Duże czy małe? Jakie w końcu były te dinozaury?

Mięsożerne dinozaury, które przemierzały pradawną Ziemię, były niezwykle zróżnicowane, także pod kątem rozmiaru. Niektóre nie były większe od współczesnych psów, podczas gdy inne przerosłyby autobus. Naukowcy wreszcie odkryli, czym to było spowodowane.
Dinozaury mięsożerne były i małe, i duże – ale właściwie dlaczego? /Fot. Pixabay

Dinozaury mięsożerne były i małe, i duże – ale właściwie dlaczego? /Fot. Pixabay

Mięsożerne dinozaury, czyli teropody (Theropoda), w większości były dwunożne i poruszały się w postawie półwyprostowanej. Miały różne rozmiary i naukowcy zastanawiali się, czym było to spowodowane. Teraz w Science pojawiła się praca, która próbuje odpowiedzieć na to pytanie. Prof. Patrick O’Connor z Uniwersytetu Ohio i prof. Michael D. D’Emic z Adelphi University przebadali kości dinozaurów i odkryli, że nie ma związku między tempem wzrostu a wielkością ciała.

Czytaj też: Zaginione dinozaury. Co się wydarzyło na zapomnianym kontynencie?

Prof. Michael D. D’Emic z Adelphi University, główny autor badania, mówi:

Uważa się, że większość zwierząt ewoluuje, aby być większymi poprzez szybszy wzrost niż ich przodkowie, ale to badanie pokazuje, że jest równie prawdopodobne, że większe i mniejsze zwierzęta rosły przez dłuższe lub krótsze okresy czasu podczas impulsów wzrostowych.

Mięsożerne dinozaury nie zawsze były takie same

U zwierząt zmiennocieplnych, które przechodzą fazy spowolnienia wzrostu, a czasem nawet całkowitego jego zatrzymania, występują tzw. pierścienie przyrostów rocznych (podobnie jak słoje drzew). Można je wykorzystać do oszacowania tempa wzrostu – także u dinozaurów. Szeroko rozmieszczone pierścienie wskazują na szybszy wzrost, a wąsko ułożone pierścienie mówią nam, że zwierzę rosło wolniej.

Międzynarodowy zespół badaczy zmierzył ok. 500 pierścieni przyrostów rocznych z ok. 80 różnych kości teropodów. Wnioski zaskoczyły naukowców.

Dinozaury mięsożerne były zróżnicowane pod względem rozmiaru – tempo ich wzrostu można ocenić na podstawie pierścieni przyrostów rocznych, na zdjęciu widocznych w złamanej kości goleniowej /Fot. Michael D. D’Emic

Prof. Michael D. D’Emic dodaje:

Stwierdziliśmy, że nie ma związku między tempem wzrostu a wielkością. Niektóre gigantyczne dinozaury rosły bardzo powoli, wolniej niż robią to dziś aligatory. A niektóre mniejsze dinozaury rosły bardzo szybko, tak szybko jak żyjące dziś ssaki.

Przeprowadzone badania otwierają drzwi do lepszego zrozumienia tego, jak zwierzęta regulują swój wzrost. Może być to ważne nie tylko w kontekście poznania przeszłości, ale i przewidywania zmian środowiskowych w odpowiedzi na zmiany klimatyczne. Pozwala także na ugruntowanie jednego z niedocenianych praw biologii: tempo wzrostu nie zawsze idzie w parze z wielkością ciała. 

Czytaj też: Ważne znalezisko w żołądku mikroraptora. Nie ma wątpliwości, co jadły dinozaury

Prof. Michael D. D’Emic podsumowuje:

Ma to naprawdę ważne implikacje, ponieważ zmiany w tempie versus timing mogą korelować z wieloma innymi rzeczami, takimi jak to, ile lub jak duże jest twoje potomstwo, jak długo żyjesz lub jak bardzo jesteś podatny na drapieżniki. Nasze obserwacje pobudzą badania innych grup, zarówno żyjących jak i wymarłych, aby zobaczyć jakie mechanizmy rozwojowe są najważniejsze u innych typów zwierząt.