Kolejne super-Ziemie znalezione

Egzoplanety to planety położone poza naszym Układem Słonecznym. Pierwszą planetę tego rodzaju odkryto w roku 1995 – dzisiaj znamy już ponad 270 egzoplanet. Super-Ziemi, a więc skalistych planet, których masa nie przekracza dziesięciokrotnej masy Ziemi, jest wśród nich zaledwie kilka. Egzoplanety to najczęściej gazowe giganty podobne do Jowisza czy Saturna. Najwięcej emocji wywołują jednak odkrycia egzoplanet, które pod względem masy niewiele różnią się od Ziemi. Kilka dni temu naukowcy odkryli trzy kolejne super-Ziemie, krążące wokół jednej gwiazdy.

          Grupa astronomów z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) zauważyła system planetarny składający się z gwiazdy i krążących wokół niej trzech super-Ziem. Naukowcy odkryli równocześnie jeszcze jedną super-Ziemię, krążącą wokół innej gwiazdy macierzystej.
          Naukowcom udało się zauważyć planety dzięki spektometrowi HARPS, zainstalowanemu na teleskopie obserwatorium La Silla, należącym do ESO. HARPS (skrót od High Accuracy Radial velocity Planet Searcher – bardzo dokładny poszukiwacz planet metodą prędkości radialnej) umożliwia niezwykle dokładne określenie wahań prędkości radialnej gwiazdy macierzystej z dokładnością do 1 m/s.
          Pierwsza, najmniejsza ze znalezionych egzoplanet posiada masę równą 4,2 masy Ziemi, a druga i trzecia odpowiednio – 6,7 i 9,4 masy naszej planety. Ich okresy orbitalne wynoszą odpowiednio 4,3, 9,6, i 20,4 dni, a więc poruszają się one po swojej orbicie znacznie szybciej, niż Ziemia. Planety te krążą wokół gwiazdy HD 40307, położonej w odległości 42 lat świetlnych od nas. Gwiazda ta jest niewiele lżejsza, niż nasze Słońce (80% masy Słońca), a więc jej wahania pod wpływem planet są skrajnie niewielkie. Jednakże dokładne pomiary prędkości radialnej HD 40307, przeprowadzone w przeciągu ostatnich pięciu lat, pozwoliły na przewidzenie istnienia niewielkich planet.
           Naukowcy nie informują na razie, jaki klimat panuje na odkrytych Superziemiach.
Obserwatorium poinformowało również o odkryciu za pomocą HARPS dwóch innych układów planetarnych. W pierwszym z nich wokół gwiazdy krąży jeszcze jedna super-Ziemia 7,5 razy cięższa niż nasza planeta, której okres rotacji wokół gwiazdy HD 181433 wynosi 9,5 dni, a także planeta podobna do Jowisza, której rok wynosi w przybliżeniu trzy ziemskie lata. W drugim układzie znaleziono planetę o masie 22 razy większej, niż masa Ziemi i roku wynoszącym zaledwie 4 doby, a także planetę podobną pod względem masy do Saturna – jej okres orbitalny wynosi 3 lata.
          Jeden z uczestników badania, Michel Mayor z Obserwatorium w Genewie powiedział: „Czy każda pojedyncza gwiazda posiada planety, a jeśli tak, to ile? Nie znamy odpowiedzi na to pytanie, lecz osiągnęliśmy już niezwykły postęp na drodze do rozwiązania tej zagadki”.
Naukowiec uważa, że dane odkrycie jest zaledwie wierzchołkiem góry lodowej. Z analizy danych, otrzymanych za pomocą HARPS wynika, że jedna trzecia gwiazd, które pod względem swoich parametrów są podobne do Słońca, posiada albo super-Ziemie, albo planety podobne do Neptuna, których okres orbitalny wynosi mniej niż 50 dni.
          Informacje o nowych odkryciach zostały ogłoszone na międzynarodowej konferencji “Extra-solar Super-Earths” , która miała miejsce w Nantes we Francji. , JSL
źródło: ESO