Oczy zdradzą, jaką decyzję podejmiemy, zanim to zrobimy

Oczy faktycznie są zwierciadłem duszy? Najnowsze badania sugerują, że to, w jaki sposób patrzymy na różne przedmioty, może ujawniać wzorce w podejmowanych przez nas decyzjach.
Oczy ujawnią, jaką decyzję podejmiemy /Fot. Pixabay

Oczy ujawnią, jaką decyzję podejmiemy /Fot. Pixabay

Naukowcy od dawna próbują “zajrzeć” nam do mózgów – i nie chodzi tylko o kontekst medyczny. Przecież wiedza o tym, jak rozpoznać mechanizm, na podstawie którego podejmujemy decyzje zakupowe, byłaby bezcenna dla sprzedawców. Ważny krok w realizacji tego celu zrobili uczeni z University of Colorado Boulder (CU Boulder). Szczegóły opisano w czasopiśmie Current Biology.

Czytaj też: Niebieskie światło szczególnie niebezpieczne dla tej grupy wiekowej. Efekty są oczywiste

Prof. Alaa Ahmed z CU Boulder mówi:

Odkryliśmy dostępny pomiar, który w ciągu zaledwie kilku sekund powie ci nie tylko, co wolisz, ale jak bardzo to wolisz.

Oczy zwierciadłem decyzji

Wiele codziennych wyborów, których dokonujemy (kawa czy herbata, pies czy kot), jest niezwykle trudnych do zbadania. Nie mamy odpowiednich narzędzi, które umożliwiają “zajrzenie” do mózgu. Ale oczy zdradzają niektóre detale z naszych procesów myślowych – szczególnie przydatne są tzw. ruchy sakkadowe. Trwają one zazwyczaj zaledwie kilkadziesiąt milisekund, co czyni je szybszymi niż zwykłe mrugnięcie.

Aby zbadać wpływ ruchów sakkadowych na podejmowane decyzje, neuronaukowcy ustawili bieżnię na kampusie CU Boulder. Uczeni poprosili 22 osoby o podjęcie pewnego wysiłku na bieżni z różnymi pochyłościami – mieli 4 sekundy na wybranie jednej z dwóch opcji: 2-minutowy trekking po stromym zboczu (10 proc.) czy dłuższy, 6-minutowy spacer po płaskim terenie (4 proc.). Okazuje się, że oczy badanych zdradzały ich decyzję, zanim ją podjęli. Użytkownicy wykazywali tendencję do mrugania oczami szybciej, gdy patrzyli w kierunku opcji, którą później wybierali. Im bardziej energicznie poruszali oczami, tym pewniejsi byli swojej decyzji.

Prof. Alaa Ahmed z CU Boulder tłumaczy:

Początkowo ruchy sakkadowe do każdej z opcji były podobnie energiczne. Następnie, w miarę upływu czasu, ten wigor wzrastał i zwiększał się jeszcze szybciej dla opcji, która ostatecznie została wybrana.

Osoby, które podejmowały najszybsze decyzje, mieli tendencję do poruszania oczami bardziej energicznie. Gdy badani zdecydowali się na swój wybór, ich oczy znów zwalniały.

Czytaj też: Nadzieja dla milionów na odzyskanie wzroku. Powstaje nowy implant rogówki!

Dr Colin Korbisch z CU Boulder wyjaśnia:

Ruchy gałek ocznych są niezwykle interesujące w badaniach. W przeciwieństwie do rąk czy nóg, szybkość ruchów oczu jest niemal całkowicie mimowolna. Odczyty w czasie rzeczywistym tego procesu decyzyjnego wymagają zazwyczaj inwazyjnych elektrod umieszczanych w mózgu. Posiadanie tej łatwiejszej do zmierzenia zmiennej otwiera wiele możliwości.

Ruchy sakkadowe mogą pomóc w diagnozowaniu uszkodzeń mózgu u osób z chorobą Parkinsona. Ich spowolnienie obserwuje się także w wielu zaburzeniach psychicznych, takich jak depresja czy schizofrenia.