstały 1,4 mln do 400 000 lat temu. Badacze podejrzewają, że woda, która rzeźbiła skały w tym rejonie to w rzeczywistości stopiony lód, tu i ówdzie skrywający się tuż pod powierzchnią marsjańskiego regolitu.

Zważając na stosunkowo przyjazne temperatury panujące przy powierzchni Marsa na okołorównikowych nizinach, badacze są w stanie założyć, że jeszcze obecnie wydmowe obszary mogą sprzyjać powstawaniu życia. Kto wie, być może kiedy już człowiek wyląduje w tym regionie osobiście, niezależnie od tego czy będzie to astronauta chiński, czy amerykański, w końcu dowiemy się jak wygląda kwestia lodu, ciekłej wody i życia na Marsie.