Zespół naukowców z Francis Crick Institute wykazał, ze hormony ciążowe “przebudowują” mózg myszy, aby przygotować ją do macierzyństwa. Badania opublikowane w Science wskazują, że zarówno estrogen, jak i progesteron działają na małą populację neuronów w mózgu, uruchamiając zachowania rodzicielskie jeszcze przed przyjściem na świat potomstwa. Te adaptacje są potrzebne, bo przekładają się na silniejsze i bardziej selektywne reakcje na młode. Wiele wskazuje, że podobnie jest także u ludzi.
Hormony przebudowują mózg samicy jeszcze przed porodem
Już jakiś czas temu stwierdzono, że dziewicze samice myszy nie wykazują zbyt wielu interakcji z młodymi, podczas gdy matki poświęcają im cały swój czas. Przypisano to hormonom uwalnianym podczas porodu, które wywołują eksplozję zachowań matczynych. Ale podobne zjawisko występuje także u gryzoni, które urodziły młode poprzez cesarskie cięcie oraz dziewiczych samic, którym podawano hormony ciążowe. To by wskazywało, że wyrzut hormonów nie następuje w momencie porodu, a już znacznie wcześniej.
Czytaj też: Uczeni nie mają już wątpliwości. Mózg ciążowy istnieje naprawdę
Teraz uczeni odkryli, że samice myszy rzeczywiście wykazywały wzmożone zachowania rodzicielskie w późnej fazie ciąży i że kontakt ze młodymi nie był konieczny, aby spowodować tę zmianę zachowania. Odkryli, że estrogen i progesteron wpływają na populację komórek nerwowych w obszarze mózgu zwanym przyśrodkowym obszarem przedwzrokowym (MPOA) w podwzgórzu, który jest związany z rodzicielstwem.
Estrogen jednocześnie zmniejszał wyjściową aktywność tych neuronów i zwiększał ich pobudliwość, podczas gdy progesteron zmieniał ich bodźce, zbierając więcej synaps (miejsc komunikacji między neuronami). Zablokowanie tych neuronów całkowicie wyeliminowało zachowania matczyne podczas ciąży.
Dr Jonny Kohl z Francis Crick Institute mówi:
Wiemy, że ciało samicy zmienia się w czasie ciąży, aby przygotować się do wychowania potomstwa. Jednym z przykładów jest produkcja mleka, która rozpoczyna się na długo przed porodem. Z naszych badań wynika, że takie przygotowania zachodzą także w mózgu. Uważamy, że te zmiany, często określane jako “baby brain”, powodują zmianę priorytetu – dziewicze myszy skupiają się na kryciu, więc nie muszą reagować na potomstwo innych samic, podczas gdy matki muszą wykazywać zdecydowane zachowania rodzicielskie, aby zapewnić młodym przeżycie. Fascynujące jest to, że ta zmiana nie następuje w momencie urodzenia – mózg przygotowuje się znacznie wcześniej.
To oznacza, że w mózgu istnieje okno plastyczności, które pozwala przygotować się na przyszłe wyzwania behawioralne. Naukowcy są przekonani, że mózg może zostać w podobny sposób przebudowany u ludzi w czasie ciąży, ponieważ wpływają na niego te same hormony. Może to przyczynić się do lepszego zrozumienia zachowań rodziców i przygotowania do macierzyństwa.