3 progi starości
Badania, które opublikowano w 2019 r. w czasopiśmie “Nature Medicine” sugerują, że jeśli chodzi o biologiczne starzenie, organizm wydaje się zmieniać biegi trzy razy w ciągu naszego życia, a kluczowymi progami na tej drodze jest osiągnięcie wieku 34, 60 i 78 lat.
Innymi słowy – istnieją dowody na to, że starzenie się nie jest jednym długim, ciągłym procesem, który przez całe nasze życie porusza się z tą samą prędkością.
Te odkrycia mogą nam pomóc lepiej zrozumieć, w jaki sposób nasze ciała się zmieniają, oraz jak można skuteczniej walczyć z konkretnymi chorobami związanymi z wiekiem, takimi jak choroba Alzheimera czy choroby układu krążenia.
W tym samym badaniu zaproponowano również nowy, niezawodny sposób przewidywania wieku ludzi na podstawie poziomu białek (proteomu) w ich krwi.
“Poprzez głęboką eksplorację starzejącego się proteomu osocza zidentyfikowaliśmy falujące zmiany w czasie trwania całego życia” – napisali naukowcy w swojej pracy z grudnia 2019 roku – “Zmiany te były wynikiem klastrów białek poruszających się w odrębnych wzorcach, a ich kulminacja zwiastuje nadejście kolejnej fali starzenia”.
Zespół przeanalizował dane z osocza krwi 4263 osób w wieku od 18 do 95 lat, zwracając szczególną uwagę patrząc na poziomy około 3000 różnych białek przemieszczających się przez te systemy biologiczne i działających jako migawka tego, co dzieje się w organizmie. W wyniku tych obserwacji ustalono, że aż 1379 białek ulega zmianie wraz z upływem czasu.
Kluczowe są białka
Podczas gdy w czasie większości naszego życia poziomy tych białek często pozostają względnie stałe, naukowcy z Uniwersytetu Stanforda odkryli występowanie dużych zmian w odczytach wielu białek w okolicy wczesnej dorosłości (wiek 34), późnego wieku średniego (wiek 60) i starości (wiek 78).
To, dlaczego i jak się to odbywa, nie jest jeszcze jasne, ale jeśli okaże się, że można odtworzyć cykl zmian zachodzących w białkach, może to w przyszłości umożliwić lekarzom jeszcze bardziej skuteczną pomoc pacjentom.
Odkrycie naukowców podkreśla także związek starzenia się organizmu z krwią, na co zwróciło uwagę wiele wcześniejszych badań.
“Od dawna wiemy, że pomiar pewnych białek we krwi może dostarczyć informacji o stanie zdrowia danej osoby – przykładem może być, chociażby, lipoprotein informujący nas o stanie zdrowia sercowo-naczyniowego” – powiedział neurolog Tony Wyss-Coray z Uniwersytetu Stanforda – “Nie podejrzewano jednak, że tak wiele poziomów różnych białek – mniej więcej jedna trzecia wszystkich, którym się przyglądaliśmy – zmienia się wyraźnie wraz z postępującym wiekiem”.
Wróżenie z krwi
Naukowcy byli w stanie skonfigurować system, w którym mieszanka 373 wybranych białek we krwi mogła być wykorzystana do dokładnego przewidzenia czyjegoś wieku. Co ciekawe, w przypadkach, gdy system zawiódł, przewidując zbyt młody wiek analizowanego organizmu, pacjent był zazwyczaj bardzo zdrowy, jak na swoje lata.
Mimo obiecujących wyników swoich badań eksperci zapowiadają, że na jakiekolwiek zastosowania kliniczne ich teorii będzie trzeba czekać od 5 do 10 lat, jako że potrzeba jeszcze wiele dużo pracy, by ustalić, w jaki sposób te wszystkie białka wiążą się ze starzeniem i czy naprawdę się do niego przyczyniają.
Niemniej, nowe ustalenia stwarzają możliwość uzyskania w przyszłości badania krwi, które będzie mierzyć stopień zaawansowania procesu starzenia organizmu – przynajmniej na poziomie komórkowym. A im więcej będziemy wiedzieć o starzeniu, tym więcej będziemy mogli zrobić, by mu przeciwdziałać.