30 kwietnia 2025 roku kończy się pilotażowy program „Profilaktyka 40 Plus”, w ramach którego badania profilaktyczne mogły za darmo wykonać wszystkie osoby, które ukończyły 40 lat. Jeśli jeszcze masz skierowanie na badania z tego programu, masz czas do 31 maja, by je wykorzystać.
Następca programu to „Moje zdrowie”, który obejmie darmowymi badaniami jeszcze większą populację. Od 1 maja 2025 badania mogą wykonać nawet 20-letni Polacy i Polki. Program przewiduje, że dla osób w wieku 20-49 lat badania będą dostępne nie częściej niż raz na 5 lat, a dla starszych nie częściej niż raz na trzy lata.
Choroby serca, nowotwory, zdrowie psychiczne i szczepienia
Program „Moje zdrowie” ma pomóc wcześniej wykrywać nowotwory, choroby układu krążenia i nerek, cukrzycę, choroby układu nerwowego (otępienie, depresja), nieprawidłowości w funkcjach tarczycy oraz wybranych chorób infekcyjnych. Obejmie także stan zdrowia psychicznego osoby badanej, styl życia i profilaktykę uzależnień. Ponadto zostaną zweryfikowane szczepienia, które zostały wykonane i będzie można dowiedzieć się więcej o szczepieniach zalecanych, na przykład na półpasiec, krztusiec, grypę przed sezonem grypowym czy przeciwko kleszczowemu zapalenie mózgu, szczególnie ważne latem. Więcej o zalecanych szczepieniach możesz dowiedzieć się na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego. W ten sposób rząd ma nadzieję zwiększyć odsetek zaszczepionych.
Czytaj też: Szczepienie przeciwko półpaścowi – decyzja, która może ochronić przed miesiącami cierpienia i powikłań
Badania zacznie ankieta. Można wypełnić ją z lekarzem lub pielęgniarką osobiście w przychodni lub samodzielnie przez internet, korzystając z Internetowego Konta Pacjenta w przeglądarce lub aplikacji mobilnej. Ankieta obejmie pogłębiony wywiad dotyczący stylu życia osoby badanej i wywiad środowiskowy. Po wypełnieniu ankiety pacjent otrzyma skierowanie umożliwiające wykonanie dalszych badań. Ono również będzie dostępne w IKP.
W ramach „Mojego zdrowia” możliwe będzie wykonanie panelu badań laboratoryjnych. Wszyscy, niezależnie od odpowiedzi udzielonych w ankiecie, będą mogli wykonać morfologię krwi, zbadać poziom glukozy i kreatyniny we krwi wraz z oszacowaną wartością eGFR (świadczy o stanie zdrowia nerek), poziom hormony TSH (świadczy o zdrowej pracy tarczycy) i lipidogram uwzględniający cholesterol całkowity, LDL, HDL oraz trójglicerydy.
Zależnie od wieku i udzielonych w ankiecie odpowiedzi można uzyskać także skierowanie na badania rozszerzone. Wśród nich może znaleźć się między innymi określenie poziomu aminotransferazy alaninowej (ALAT) i aminotransferazy asparaginianowej (ASPAT) i gammaglutamylotranspeptydazy (GGTP), świadczących o prawidłowym działaniu wątroby. Panowie mogą zbadać PSA całkowity, czyli wskaźnik przerostu prostaty. Osoby między 20 i 40 rokiem życia raz w życiu mogą wykonać także test poziomu lipoproteiny A, co pomaga w ocenie ryzyka zachorowania na choroby układu krwionośnego. Niewykluczone, że zlecone zostaną także inne testy.
Czytaj też: Polacy prawie nie mają odporności na krztusiec – ostrzega pulmonolog. Ile trwa odporność po szczepionkach?
W ciągu 14 dni od przekazania wyników do gabinetu lekarskiego odbędzie się wizyta podsumowująca. Wtedy wykonane zostaną dalsze badania, takie jak pomiar ciśnienia tętniczego i tętna. Pacjent zostanie także zmierzony i otrzyma wyliczone BMI i WHR. Osoby, które ukończyły 60 rok życia przejdą także test funkcji poznawczych (skala mini-OCG) i w razie potrzeby zostaną skierowane do dalszej diagnostyki postępującego otępienia.
Na koniec wizyty wszyscy otrzymają Indywidualny Plan Zdrowotny, analizę badań laboratoryjnych oraz wyników ankiety. Ocenione zostanie globalne ryzyko sercowo-naczyniowe. na tej podstawie pacjent otrzyma ogólne zalecenia dotyczące zmian stylu życia, zmian diety, aktywności fizycznej, zalecenia dalszych badań profilaktycznych, interwencji prozdrowotnych i oczywiście indywidualny kalendarz zalecanych szczepień. Można też liczyć na porady edukacyjne, na przykład dotyczące zdrowego żywienia.