Zrozumienie, w jaki sposób rozpoznajemy emocje, to fascynująca podróż w głąb zawiłych meandrów mózgu. Emocje służą jako żywa paleta, poprzez którą doświadczamy świata i poruszamy się po nim, wpływając na nasze myśli, zachowania i interakcje. Od radości wspólnego śmiechu po ukłucie serdecznego pożegnania – emocje zabarwiają każdy aspekt naszego życia. Jednak za tymi bogatymi doświadczeniami kryje się złożona symfonia neuronowa zaaranżowana przez mózg.
Czytaj też: Potężna maszyna skanuje ludzkie mózgi. Zdjęcia nie pozostawiają żadnych wątpliwości
Grupa badawcza Genetics of Cognition koordynowana przez dr Francesco Papaleo z Istituto Italiano di Tecnologia (IIT) odkryła sieć mózgową obecną u zwierząt i ludzi, która pozwala rozpoznawać emocje innych. Badania opublikowane w czasopiśmie Nature Neuroscience torują drogę do opracowania nowych, skuteczniejszych strategii terapeutycznych w przypadku schorzeń neurorozwojowych, np. schizofrenii czy autyzmu, w których funkcje społeczne są upośledzone.
Emocje pod kontrolą dwóch odległych regionów mózgu
Rozpoznawanie i odpowiednie reagowanie na emocje wyrażane przez innych jest podstawową umiejętnością zwierząt, ponieważ zwiększa ich zdolność do skutecznej interakcji z rówieśnikami, zwiększając w ten sposób prawdopodobieństwo przeżycia. Mechanizmy mózgowe leżące u podstaw tego procesu pozostają w dużej mierze nieznane, nawet u ludzi.
Czytaj też: Ta przełomowa technika pomoże dostrzec światło w mózgu. Do tej pory nie było możliwe
Korzystając z najnowocześniejszych technik, zespół dr Francesco Papaleo odkrył obwód mózgowy zaangażowany w procesy społeczno-poznawcze, którego nigdy wcześniej nie badano. Składa się on z grupy specyficznych komórek neuronowych, które łączą dwa odległe od siebie obszary mózgu: korę przedczołową i korę retrosplenialną.
U ludzi funkcję tego połączenia sprawdzono w eksperymencie, w którym wzięło udział ponad 1000 ochotników. Każdy badany musiał oglądać ekran, na którym wyświetlały się twarze o wyrazie gniewu, szczęścia lub neutralności. Podczas testu badacze rejestrowali aktywność mózgu za pomocą rezonansu magnetycznego (MRI), aby sprawdzić, które obszary mózgu zostały aktywowane. Wyniki potwierdziły korelację pomiędzy aktywnością dwóch obszarów obwodów mózgowych – kory przedczołowej i kory retrosplenialnej – a rozpoznawaniem emocji.
Dr Francesco Papaleo wyjaśnia:
Jesteśmy podekscytowani tymi nowymi wynikami, ponieważ pogłębiają one naszą wiedzę na temat obwodów mózgowych, które kodują i w związku z tym sprawiają, że reagujemy na emocje innych. Chcielibyśmy mieć szerszy pogląd na sposób działania tych mechanizmów, zwłaszcza na to, jak ulegają zmianom w przypadku zaburzeń psychiatrycznych i neurorozwojowych.
Obecne leki stosowane w leczeniu schorzeń neurorozwojowych nie są selektywne, oddziałują bez rozróżnienia na wiele typów neuronów. Możliwe wydaje się opracowanie strategii terapeutycznych ukierunkowanych na określone obwody mózgowe, tak aby zmniejszyć skutki uboczne, zwiększając jednocześnie skuteczność leczenia.