Nikola Tesla – przez lata zapomniany. Geniusz, którego wynalazki zmieniły świat

Nikola Tesla to amerykański inżynier serbskiego pochodzenia, wynalazca i elektrotechnik, który przez wielu ludzi uważany jest za najgenialniejszego człowieka XX wieku. Był ekscentrycznym odkrywcą, który w pełni poświęcił się swoim wynalazkom. Jako autor blisko 300 patentów zapisał się na zawsze w historii świata. Jego życie pełne jednak było zwrotów akcji, upadków i wzlotów. Wiele z jego zaawansowanych wynalazków używanych jest do dziś. Część została też dodatkowo unowocześniona i nadal nam wszystkim towarzyszy, choć wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy jak wiele zawdzięczamy właśnie temu człowiekowi. Kim był Nikola Tesla i co warto o nim wiedzieć?
Nikola Tesla – przez lata zapomniany. Geniusz, którego wynalazki zmieniły świat

Kim był Nikola Tesla?

Nikola Tesla był wybitnym, amerykańskim inżynierem serbskiego pochodzenia. Przyszedł na świat 10 lipca 1856 roku w Smiljanie. To obecnie chorwacka wieś, ale wówczas znajdowała się ona na terytorium Cesarstwa Austrii. Do dziś Serbowie i Chorwaci spierają się o to, czy Nikola Tesla był Serbem czy Chorwatem. Z racji na miejsce urodzenia dziś powiedzielibyśmy iż był Chorwatem. Jego rodzina była jednak serbska, a ojciec był prawosławnym prezbiterem. W tamtym czasie przyszły wynalazca Tesla był jednak obywatelem monarchii Habsburgów. 

Kto to był Tesla? Przede wszystkim genialny wynalazca, któremu zawdzięczamy między innymi baterie słoneczne, silnik elektryczny, elektrownię wodną, a nawet radio! To człowiek, który na zawsze zapisał się w historii i jako tak ważna osobistość jest bohaterem wielu książek, filmów i programów. Jednocześnie jest również jednym z najbardziej niedocenionych wynalazców, ponieważ mimo ogromnej liczby patentów, mnóstwo osób nadal nie wie, że pewne maszyny zawdzięcza właśnie jemu! Przede wszystkim zaś wszyscy zawdzięczamy mu upowszechnienie się prądu zmiennego, który jest znacznie łatwiejszy w transmisji i znacznie tańszy od prądu stałego, używanego wcześniej. 

 

Nikola Tesla: biografia

Tesla Nikola urodził się 10 lipca 1856 roku w Smiljanie, a zmarł 7 stycznia 1943 roku w Nowym Jorku. W Stanach Zjednoczonych Ameryki mieszkał od 1884 roku. Podobno jego ojciec chciał, by Nikola został duchownym, jak on. Miejscowy nauczyciel dostrzegł jednak talent młodego człowieka i postarał się o stypendium dla Nikoli. Dzięki niemu mógł wyjechać na studia inżynierskie, na politechnikę w Grazu. Potem podjął pracę w urzędzie telegraficznym w Budapeszcie, a następnie wyjechał do Paryża, do pracy w Continental Edison Company. Mimo swoich niezwykłych zdolności, nie był tam należycie wynagradzany – udał się więc do USA.

W Stanach Zjednoczonych spotkał się z Thomasem A. Edisonem, w którego laboratorium otrzymał posadę. Współpraca nie trwała jednak długo – Edison obiecał, że jeśli Tesla zwiększy wydajność generowania prądu w jego elektrowniach o 50%, otrzyma 50 tysięcy dolarów nagrody. Naukowiec Tesla znany był zaś z umiejętności rozwiązania każdego problemu. Praca nad wprowadzeniem poprawek zajęła mu prawie rok, ale udało się – zaproponował by przejść z prądu stałego na prąd zmienny. Edison – do dziś nie wiadomo dlaczego – nie zaakceptował tego pomysłu i wyśmiał zdolnego pracownika.

Tesla – nie otrzymawszy obiecanej zapłaty – zrezygnował z pracy. Przez kolejny rok ciężko pracował, by zarobić na życie. Podejmował się różnych prac, w tym między innymi kopał rowy. Udało mu się w końcu nawiązać kontakt z właścicielami Western Union Telegraph Company. Pomogli mu oni założyć Tesla Electric Light & Manufacturing. Był to przełom – Tesla mógł pracować nad podstawami generowania i przesyłania prądu przemiennego i stworzył projekty urządzeń, które były nim zasilanie. Należą do nich między innymi świetlówki i silnik elektryczny.

Prąd przemienny zwyciężył – mimo negatywnej i zawziętej kampanii, jaką podjął Edison, zdziwiony, że były podwładny osiągnął tak wielki sukces. Rynek produkcji i przesyłania prądu elektrycznego w USA został zdominowany właśnie przez prąd zmienny. Nawet elektrownie Edisona musiały w końcu zrezygnować z prądu stałego. Na życie wybitnego wynalazcy wpłynął jednak również konflikt z Guglielmo Marconim.

Tesla walczył z nim o patent na radio. Marconi otrzymał za ten wynalazek Nagrodę Nobla – Tesla dowodził jednak, że Marconi wykorzystał w swoim urządzeniu wynalezioną przez Teslę cewkę wysokonapięciową i zrobił to bez jego zgody. W wyniku przeciągającego się procesu Tesla zbankrutował. Ostatecznie jednak Sąd Najwyższy USA przyznał mu rację – wynalazcą radia jest więc Nikola Tesla. Sprawa została niestety rozstrzygnięta już po śmierci Tesli. 

Do dziś nie cichną spekulacje dotyczące jego śmierci. Oficjalnie zmarł z powodu zakrzepu tętnicy wieńcowej. Teoria ta znajduje poparcie z powodu złego samopoczucia naukowca, zaobserwowanego tuż przed śmiercią przez jego współpracowników. Z drugiej strony wynalazca zmarł 7 stycznia – dzień przed zaplanowanym spotkaniem w Białym Domu, w trakcie którego miał rozmawiać o promieniach śmierci i ich ewentualnym użyciu w trakcie wojny, by zakończyć walki. Notatki wybitnego wynalazcy – razem z tymi, na których widniały napisy “Sprawy rządowe”, a o których istnieniu wiedział jego siostrzeniec, w tajemniczych okolicznościach zniknęły z jego hotelowego pokoju. 

 

Wynalazki Tesli

Wynalazki Nikoli Tesli były przełomowe. Czasami wręcz wyprzedzały swoje czasy i okazały się niemożliwe do zrealizowania. To Nikoli Tesli zawdzięczamy początki robotyki (opracował maszynę kroczącą, maszynę latającą i maszynę pływającą). To on opatentował też pierwszy na świecie pilot radiowy. Do jego wynalazków należy również autotransformator, dynamo rowerowe i turbina talerzowa.

Wynalazki Tesli zwykle były niesamowite i bardzo przydatne. Zdarzało mu się jednak wpadać na pomysł stworzenia rzeczy bardzo nietypowych – jak silnik zasilany chrabąszczami. Był to jednak jego pierwszy wynalazek, opracowany w wieku kilku lat! Wynalazek ten – dużo później dopracowany i rozwinięty – posłużył za podwaliny do stworzenia elektrowni wodnej. Była to pierwsza elektrownia wytwarzająca prąd przemienny – zbudowano ją na wodospadzie Niagara. Jest również twórcą transformatora Tesli – wynalazku o niebywałej mocy. Wytwarza ono tak duże napięcie, że dosłownie miota wokół siebie pioruny. 

Wśród jego wynalazków było więcej takich, które wzbudzają postrach. To między innymi laserowa broń, zwana promieniami śmierci, które jednak naukowiec wymyślił po to, by zakończyć wszystkie konflikty zbrojne. Kiedy Tesla chciał opracować wynalazek redukujący napięcie pomiędzy płytami tektonicznymi, wywołał trzęsienie ziemi na Manhattanie w roku 1887. Próbował wówczas dostroić swój mechaniczny oscylator – okazał się on jednak niebezpieczny w użyciu.

To nie wszystkie urządzenia jakie wymyślił Nikola Tesla. Wynalazki często wyprzedzały swoją epokę i dlatego pojawiły się jedynie w jego planach. Jest on na przykład pomysłodawcą telefonów komórkowych – już w 1901 roku Tesla starał się przekonać inwestorów, że warto stworzyć przenośne, personalne urządzenia do przesyłania wiadomości głosowych. To właśnie Tesla jest też pierwszą osobą, która wykonała zdjęcie rentgenowskie – choć nie wiedział wtedy w jakim kierunku wykorzysta się promienie X. Niektórych z jego pomysłów nie dało się zaś zbudować do dziś – na przykład aparatu do fotografowania myśli. 

 

Nikola Tesla: żona

Wszystkie wynalazki Tesli pochłaniały jego uwagę do tego stopnia, że nigdy się nie ożenił. Był samotnikiem, który w dodatku posiadał pewne indywidualne dziwactwa. Bał się między innymi zarazków, przez co nosił rękawiczki i prosił rozmówców, żeby zbyt blisko do niego nie podchodzili. W młodości nie stronił jeszcze od ludzi, a nawet od hazardu. Później jego nastawienie uległo jednak zmianie.

Gdy odniósł sukces w USA, wiele kobiet z nowojorskiej śmietanki towarzyskiej było w nim zakochanych – w tym żona jego najlepszego przyjaciela. On był nią również zainteresowany, jednak był człowiekiem honorowym i nie chciał skrzywdzić swojego przyjaciela – znajomość z panią Johnson w żaden sposób się więc nie rozwinęła. 

 

Nikola Tesla: cytaty

O Nikoli Tesli powstało wiele książek, opracowań, artykułów, filmów i programów. Jego postać fascynuje – na jego cześć nazwano nawet firmę amerykańską (Tesla Inc.), produkującą samochody elektryczne, którego współtwórcą, dyrektorem generalnym i głównym architektem jest Elon Musk. 

Do najsłynniejszych cytatów Tesli należy jakże prorocze zdanie – odnoszące się prawdopodobnie do jego konkurentów i krytyków – że kiedyś to sama przyszłość powie prawdę i oceni każdego człowieka wedle jego pracy oraz osiągnięć. Chociaż więc teraźniejszość jest ich, przyszłość – dla której pracował ten wybitny człowiek – należy do niego. Wypowiedział również zdanie jakże istotne i w dzisiejszych czasach, gdy tak wiele wysiłku wkładamy w ochronę środowiska: “Musimy nauczyć się uzyskiwać potrzebną nam energię bez zużywania surowców”.

Wszystkie rzeczy, które opracował Tesla – wynalazki ówczesne i pomysły, które teraz zostały zrealizowane – sprawiły, że już w swoich czasach przez wielu ludzi był uznawany za geniusza. Albert Einstein, zapytany jak to jest być najmądrzejszym człowiekiem na świecie odparł, że nie wie, ale trzeba o to zapytać właśnie Teslę.