Krem do twarzy sprzed 2700 lat. Stosowali go mężczyźni

Okazuje się, że już w starożytności mężczyźni sięgali po kosmetyki. Świadczyć o tym ma słoiczek z żółto-białą substancją znaleziony w grobowcu liczącym 2700 lat. W grobie odkrytym na terenie chińskiej Liujiawy, stolicy dawnego państwa wasalnego – Rui, spoczywał mężczyzna wywodzący się najpewniej z arystokracji.
Krem do twarzy sprzed 2700 lat. Stosowali go mężczyźni

„Kosmetyk w Chinach mają długą historię, a jego pochodzenie pozostaje niejasne. Potencjalnie powstał w okresie wiosenno-jesiennym (770-476 p.n.e.), ale niewiele wiadomo na temat jego wczesnego wytwarzania i stosowania” – piszą autorzy badania, które ukazało się na łamach czasopisma Archeometry

Jaskiniowe mleko księżycowe – co to takiego?

Naukowcy postanowili zbadać skład starożytnego kremu i poddać substancję dokładnej analizie. „Pozostałość [kremu] została wykonana z tłuszczu trzewiowego przeżuwaczy, zmieszanego z monohydrokalcytem pochodzącym z jaskiniowego mleka księżycowego. Był prawdopodobnie używany jako krem kosmetyczny do twarzy przez szlachcica starożytnego stanu Rui” – podają naukowcy. 

To, co autorzy badania określają jako „jaskiniowe mleko księżycowe” (ang. cave moonmilk) szerzej znane jest jako mleko wapienne. W speleologii j(nauce o jaskiniach) est to początkowa forma powstawania nacieku jaskiniowego. W stanie wilgotnym mleko wapienne ma postać pasty, jest miękkie i silnie wodniste, w stanie suchym – kredowe i bardzo lekkie. 

Występuje na ścianach jaskiń. Pokrywa je mniej więcej równomiernej grubości warstewką, tworzy podłużne, serowate zgrubienia, albo gruby, drobno uwarstwiony osad. Ma różną konsystencję – od płynnej, przez ciągliwą do galaretowatej, w zależności od zawartości wody. Zazwyczaj jest białe, czasem tylko podbarwione substancjami ilastymi.

Mleko wapienne pokrywające ściany i sklepienie jaskini / Fot. Wikipedia Creative Common/Doronenko

Narodziny przemysłu kosmetycznego

Zdaniem chińskich badaczy to właśnie zawartość mleka wapiennego w kosmetyku może oznaczać, że służył on jako krem do twarzy. Miał nadawać twarzy arystokraty białej barwy, co było wówczas uznawane za oznakę wysokiego statusu społecznego i ekonomicznego. 
„Co więcej, eksploatacja jaskiniowego mleka księżycowego, specjalnego stalaktytu w niektórych wapiennych jaskiniach, odzwierciedla związek między wczesną szkołą taoistyczną a produkcją kosmetyków” – zauważają autorzy badania. 

Może to oznaczać, że już 2700 lat temu w Chinach zajmowano się produkcją kosmetyków. Te obserwacje, wraz z odkryciem większej liczby podobnie zdobionych „słoiczków” jak ten znaleziony w grobowcu, sugerują powstanie początkującego przemysłu kosmetycznego w starożytnych Chinach. 

Zespół zwraca też uwagę na inne wyjaśnienie stosowania kosmetyku przez klasę wyższą, a także rosnącej popularności kremów z mlekiem wapiennym. Ta hipoteza uwzględnia wpływ wczesnych szkół taoistycznych, które wierzyły, że minerały z jaskiń mają właściwości magiczne.

Według naukowców odkryty krem jest najwcześniejszym znalezionym w Chinach przykładem kosmetyku związanego z mężczyzną. Dotychczas najstarsze takie znalezisko pochodziło z tzw. okresu Trzech Królestw (ok. 220-280 n.e.).

Natomiast dowody na używanie kosmetyków przez kobiety w Chinach sięgają znacznie dalej. Na przykład w 2016 roku naukowcy odkryli czerwone sztyfty kosmetyczne, o których sądzono, że były używane w latach 1980-1450 p.n.e. Istnieją dowody, że starożytni Egipcjanie używali kosmetyków już 2000 lat p.n.e.