Księżycowy GPS

Naukowcy są w trakcie opracowywania niewielkiego urządzenia, które zapobiegnie dezorientacji astronautów chodzących po powierzchni Księżyca. System nawigacji, który będzie działał na naszym naturalnym satelicie, pokaże kosmonautom kierunek ich ruchu, a także zaprowadzi z powrotem do statku.

          Nad tym oryginalnym systemem, zdolnym z wysoką precyzją ukazywać kierunki przemieszczania się astronautów na powierzchni Księżyca, pracują naukowcy na Uniwersytecie Ohio. Dookoła Księżyca nie krążą satelity GPS, tak więc spacerujący po powierzchni Księżyca kosmonauci zdani są jedynie na wizualne punkty orientacji, takie jak charakterystyczna rzeźba powierzchni. Tylko w ten sposób mogą oni określić, gdzie się znajdują i w jaką drogą mogą powrócić do statku kosmicznego. W trakcie ostatniej misji Apollo doszło nawet do tak niebezpiecznej sytuacji, w której astronauci wskutek falistego terenu zabłądzili, nie mogąc znaleźć brzegu Cone Crater, choć nieświadomie krążyli w jego pobliżu. Byli oni zmuszeni wrócić na statek, żeby nie wyczerpał im się zapas tlenu. 

          Tak zwany System Orientacji Przestrzennej i Informacji dla Astronautów na Księżycu (Lunar Astronaut Spatial Orientation and Information System – LASOIS), działający bez satelitów na orbicie okołoksiężycowej, ma być opracowany do roku 2019, na który zaplanowana jest kolejna księżycowa misja. NASA przeznaczyła na realizację projektu 1,2 mln dolarów.  

          LASOIS bazuje na oprogramowaniu i urządzeniach opracowanych przez profesora Rona Li dla dwóch łazików poruszających się po Marsie w ramach programu podwójnej amerykańskiej misji międzyplanetarnej Mars Exploration Power. Wypróbowane już urządzenia to czujniki, kamery, systemy nawigacji inercyjnej, a także inteligentne programy, pozwalające maszynom na samodzielne określenie swojego położenia względem różnych obiektów lokalnych, a także na sporządzanie mapy terenu, po którym się poruszają. W skład LASOIS wejdą czujniki ruchu umocowane na łazikach oraz na skafandrach astronautów. Komputery będą generować szczegółowe mapy lokalne, nakładając zdjęcia z orbity na zdjęcia zrobione bezpośrednio w miejscu pracy astronautów. Dodatkowo inteligentny system będzie się orientować według sygnałów przekaźników, zainstalowanych w sondach, a także w kilku stacjach bazowych, rozrzuconych po okolicy.  

          LASOIS będzie wyświetlał na monitorach urządzeń obraz podobny do tego, jaki jest wyświetlany przez współczesne nawigatory GPS. Niedługo zespół Rona Li zaprezentuje prototyp systemu i przetestuje go na pustyni Mojave. JSL

shoreline.eng.ohio-state.edu