Ból przewlekły (zwany także chronicznym) dotyka milionów ludzi na całym świecie, ale naukowcy nie wiedzą, dlaczego niektórzy są bardziej podatni na jego występowanie od innych. Przyjęło się, że ból określa się mianem przewlekłego, gdy trwa dłużej niż trzy miesiące.
Statystyki wskazują, że problem bólu przewlekłego może dotykać nawet co piątego Europejczyka. To poważny problem, który może utrudniać interakcje społeczne i normalne funkcjonowanie, a także przyczyniać się do rozwoju niepokoju, depresji, a nawet stanów lękowych. Niestety, w wielu przypadkach z bólem przewlekłym niewiele da się zrobić – środki farmakologiczne mogą prowadzić do uzależnień. Są także metody niefarmakologiczne, m.in. fizjoterapia, masaże i akupunktura, które u wielu osób dają wymierne efekty.
Jak pokonać ból przewlekły?
Naukowcy z Uniwersytetu Oksfordzkiego postanowili przyjrzeć się mechanizmom odpowiedzialnym za utrwalanie bólu przewlekłego. Przeanalizowali próbki pobrane od ponad 1000 osób i zauważyli, że osoby z konkretnym wariantem genu ncx3, który koduje białko sodowo-wapniowe typu 3 (NCX3), były bardziej narażone na występowanie tego stanu chorobowego.
Uczeni sprawdzili, w jaki sposób NCX3 reguluje odczuwanie bólu i czy białko to może być celem dla potencjalnej terapii. Wykazano, że gen ncx3 ulega ekspresji w neuronach rdzenia kręgowego myszy, które przetwarzają i przekazują sygnały bólowe do mózgu. Białko NCX3 jest potrzebne neuronom do eksportu nadmiaru wapnia, który gromadzi się podczas ich aktywności. W przypadku braku NCX3 neurony wykazały większą wrażliwość na sygnały z zewnątrz i potęgowały napady bólu.
Prof. David Bennett z Uniwersytetu Oksfordzkiego mówi:
Po raz pierwszy udało nam się zbadać ból u ludzi, a następnie bezpośrednio zademonstrować mechanizm jego powstawania u myszy, co daje nam naprawdę szerokie zrozumienie czynników z nim związanych i pozwala rozpocząć opracowywanie nowych metod leczenia. Ból przewlekły jest problemem globalnym i może być niezwykle wyniszczający. Przeprowadziliśmy badania w Kolumbii ze względu na mieszany rodowód tamtejszej populacji, obejmujący rdzennych Indian, ludność afrykańską i europejską, co dało nam szeroki zakres różnorodności genetycznej, którą mogliśmy zbadać. To sprawia, że wyniki te są tak ekscytujące ze względu na ich potencjalne zastosowania międzynarodowe.
Na razie jest jeszcze za wcześnie na wyciąganie wniosków, ale wydaje się, że wszelkie potencjalne leki stymulujące aktywność ncx3 mogą zmniejszać wrażliwość na ból u ludzi. Wpływając na poziom białka NCX3 można kontrolować ból przewlekły u ludzi. Szczegóły badań można przeczytać w czasopiśmie Neuron.